Панашэму: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Прыклад: лексіка
др стылявыя змены, арфаграфія
Радок 16: Радок 16:
}}
}}


'''Панашэму''' (саманазва ''Ponaschemu'', у перакладзе на [[беларуская мова|беларускую]]: «па-нашаму») — кантактная мова на [[нямецкая мова|нямецкай]] і [[ніжнелужыцкая мова|ніжнелужыцкай]] аснове.
'''Панашэму''' (саманазва ''Ponaschemu'', у перакладзе на [[беларуская мова|беларускую]]: «па-нашаму») — кантактная мова на [[нямецкая мова|нямецкай]] і [[ніжнелужыцкая мова|ніжнелужыцкай]] аснове.


== Нарыс ==
== Нарыс ==
Панашэму складаецца з нямецкіх і ніжнелужыцкіх элемэнтаў, [[лексіка]] мовы змяшаная, [[граматыка]] — ніжнелужыцкая.
Панашэму складаецца з нямецкіх і ніжнелужыцкіх элементаў, [[лексіка]] мовы змяшаная, [[граматыка]] — ніжнелужыцкая.


Мова мела ўжытак да перыяду 50-х рокаў [[ХХ ст.]] Панашэму ў асноўным была распаўсюджаная ў вёсках [[Шпрэвальд]]а з [[лужычане|лужыцка]]-[[немцы|нямецкім]] насельніцтвам. У мястэчках і іншых местах, напрыклад, у [[Котбус]]е, мова не выкарыстоўвалася з нагоды кпінаў над ёй з боку гарадскіх жыхароў і прыхільнікаў чыстай лужыцкай мовы.
Мова ўжывалася да перыяду 50-х гадоў [[ХХ ст.]] Панашэму ў асноўным была распаўсюджаная ў вёсках [[Шпрэвальд]]а з [[лужычане|лужыцка]]-[[немцы|нямецкім]] насельніцтвам. У мястэчках і іншых местах, напрыклад, у [[Котбус]]е, мова не выкарыстоўвалася з-за кпінаў з боку гарадскіх жыхароў і прыхільнікаў чыстай лужыцкай мовы.


У цяперашнім часе мова выкарыстоўваецца рэдка, бо тагачасныя вясковыя жыхары, будучы дзвюхмоўнымі, перайшлі на нямецкую мову.
У цяперашнім часе мова выкарыстоўваецца рэдка, бо тагачасныя вясковыя жыхары, будучы двухмоўнымі, перайшлі на нямецкую мову.


== Прыклад ==
== Прыклад ==
Дзіцячы вершык [[1890]] года, што запісаў нямецкі даследнік {{нп4|Вілібальд фон Шулебург||de|Wilibald von Schulenburg}} у мясцовасці Еншвальдэ (Яншойцэ). Варыянт панашэму запісаны паводле лужыцкай арфаграфіі:
Дзіцячы вершык [[1890]] года, што запісаў нямецкі даследнік {{нп4|Вілібальд фон Шулебург||de|Wilibald von Schulenburg}} у мясцовасці Еншвальдэ (Яншойцэ). Варыянт панашэму запісаны паводле лужыцкай арфаграфіі:


*панашэму: ''«Morgenrot, swinja tot. Škla grochow, zwerjcha knochow. Šklicka rajsa, zwerjcha šajsa.»''
* панашэму: ''«Morgenrot, swinja tot. Škla grochow, zwerjcha knochow. Šklicka rajsa, zwerjcha šajsa.»''
*{{lang-de|«Morgenrot, Schweine tot. Schüssel Erbsen, oben Knochen. Schüssel Reis, oben Scheiß.»}}
* {{lang-de|«Morgenrot, Schweine tot. Schüssel Erbsen, oben Knochen. Schüssel Reis, oben Scheiß.»}}
*{{lang-be|«На світанні свіння сканае. Міска з гарошкам, наверсе — косткі. І з рысам тут, наверсе — бруд.»}}
* {{lang-be|«На світанні свіння сканае. Міска з гарошкам, наверсе — косткі. І з рысам тут, наверсе — бруд.»}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
*Der Niedersorben Wendisch — Domowina-Verlag ISBN 3-7420-1886-8
* Der Niedersorben Wendisch — Domowina-Verlag ISBN 3-7420-1886-8
*Serbska Pratyja 2008
* Serbska Pratyja 2008


{{Славянскія мовы}}
{{Славянскія мовы}}

Версія ад 00:28, 9 лістапада 2014

Панашэму
Саманазва Ponaschemu
Краіны Германія
Рэгіёны Ніжняя Лужыца
Агульная колькасць носьбітаў ~500
Класіфікацыя
змяшаныя мовы

Панашэму (саманазва Ponaschemu, у перакладзе на беларускую: «па-нашаму») — кантактная мова на нямецкай і ніжнелужыцкай аснове.

Нарыс

Панашэму складаецца з нямецкіх і ніжнелужыцкіх элементаў, лексіка мовы змяшаная, граматыка — ніжнелужыцкая.

Мова ўжывалася да перыяду 50-х гадоў ХХ ст. Панашэму ў асноўным была распаўсюджаная ў вёсках Шпрэвальда з лужыцка-нямецкім насельніцтвам. У мястэчках і іншых местах, напрыклад, у Котбусе, мова не выкарыстоўвалася з-за кпінаў з боку гарадскіх жыхароў і прыхільнікаў чыстай лужыцкай мовы.

У цяперашнім часе мова выкарыстоўваецца рэдка, бо тагачасныя вясковыя жыхары, будучы двухмоўнымі, перайшлі на нямецкую мову.

Прыклад

Дзіцячы вершык 1890 года, што запісаў нямецкі даследнік Вілібальд фон Шулебургbede у мясцовасці Еншвальдэ (Яншойцэ). Варыянт панашэму запісаны паводле лужыцкай арфаграфіі:

  • панашэму: «Morgenrot, swinja tot. Škla grochow, zwerjcha knochow. Šklicka rajsa, zwerjcha šajsa.»
  • ням.: «Morgenrot, Schweine tot. Schüssel Erbsen, oben Knochen. Schüssel Reis, oben Scheiß.»
  • бел.: «На світанні свіння сканае. Міска з гарошкам, наверсе — косткі. І з рысам тут, наверсе — бруд.»

Літаратура