Артур Вольскі: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
{{Значэнні|Вольскі}}
дапаўненне, абнаўленне звестак, шаблон
Радок 1: Радок 1:
{{Значэнні|Вольскі}}
{{Значэнні|Вольскі}}
{{Пісьменнік
'''Арту́р Вóльскі''', сапр. '''Арту́р Зэ́йдэль-Вóльскі''' ({{ДН|23|9|1924}}, Койданава, цяпер {{МН|Дзяржынск||}}, [[Мінская вобласць]] — {{ДС|5|9|2002}}<ref name="Стэльм">Стэльмах Д. Тэатр…</ref><ref name="АрлІС">Арлоў У. Імёны Свабоды: Артур Вольскі…</ref>, [[Мінск]]) — беларускі [[пісьменнік]].
| Імя = Артур Вольскі
| Арыгінал імя =
| Фота =
| Шырыня =
| Подпіс =
| Герб =
| Шырыня герба =
| Подпіс герба =
| Імя пры нараджэнні = Артур Віталевіч Зэйдэль-Вольскі
| Псеўданімы =
| Дата нараджэння = 23.9.1924
| Месца нараджэння = Койданава, цяпер {{МН|Дзяржынск||}}, [[Мінская вобласць]]
| Дата смерці = 5.9.2002
| Месца смерці =
| Грамадзянства =
| Род =
| Бацька =[[Віталь Вольскі]]
| Маці =Адэля Зэйдэль-Вольская
| Жонка =
| Дзеці =[[Лявон Вольскі]]
| Род дзейнасці = {{празаік|Беларусі|СССР}}, {{перакладчык|СССР|Беларусі|з рускай мовы|з украінскай мовы|з літоўскай мовы|з латышскай мовы|з нямецкай мовы|з іўрыта|на беларускую мову}}
| Гады актыўнасці =
| Кірунак =
| Жанр =
| Дэбют =
| Мова твораў =
| Прэміі =
| Узнагароды =
| Сайт =
| Вікікрыніцы =
}}
'''Арту́р Вóльскі''', сапр. '''Арту́р Зэ́йдэль-Вóльскі''' ({{ДН|23|9|1924}}, Койданава, цяпер {{МН|Дзяржынск||}}, [[Мінская вобласць]] — {{ДС|5|9|2002}}<ref name="Стэльм">Стэльмах Д. Тэатр — яго родны дом (пра Артура Вольскага) // Беларускі рэспубліканскі тэатр юнага гледача. 2009, 23 верасн. — Эл.рэсурс beltuz.by</ref><ref name="АрлІС">[[Уладзімір Аляксеевіч Арлоў|Арлоў У.]] Імёны Свабоды: Артур Вольскі // Радыё Свабода. 2006, 10 кастр. 16:17 — Эл.рэсурс svaboda.org</ref>, [[Горад Мінск|Мінск]]) — беларускі [[пісьменнік]]<ref name="БС">{{кніга
|аўтар =
|частка = Вольский Артур Витальевич
|загаловак = Биографический справочник
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны =
|выданне =
|месца = Мн.
|выдавецтва = «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки
|год = 1982
|том = 5
|старонкі = 124-125
|старонак = 737
|серыя =
|isbn =
|тыраж =
}}</ref>.


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сям'і пісьменніка. Вучыўся ў Віцебскім мастацкім вучылішчы (1938—1941), працаваў мастаком у [[БДТ-2]] ([[Уральск]]). У 1942 прызваны ў Ваенна-Марскі Флот СССР. Служыў на Далёкім Усходзе. Удзельнічаў у баях супраць Японіі, дэмабілізаваўся ў 1952. Працаваў загадчыкам аддзела культуры і быту рэдакцыі газеты «Чырвоная змена», адказным сакратаром часопісаў «Бярозка», «Вясёлка». Скончыў Вышэйшыя літаратурныя курсы ў Маскве (1962). З 1962 — загадчык літаратурна-педагагічнай часткі, з 1963 — дырэктар [[Беларускі рэспубліканскі тэатр юнага гледача|Беларускага рэспубліканскага тэатра юнага гледача]], з 1978 — дырэктар Дома літаратара, з 1980 — літкансультант СП БССР. У 1981—1984 — старшы рэдактар выдавецтва «Юнацтва». Член [[Саюз пісьменнікаў СССР|Саюза пісьменнікаў СССР]] (з 1955). Пахаваны на Паўночных могілках у Мінску<ref name="АрлІС"/>.
Нарадзіўся ў сям'і пісьменніка [[Віталь Вольскі|Віталя Вольскага]]<ref name="БС"/>. Вучыўся ў [[Віцебскае народнае мастацкае вучылішча|Віцебскім мастацкім вучылішчы]] (1938—1941), працаваў мастаком у [[Нацыянальны акадэмічны драматычны тэатр імя Якуба Коласа|БДТ-2]] ([[Горад Уральск|Уральск]]). У 1942 прызваны ў Ваенна-Марскі Флот СССР. Служыў на Далёкім Усходзе. Удзельнічаў у баях супраць Японіі, дэмабілізаваўся ў 1952<ref name="БС"/>.


