Егіпталогія: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др →‎Спасылкі: шаблон
др стылявыя змены, арфаграфія
Радок 5: Радок 5:
| Ілюстраванне = <div style=>[[Выява:Leon Cogniet - Jean-Francois Champollion.jpg|112 px|Жан Франсуа Шампальён — заснавальнік егіпталогіі.]][[Выява:Tuts Tomb Opened.JPG|180 px|Говард Картэр даследуе саркафаг фараона Тутанхамона. Грабніца KV62 каля Луксора, 1923 г.]]<br />[[Выява:Egyptian Museum 18.JPG|Егіпецкі музей. Каір.|92 px]][[Выява:Rosetta Stone.JPG|104 px|«Разецкі камень». Брытанскі музей.]][[Выява:Clay Pots Egyptian.jpg|94 px|Гліняны посуд егіпцян. Ілюстрацыя з «Апісання Егіпта». XIX стагоддзе.]]</div>
| Ілюстраванне = <div style=>[[Выява:Leon Cogniet - Jean-Francois Champollion.jpg|112 px|Жан Франсуа Шампальён — заснавальнік егіпталогіі.]][[Выява:Tuts Tomb Opened.JPG|180 px|Говард Картэр даследуе саркафаг фараона Тутанхамона. Грабніца KV62 каля Луксора, 1923 г.]]<br />[[Выява:Egyptian Museum 18.JPG|Егіпецкі музей. Каір.|92 px]][[Выява:Rosetta Stone.JPG|104 px|«Разецкі камень». Брытанскі музей.]][[Выява:Clay Pots Egyptian.jpg|94 px|Гліняны посуд егіпцян. Ілюстрацыя з «Апісання Егіпта». XIX стагоддзе.]]</div>
| Прадмет вывучэння = усе аспекты цывілізацыі <br /> [[Старажытны Егіпет|Старажытнага Егіпта]]
| Прадмет вывучэння = усе аспекты цывілізацыі <br /> [[Старажытны Егіпет|Старажытнага Егіпта]]
| Перыяд зараджэння = пач. XIX стагоддзя (традыцыйная дата —<br /> [[22 верасня]] [[1822|1822 г.]])
| Перыяд зараджэння = пач. XIX стагоддзя (традыцыйная дата —<br /> [[22 верасня]] [[1822|1822 г.]])
| Асноўныя кірункі = [[гісторыя]], [[лінгвістыка]], <br /> [[археалогія]]
| Асноўныя кірункі = [[гісторыя]], [[лінгвістыка]], <br /> [[археалогія]]
| Дап. дысцыпліны = [[эпіграфіка]], [[палеаграфія]], [[папіралогія]], дэматалогія, капталогія
| Дап. дысцыпліны = [[эпіграфіка]], [[палеаграфія]], [[папіралогія]], дэматалогія, капталогія
Радок 12: Радок 12:
| Катэгорыя на Вікісховішчы = Egyptology
| Катэгорыя на Вікісховішчы = Egyptology
}}
}}
'''Егіпталогія''' — навуковая дысцыпліна, якая вывучае мову, культуру і гісторыю [[Старажытны Егіпет|Старажытнага Егіпта]].
'''Егіпталогія''' — навуковая дысцыпліна, якая вывучае мову, культуру і гісторыю [[Старажытны Егіпет|Старажытнага Егіпта]].


== Гістарычны нарыс ==
== Гістарычны нарыс ==
Да канца [[XVIII стагоддзе|XVIII стагоддзя]] веды аб [[Старажытны Егіпет|Старажытным Егіпце]] былі бессістэмнымі і засноўваліся на некрытычнай падставе на старажытнагрэчаскіх крыніцах ([[Гарапалон]], [[Герадот]] і інш.) Новая цікавасць да [[Старажытны Егіпет|Егіпту]] і яго культуры паўстала у выніку [[Егіпецкая экспедыцыя Напалеона|Егіпецкай экспедыцыі Напалеона]], падчас якой яго суправаджалі мастак [[Віва-Дэнон]] і калекцыянер [[Дравеці]], шмат зрабілі для папулярызацыі [[Старажытны Егіпет|Старажытнага Егіпта]] ў [[Еўропа|Еўропе]]. Матывы старажытнаегіпецкага мастацтва сталі атрыбутам стылю [[ампір]], а адну з граняў эпохі рамантызму складала мода на ўсё егіпецкае ([[егіптаманія]]).
Да канца [[XVIII стагоддзе|XVIII стагоддзя]] веды аб [[Старажытны Егіпет|Старажытным Егіпце]] былі бессістэмнымі і засноўваліся на некрытычным прыняцці звестак са старажытнагрэчаскіх крыніц ([[Горапалон]], [[Герадот]] і інш.). Новая хваля цікавасці да [[Старажытны Егіпет|Егіпта]] і яго культуры ўзнялася ў выніку [[Егіпецкая экспедыцыя Напалеона|Егіпецкай экспедыцыі Напалеона]], падчас якой яго суправаджалі мастак [[Віва-Дэнон]] і калекцыянер [[Дравеці]], якія шмат зрабілі для папулярызацыі [[Старажытны Егіпет|Старажытнага Егіпта]] ў [[Еўропа|Еўропе]]. Матывы старажытнаегіпецкага мастацтва сталі атрыбутам стылю [[ампір]], а адною з граней эпохі рамантызму стала мода на ўсё егіпецкае ([[егіптаманія]]).


