Вільгельм Дзільтэй: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
-Катэгорыя:Постаці гістарыяграфіі; ± 2 categories using HotCat |
||
Радок 31: | Радок 31: | ||
|вікіцытатнік = |
|вікіцытатнік = |
||
}} |
}} |
||
'''Вільгельм Дзільтэй''' ({{lang-de|Wilhelm Dilthey}}; {{ДН|19|11|1833}} |
'''Вільгельм Дзільтэй''' ({{lang-de|Wilhelm Dilthey}}; {{ДН|19|11|1833}} — {{ДС|1|10|1911}}) — нямецкі філосаф, псіхолаг, гісторык культуры. Вядучы прадстаўнік [[Філасофія жыцця|філасофіі жыцця]], заснавальнік філасофскай герменеўтыкі. |
||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
Радок 41: | Радок 41: | ||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* Культуралогія: Энцыкл. даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі |
* Культуралогія: Энцыкл. даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6 |
||
[[Катэгорыя:Постаці гістарыяграфіі]] |
[[Катэгорыя:Постаці нямецкай гістарыяграфіі]] |
||
[[Катэгорыя:Постаці |
[[Катэгорыя:Постаці нямецкага літаратуразнаўства]] |
||
[[Катэгорыя:Постаці ніямецкага літаратуразнаўства]] |
|||
[[Катэгорыя:Постаці філасофіі XIX стагоддзя]] |
[[Катэгорыя:Постаці філасофіі XIX стагоддзя]] |
||
[[Катэгорыя:Постаці філасофіі XX стагоддзя]] |
[[Катэгорыя:Постаці філасофіі XX стагоддзя]] |
Версія ад 12:57, 7 сакавіка 2016
Вільгельм Дзільтэй | |
---|---|
ням.: Wilhelm Dilthey | |
Дата нараджэння | 19 лістапада 1833[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 1 кастрычніка 1911[1][2][…] (77 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Жонка | Katharina Dilthey[d] |
Дзеці | Clara Misch[d][5] |
Род дзейнасці | філосаф, гісторык, псіхолаг, багаслоў, педагог, сацыёлаг, выкладчык універсітэта, літаратурны крытык, настаўнік |
Навуковая сфера | філасофія, intellectual history[d] і understanding psychology[d] |
Месца працы | |
Навуковая ступень | доктар навук |
Альма-матар | |
Школа/традыцыя | філасофія жыцця, герменеўтыка |
Кірунак | Заходняя Філасофія |
Перыяд | Філасофія XX стагоддзя |
Асноўныя інтарэсы | тэорыя літаратуры, інтэлектуальная гісторыя |
Аказалі ўплыў | І. Кант, Ф. Шлеермахер, Гегель, Дж. С. Міль |
Зведалі ўплыў | М. Шэлер, К. Ясперс, М. Хайдэгер, Георг Міш, Х. Артэга-і-Гасет, Г. Г. Гадамер, Г. Нуль, Ю. Хабермас |
Член у | |
Узнагароды | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Вільгельм Дзільтэй (ням.: Wilhelm Dilthey; 19 лістапада 1833 — 1 кастрычніка 1911) — нямецкі філосаф, псіхолаг, гісторык культуры. Вядучы прадстаўнік філасофіі жыцця, заснавальнік філасофскай герменеўтыкі.
Біяграфія
Вывучаў тэалогію ў Гейдэльбергскім і Берлінскім універсітэтах. Прафесар філасофіі Базельскага ўніверсітэта (1866).
Выказваў ідэю аб узаемасувязі культурных з'яў у грамадстве, якія аб'яднаны ў кожны дадзены гістарычны момант у адзінае, арганічнае цэлае. Лічыў, што ў аснове ўсіх форм культурнай творчасці ляжаць розныя светапогляды, якія ён падзяляў на тры тыпы: натуралізм (пазітывізм), аб'ектыўны ідэалізм (пантэізм), ідэалізм свабоды (тэізм). Прытрымліваўся меркавання аб інтуітыўным спасціжэнні духоўнай цэласнасці асобы і культуры. Разглядаў гісторыю культуры як шэраг твораў «аб'ектыўнага духу», да якога ён адносіў мастацтва, філасофію, рэлігію. Прапанаваў паняцце «навук аб духу».
Аўтар шматлікіх прац па гісторыі заходняй цывілізацыі, нямецкай філасофскай думцы, псіхалогіі: «Уводзіны ў навукі аб духу» (1883), «Ідэя апісальнай і аналітычнай псіхалогіі» (1894), «Узнікненне герменеўтыкі» (1900), «Будова гістарычнага свету ў навуках аб духу» (1910) і інш.
Літаратура
- Культуралогія: Энцыкл. даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6
- ↑ а б Wilhelm Dilthey // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Wilhelm Dilthey // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Brockhaus Enzyklopädie Праверана 19 мая 2021.
- ↑ а б Encyclopædia Britannica
- ↑ geni.com — 2006.
- Нарадзіліся 19 лістапада
- Нарадзіліся ў 1833 годзе
- Памерлі 1 кастрычніка
- Памерлі ў 1911 годзе
- Памерлі ў Аўстра-Венгрыі
- Выкладчыкі Уроцлаўскага ўніверсітэта
- Выкладчыкі Базельскага ўніверсітэта
- Выкладчыкі Берлінскага ўніверсітэта
- Выкладчыкі Кільскага ўніверсітэта
- Дактары навук
- Выпускнікі Гайдэльбергскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Берлінскага ўніверсітэта
- Члены Прускай акадэміі навук
- Члены Баварскай акадэміі навук
- Артыкулы з шаблонамі-карткамі без назвы
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Постаці нямецкай гістарыяграфіі
- Постаці нямецкага літаратуразнаўства
- Постаці філасофіі XIX стагоддзя
- Постаці філасофіі XX стагоддзя
- Постаці нямецкай філасофіі
- Выкладчыкі Вроцлаўскага ўніверсітэта
- Постаці нямецкай псіхалогіі