Імперыя Вялікіх Маголаў: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др r2.7.1) (робат дадаў: ckb:ئیمپراتۆری مەغۆلی هیند |
др Bot: Migrating 67 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q33296 (translate me) |
||
| Радок 118: | Радок 118: | ||
{{Link FA|de}} |
{{Link FA|de}} |
||
{{Link GA|cs}} |
{{Link GA|cs}} |
||
[[ar:إمبراطورية مغول الهند]] |
|||
[[az:Böyük Moğol imperiyası]] |
|||
[[bg:Моголска империя]] |
|||
[[bn:মুঘল সাম্রাজ্য]] |
|||
[[br:Impalaeriezh Voghol]] |
|||
[[bs:Mogulsko carstvo]] |
|||
[[ca:Imperi Mogol]] |
|||
[[ckb:ئیمپراتۆری مەغۆلی هیند]] |
|||
[[cs:Mughalská říše]] |
|||
[[cy:Ymerodraeth y Mughal]] |
|||
[[da:Mogulriget]] |
|||
[[de:Mogulreich]] |
|||
[[en:Mughal Empire]] |
|||
[[eo:Mogola Imperio]] |
|||
[[es:Imperio mogol]] |
|||
[[eu:Mogol Inperioa]] |
|||
[[fa:گورکانیان]] |
|||
[[fi:Suurmogulien valtakunta]] |
|||
[[fiu-vro:Mogulidõ impeerium]] |
|||
[[fr:Empire moghol]] |
|||
[[gu:મુઘલ યુગ]] |
|||
[[he:האימפריה המוגולית]] |
|||
[[hi:मुग़ल साम्राज्य]] |
|||
[[hr:Mogulsko Carstvo]] |
|||
[[hu:Mogul Birodalom]] |
|||
[[hy:Մեծ Մողոլների կայսրություն]] |
|||
[[id:Kesultanan Mughal]] |
|||
[[is:Mógúlveldið]] |
|||
[[it:Moghul]] |
|||
[[ja:ムガル帝国]] |
|||
[[ka:დიდ მოგოლთა იმპერია]] |
|||
[[kk:Ұлы моғолдар империясы]] |
|||
[[kn:ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] |
|||
[[ko:무굴 제국]] |
|||
[[li:Mughalriek]] |
|||
[[lt:Mogolų imperija]] |
|||
[[lv:Mogulu impērija]] |
|||
[[ml:മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] |
|||
[[mr:मुघल साम्राज्य]] |
|||
[[ms:Empayar Mughal]] |
|||
[[ne:मुगल साम्राज्य]] |
|||
[[nl:Mogolrijk]] |
|||
[[nn:Mogulriket]] |
|||
[[no:Mogulriket]] |
|||
[[pa:ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ]] |
|||
[[pl:Wielcy Mogołowie]] |
|||
[[pnb:مغلیہ سلطنت]] |
|||
[[ps:د مغولو پاچايي]] |
|||
[[pt:Império Mogol]] |
|||
[[ro:Imperiul Mogul]] |
|||
[[ru:Империя Великих Моголов]] |
|||
[[sa:मोघलसाम्राज्यम्]] |
|||
[[simple:Mughal Empire]] |
|||
[[sk:Mughali]] |
|||
[[sl:Mogulski imperij]] |
|||
[[sr:Mogulsko carstvo]] |
|||
[[sv:Mogulriket]] |
|||
[[ta:முகலாயப் பேரரசு]] |
|||
[[te:మొఘల్ సామ్రాజ్యం]] |
|||
[[th:จักรวรรดิโมกุล]] |
|||
[[tl:Imperyong Mughal]] |
|||
[[tr:Babür İmparatorluğu]] |
|||
[[uk:Імперія Великих Моголів]] |
|||
[[ur:مغلیہ سلطنت]] |
|||
[[vi:Đế quốc Mogul]] |
|||
[[zh:莫卧儿帝国]] |
|||
[[zh-yue:蒙兀兒汗國]] |
|||
Версія ад 12:25, 10 сакавіка 2013
| Гістарычная дзяржава | |||
| Імперыя Вялікіх Маголаў | |||
|---|---|---|---|
| گورکانیان | |||
|
|||
 Карта імперыі Вялікіх Маголаў. Межы імперыі:  — пры Бабуры (1530),  — пры Акбары (1605),  — пры Аурангзебе (1707) |
|||
|
21 красавіка 1526 — 21 верасня 1857
|
|||
| Сталіца | Дэлі, Лахор, Агра | ||
| Мова(ы) | персідская, чагатайская, урду | ||
| Афіцыйная мова | персідская, чагатайская мова і урду | ||
| Рэлігія | іслам | ||
| Грашовая адзінка | Рупія | ||