Найбольш значным вынікам [[Егіпецкая экспедыцыя Напалеона|Егіпецкай экспедыцыі]] стала адкрыццё [[Разецкі камень|Разецкага каменя]] - двухмоўнага грэка-егіпецкага надпісу, над дэшыфроўкай якой беспаспяхова працавалі семітолагі [[Сільвестр дэ Сасі]], [[Томас Юнг]], [[Давід Окерблад]] і іншыя. Ім удалося зразумець, што частка знакаў егіпецкага пісьма адлюстроўвала не словы, а гукі, аднак яны праігнаравалі кансанантны характар егіпецкага пісьма (што выглядае асабліва дзіўным, улічваючы тое, што ўсе яны былі семітолагамі, добра знаёмымі з кансанантнымі пісьмова).
Найбольш значным вынікам [[Егіпецкая экспедыцыя Напалеона|Егіпецкай экспедыцыі]] стала адкрыццё [[Разецкі камень|Разецкага каменя]] — двухмоўнага грэка-егіпецкага надпісу, над дэшыфроўкай якой беспаспяхова працавалі семітолагі [[Сільвестр дэ Сасі]], [[Томас Юнг]], [[Давід Окерблад]] і іншыя. Ім удалося зразумець, што частка знакаў егіпецкага пісьма адлюстроўвала не словы, а гукі, аднак яны праігнаравалі кансанантны характар егіпецкага пісьма (што выглядае асабліва дзіўным, улічваючы тое, што ўсе яны былі семітолагамі, добра знаёмымі з кансанантнымі пісьменнасцямі).


Пачаткам навуковай егіпталогіі прынята лічыць публікацыю [[Ж. Ф. Шампалён]]ам [[14 верасня]] [[1822|1822 г.]] «Лісты да спадара Дасье», у якім упершыню ў еўрапейскай навуковай традыцыі дакладна апісвалася сістэма старажытнаегіпецкага іерагліфічнага пісьма. За адкрыццём [[Шампалён]]а рушыў услед бурны рост маладой навукі.
Пачаткам навуковай егіпталогіі прынята лічыць публікацыю [[Жан-Франсуа Шампальён|Ж. Ф. Шампальёна]] [[14 верасня]] [[1822|1822 г.]] «Пісьма да спадара Дасье», у якім упершыню ў еўрапейскай навуковай традыцыі дакладна апісвалася сістэма старажытнаегіпецкага іерагліфічнага пісьма. З адкрыццём [[Шампальён]]а пачаўся бурны рост маладой навукі.


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==

Версія ад 23:34, 13 чэрвеня 2015

Комплексная навука • Усходазнаўства
Егіпталогія
‘Улю́м аль-масрыя́т
Жан Франсуа Шампальён — заснавальнік егіпталогіі.Говард Картэр даследуе саркафаг фараона Тутанхамона. Грабніца KV62 каля Луксора, 1923 г.
Егіпецкі музей. Каір.«Разецкі камень». Брытанскі музей.Гліняны посуд егіпцян. Ілюстрацыя з «Апісання Егіпта». XIX стагоддзе.
Прадмет
вывучэння 		усе аспекты цывілізацыі
Старажытнага Егіпта
Перыяд
зараджэння 		пач. XIX стагоддзя (традыцыйная дата —
22 верасня 1822 г.)
Асноўныя
кірункі 		гісторыя, лінгвістыка,
археалогія
Дапаможныя
дысцыпліны 		эпіграфіка, палеаграфія, папіралогія, дэматалогія, капталогія
Цэнтры
даследаванняў 		У Германіі, Францыі, Вялікабрытаніі, ЗША, Італіі, Нідэрландах, Аўстрыі, Швейцарыі, Чэхіі, Польшчы і АРЫ
Егіпталогія на Вікісховішчы

Егіпталогія — навуковая дысцыпліна, якая вывучае мову, культуру і гісторыю Старажытнага Егіпта.

Гістарычны нарыс

Да канца XVIII стагоддзя веды аб Старажытным Егіпце былі бессістэмнымі і засноўваліся на некрытычным прыняцці звестак са старажытнагрэчаскіх крыніц (Горапалон, Герадот і інш.). Новая хваля цікавасці да Егіпта і яго культуры ўзнялася ў выніку Егіпецкай экспедыцыі Напалеона, падчас якой яго суправаджалі мастак Віва-Дэнон і калекцыянер Дравеці, якія шмат зрабілі для папулярызацыі Старажытнага Егіпта ў Еўропе. Матывы старажытнаегіпецкага мастацтва сталі атрыбутам стылю ампір, а адною з граней эпохі рамантызму стала мода на ўсё егіпецкае (егіптаманія).

Найбольш значным вынікам Егіпецкай экспедыцыі стала адкрыццё Разецкага каменя — двухмоўнага грэка-егіпецкага надпісу, над дэшыфроўкай якой беспаспяхова працавалі семітолагі Сільвестр дэ Сасі, Томас Юнг, Давід Окерблад і іншыя. Ім удалося зразумець, што частка знакаў егіпецкага пісьма адлюстроўвала не словы, а гукі, аднак яны праігнаравалі кансанантны характар егіпецкага пісьма (што выглядае асабліва дзіўным, улічваючы тое, што ўсе яны былі семітолагамі, добра знаёмымі з кансанантнымі пісьменнасцямі).

Пачаткам навуковай егіпталогіі прынята лічыць публікацыю Ж. Ф. Шампальёна 14 верасня 1822 г. «Пісьма да спадара Дасье», у якім упершыню ў еўрапейскай навуковай традыцыі дакладна апісвалася сістэма старажытнаегіпецкага іерагліфічнага пісьма. З адкрыццём Шампальёна пачаўся бурны рост маладой навукі.

Спасылкі

Шаблон:Усходазнаўства

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Егіпталогія&oldid=1979877"