Працаваў загадчыкам аддзела культуры і быту рэдакцыі газеты «Чырвоная змена», адказным сакратаром часопісаў «[[Бярозка (1924)|Бярозка]]», «[[Вясёлка (1957)|Вясёлка]]». Скончыў Вышэйшыя літаратурныя курсы ў Маскве (1962). З 1962 — загадчык літаратурна-педагагічнай часткі, з 1963 — дырэктар [[Беларускі рэспубліканскі тэатр юнага гледача|Беларускага рэспубліканскага тэатра юнага гледача]], з 1978 — дырэктар Дома літаратара, з 1980 — літкансультант СП БССР<ref name="БС"/>. У 1981—1984 — старшы рэдактар выдавецтва «Юнацтва». Член [[Саюз пісьменнікаў СССР|Саюза пісьменнікаў СССР]] (з 1955). Пахаваны на Паўночных могілках у Мінску<ref name="АрлІС"/>.
Сын Артура Вольскага — беларускі музыка і пісьменнік [[Лявон Вольскі]].

Сын Артура Вольскага — беларускі музыка і пісьменнік [[Лявон Вольскі]].


== Творчасць ==
== Творчасць ==

Дэбютаваў у друку ў 1937. Напісаў на рускай мове аповесць «Родная семья» (Хабараўск, 1953, у суаўтарстве з Б. Іртышскім). Аўтар зборнікаў паэзіі «Водбліскі далёкіх маякоў» (1958), «Далёкія і блізкія прычалы» (1962), «Дабрата» (1966), «Выратавальны круг» (1974), «Строма» (1982), «Чалавек, якому баліць» (выбранае, 1984), «Наваселле дрэў» (1990). Аўтар кніг паэзіі, прозы, казак для дзяцей «Маленькім сябрам» (1955), «Дзедаў госць» (1958), «Чырвоная зорка» (1961), «Чарнічка» (1964), «Рагатка» (1971), «Што такое мікра тое» (1971), «Лясныя мастакі» (1973), «Жывыя літары» (1973), «А куды падаўся дождж» (1974), «Ізумрудавы горад, дзе ты?..» (1977), «Еду ў госці да слана» (1978), «Сонца блізка ўжо зусім» (1984), «Дабяруся да нябёс» (1984), «Ад А да Я — прафесія мая» (1987), апавядання-эсэ «Хлеб — усяму галава» (1989). Кнігі Выбраных твораў выходзілі ў 1971, 1974.
Дэбютаваў у друку ў 1937. Напісаў на рускай мове аповесць «Родная семья» (Хабараўск, 1953, у суаўтарстве з Б. Іртышскім). Аўтар зборнікаў паэзіі «Водбліскі далёкіх маякоў» (1958), «Далёкія і блізкія прычалы» (1962), «Дабрата» (1966), «Выратавальны круг» (1974), «Строма» (1982), «Чалавек, якому баліць» (выбранае, 1984), «Наваселле дрэў» (1990). Аўтар кніг паэзіі, прозы, казак для дзяцей «Маленькім сябрам» (1955), «Дзедаў госць» (1958), «Чырвоная зорка» (1961), «Чарнічка» (1964), «Рагатка» (1971), «Што такое мікра тое» (1971), «Лясныя мастакі» (1973), «Жывыя літары» (1973), «А куды падаўся дождж» (1974), «Ізумрудавы горад, дзе ты?..» (1977), «Еду ў госці да слана» (1978), «Сонца блізка ўжо зусім» (1984), «Дабяруся да нябёс» (1984), «Ад А да Я — прафесія мая» (1987), апавядання-эсэ «Хлеб — усяму галава» (1989). Кнігі Выбраных твораў выходзілі ў 1971, 1974.


