Араба-ізраільская вайна (1947—1949): Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 18: | Радок 18: | ||
[[Выява:Flag_of_Saudi_Arabia_(1938_to_1973).svg|border|22px]] [[Саудаўская Аравія]]<br /> |
[[Выява:Flag_of_Saudi_Arabia_(1938_to_1973).svg|border|22px]] [[Саудаўская Аравія]]<br /> |
||
[[Выява:Flag of the Mutawakkilite Kingdom of Yemen.svg|border|22px]] [[Еменскае Мутавакілійскае Каралеўства|Емен]]<br />{{Сцяг Судана}} [[Судан]]<ref name="Morris2008_269">{{кніга|аўтар = [[Бені Морыс|Benny Morris]].|загаловак = 1948 : a history of the first Arab-Israeli war|адказны = |спасылка=http://books.google.com/books?id=CC7381HrLqcC |месца= |выдавецтва=Yale University Press|год=2008|старонкі=138-269|старонак = |isbn=978-0-300-12696-9|тыраж=|серыя=}}</ref><br />[[Выява:Flag of Palestine.svg|border|22px]] [[Армія Свяшчэннай Вайны]] <br />[[Выява:Arab Liberation Army (original).svg|border|22px]] [[Арабская вызваленчая армія]] |
[[Выява:Flag of the Mutawakkilite Kingdom of Yemen.svg|border|22px]] [[Еменскае Мутавакілійскае Каралеўства|Емен]]<br />{{Сцяг Судана}} [[Судан]]<ref name="Morris2008_269">{{кніга|аўтар = [[Бені Морыс|Benny Morris]].|загаловак = 1948 : a history of the first Arab-Israeli war|адказны = |спасылка=http://books.google.com/books?id=CC7381HrLqcC |месца= |выдавецтва=Yale University Press|год=2008|старонкі=138-269|старонак = |isbn=978-0-300-12696-9|тыраж=|серыя=}}</ref><br />[[Выява:Flag of Palestine.svg|border|22px]] [[Армія Свяшчэннай Вайны]] <br />[[Выява:Arab Liberation Army (original).svg|border|22px]] [[Арабская вызваленчая армія]] |
||
| |
|камандзір1 = {{flagicon|Israel}} [[Яакаў Доры]],<br />{{flagicon|Israel}} [[Ігаэль Ядзін]] |
||
| |
|камандзір2 = {{flagicon|Jordan}} [[Джон Глаб]],<br />[[Выява:Flag of Palestine.svg|22px]] [[Абд аль-Кадзір аль-Хусейн]],<br />[[Выява:Flag of Palestine.svg|22px]] [[Хасан Салама]],<br />[[Выява:Flag of Palestine.svg|22px]] [[Фаўзі аль-Кавукджы]],<br />[[Выява:Flag of Palestine.svg|22px]] [[Эміль Гуры]], <br />[[Выява:Flag_of_Egypt_(1922–1958).svg|22px]] [[Ахмед Алі аль-Муаві]] |
||
|сілы1 = {{Сцяг Ізраіля}}: 29 677 першапачатковая мабілізацыя — 115 000 на сакавік 1949 |
|сілы1 = {{Сцяг Ізраіля}}: 29 677 першапачатковая мабілізацыя — 115 000 на сакавік 1949 |
||
|сілы2 = '''На першым этапе вайны'''<br /> Арабская вызваленчая армія: 3500 — 6000<br /> Армія Свяшчэннай Вайны: не менш за 1000<br /> [[Браты-мусульмане]]: 1500 <br /> '''На другім этапе вайны'''<br /> |
|сілы2 = '''На першым этапе вайны'''<br /> Арабская вызваленчая армія: 3500 — 6000<br /> Армія Свяшчэннай Вайны: не менш за 1000<br /> [[Браты-мусульмане]]: 1500 <br /> '''На другім этапе вайны'''<br /> |
||
[[Выява:Flag_of_Egypt_(1922–1958).svg|22px]] [[Егіпет]]: 10 000 першапачатковая мабілізацыя — 20 000<br /> [[Выява:Flag of Iraq 1924.svg|22px]] [[Ірак]]: 5000 першапачатковая мабілізацыя — 15-18 000<br />[[Выява:Syria-flag 1932-58 1961-63.svg|22px]] [[Сірыя]]: 2500 — 5000<br />[[Выява:Flag of Jordan.svg|22px]] [[Трансіарданія]]: 6000-12 000<br />{{Сцяг Лівана}} [[Ліван]]: 1000 першапачатковая мабілізацыя — 2000<ref name="Pollack_general">{{кніга |аўтар= [[Кенет Полак|Kenneth Michael Pollack]]. |частка= |загаловак= Arabs at war: Military effectiveness, 1948-1991 |спасылка= http://books.google.com/books?id=sSHYdGR_xvoC&printsec=frontcover&source=gbs_navlinks_s#v=onepage&q=&f=false |месца= |выдавецтва= University of Nebraska Press |год= 2002 |pages = |allpages= 698 |isbn= 0-8032-3733-2 |тыраж = }}</ref>;<ref>Sadeh, 1997</ref><br />{{Сцяг Саудаўскай Аравіі}} [[Саудаўская Аравія]]: 800—1200 <br />{{Сцяг|Судан}}[[Судан]]: 6 рот<br /> [[Выява:Flag of the Mutawakkilite Kingdom of Yemen.svg|22px]] [[Емен]]: невядома |