| Плошча | 3 000 000 км² | ||
| Насельніцтва | 150 000 000 чал. (1700) | ||
| Форма кіравання | Абсалютная манархія | ||
| Дынастыя | Маголы | ||
| Магольскі імператар | |||
| • 1526—1530 | Бабур | ||
| • 1530 - 1539; 1555 - 1556 | Хумаюн | ||
| • 1556—1605 | Акбар Вялікі | ||
| • 1605—1627 | Джахангір | ||
| • 1628—1658 | Шах-Джахан | ||
| • 1659—1707 | Аурангзеб | ||
| Гісторыя | |||
| • 21 красавіка 1521 | Заснаванне | ||
| • 21 верасня 1857 | Паўстанне сіпаеў | ||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||
Імперыя Вялікіх Маголаў (саманазва перс.: گورکانیان — Gurkâniyân) — назва дзяржавы, якая ўзнікла на тэрыторыі сучасных Індыі, Пакістана і паўднёвага Афганістана. Дзяржава існавала з 1526 па 1858 гады (фактычна да сярэдзіны XIX стагоддзя). Назва «Вялікія Маголы» з'явілася ўжо пры англійскіх каланізатарах. Тэрмін «магол» ужываўся ў Індыі для пазначэння мусульман Паўночнай Індыі і Цэнтральнай Азіі[1].
Імперыя заснавана Бабурам, вымушаным разам са сваімі паплечнікамі адвандраваць з Сярэдняй Азіі на тэрыторыю Індастана. У складзе войска Бабура былі прадстаўнікі розных народаў і плямёнаў, якія ўваходзілі ў склад дзяржавы Цімурыдаў таго часу, такія, як, напрыклад, цюркскія[2][3], магольскія[4][5][6] і іншыя плямёны.
Бабур паходзіў з цюркізаванага мангольскага роду Барлас і адносіўся да дынастыі Цімурыдаў. В. Бартольд паведамляе, што некаторыя факты дазваляюць заяўляць, што мова маголаў быў мангольскай[6]. Аднак гісторык В. П. Юдзін сцвярджаў, што маголы былі цюркамоўнымі плямёнамі[7].
Заснавальнік імперыі Бабур нарадзіўся ў горадзе Андыжан, які размяшчаўся ў Ферганскай даліне, што ўваходзіла ў склад дзяржавы Цімурыдаў. Заснаваную Бабурам дынастыю індусы па прынятай імі традыцыі сталі зваць Маголамі. Еўрапейскія падарожнікі XVII стагоддзі звалі гэту дынастыю «Вялікія Маголы»[4][5].
Вялікіх маголаў можна зваць і цімурыдамі таксама як і Бабурыдамі па імі заснавальніка дынастыі і дзяржавы Бабура. Члены дынастыі былі двухмоўнымі і размаўлялі на цюркскай[2] і персідскай мовах. Бабурыды насілі тытул «падышах», запазычаны ў персаў і прыняты Бабурам у 1506 годзе.
Зноскі
- ↑ Н. К. Синха, А. Ч. Банерджи 1954, с. 216..
- ↑ а б Великий Могол // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ Annette S. Beveridge. The Haydarabad Codex of the Babar-Nama or Waqi’at-i-Babari of Zahiru-d-Din Muhammad Babar, Barlas Turk // Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. — Jan., 1906. — P. 79.
- ↑ а б Советская историческая энциклопедия. ВЕЛИКИЕ МОГОЛЫ
- ↑ а б Kennedy P. A history of the Great Moghuls…. — Calcutta, 1905–1911. — Vol. 1–2.
- ↑ а б Владимир Бартольд.. Двенадцать лекций по истории турецких народов Средней Азии. Архівавана з першакрыніцы 16 снежня 2012. Праверана 13 снежня 2012.
- ↑ Юдин В. П. Центральная Азия в XIV—XVIII веках глазами востоковеда. — Алматы, 2001. — С. 115–116.
