Іван Фёдараў: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
др параметры шаблона Бібліяінфармацыя перенесены на Викиданные |
||
Радок 51: | Радок 51: | ||
{{DEFAULTSORT:Федорович, Іван}} |
{{DEFAULTSORT:Федорович, Іван}} |
||
{{Бібліяінфармацыя}} |
|||
{{Normdaten |
|||
|PND=118686380 |
|||
|LCCN=n/82/144722 |
|||
|VIAF= |
|||
|SELIBR= |
|||
|GKD= |
|||
|SWD= |
|||
|WP= |
|||
}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Фёдараў Іван}} |
{{DEFAULTSORT:Фёдараў Іван}} |
Версія ад 15:33, 1 лістапада 2013
Іван Фёдараў | |
---|---|
ст.-слав: Їѡаннъ | |
| |
Род дзейнасці | друкар, кнігадрукар, выдавец |
Дата нараджэння | каля 1520 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 15 снежня 1583 |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства |
|
Веравызнанне | праваслаўе і Праваслаўная Царква |
Альма-матар | |
Аўтограф | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Іван Фёдараў (1510?, Петкавічы?[2] — 16 снежня 1583, Львоў) — сярэднявечны ўсходнееўрапейскі друкар.
Лічыцца пачынальнікам друкарскай справы ў Маскоўскай дзяржаве і, такім чынам, у Расіі. Быў настаўнікам друкара Грыня Іванавіча.
Выдаў, м.інш., «Апостал» (1563, у Маскве, разам з Пятром Мсціслаўцам), Евангелле Вучыцельнае (сакавік 1569, у Заблудаве, разам з П. Мсціслаўцам), граматыку-буквар (1574, у Львове), каляндар-паэму Андрэя Рымшы «Храналогія» (1580), «Астрожскую біблію» (1581), «Лексіс з талкаваннем славенскіх моў проста» (у тлумачальнай частцы змешчаны беларускі корпус лексікі) і інш.
Паходзіў з дробнай заходнебеларускай або палеска-падляшскай шляхты, падпісваўся родавым гербам Рагозаў «Шранява»[2].
Бакалаўр Кракаўскага ўніверсітэта (1532)[2]. Друкарскай справе вучыўся, відаць, у ананімнай друкарні ноўгарадскага святара Сільвестра (1553—1563)[2].
Азбука 1578[3]
Іван Фёдараў ўпершыню публікуе на яго старонках выдатны помнік старой балгарскай літаратуры — «Сказание, како состави святый Кирил Философ азбуку по языку словеньску и книги преведе от греческих на словеньский язык», шырока вядомае як «Паданне» Чорнарызца Храбра, якое шматаспектна вывучана балгарскім даследчыкам Куё Куевым[4]. У Азбуцы ўпершыню ў ўсходнеславянскай кнізе друкуюцца паралельныя грэка-славянскія тэксты. Таксама упершыню з'яўляецца мастацка сфармаваны і адасоблены тытульны ліст.
Псалтыр и Новы запавет 1580[5]
Зноскі
- ↑ https://web.archive.org/web/20190505105116/https://lia.lvivcenter.org/uk/objects/st-onuphrius-church/
- ↑ а б в г Біяграфічныя звесткі, пададзеныя ў В. Русакевіч. Старабеларускія граматыкі, 2001.
- ↑ Grasshoff, H., Simmons, L.S.G. Iwan Fedorovs griechisch-russisch/kirchenslawishees Lesebuch von 1578 und der Gothaer Bukvar' von 1578—1580. — Berlin, 1969
- ↑ Куев, К. М. Черноризец храбр. — София, 1967; Сказания о начале славянской письменности. — М., 1981.
- ↑ Ісаєвич, Я. Д. Першодрукар Іван Федоров і виникнення друкарства на Україні. — Львів, 1975. — С. 85—90; Немировский, Е. Л. Начало книгопечатания на Украине: Иван Федоров. — М., 1964. — С. 113—124.
Літаратура
- Кацпржак Е. И. Первопечатник Иван Федоров. М., «Книга», 1964. 96 с. и ил.
- Коршунаў А. Ф. Іван Федараў і беларускае кнігадрукаванне. — Весці АН БССР. Мінск, 1964. Сер. грамадскіх навук, № 4, с. 79—85.
- Немировский Е. Л. Возникновение книгопечатания в Москве. Иван Федоров. Под ред. и с предисл. А. А. Сидорова. — М., «Книга», 1964. 404 с. и ил.
- Дзюбан Р. Друкарів захоплено в Полоцьку (до початків білоруського, українського та московського друкарства). Робоча гіпотеза / Роман Дзюбан. - Львів, 2013. - 64 с. : іл.
Увага: Прадвызначаны ключ сартавання «Фёдараў Іван» перавызначае папярэдні прадвызначаны ключ сартавання «Федорович, Іван».