Гідраплан: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 21: Радок 21:
== Тыпы ==
== Тыпы ==
Адрозніваюць наступныя тыпы гідрапланаў:
Адрозніваюць наступныя тыпы гідрапланаў:
* '''''Паплаўковы гідралятак''''' — звычайны або спецыяльна збудаваны лятак, на якому замацаваны адзін, два або больш плаўкоў для стаянкі і руху па паверхні вады.
* '''''Паплаўковы гідрасамалёт''''' — звычайны або спецыяльна збудаваны лятак, на якому замацаваны адзін, два або больш плаўкоў для стаянкі і руху па паверхні вады.
* '''''Лятаючы човен'''''&nbsp;— лятак, ніжняя частка [[фюзеляж]]<nowiki/>а якога выраблена ў выглядзе чоўна, прыстасаванага для шпаркага руху па паверхні вады.
* '''''Лятаючы човен'''''&nbsp;— лятак, ніжняя частка [[фюзеляж]]<nowiki/>а якога выраблена ў выглядзе чоўна, прыстасаванага для шпаркага руху па паверхні вады.
* '''''[[:uk:Амфібія|Амфібія]]'''''&nbsp;— лятак, любы з вышэйнаваных тыпаў, на якому усталявана сухапутнае [[:uk:Шасі|шасі]] для пасадкі на цвёрдую паверхню,ці шасі, здольнае утрымліваць лятак на любой паверхні, напрыклад, паветраная падушка.
* '''''[[:uk:Амфібія|Амфібія]]'''''&nbsp;— лятак, любы з вышэйнаваных тыпаў, на якому усталявана сухапутнае [[:uk:Шасі|шасі]] для пасадкі на цвёрдую паверхню,ці шасі, здольнае утрымліваць лятак на любой паверхні, напрыклад, паветраная падушка.

Версія ад 16:05, 23 снежня 2015

Пасажырскі гідраплан сядае на ваду ў Ванкуверы, Канада
Файл:LaCanardPhotograph.gif
Першы французкі гідраплан Le Canard, 1910
Самалёт Грыгаровіча М-5
Гідраплан Авіяліній Заходняга Берага вытворчасці кампанії Хевілэнд Канада (West Coast Air De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter floatplane) Ванкувер, Канада
Гідрасамалёт Шавроў Ш-2

Гідрапла́н (гідрасамалёт) — лятальны апарат, які можа ўзлятаць і сядаць на паверхню  вады.

Гісторыя

Гісторыя гідрасамалётаў (у сэнсе гідрапаветранае судна) пачалася яшчэ да першага палёту самалёта. Толькі ў Расіі вядома два праекты апаратаў цяжэйшых за паветра, здольных узлятаць і сядаць на ваду. Нават самалёт Мажайскага быў выкананы ў выглядзе лятаючага чоўна. Першы рэальна лятаючы гідралятак быў створаны амерыканцам Кертысам у 1909 г. і быў сухапутным аэрапланам, усталяваным на плаўку. Далей гідрапланы імкліва развіваліся і дасяглі свайго росквіту ў 30-40 гг. З развіццём рэактыўнай авіяцыі гідралятакі булі выціснутыя ў сваю экалагічную нішу ў сувязі з нізкімі эканамічнымі паказчыкамі і абмяжаваннямі ў хуткасці . Але развіццё авіяцыйных тэхналогій дазволіў  КБ Берыева стварыць удалы рэактыўны гідрасамалёт А-40 «Альбатрос» і яго цывільную мадыфікацыю Бе-200, з характарыстыкамі,  супастаўнымі з сухапутнымі машынамі. Гэта дазваляе прагназаваць узрост інтарэсу да самалётаў такога кшталту і пашырэнне «жыццёвай» прасторы гідрапланаў, асабліва ў районах планеты са слаба развітай інфраструктурай.

У Першую сусветную вайну Расія выкарыстоўвала авіяносец  (авіяносьбіт) «Арліца» з эскадрыллю лятаючых чоўнаў М-5 і М-9, створаных канструктарам Д. Грыгаровічам. М-5 меў хуткасць 128 км/г, столю вышыні — 4000 метраў, працягласць палёту — 5 гадзін. М-5 не меў узбраення — ён выкарыстоўваўся для паветранай выведкі, карэктавання арт. агню цяжкай артылерыі з лінейных караблёў.

У 1916 г. на авіаносьбіт «Арліца» паступілі М-9, узброенныя куляметам. Лятак мог браць на борт і бомбы. Паветраны стралец знаходзіўся з кулямётам у насавым адсеку. У асноўнай кабіне лётчык пілатаваў машыну, а бортмеханік, седзячы поруч з ім, скідваў бомбы. Іх падвешвалі пад плоскасцямі (крыламі) на зацісках, злучаных з кабінай прывадам-тросам.

Пад час Грамадзянскай вайны ў Расіі гідралятакі рачнога базавання актыўна выкарыстоўваліся супраціўнымі бакамі.

Пад час Другой сусветнай баявыя гідрапланы нярэдка ўзбройваліся тарпедамі.

Да з'яўлення рэактыўнай авіяцыі, вялікія падводныя лодкі часам аснашчаліся невялікімі  складнымі гідрапланамі, звычайна, з выведвальнымі мэтамі. Выключэннем быў японскі праект «Seiran», у рамках якога было пабудавана некалькі падводных авіяносьбітаў, якія неслі на борце некалькі баявых гідралятакоў (у бой яны так і не ўступілі ў сувязі з заканчэннем Другой сусветнай вайны) 

Тыпы

Адрозніваюць наступныя тыпы гідрапланаў:

  • Паплаўковы гідрасамалёт — звычайны або спецыяльна збудаваны лятак, на якому замацаваны адзін, два або больш плаўкоў для стаянкі і руху па паверхні вады.
  • Лятаючы човен — лятак, ніжняя частка фюзеляжа якога выраблена ў выглядзе чоўна, прыстасаванага для шпаркага руху па паверхні вады.
  • Амфібія — лятак, любы з вышэйнаваных тыпаў, на якому усталявана сухапутнае шасі для пасадкі на цвёрдую паверхню,ці шасі, здольнае утрымліваць лятак на любой паверхні, напрыклад, паветраная падушка.

Гл. таксама

  • Экранаплан
  • Знішчальнік
  • Бамбавік
  • Лятаючы човен «Blohm & Voss BV 238»
  • Гістарычны музей Ваенна-паветраных сіл (Браччана)