Віцебская берасцяная грамата: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 17: Радок 17:
[[Катэгорыя:Археалагічныя аб'екты ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Археалагічныя аб'екты ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Віцебскі абласны краязнаўчы музей]]
[[Катэгорыя:Віцебскі абласны краязнаўчы музей]]
[[Катэгорыя:Берасцяныя граматы]]

Версія ад 23:23, 16 ліпеня 2013

Віцебская берасцяная граматаберасцяная грамата, выпадкова знойдзеная ў горадзе Віцебску ў час земляных работ на плошчы Свабоды ў 1959 г. рабочым Е. Фраловым на глыбіні 3—4 м ад паверхні зямлі. Знаходка стала сенсацыяй у навуковым свеце, бо дагэтуль аналагічныя рэліквіі меліся толькі ў Ноўгарадзе.

Апісанне і змест

Віцебская грамата напісана на кавалку бяросты памерам 17х4,5 см. Тэкст: «От Степана къ Нежилови. Оже еси продаль порты, а купи ми жита за 6 гривень. А ли еси продалъ, а добро сьтворя у купи ми жита». У перакладзе гэта значыць: «Ад Сцяпана да Няжылы. Калі ты прадаў адзенне, то купі мне жыта на 6 грыўняў. А калі чаго не прадаў, то прышлі мне ў наяўнасці. Калі ж прадаў, то, будзь ласкаў — купі мне жыта». Грамату цяжка датаваць, бо яна знойдзена ў культурным пласце зямлі, які вельмі перамешаны. Аднак у выніку даследаванняў устаноўлена, што яна адносіцца да мяжы 13—14 ст.

Ацэнка вучоных

Як адзначае гісторык Л. В. Аляксееў, паходжанне граматы хутчэй за ўсё можна растлумачыць ажыўленымі ў гэты час гандлёвымі сувязямі Віцебска і Полацка з Ноўгарадам, праз пасрэдніцтва якога ішло зерне з Растова-Суздальскай зямлі ў Прыбалтыку. Дакумент носіць сляды цокаючага паўночна-заходняга дыялекту і таму, відаць, паходзіць з Ноўгарада. Яе мог напісаць чалавек, сябар якога паехаў у Віцебск па гандлёвых справах.

Што значыла тады 6 грывен? 3 «Рускай праўды» вядома, што за 6 грывен тады можна было купіць 300 аўчын, або 12 свіней, ці 2 кабылы, або 3 каровы. Нарэшце, за іх можна было наняць 2 парабчанкі на 12 год.

Зберагаецца ў Віцебскім абласным краязнаўчым музеі.

Літаратура

  • Кавалёў, С. А. Віцебская берасцяная грамата / С. А. Кавалёў // Памяць: Гіст.-дакументальная хроніка Віцебска: У 2-х кн. Кн. 1-я / Рэд. кал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелЭн, 2002. — С. 53. — 648 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0246-6.