Шэльфавы ледавік Роса: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 12:33, 28 ліпеня 2015

Шэльфавы ледавік Роса — найбуйнейшы шэльфавы ледавік у Антарктыдзе, размешчаны ў раёне Тэрыторыі Роса, выдаецца ў мора Роса паміж Зямлёй Мэры Бэрд (паўвостраў Эдуарда VII) на ўсходзе і Зямлёй Вікторыі (востраў Роса) на захадзе. Мае плошчу каля 487 000 км² (нешматлікім меней плошчы Францыі). Працягласць з поўдня на поўнач складае каля 850 км, з усходу на захад — каля 800 км.

Ледавік быў адкрыты экспедыцыяй Джэймса Кларка Роса ў студзені 1841 года і, паколькі ён не даваў праплысці караблям даследчыкаў далей на поўдзень, яго назвалі Ледзяны бар'ер Вікторыі (у гонар англійскай каралевы), але пасля яго назва змянілася на Ледзяны бар'ер Роса ў гонар яго першаадкрывальніка.

У паўднёва-ўсходняй частцы ледавіка на глыбіні 800 метраў пад ільдом размяшчаецца возера Уіланс^[1], якое населена мікраарганізмамі, які выкарыстоўваюць для сваёй жыццядзейнасці вуглекіслы газ^[2].

Жыўленне ледавіка адбываецца за кошт спаўзання ледавіковых мас з прылеглых да мора частак матэрыка і часткова за кошт снегу, які выпадае на саму паверхню ледавіка. Сярэдняя хуткасць руху ўсходняй часткі ледавіка складае 800 м/рок, заходняй — 1500 м/рок (ад 1,5 да 3 м у дзень). З часам лёд на ўскрайку ледавіка адколваецца, ўтвараючы айсбергі, якія выносяцца потым плынямі ў акіян. Самы вялікі з зарэгістраваных айсбергаў меў плошчу 31 080 км² (да прыкладу: плошча Бельгіі складае 30 528 км²)

Структура

Ледавік мае трохвугольную форму, на поўначы абрываецца ў мора Роса стромкай сцяной, якая расцягнулася на 600 км і мае вышыню ад 15 да 50 м над паверхняй вады. Таўшчыня лёду складае ад 150—200 м у вонкавага края і да 700 м у частцы каля паверхні сушы. Ледавік знаходзіцца на плаву, у выніку чаго ўздымаецца і апускаецца пад уздзеяннем прыліваў і адліваў.

Гл. таксама

Экспедыцыя на «Паўднёвым Крыжы»

Зноскі

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Шэльфавы ледавік Роса
British Antarctic Survey
Фатаграфіі шэльфавага ледавікі Роса

[1] Drill reaches Antarctica's under-ice Lake Whillans

[2] Учёные обнаружили во льдах Антарктики жизнеспособные микробные экосистемы

[1]

[2]

@@ Радок 14: / Радок 14: @@
 Ледавік быў адкрыты экспедыцыяй [[Джэймс Кларк Рос|Джэймса Кларка Роса]] ў студзені [[1841]] года і, паколькі ён не даваў праплысці караблям даследчыкаў далей на поўдзень, яго назвалі ''Ледзяны бар'ер Вікторыі'' (у гонар [[Вікторыя, каралева Вялікабрытаніі|англійскай каралевы]]), але пасля яго назва змянілася на '''Ледзяны бар'ер Роса''' ў гонар яго першаадкрывальніка.
+У паўднёва-ўсходняй частцы ледавіка на глыбіні 800 метраў пад ільдом размяшчаецца возера [[Возера Уіланс|Уіланс]]<ref>[http://www.bbc.com/news/science-environment-21231380 Drill reaches Antarctica's under-ice Lake Whillans]</ref>, якое населена мікраарганізмамі, які выкарыстоўваюць для сваёй жыццядзейнасці [[Дыяксід вугляроду|вуглекіслы газ]]<ref>[http://tass.ru/nauka/1392060  Учёные обнаружили во льдах Антарктики жизнеспособные микробные экосистемы]</ref>.
+Жыўленне ледавіка адбываецца за кошт спаўзання ледавіковых мас з прылеглых да мора частак [[матэрык]]а і часткова за кошт снегу, які выпадае на саму паверхню ледавіка. Сярэдняя хуткасць руху ўсходняй часткі ледавіка складае 800 м/рок, заходняй — 1500 м/рок (ад 1,5 да 3 м у дзень). З часам лёд на ўскрайку ледавіка адколваецца, ўтвараючы [[айсберг]]і, якія выносяцца потым плынямі ў акіян. Самы вялікі з зарэгістраваных айсбергаў меў плошчу 31 080 км² (да прыкладу: плошча [[Бельгія|Бельгіі]] складае 30 528 км²)
+[[Файл:Ross Ice Shelf 1997.jpg|200px|thumb|злева|Бар'ер Роса ў 1997 годзе]]
+== Структура ==
+Ледавік мае трохвугольную форму, на поўначы абрываецца ў мора Роса стромкай сцяной, якая расцягнулася на 600 км і мае вышыню ад 15 да 50 м над паверхняй вады. Таўшчыня лёду складае ад 150—200 м у вонкавага края і да 700 м у частцы каля паверхні сушы. Ледавік знаходзіцца на плаву, у выніку чаго ўздымаецца і апускаецца пад уздзеяннем [[Прыліў|прыліваў]] і [[адліў|адліваў]].
 == Гл. таксама ==
 * [[Экспедыцыя на «Паўднёвым Крыжы»]]
+{{Зноскі}}
 == Спасылкі ==