[[Выява:Flag_of_Egypt_(1922–1958).svg|22px]] [[Егіпет]]: 10 000 першапачатковая мабілізацыя — 20 000<br /> [[Выява:Flag of Iraq 1924.svg|22px]] [[Ірак]]: 5000 першапачатковая мабілізацыя — 15-18 000<br />[[Выява:Syria-flag 1932-58 1961-63.svg|22px]] [[Сірыя]]: 2500 — 5000<br />[[Выява:Flag of Jordan.svg|22px]] [[Трансіарданія]]: 6000-12 000<br />{{Сцяг Лівана}} [[Ліван]]: 1000 першапачатковая мабілізацыя — 2000<ref name="Pollack_general">{{кніга |аўтар= [[Кенет Полак|Kenneth Michael Pollack]]. |частка= |загаловак= Arabs at war: Military effectiveness, 1948-1991 |спасылка= http://books.google.com/books?id=sSHYdGR_xvoC&printsec=frontcover&source=gbs_navlinks_s#v=onepage&q=&f=false |месца= |выдавецтва= University of Nebraska Press |год= 2002 |pages = |allpages= 698 |isbn= 0-8032-3733-2 |тыраж = }}</ref>;<ref>Sadeh, 1997</ref><br />{{Сцяг Саудаўскай Аравіі}} [[Саудаўская Аравія]]: 800—1200 <br />{{Сцяг|Судан}} [[Судан]]: 6 рот<br /> [[Выява:Flag of the Mutawakkilite Kingdom of Yemen.svg|22px]] [[Емен]]: невядома |
||
|страты1 = 6373 загінулых (4000 салдат і каля 2400 мірных жыхароў) |
|страты1 = 6373 загінулых (4000 салдат і каля 2400 мірных жыхароў) |
||
|страты2 = дакладна невядомы; па розных даных, ад 5000 (<ref>{{кніга|аўтар=Small, Melvin, & Singer, Joel David. |загаловак=Resort to Arms : International and Civil Wars 1816-1980 |месца= |выдавецтва=Sage Publications |год=1982 |старонак=373}}</ref>) да 15 000 (<ref>{{кніга|аўтар=Cook, Chris. |загаловак=The Facts on File World Political Almanac |выданне = 3rd Ed |месца= |выдавецтва=Facts on File |год=1995 |старонак=536}}</ref>) загінулых |
|страты2 = дакладна невядомы; па розных даных, ад 5000 (<ref>{{кніга|аўтар=Small, Melvin, & Singer, Joel David. |загаловак=Resort to Arms : International and Civil Wars 1816-1980 |месца= |выдавецтва=Sage Publications |год=1982 |старонак=373}}</ref>) да 15 000 (<ref>{{кніга|аўтар=Cook, Chris. |загаловак=The Facts on File World Political Almanac |выданне = 3rd Ed |месца= |выдавецтва=Facts on File |год=1995 |старонак=536}}</ref>) загінулых |
Версія ад 19:15, 1 лютага 2014
Араба-ізраільская вайна (1947—1949) | |||
---|---|---|---|
Асноўны канфлікт: Араба-ізраільскі канфлікт | |||
| |||
Дата | лістапад 1947–ліпень 1949 | ||
Месца | Палесціна | ||
Прычына | Нязгода арабскіх краін і арабскага насельніцтва Палесціны з планам ААН па раздзеле Палесціны. | ||
Вынік | перамога Ізраіля | ||
Змены | Дзяржава Ізраіль створана на тэрыторыях, адведзеных для яго рашэннем ААН, а таксама захопленых у выніку вайны; Іарданская акупацыя Заходняга берага ракі Іардан; Егіпецкая акупацыя Сектара Газы | ||
Праціўнікі | |||
|
|||
Камандуючыя | |||
|
|||
Сілы бакоў | |||
|
|||
Страты | |||
|
|||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Араба-ізраільская вайна 1947—1949 гадоў — вайна паміж яўрэйскім насельніцтвам Палесціны, а пасля — ізноў створанай дзяржавай Ізраіль, і арміямі суседніх арабскіх дзяржаў і нерэгулярных арабскіх ваенных фарміраванняў. У Ізраілі яна завецца «Вайна за незалежнасць» (іўр.: מלחמת העצמאות) («мільхемет хаацмаўт»), а ў арабскіх краінах і сярод палестынцаў гэта вайна вядома як «Катастрофа» (араб. النكبة) («Накба»).
