Росіца (вёска): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Legobot (размовы | уклад)
61 787 правак
др Bot: Migrating 3 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q3442846 (translate me)
др арфаграфія
Радок 5: Радок 5:


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
Першы пісьмовы ўспамін пра Росіцу датуецца [[1599]] годам, калі [[Канцлер вялікі літоўскі|канцлер вялікі]] [[Леў Сапега]] набыў паселішча ў Давыда Росіцкага. У гэты час мясцоваць уваходзілаў склад [[Полацкае ваяводства|Полацкага ваяводства]]. У [[1753]] Росіца перайшла ў валоданне [[Лапацінскія|Лапацінскіх]]<ref>Rosica // {{Крыніцы/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|9}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_IX/755 755].</ref>.
Першы пісьмовы ўспамін пра Росіцу датуецца [[1599]] годам, калі [[Канцлер вялікі літоўскі|канцлер вялікі]] [[Леў Сапега]] набыў паселішча ў Давыда Росіцкага. У гэты час мясцовасць уваходзіла ў склад [[Полацкае ваяводства|Полацкага ваяводства]]. У [[1753]] Росіца перайшла ў валоданне [[Лапацінскія|Лапацінскіх]]<ref>Rosica // {{Крыніцы/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|9}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_IX/755 755].</ref>.


У выніку [[першы падзел Рэчы Паспалітай|першага падзелу Рэчы Паспалітай]] ([[1772]]) Росіца апынулася ў складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]], у Дрысенскім павеце [[Віцебская губерня|Віцебскай губерні]]. У [[1778]] тут пачалася будова невялікага драўлянага касцёла, асвечанага ў [[1792]]. У [[1864]] рускія ўлады збудавалі ў мястэчку праваслаўную царкву. У [[1906]] у Росіцы пачалося будаўіцтва новага мураванага касцёла, асвечанага [[20 студзеня]] [[1911]].
У выніку [[першы падзел Рэчы Паспалітай|першага падзелу Рэчы Паспалітай]] ([[1772]]) Росіца апынулася ў складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]], у Дрысенскім павеце [[Віцебская губерня|Віцебскай губерні]]. У [[1778]] тут пачалася будова невялікага драўлянага касцёла, асвечанага ў [[1792]]. У [[1864]] рускія ўлады збудавалі ў мястэчку праваслаўную царкву. У [[1906]] у Росіцы пачалося будаўніцтва новага мураванага касцёла, асвечанага [[20 студзеня]] [[1911]].


[[1 студзеня]] [[1919]] згодна з пастановай І з'езда КП(б) Беларусі Росіца ўвайшла ў склад [[БССР|Беларускай ССР]], аднак [[16 студзеня]] Масква адабрала яе разам з іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад [[РСФСР]]. У [[1924]] мястэчка вярнулі [[БССР]]. Неўзабаве бальшавікі зачынілі касцёл і царкву.
[[1 студзеня]] [[1919]] згодна з пастановай І з'езда КП(б) Беларусі Росіца ўвайшла ў склад [[БССР|Беларускай ССР]], аднак [[16 студзеня]] Масква адабрала яе разам з іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад [[РСФСР]]. У [[1924]] мястэчка вярнулі [[БССР]]. Неўзабаве бальшавікі зачынілі касцёл і царкву.


У [[Другая сусветная вайна|Другую сусветную вайну]] [[16 лютага|16]]—[[18 лютага]] [[1943]] у Росіцы прайшла антыпартызанская карная аперацыя «Зімовы цуд» у якой удзельнічалі 7 латвійскіх батальёнаў, адна ўкраінская і літоўская рота [[СС]]. Карнікі звезлі мясцовых жыхароў у стайню і падпалілі яе. Святары [[Антоній Ляшчэвіч]] і [[Юрый Кашыра]] адмовіліся пакінуць сваіх парафіян і прынялі разам з імі мучаніцкую смерць<ref>[[Сяргей Гудзілін|Гудзілін С.]] [http://nn.by/?c=ar&i=50690 Росіца. Снежная пілігрымка] // «[[Наша Ніва]]», [[19 лютага]] [[2011]].</ref>.
У [[Другая сусветная вайна|Другую сусветную вайну]] [[16 лютага|16]]—[[18 лютага]] [[1943]] у Росіцы прайшла антыпартызанская карная аперацыя «Зімовы цуд», у якой удзельнічалі 7 латвійскіх батальёнаў, адна ўкраінская і літоўская рота [[СС]]. Карнікі звезлі мясцовых жыхароў у стайню і падпалілі яе. Святары [[Антоній Ляшчэвіч]] і [[Юрый Кашыра]] адмовіліся пакінуць сваіх парафіян і прынялі разам з імі мучаніцкую смерць<ref>[[Сяргей Гудзілін|Гудзілін С.]] [http://nn.by/?c=ar&i=50690 Росіца. Снежная пілігрымка] // «[[Наша Ніва]]», [[19 лютага]] [[2011]].</ref>.


У [[1999]] [[Папа Рымскі|Папа]] [[Ян Павел II]] абвясціў [[Антоній Ляшчэвіч|кс.Антонія Ляшчэвіча]] і [[Юрый Кашыра|Юрыя Кашыру]] і блаславёнымі. [[19 жніўня]] [[2000]] у Росіцы адбылося паўторнае асвячэнне касцёла.
У [[1999]] [[Папа Рымскі|Папа]] [[Ян Павел II]] абвясціў [[Антоній Ляшчэвіч|кс.Антонія Ляшчэвіча]] і [[Юрый Кашыра|Юрыя Кашыру]] блаславёнымі. [[19 жніўня]] [[2000]] у Росіцы адбылося паўторнае асвячэнне касцёла.


