Ян Снядэцкі: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
→Спасылкі: clean up using AWB |
JerzyKundrat (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 25: | Радок 25: | ||
Галоўнай працай Я. Снядэцкага, якая прынесла яму еўрапейскую вядомасць, была біяграфія [[Мікалай Капернік|Мікалая Каперніка]]: "О Koperniku, rozwiązanie zadania, które Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk do odpowiedzi ogłosiło etc." (Bapшава, 1802). У 1803 гэта праца выйшла ў Варшаве на французскай мове, з некаторымі дадаткамі. У тым жа годзе яна было перавыдана, з некаторымі зменамі, пад загалоўкам "Discours sur Nicolas Kopernik". Пазней праца вытрымала яшчэ два перавыданні; апроч таго была перакладзеная на англійскую і італьянскую мовы. Іншай працай Я. Снядэцкага была біяграфія астранома Віленскага ўніверсітэта [[Марцін Пачобут-Адляніцкі|Марціна Пачобут-Адляніцкага]]: "Żywot uczony i publiczny Marcina Odlanickiego Poczobuta. Czytany na publicznem posiedzeniu Imperatorskiego Wileńskiego Uniwersytetu przy zamknięciu rocznego biegu nauk dnia 30. Czerwca R. 1810" (Вільня, 1810). |
Галоўнай працай Я. Снядэцкага, якая прынесла яму еўрапейскую вядомасць, была біяграфія [[Мікалай Капернік|Мікалая Каперніка]]: "О Koperniku, rozwiązanie zadania, które Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk do odpowiedzi ogłosiło etc." (Bapшава, 1802). У 1803 гэта праца выйшла ў Варшаве на французскай мове, з некаторымі дадаткамі. У тым жа годзе яна было перавыдана, з некаторымі зменамі, пад загалоўкам "Discours sur Nicolas Kopernik". Пазней праца вытрымала яшчэ два перавыданні; апроч таго была перакладзеная на англійскую і італьянскую мовы. Іншай працай Я. Снядэцкага была біяграфія астранома Віленскага ўніверсітэта [[Марцін Пачобут-Адляніцкі|Марціна Пачобут-Адляніцкага]]: "Żywot uczony i publiczny Marcina Odlanickiego Poczobuta. Czytany na publicznem posiedzeniu Imperatorskiego Wileńskiego Uniwersytetu przy zamknięciu rocznego biegu nauk dnia 30. Czerwca R. 1810" (Вільня, 1810). |
||
== Літаратура == |
|||
⚫ | |||
* Лаўрыш Л. «I зорнае неба над галавой…»: Нарысы з гiсторыi астраномii. — Мн., 2013. |
|||
⚫ | |||
== Спасылкі == |
== Спасылкі == |
Версія ад 23:18, 1 жніўня 2014
Ян Снядэцкі | |
---|---|
Jan Śniadecki | |
Ян Рустэм. Партрэт (1823) | |
Імя пры нараджэнні | Jan Chrzciciel Władysław Śniadecki |
Род дзейнасці | астраном, матэматык, філосаф |
Дата нараджэння | 29 жніўня 1756 |
Месца нараджэння | Жнін Польшча |
Дата смерці | 21 студзеня 1830 (73 гады) |
Месца смерці | Яшуны пад Вільняй |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Член у | |
Аўтограф | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Ян-Баптыст-Уладзіслаў Снядэцкі (29 жніўня 1756, Жнін каля Гнезна — 21 верасня 1830, Яшуны) — астраном, матэматык, філосаф, педагог; прафесар і рэктар Віленскага ўніверсітэта, брат Андрэя Снядэцкага.
Скончыў Кракаўскі ўніверсітэт, дзе атрымаў ступень доктара філасофіі. З 1776 прафесар вышэйшай матэматыкі і астраноміі ў Кракаўскім універсітэце. З 1806 прафесар Віленскага ўніверсітэта і дырэктар Віленскай астранамічнай абсерваторыі, у 1807—1814 — рэктар. Выйшаў у адстаўку ў 1824. Пахаваны ў Яшунах.