Сумесна з [[П. Макаль|П. Макалём]] напісаў п'есы «За лясамі дрымучымі» (1959, пастаўлена ў 1958), «Марынка-крапіўніца» (пастаўлена ў 1962). У суаўтарстве з [[Э. Доўнер]] напісаў кінасцэнарый «Марынка, Янка і тайны каралеўскага замка» (пастаўлены ў 1978). Аўтар п'ес-казак «Сцяпан — вялікі пан» (1979, пакладзеная на музыку Ю. Семянякам і пастаўленая ў 1979 на сцэне [[Мінскі тэатр музычнай камедыі|Мінскага тэатра музычнай камедыі]] — першая беларуская аперэта для дзяцей), «Тры Іваны — тры браты» (1985), «Граф Глінскі-Папялінскі» (1986), «Каб не змаўкаў жаваранак» (1989). На [[Беларускае тэлебачанне|Беларускім тэлебачанні]] пастаўлены спектаклі «Апошняя ноч Алаізы» (1986), «Водар папараці» (1989).
Сумесна з [[Пятрусь Макаль|П. Макалём]] напісаў п'есы «За лясамі дрымучымі» (1959, пастаўлена ў 1958), «Марынка-крапіўніца» (пастаўлена ў 1962). У суаўтарстве з [[Э. Доўнер]] напісаў кінасцэнарый «Марынка, Янка і тайны каралеўскага замка» (пастаўлены ў 1978). Аўтар п'ес-казак «Сцяпан — вялікі пан» (1979, пакладзеная на музыку [[Ю. Семяняка]]м і пастаўленая ў 1979 на сцэне [[Беларускі дзяржаўны акадэмічны музычны тэатр|Мінскага тэатра музычнай камедыі]] — першая беларуская аперэта для дзяцей), «Тры Іваны — тры браты» (1985), «Граф Глінскі-Папялінскі» (1986), «Каб не змаўкаў жаваранак» (1989). На [[Беларускае тэлебачанне|Беларускім тэлебачанні]] пастаўлены спектаклі «Апошняя ноч Алаізы» (1986), «Водар папараці» (1989).


Перакладаў з рускай, украінскай, літоўскай, латышскай, нямецкай і [[іўрыт]]а.
Перакладаў з рускай, украінскай, літоўскай, латышскай, нямецкай і [[іўрыт]]а.
Радок 23: Радок 75:
* {{крыніцы/БП (1992-95)||Вольскі Артур}}
* {{крыніцы/БП (1992-95)||Вольскі Артур}}
* Стэльмах Д. Тэатр — яго родны дом (пра Артура Вольскага) // Беларускі рэспубліканскі тэатр юнага гледача. 2009, 23 верасн. — Эл.рэсурс beltuz.by
* Стэльмах Д. Тэатр — яго родны дом (пра Артура Вольскага) // Беларускі рэспубліканскі тэатр юнага гледача. 2009, 23 верасн. — Эл.рэсурс beltuz.by
* [[Уладзімір Арлоў|Арлоў У.]] Імёны Свабоды: Артур Вольскі // Радыё Свабода. 2006, 10 кастр. 16:17 — Эл.рэсурс svaboda.org
* [[Уладзімір Аляксеевіч Арлоў|Арлоў У.]] Імёны Свабоды: Артур Вольскі // Радыё Свабода. 2006, 10 кастр. 16:17 — Эл.рэсурс svaboda.org


{{DEFAULTSORT:Вольскі Артур}}
{{DEFAULTSORT:Вольскі Артур}}


[[Катэгорыя:Члены Саюза пісьменнікаў СССР]]
[[Катэгорыя:Члены Саюза пісьменнікаў СССР]]
[[Катэгорыя:Пісьменнікі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Рускамоўныя пісьменнікі]]
[[Катэгорыя:Рускамоўныя пісьменнікі]]
[[Катэгорыя:Беларускамоўныя пісьменнікі]]
[[Катэгорыя:Беларускамоўныя пісьменнікі]]
[[Катэгорыя:Перакладчыкі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі Вялікай Айчыннай вайны]]

Версія ад 16:19, 2 красавіка 2014

Артур Вольскі
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні Артур Віталевіч Зэйдэль-Вольскі
Дата нараджэння 23 верасня 1924(1924-09-23)
Месца нараджэння Койданава, цяпер Дзяржынск, Мінская вобласць
Дата смерці 5 верасня 2002(2002-09-05) (77 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Бацька Віталь Вольскі
Маці Адэля Зэйдэль-Вольская
Жонка Святлана Георгіеўна Яўсеева
Дзеці Лявон Вольскі
Альма-матар
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці
Мова твораў беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у
Прэміі
Узнагароды
ордэн Айчыннай вайны II ступені Ордэн «Знак Пашаны» медаль «За баявыя заслугі»

Арту́р Вóльскі, сапр. Арту́р Зэ́йдэль-Вóльскі (23 верасня 1924, Койданава, цяпер Дзяржынск, Мінская вобласць — 5 верасня 2002[1][2], Мінск) — беларускі пісьменнік[3].

