Алеуцкія астравы: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
вікіфікацыя, спасылкі на энцыклапедыі
Радок 1: Радок 1:
[[File:Aleutians.jpg|thumb|Алеуцкія астравы на карце]]
[[File:Aleutians.jpg|thumb|Алеуцкія астравы на карце]]
'''Алеуцкія астравы''' — [[архіпелаг]] на поўначы [[Ціхі акіян|Ціхага акіяна]] ([[ЗША]], [[штат Аляска]]).
'''Алеуцкія астравы''' — [[архіпелаг]] на поўначы [[Ціхі акіян|Ціхага акіяна]] ([[ЗША]], [[штат Аляска]]).


Дугападобны ланцуг са 110 астравоў і мноства скал (даўжыня 1740 км) паміж паўастравамі [[паўвостраў Аляска|Аляска]] і [[Камчатка]]. Плошча 37,8 тыс. км². Утвараюць 4 групы астравоў: Лісіныя, Андрыянаўскія, Пацучыныя, Блізкія.
Дугападобны ланцуг са 110 [[Востраў|астравоў]] і мноства скал (даўжыня 1740 км) паміж паўастравамі [[паўвостраў Аляска|Аляска]] і [[Камчатка]]. Плошча 37,8 тыс. км². Утвараюць 4 групы астравоў: Лісіныя, Андрыянаўскія, Пацучыныя, Блізкія.


== Прырода ==
== Прырода ==
Большасць астравоў вулканічнага паходжання, вяршыні ўкрыты снягамі. Дзеючых вулканаў 25; самы высокі вулкан Шышалдзіна (2860 м) на в-ве Унімак. Клімат марскі субарктычны, вільготны. Зіма цёплая, са снегападамі і частымі адлігамі. Лета халаднаватае, з туманамі. Сярэдняя тэмпература самага халоднага месяца (лютага) -1,4°С, самага цёплага (жніўня) 11,9°С. Ападкаў 1500 мм за год. Частыя штормы. Глебы субпалярныя, дзярнова-тарфяністыя і гарнатундравыя. Расліннасць: субарктычныя лугі, горныя тундры. Жывёльны свет: лісіца, марская выдра і сівуч (амаль знішчаны); на скалах птушыныя кірмашы, у прыбярэжных водах [[морж]], цюлень і інш.
Большасць астравоў [[вулкан]]ічнага паходжання, вяршыні ўкрыты [[Снег|снягамі]]. Дзеючых вулканаў 25; самы высокі вулкан Шышалдзіна (2860 м) на востраве [[Востраў Унімак|Унімак]]. [[Клімат]] марскі субарктычны, вільготны. [[Зіма]] цёплая, са снегападамі і частымі адлігамі. [[Лета]] халаднаватае, з туманамі. Сярэдняя тэмпература самага халоднага месяца (лютага) −1,4 [[Градус Цэльсія|°C]], самага цёплага (жніўня) 11,9 °C. Ападкаў 1500 мм за год. Частыя [[шторм]]ы. Глебы субпалярныя, дзярнова-тарфяністыя і гарнатундравыя. [[Расліннасць]]: субарктычныя [[луг]]і, горныя [[Тундра|тундры]]. [[Жывёлы|Жывёльны]] свет: лісіца, марская выдра і [[сівуч]] (амаль знішчаны); на скалах птушыныя кірмашы, у прыбярэжных водах [[морж]], [[цюлень]] і інш.


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
Адкрыты Ў XVIII ст. рускай экспедыцыяй [[В. Берынг]]а і А. Чырыкава. Да 1867 належалі [[Расійская імперыя|Расіі]], прададзены разам з Аляскай ЗША.
Адкрыты Ў XVIII ст. рускай экспедыцыяй [[В. Берынг]]а і А. Чырыкава. Да 1867 года належалі [[Расійская імперыя|Расіі]], прададзены разам з Аляскай ЗША.