У галіне чыстай матэматыкі навукова-літаратурная дзейнасць Я. Снядэцкага амаль не выходзіла за межы элементарных падручнікаў, адзін з якіх "Trygonometrya kulista analitycznie wyłożona, do użycia uczacych się w Imperatorskim Wilenskim Uniwersytecie" (Вільня і Варшава, 1817; 2-е выд. з дадаткам да астранамічных задач, Вільня і Варшава, 1820) быў перакладзены праф. Фельдтам на нямецкую мову (Лейпцыг, 1828). Іншыя матэматычныя працы Я. Снядэцкага былі, галоўным чын, папулярнага характару.
У галіне астраноміі Я. Снядэцкі, нягледзячы на неспрыяльныя ўмовы ў абсерваторыях Кракава і Вільні (асабліва ў Вільні), рабіў астранамічныя назіранні: "О obserwacyach Astronomicznych... dysaertacya czytana na publicznem posiedzeniu Towarzystwa Przyjacioł nauk. Dnia 16-go Maja 1802" ("Rocz. Tow. Wars. Przy. N.", I), "Obserwacye astronomiczne, robione w Krakowie"... ("Rocz. Tow. Wars. Przy. N." I), "О nowym planecie, położonym między Marsem i Jowiszem, postrzeżonym nasamprzód w Sycylii roku 1801" ("Rocz. Tow. Wars. Przy. N." I), "Observations astronomiques faites à Pobservatoire de l'Univ. Imperiale de Vilna" ("Mémoires de l'Acad. Imp. des sc. de St. Pétersbourg", 1810). Я. Снядэцкі працягваў публікаваць вынікі сваіх назіранняў у мемуарах Санкт-Пецярбургскай акадэміі навук да 1824. Астранамічныя назіранні Я. Снядэцкага, таксама публікаваліся ў Zach's "Monatl. Corr." (т. V, VI и IX) і Bode's "Jahrb ü chern 1809 bis 1826".
У сумежных з астраноміяй абласцях матэматычнай і фізічнай геаграфіі Я. Снядэцкаму належаць працы "Jeografia czyli opisanie matematyczne i fizyczne ziemi" (Варшава, 1804) і перакладзеная на рускую мову Канявецкім і надрукаваная ў Харкаве "Meteorologija" ("Dziennik Wileński" 1816, III).
Галоўнай працай Я. Снядэцкага, якая прынесла яму еўрапейскую вядомасць, была біяграфія Мікалая Каперніка: "О Koperniku, rozwiązanie zadania, które Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk do odpowiedzi ogłosiło etc." (Bapшава, 1802). У 1803 гэта праца выйшла ў Варшаве на французскай мове, з некаторымі дадаткамі. У тым жа годзе яна было перавыдана, з некаторымі зменамі, пад загалоўкам "Discours sur Nicolas Kopernik". Пазней праца вытрымала яшчэ два перавыданні; апроч таго была перакладзеная на англійскую і італьянскую мовы. Іншай працай Я. Снядэцкага была біяграфія астранома Віленскага ўніверсітэта Марціна Пачобут-Адляніцкага: "Żywot uczony i publiczny Marcina Odlanickiego Poczobuta. Czytany na publicznem posiedzeniu Imperatorskiego Wileńskiego Uniwersytetu przy zamknięciu rocznego biegu nauk dnia 30. Czerwca R. 1810" (Вільня, 1810).
Літаратура
- Лаўрыш Л. «I зорнае неба над галавой…»: Нарысы з гiсторыi астраномii. — Мн., 2013.
- Снядецкий // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
Спасылкі
- Śniadecki Jan (Encyklopedia WIEM) (польск.)
- Jan Śniadecki (Kopernik.pl) (польск.)
- Jonas Sniadeckis (літ.)
- ↑ http://tnk.krakow.pl/czlonkowie/sniadecki-jan/ Праверана 30 жніўня 2022.
- Асобы
- Нарадзіліся 29 жніўня
- Нарадзіліся ў 1756 годзе
- Памерлі 21 студзеня
- Памерлі ў 1830 годзе
- Пахаваныя ў Літве
- Выкладчыкі Ягелонскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Ягелонскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Гётынгенскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Лейдэнскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Утрэхцкага ўніверсітэта
- Члены Кракаўскага навуковага таварыства
- Члены РАН
- Памерлі 21 верасня
- Віленскі ўніверсітэт
- Постаці літоўскай філасофіі
- Постаці польскай філасофіі
- Постаці матэматыкі
- Рэктары Віленскага ўніверсітэта