Тамбора: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 2: Радок 2:
|Тып = Вулкан
|Тып = Вулкан
|Назва = Тамбора
|Назва = Тамбора
|Нацыянальная назва =
|Нацыянальная назва = Tambora
|Выява =
|Выява =Mount Tambora Volcano, Sumbawa Island, Indonesia.jpg
|Шырыня выявы =
|Шырыня выявы =
|Подпіс = Касмічны здымак вулкана Тамбара
|Подпіс = Кальдэра вулкана Тамбара
|lat_dir = S|lat_deg = 8|lat_min = 14|lat_sec = 43
|lat_dir = S|lat_deg = 8|lat_min = 14|lat_sec = 43
|lon_dir = E|lon_deg = 117|lon_min = 59|lon_sec = 34
|lon_dir = E|lon_deg = 117|lon_min = 59|lon_sec = 34

Версія ад 16:16, 22 лістапада 2015

Тамбора
У параметры «Нацыянальная назва» парушаны сінтаксіс: яго дакладнае запаўненне: «код мовы/назва/код другой мовы/назва». Калі ласка, выпраўце гэтую памылку!
Кальдэра вулкана Тамбара
Кальдэра вулкана Тамбара
Найвышэйшы пункт
Абсалютная вышыня2 722[1][2] м
Адносная вышыня2 722 м
Размяшчэнне
8°14′43″ пд. ш. 117°59′34″ у. д.HGЯO
Тамбора (Інданезія)
Тамбора
Тамбора
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Тамбо́ра[3]стратавулкан у Інданезіі на востраве Сумбава.

Вывяржэнне вулкана ў красавіку 1815 года — наймацнейшае вулканічнае вывяржэнне ў рэгістраванай гісторыі чалавецтва (магнітуда VEI 7).

Вывяржэнне ў 1815 годзе

Магнітуда[4] 10,1. Энергія выбуху 1027 эрг. Аб'ём выкінутага матэрыялу 50—185 км3 (найбольш верагодна, больш за 100 км³).

Перад падзеямі

Перад вывяржэннем вышыня вулкану была ~4000 м. Ажыўленне вулканічнай дзейнасці пачалося не пазней за 1812 год, калі былі заўважаны газавыя струмені каля вяршыні.

Вывяржэнне

Першыя магутныя выбухі адбыліся 5.4.1815, іх гук быў чутны на адлегласці да 1400 км. Хмары попелу закрылі неба над вялікай тэрыторыяй. Масіўныя выпаданні попелу адбыліся на астравах Сумбава, Ламбок, Балі, Мадура, Ява.

Наступныя магутныя выбухі адбыліся 10.4, 11.4, 12.4.1815, яны адчуваліся на адлегласці да 1800 км. Неба над тэрыторыяй да 500 тыс. км было цалкам закрытая хмарамі попелу. Камяні вагой да 5 кг выкідаліся з кратэра на адлегласць болей за 40 км. На востраве Ламбок слой попелу дасягнуў 60 см. Палі, сады на тэрыторыі выпадання попелу былі цалкам знішчаны.

Пасля вывяржэння

Вышыня вулкана зменшылася да 2850 м, утварылася кальдэра 6×6,5 км, глыбінёю 700 м. Загінула 92 тыс. чал., з іх 10 тыс. непасрэдна ў час выбухаў, а 82 тыс. у выніку неўраджаю і голаду.

Гл. таксама

Зноскі

  1. Tambora. Global Volcanism Program. Смітсонаўскт інстытут.
  2. MOUNTAINS OF THE INDONESIAN ARCHIPELAGO. Peaklist. Peaklist.org. Праверана 1 мая 2009.
  3. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 413. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0251-2 (Т. 15).
  4. Паводле П. Хейдэрвары.

Літаратура

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 413. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0251-2 (Т. 15).
  • The Year without a summer? : world climate in 1816 / ed. by C. R. Harrington. — Ottawa: Canadian Museum of Nature, 1992. ISBN 0-660-13063-7 (англ.)
  • Stommel H., Stommel E. Volcano Weather: The Story of 1816, the Year without a Summer. — Newport RI, 1983. ISBN 0-915160-71-4 (англ.)

Спасылкі