Да [[8 красавіка]] [[2004]] года вёска ўваходзіла ў склад [[Бігосаўскі сельсавет|Бігосаўскага сельсавета]].
Да [[8 красавіка]] [[2004]] года вёска ўваходзіла ў склад [[Бігосаўскі сельсавет|Бігосаўскага сельсавета]].
Радок 25: Радок 25:


== Насельніцтва ==
== Насельніцтва ==
* '''[[XIX стагоддзе]]''': [[1838]] — 512 чал. (254 муж. і 258 жан.), з іх духоўнага саслоўя каталіцкага 3 муж., духоўнага саслоўя праваслаўнага 2 муж. і 2 жан., мяшчан-хрысціян 5 муж. і 7 жан., мяшчан-іудзеяў 63 муж. і 69 жан., сялян абшарніцкіх 177 муж. і 176 жан., аднадворцаў 2 муж. і 2 жан., адстаўных салдат 2 муж. і 2 жан.<ref>{{Крыніцы/Мястэчкі Беларусі, 2010|к}} С. 416.</ref>
* '''[[XIX стагоддзе]]''': [[1838]] — 512 чал. (254 муж. і 258 жан.), з іх духоўнага саслоўя каталіцкага 3 муж., духоўнага саслоўя праваслаўнага 2 муж. і 2 жан., мяшчан-хрысціян 5 муж. і 7 жан., мяшчан-іўдзеяў 63 муж. і 69 жан., сялян абшарніцкіх 177 муж. і 176 жан., аднадворцаў 2 муж. і 2 жан., адстаўных салдат 2 муж. і 2 жан.<ref>{{Крыніцы/Мястэчкі Беларусі, 2010|к}} С. 416.</ref>


== Турыстычная інфармацыя ==
== Турыстычная інфармацыя ==

Версія ад 20:58, 17 сакавіка 2013

Ро́сіца — вёска ў Беларусі, на паўночным беразе возера Росіца. Уваходзіць у склад Сар'янскага сельсавета Верхнядзвінскага раёна Віцебскай вобласці. Насельніцтва 460 чал. (1982). Знаходзіцца за 19 км на паўночны захад ад Верхнядзвінска.

У Другую сусветную вайну тут адбылася Росіцкая трагедыя.

Гісторыя

Першы пісьмовы ўспамін пра Росіцу датуецца 1599 годам, калі канцлер вялікі Леў Сапега набыў паселішча ў Давыда Росіцкага. У гэты час мясцовасць уваходзіла ў склад Полацкага ваяводства. У 1753 Росіца перайшла ў валоданне Лапацінскіх[1].

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772) Росіца апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Дрысенскім павеце Віцебскай губерні. У 1778 тут пачалася будова невялікага драўлянага касцёла, асвечанага ў 1792. У 1864 рускія ўлады збудавалі ў мястэчку праваслаўную царкву. У 1906 у Росіцы пачалося будаўніцтва новага мураванага касцёла, асвечанага 20 студзеня 1911.

1 студзеня 1919 згодна з пастановай І з'езда КП(б) Беларусі Росіца ўвайшла ў склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала яе разам з іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У 1924 мястэчка вярнулі БССР. Неўзабаве бальшавікі зачынілі касцёл і царкву.

У Другую сусветную вайну 16—18 лютага 1943 у Росіцы прайшла антыпартызанская карная аперацыя «Зімовы цуд», у якой удзельнічалі 7 латвійскіх батальёнаў, адна ўкраінская і літоўская рота СС. Карнікі звезлі мясцовых жыхароў у стайню і падпалілі яе. Святары Антоній Ляшчэвіч і Юрый Кашыра адмовіліся пакінуць сваіх парафіян і прынялі разам з імі мучаніцкую смерць[2].

У 1999 Папа Ян Павел II абвясціў кс.Антонія Ляшчэвіча і Юрыя Кашыру блаславёнымі. 19 жніўня 2000 у Росіцы адбылося паўторнае асвячэнне касцёла.

Да 8 красавіка 2004 года вёска ўваходзіла ў склад Бігосаўскага сельсавета.

  • Мястэчка на старых здымках
  • Стары касцёл
    Стары касцёл
  • Будаўніцтва новага касцёла
    Будаўніцтва новага касцёла
  • Новы касцёл
    Новы касцёл
  • Касцёл, інтэр'ер
    Касцёл, інтэр'ер

Насельніцтва

  • XIX стагоддзе: 1838 — 512 чал. (254 муж. і 258 жан.), з іх духоўнага саслоўя каталіцкага 3 муж., духоўнага саслоўя праваслаўнага 2 муж. і 2 жан., мяшчан-хрысціян 5 муж. і 7 жан., мяшчан-іўдзеяў 63 муж. і 69 жан., сялян абшарніцкіх 177 муж. і 176 жан., аднадворцаў 2 муж. і 2 жан., адстаўных салдат 2 муж. і 2 жан.[3]

Турыстычная інфармацыя

Славутасці

Галерэя

  • Краявіды Росіцы
  • Возера
    Возера
  • Касцёл
    Касцёл
  • Касцёл, інтэр'ер
    Касцёл, інтэр'ер
  • Руіны царквы
    Руіны царквы

Зноскі

  1. ↑ Rosica // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IX: Poźajście — Ruksze (польск.). — Warszawa, 1888. S. 755.
  2. ↑ Гудзілін С. Росіца. Снежная пілігрымка // «Наша Ніва», 19 лютага 2011.
  3. ↑ Соркіна I. Мястэчкі Беларусі ў канцы XVIII — першай палове XIX ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. С. 416.

Літаратура

Спасылкі

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Росіца_(вёска)&oldid=1573787"