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям'і пісьменніка Віталя Вольскага[3]. Вучыўся ў Віцебскім мастацкім вучылішчы (1938—1941), працаваў мастаком у БДТ-2 (Уральск). У 1942 прызваны ў Ваенна-Марскі Флот СССР. Служыў на Далёкім Усходзе. Удзельнічаў у баях супраць Японіі, дэмабілізаваўся ў 1952[3].

Працаваў загадчыкам аддзела культуры і быту рэдакцыі газеты «Чырвоная змена», адказным сакратаром часопісаў «Бярозка», «Вясёлка». Скончыў Вышэйшыя літаратурныя курсы ў Маскве (1962). З 1962 — загадчык літаратурна-педагагічнай часткі, з 1963 — дырэктар Беларускага рэспубліканскага тэатра юнага гледача, з 1978 — дырэктар Дома літаратара, з 1980 — літкансультант СП БССР[3]. У 1981—1984 — старшы рэдактар выдавецтва «Юнацтва». Член Саюза пісьменнікаў СССР (з 1955). Пахаваны на Паўночных могілках у Мінску[2].

Сын Артура Вольскага — беларускі музыка і пісьменнік Лявон Вольскі.

Творчасць

Дэбютаваў у друку ў 1937. Напісаў на рускай мове аповесць «Родная семья» (Хабараўск, 1953, у суаўтарстве з Б. Іртышскім). Аўтар зборнікаў паэзіі «Водбліскі далёкіх маякоў» (1958), «Далёкія і блізкія прычалы» (1962), «Дабрата» (1966), «Выратавальны круг» (1974), «Строма» (1982), «Чалавек, якому баліць» (выбранае, 1984), «Наваселле дрэў» (1990). Аўтар кніг паэзіі, прозы, казак для дзяцей «Маленькім сябрам» (1955), «Дзедаў госць» (1958), «Чырвоная зорка» (1961), «Чарнічка» (1964), «Рагатка» (1971), «Што такое мікра тое» (1971), «Лясныя мастакі» (1973), «Жывыя літары» (1973), «А куды падаўся дождж» (1974), «Ізумрудавы горад, дзе ты?..» (1977), «Еду ў госці да слана» (1978), «Сонца блізка ўжо зусім» (1984), «Дабяруся да нябёс» (1984), «Ад А да Я — прафесія мая» (1987), апавядання-эсэ «Хлеб — усяму галава» (1989). Кнігі Выбраных твораў выходзілі ў 1971, 1974.

Сумесна з П. Макалём напісаў п'есы «За лясамі дрымучымі» (1959, пастаўлена ў 1958), «Марынка-крапіўніца» (пастаўлена ў 1962). У суаўтарстве з Э. Доўнер напісаў кінасцэнарый «Марынка, Янка і тайны каралеўскага замка» (пастаўлены ў 1978). Аўтар п'ес-казак «Сцяпан — вялікі пан» (1979, пакладзеная на музыку Ю. Семянякам і пастаўленая ў 1979 на сцэне Мінскага тэатра музычнай камедыі — першая беларуская аперэта для дзяцей), «Тры Іваны — тры браты» (1985), «Граф Глінскі-Папялінскі» (1986), «Каб не змаўкаў жаваранак» (1989). На Беларускім тэлебачанні пастаўлены спектаклі «Апошняя ноч Алаізы» (1986), «Водар папараці» (1989).

Перакладаў з рускай, украінскай, літоўскай, латышскай, нямецкай і іўрыта.

Узнагароды

Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны II ступені, «Знак Пашаны», медалем «За баявыя заслугі» і іншымі медалямі.

Зноскі

  1. Стэльмах Д. Тэатр — яго родны дом (пра Артура Вольскага) // Беларускі рэспубліканскі тэатр юнага гледача. 2009, 23 верасн. — Эл.рэсурс beltuz.by
  2. а б Арлоў У. Імёны Свабоды: Артур Вольскі // Радыё Свабода. 2006, 10 кастр. 16:17 — Эл.рэсурс svaboda.org
  3. а б в г Вольский Артур Витальевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 124-125. — 737 с.

Літаратура