== Насельніцтва і гаспадарка ==
== Насельніцтва і гаспадарка ==
Насельніцтва — амерыканцы, [[алеуты]], [[крэолы]]. Галоўны населены пункт — Адак (на аднайменным востраве).
Насельніцтва — амерыканцы, [[алеуты]], [[крэолы]]. Галоўны [[населены пункт]] — Адак (на аднайменным востраве).


Вядзецца рыбалоўства, пушны промысел, зверагадоўля (блакітны пясец).
Вядзецца рыбалоўства, пушны промысел, зверагадоўля (блакітны пясец).


Ваенна-марская база ЗША Датч-Харбар (на в-ве Уналашка).
Ваенна-марская база ЗША Датч-Харбар (на востраве [[Востраў Уналашка|Уналашка]]).


== Астравы ==
== Астравы ==
Радок 22: Радок 22:


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* Жмойдзяк Р. Алеуцкія астравы // БЭ ў 18 т. Т. 1. Мн., 1996.
* ''Жмойдзяк Р.'' Алеуцкія астравы // {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.1: А — Аршын|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=1996|том=1|старонак=552|isbn=985-11-0036-6 (т.1)|тыраж=10 000}}


== У Сеціве ==
== Спасылкі ==
* {{з ВСЭ|http://slovari.yandex.ru/~книги/БСЭ/Алеутские%20острова/|title=Алеутские острова}}
{{commons|Category:Aleutian Islands}}
* [http://slovari.yandex.ru/~книги/Военная%20энциклопедия/Алеутские%20острова/ Алеутские острова] {{ref-ru}} // Военная энциклопедия: [В 18 т.] / Под ред. В. Ф. Новицкого и др. — СПб.: Т-во И. Д. Сытина, 1911—1915.
* {{commons|Category:Aleutian Islands}}


{{Ціхі акіян}}
{{Ціхі акіян}}

Версія ад 12:27, 31 кастрычніка 2014

Алеуцкія астравы на карце

Алеуцкія астравы — архіпелаг на поўначы Ціхага акіяна (ЗША, штат Аляска).

Дугападобны ланцуг са 110 астравоў і мноства скал (даўжыня 1740 км) паміж паўастравамі Аляска і Камчатка. Плошча 37,8 тыс. км². Утвараюць 4 групы астравоў: Лісіныя, Андрыянаўскія, Пацучыныя, Блізкія.

Прырода

Большасць астравоў вулканічнага паходжання, вяршыні ўкрыты снягамі. Дзеючых вулканаў 25; самы высокі вулкан Шышалдзіна (2860 м) на востраве Унімак. Клімат марскі субарктычны, вільготны. Зіма цёплая, са снегападамі і частымі адлігамі. Лета халаднаватае, з туманамі. Сярэдняя тэмпература самага халоднага месяца (лютага) −1,4 °C, самага цёплага (жніўня) 11,9 °C. Ападкаў 1500 мм за год. Частыя штормы. Глебы субпалярныя, дзярнова-тарфяністыя і гарнатундравыя. Расліннасць: субарктычныя лугі, горныя тундры. Жывёльны свет: лісіца, марская выдра і сівуч (амаль знішчаны); на скалах птушыныя кірмашы, у прыбярэжных водах морж, цюлень і інш.

Гісторыя

Адкрыты Ў XVIII ст. рускай экспедыцыяй В. Берынга і А. Чырыкава. Да 1867 года належалі Расіі, прададзены разам з Аляскай ЗША.

Насельніцтва і гаспадарка

Насельніцтва — амерыканцы, алеуты, крэолы. Галоўны населены пункт — Адак (на аднайменным востраве).

Вядзецца рыбалоўства, пушны промысел, зверагадоўля (блакітны пясец).

Ваенна-марская база ЗША Датч-Харбар (на востраве Уналашка).

Астравы

Літаратура

  • Жмойдзяк Р. Алеуцкія астравы // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0036-6 (т.1).

Спасылкі

Шаблон:Аляска