Гідраплан: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Радок 21: | Радок 21: | ||
== Тыпы == |
== Тыпы == |
||
Адрозніваюць наступныя тыпы гідрапланаў: |
Адрозніваюць наступныя тыпы гідрапланаў: |
||
* '''''Паплаўковы |
* '''''Паплаўковы гідрасамалёт''''' — звычайны або спецыяльна збудаваны лятак, на якому замацаваны адзін, два або больш плаўкоў для стаянкі і руху па паверхні вады. |
||
* '''''Лятаючы човен''''' — лятак, ніжняя частка [[фюзеляж]]<nowiki/>а якога выраблена ў выглядзе чоўна, прыстасаванага для шпаркага руху па паверхні вады. |
* '''''Лятаючы човен''''' — лятак, ніжняя частка [[фюзеляж]]<nowiki/>а якога выраблена ў выглядзе чоўна, прыстасаванага для шпаркага руху па паверхні вады. |
||
* '''''[[:uk:Амфібія|Амфібія]]''''' — лятак, любы з вышэйнаваных тыпаў, на якому усталявана сухапутнае [[:uk:Шасі|шасі]] для пасадкі на цвёрдую паверхню,ці шасі, здольнае утрымліваць лятак на любой паверхні, напрыклад, паветраная падушка. |
* '''''[[:uk:Амфібія|Амфібія]]''''' — лятак, любы з вышэйнаваных тыпаў, на якому усталявана сухапутнае [[:uk:Шасі|шасі]] для пасадкі на цвёрдую паверхню,ці шасі, здольнае утрымліваць лятак на любой паверхні, напрыклад, паветраная падушка. |
Версія ад 16:05, 23 снежня 2015
Гідрапла́н (гідрасамалёт) — лятальны апарат, які можа ўзлятаць і сядаць на паверхню вады.
Гісторыя
Гісторыя гідрасамалётаў (у сэнсе гідрапаветранае судна) пачалася яшчэ да першага палёту самалёта. Толькі ў Расіі вядома два праекты апаратаў цяжэйшых за паветра, здольных узлятаць і сядаць на ваду. Нават самалёт Мажайскага быў выкананы ў выглядзе лятаючага чоўна. Першы рэальна лятаючы гідралятак быў створаны амерыканцам Кертысам у 1909 г. і быў сухапутным аэрапланам, усталяваным на плаўку. Далей гідрапланы імкліва развіваліся і дасяглі свайго росквіту ў 30-40 гг. З развіццём рэактыўнай авіяцыі гідралятакі булі выціснутыя ў сваю экалагічную нішу ў сувязі з нізкімі эканамічнымі паказчыкамі і абмяжаваннямі ў хуткасці . Але развіццё авіяцыйных тэхналогій дазволіў КБ Берыева стварыць удалы рэактыўны гідрасамалёт А-40 «Альбатрос» і яго цывільную мадыфікацыю Бе-200, з характарыстыкамі, супастаўнымі з сухапутнымі машынамі. Гэта дазваляе прагназаваць узрост інтарэсу да самалётаў такога кшталту і пашырэнне «жыццёвай» прасторы гідрапланаў, асабліва ў районах планеты са слаба развітай інфраструктурай.
У Першую сусветную вайну Расія выкарыстоўвала авіяносец (авіяносьбіт) «Арліца» з эскадрыллю лятаючых чоўнаў М-5 і М-9, створаных канструктарам Д. Грыгаровічам. М-5 меў хуткасць 128 км/г, столю вышыні — 4000 метраў, працягласць палёту — 5 гадзін. М-5 не меў узбраення — ён выкарыстоўваўся для паветранай выведкі, карэктавання арт. агню цяжкай артылерыі з лінейных караблёў.
У 1916 г. на авіаносьбіт «Арліца» паступілі М-9, узброенныя куляметам. Лятак мог браць на борт і бомбы. Паветраны стралец знаходзіўся з кулямётам у насавым адсеку. У асноўнай кабіне лётчык пілатаваў машыну, а бортмеханік, седзячы поруч з ім, скідваў бомбы. Іх падвешвалі пад плоскасцямі (крыламі) на зацісках, злучаных з кабінай прывадам-тросам.
Пад час Грамадзянскай вайны ў Расіі гідралятакі рачнога базавання актыўна выкарыстоўваліся супраціўнымі бакамі.
Пад час Другой сусветнай баявыя гідрапланы нярэдка ўзбройваліся тарпедамі.
Да з'яўлення рэактыўнай авіяцыі, вялікія падводныя лодкі часам аснашчаліся невялікімі складнымі гідрапланамі, звычайна, з выведвальнымі мэтамі. Выключэннем быў японскі праект «Seiran», у рамках якога было пабудавана некалькі падводных авіяносьбітаў, якія неслі на борце некалькі баявых гідралятакоў (у бой яны так і не ўступілі ў сувязі з заканчэннем Другой сусветнай вайны)
Тыпы
Адрозніваюць наступныя тыпы гідрапланаў:
- Паплаўковы гідрасамалёт — звычайны або спецыяльна збудаваны лятак, на якому замацаваны адзін, два або больш плаўкоў для стаянкі і руху па паверхні вады.
- Лятаючы човен — лятак, ніжняя частка фюзеляжа якога выраблена ў выглядзе чоўна, прыстасаванага для шпаркага руху па паверхні вады.
- Амфібія — лятак, любы з вышэйнаваных тыпаў, на якому усталявана сухапутнае шасі для пасадкі на цвёрдую паверхню,ці шасі, здольнае утрымліваць лятак на любой паверхні, напрыклад, паветраная падушка.
Гл. таксама
- Экранаплан
- Знішчальнік
- Бамбавік
- Лятаючы човен «Blohm & Voss BV 238»
- Гістарычны музей Ваенна-паветраных сіл (Браччана)