На першым этапе з 30 лістапада 1947 года па 14 мая 1948 года яўрэйскія і арабскія ваенізаваныя фарміраванні Палесціны імкнуліся да максімальнага захопу тэрыторыі і кантролю над камунікацыямі, заняцця ключавых пунктаў адразу ж пасля сыходу брытанскіх войскаў.
На другім этапе вайны, пасля спынення дзеяння брытанскага мандата, 15 мая 1948 года Ізраіль абвясціў незалежнасць. Егіпет, Сірыя, Ліван, Трансіарданія, Саудаўская Аравія, Ірак і Емен не пагадзіліся з рашэннем ААН аб падзеле, увялі ў Палесціну рэгулярныя войскі і пачалі серыю ваенных аперацый супраць яўрэйскіх узброеных сіл і паселішчаў, частка якіх належала абвешчанаму напярэдадні Ізраілю, імкнучыся пераламаць ход ваенных дзеянняў, які апынуўся на першым этапе няўдалым для арабскіх ірэгулярных ваенных фарміраванняў. Канчатковай мэтай дзеянняў краін Арабскай лігі было недапушчэнне рэалізацыі Плана ААН па раздзеле Палесціны, знішчэнне новаўтворанай яўрэйскай дзяржавы і, паводле дэкларацыі арабскіх краін пры ўварванні, «стварэнне аб'яднанай дзяржавы Палесціны на аснове дэмакратычных прынцыпаў, якія забяспечаць за ўсімі яго жыхарамі роўнасць перад законам». Ізраільцяне адбілі напад, абаранілі існаванне Ізраіля і захапілі яшчэ больш арабскай тэрыторыі, у дадатак да захопленай на першым этапе вайны. Баявыя дзеянні працягваліся да 18 ліпеня 1949 года. 20 ліпеня было падпісана апошняе пагадненне аб спыненні агню з Сірыяй.
Вайна суправаджалася масавым (ад 520 да больш за 900 тысяч) зыходам палесцінскага арабскага насельніцтва з тэрыторый, якія патрапілі пад кантроль Ізраіля. З іншага боку, пасля рашэння ААН аб падзеле Палесціны больш за 800 тысяч яўрэяў былі выгнаны ці беглі з арабскіх краін у Ізраіль і некаторыя іншыя краіны.
Зноскі
- ↑ Benny Morris. 1948 : a history of the first Arab-Israeli war. — Yale University Press, 2008. — С. 138-269. — ISBN 978-0-300-12696-9.
- ↑ Kenneth Michael Pollack. Arabs at war: Military effectiveness, 1948-1991. — University of Nebraska Press, 2002. — 698 p. — ISBN 0-8032-3733-2.
- ↑ Sadeh, 1997
- ↑ Small, Melvin, & Singer, Joel David. Resort to Arms : International and Civil Wars 1816-1980. — Sage Publications, 1982. — 373 с.
- ↑ Cook, Chris. The Facts on File World Political Almanac. — 3rd Ed. — Facts on File, 1995. — 536 с.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Араба-ізраільская вайна 1947—1949 гадоў
Шаблон:Араба-ізраільскі канфлікт
Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link GA