Губы: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др r2.7.2+) (робат дадаў: ta:உதடு |
др Bot: Migrating 83 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q15173 (translate me) |
||
Радок 29: | Радок 29: | ||
[[Катэгорыя:Твар]] |
[[Катэгорыя:Твар]] |
||
[[af:Lip]] |
|||
[[an:Labio]] |
|||
[[ar:شفة]] |
|||
[[arc:ܣܦܬܐ]] |
|||
[[ast:Llabiu]] |
|||
[[av:КӀветӀ]] |
|||
[[az:Dodaqlar]] |
|||
[[bg:Устни]] |
|||
[[bo:མཆུ།]] |
|||
[[br:Gweuz]] |
|||
[[ca:Llavi]] |
|||
[[cs:Ret]] |
|||
[[cy:Gwefus]] |
|||
[[da:Læbe]] |
|||
[[de:Lippe]] |
|||
[[diq:Lew]] |
|||
[[dv:ތުންފަތް]] |
|||
[[en:Lip]] |
|||
[[eo:Lipo]] |
|||
[[es:Labio]] |
|||
[[et:Huuled]] |
|||
[[eu:Ezpain]] |
|||
[[fa:لب]] |
|||
[[fi:Huulet]] |
|||
[[fr:Lèvre]] |
|||
[[gd:Bile (corp)]] |
|||
[[gn:Tembe]] |
|||
[[he:שפתיים]] |
|||
[[hr:Usne]] |
|||
[[ht:Lèv]] |
|||
[[hy:Շրթունք]] |
|||
[[id:Bibir]] |
|||
[[ik:Qaqłuk]] |
|||
[[io:Labio]] |
|||
[[is:Varir]] |
|||
[[it:Labbro]] |
|||
[[ja:唇]] |
|||
[[jv:Lambé]] |
|||
[[kk:Ерін]] |
|||
[[ko:입술]] |
|||
[[ksh:Lepp]] |
|||
[[ku:Lêv]] |
|||
[[la:Labrum (anatomia)]] |
|||
[[lbe:Мурччи]] |
|||
[[lmo:Laver]] |
|||
[[ln:Mbɛbú]] |
|||
[[lt:Lūpa]] |
|||
[[lv:Lūpas]] |
|||
[[ml:ചുണ്ട്]] |
|||
[[mr:ओठ]] |
|||
[[ms:Bibir]] |
|||
[[ne:ओठ]] |
|||
[[nl:Lip]] |
|||
[[nn:Leppe]] |
|||
[[no:Lepper]] |
|||
[[oc:Pòt]] |
|||
[[pag:Bibil]] |
|||
[[pam:Labi]] |
|||
[[pl:Wargi ust]] |
|||
[[pnb:بل]] |
|||
[[pt:Lábio]] |
|||
[[qu:Wirp'a]] |
|||
[[ro:Buză]] |
|||
[[ru:Губы]] |
|||
[[sa:अधरम्]] |
|||
[[scn:Labbru]] |
|||
[[simple:Lip]] |
|||
[[sk:Pery]] |
|||
[[sn:Muromo]] |
|||
[[so:Faruur]] |
|||
[[sq:Buza]] |
|||
[[sr:Усна]] |
|||
[[sv:Läpp]] |
|||
[[sw:Mdomo]] |
|||
[[ta:உதடு]] |
|||
[[te:పెదవి]] |
|||
[[tl:Labi (anatomiya)]] |
|||
[[tr:Dudak]] |
|||
[[uk:Губи]] |
|||
[[vi:Môi]] |
|||
[[war:Im-ím]] |
|||
[[zh:唇]] |
|||
[[zh-min-nan:Chhùi-tûn]] |
Версія ад 01:46, 10 сакавіка 2013
Губы рота, таксама Вусны[1] (лац.: labia oris) — гэта скурна-цягліцавыя зморшчыны, вакол рота, - верхняя губа (labium superius) і ніжняя губа (labium inferius). Месца пераходу скуры ў слізістую абалонку — чырвоная аблямоўка (мае шмат крывяноснымі сасудаў).
Біялагічнае паходжання
У большасці щелепоротих пазваночных — нерухомыя скураныя зморшчыны, якія атачаюць ротавую адтуліну. Адсутнічаюць ў чарапах, птушак і дарослых клаачных сысуноў у сувязі з развіццём на сківіцах рагавой дзюбы. Вылучаюць верхнюю і ніжнюю губу. У рыб вусны звычайна маюць шмат смакавых і тактыльных органаў і дапамагаюць захопліваць здабычу. У большасці земнаводных вусны служаць для замыкання ротавай поласці пры дыханні. У паўзуноў (змей і яшчарак) губы яскрава выяўленыя і пакрытыя звонку рагавымі губнымі шчыткамі. У сысуноў вусны рухомыя, што набывае асаблівае значэнне ў сувязі з прыстасаваннем дзіцянят да смактання, а дарослых асобін да актыўнага захопу корму. У вуснах развіваецца папярочна-паласатая мускулатуры. У слана, свінні, тапіра верхняя губа моцна выцягнута і ўтварае ніжні бок хобату або лыча. У кругларотых так званая верхняя губа служыць прысоскай. У шэрагу беспазваночных губой завуць некаторыя часткі ротавай апарата.
У антрапалогіі вусны адрозніваюць па таўшчыні, кірунку і контуру верхняй губы, шырыні ротавай адтуліны. Па таўшчыні вусны дзеляцца на: тонкія, сярэднія, тоўстыя, уздутыя. Верхняя губа можа выступаць наперад (прахейлія), мець вертыкальны профіль (артахейлія), радзей — адступаць назад (апістахейлія).
Найбольш тоўстыя (уздутыя) вусны і прахейлія характэрныя для экватарыяльнай (негра-аўстралоіднай) расы. Еўрапеоідам уласціва артахейлія. Найбольш тонкія вусны сустракаюцца ў некаторых народаў на Поўначы Еўропы і Азіі. Верхняя губа можа мець розны контур — увагнуты, прамы, выпуклы. Апошні асабліва характэрны для пігмеяў Цэнтральнай Афрыкі і семангаў (паўвостраў Малака). Вышыня і профіль верхняй губы, таўшчыня губы і шырыня рота змяняецца таксама ў залежнасці ад узросту і полу. З узростам памяншаюцца таўшчыня вуснаў (пасля 25 гадоў) і прахейлія, павялічваюцца вышыня верхняй губы і шырыня рота.
Гл. таксама
Зноскі
- ↑ Абодвы варыянты ў адпаведнасці Тлумачальным слоўнікам беларускай літаратурнай мовы. Мн.:БелЭн, 2002.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Губы