Царква Святога Олафа (Талін): Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др арфаграфія |
|||
Радок 30: | Радок 30: | ||
|Commons = Category:St Olav Tallinn |
|Commons = Category:St Olav Tallinn |
||
}} |
}} |
||
'''Царква Святога Олафа''', '''царква Олевістэ''' (эст. Oleviste kirik) |
'''Царква Святога Олафа''', '''царква Олевістэ''' (эст. Oleviste kirik) — лютэранская царква, размешчаная ў [[Талін]]е на месцы, дзе ў [[XII стагоддзе|XII стагоддзі]] знаходзіўся гандлёвы двор [[Скандынавія|скандынаўскіх]] купцоў. Найранейшыя згадкі пра царкву адносяцца да [[1267]] года. |
||
Царква |
Царква прысвечана [[Нарвегія|нарвежскаму]] каралю [[Святы Олаф|Олафу II]], у час валадарання якога завяршыўся пераход краіны на [[хрысціянства]]. Акрамя таго, святы Олаф лічыцца апекуном мараходаў. |
||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
Першыя звесткі пра царкву адносяцца да [[1267]] года. Яна была |
Першыя звесткі пра царкву адносяцца да [[1267]] года. Яна была заснавана як [[Каталіцтва|каталіцкая]] і названа ў гонар нарвежскага караля [[Олаф Харальдсан|Олафа Харальдсана]]. |
||
У [[XV стагоддзе|XV стагоддзі]] царква была |
У [[XV стагоддзе|XV стагоддзі]] царква была перароблена ў [[Базіліка|базіліку]], былі ўзведзеныя новыя хоры, у галоўнай прасторы з'явіліся чатырохгранныя [[слуп]]ы. Скляпенні галоўнага [[неф]]у былі зробленыя [[Зоркавыя скляпенні|зоркападобнымі]], а бакавыя — [[Крыжовыя скляпенні|крыжовымі]]. |
||
У час рэканструкцыі на вежы царквы быў узведзены вельмі высокі [[шпіль]], такім чынам вышыня царквы дасягнула 159 метраў, што на той момант было найвышэйшым збудаваннем у свеце<ref>{{Спасылка|аўтар = Игорь Светлов.|прозвішча = |імя = |аўтарlink = |cуаўтары = |дата публікацыі = |url = http://www.otd.ru/estonia/tallinn.html|загаловак = Таллин|фармат = |выданне = |выдавецтва = Туроператор «Отдыхай!»|дата = 25 кастрычніка 2012|мова = ru|каментар = }}</ref>. Царкоўны шпіль быў бачны за шмат кіламетраў і служыў арыенцірам для караблёў<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозвішча = |імя = |аўтарlink = |cуаўтары = |дата публікацыі = |url = http://baltkurort.ru/estonia/showplaces/oleviste|загаловак = Церковь Олевисте|фармат = |выданне = |выдавецтва = Туристическая компания «TourPlus»|дата = 25 кастрычніка 2012|мова = ru|каментар = }}</ref>, чым, магчыма, і тлумачылася ідэя падобнага будаўніцтва. |
|||
У 1513—1523 гадах ля царквы на сродкі мясцовага купца Ганса Паўэлса была |
У 1513—1523 гадах ля царквы на сродкі мясцовага купца Ганса Паўэлса была збудавана капліца [[Дзева Марыя|Дзевы Марыі]]. Фундатару капліцы прысвечаны асобны [[кенатаф]] у ёй, аўтарам якога, верагодна, з'яўляецца [[Вестфалія|вестфальскі]] разьбяр {{Нп3|Хайнрых Брабендэр||de|Heinrich Brabender}}. |
||
[[Выява:Tallinn Oleviste.JPG|thumb|злева|[[Зоркавыя скляпенні]]]] |
[[Выява:Tallinn Oleviste.JPG|thumb|злева|[[Зоркавыя скляпенні]]]] |
||
[[15 верасня]] [[1524]] з пачаткам [[Рэфармацыя|Рэфармацыі]] касцёл Святога Олафа стаў [[Лютэранства|лютэранскім]] храмам. Пад уплывам характэрнага для Рэфармацыі [[іконаборства]] былі знішчаныя абразы і іншае касцёльнае начынне. |
[[15 верасня]] [[1524]] з пачаткам [[Рэфармацыя|Рэфармацыі]] касцёл Святога Олафа стаў [[Лютэранства|лютэранскім]] храмам. Пад уплывам характэрнага для Рэфармацыі [[іконаборства]] былі знішчаныя абразы і іншае касцёльнае начынне. |
||
З-за вышыні шпілю ў царкву восем разоў траплялі ўдары [[Маланка|маланкі]], ад чаго тройчы пачыналіся пажары. Пасля аднаго з іх, які адбыўся ў 1625 годзе, царква страціла статус найвышэйшага |
З-за вышыні шпілю ў царкву восем разоў траплялі ўдары [[Маланка|маланкі]], ад чаго тройчы пачыналіся пажары. Пасля аднаго з іх, які адбыўся ў 1625 годзе, царква страціла статус найвышэйшага будынка свету. |
||
Апошні раз царква гарэла 16 ліпеня 1820. Па адбудове ў 1840 годзе яна набыла сучасны выгляд. У 1850 расійскі цар [[Мікалай I]] падараваў царкве вялікі звон. У гэты ж час былі пастаўленыя новыя [[арган]]ы і перавезеныя з іншых будынкаў [[Жырандоля|жырандолі]]. |
Апошні раз царква гарэла 16 ліпеня 1820. Па адбудове ў 1840 годзе яна набыла сучасны выгляд. У 1850 расійскі цар [[Мікалай I]] падараваў царкве вялікі звон. У гэты ж час былі пастаўленыя новыя [[арган]]ы і перавезеныя з іншых будынкаў [[Жырандоля|жырандолі]]. |
||
Радок 52: | Радок 52: | ||
Да 1944 года ў царкве Олевістэ знаходзілася нямецкая грамада. [[17 верасня]] [[1950]] перададзены [[Эвангельскія хрысціяне-баптысты|баптысцкай грамадзе]], у ёй праведзены капітальны рамонт. |
Да 1944 года ў царкве Олевістэ знаходзілася нямецкая грамада. [[17 верасня]] [[1950]] перададзены [[Эвангельскія хрысціяне-баптысты|баптысцкай грамадзе]], у ёй праведзены капітальны рамонт. |
||
Разам з адбудаваным шпілем у цяперашні час царква мае вышыню 123,7 |
Разам з адбудаваным шпілем у цяперашні час царква мае вышыню 123,7 м, з'яўляючыся [[Спіс найвышэйшых цэркваў свету|трэцяй па вышыні царквой у свеце]]. Паводле пастановы талінскага гарадскага кіраўніцтва, небаскробы ў Таліне не могуць быць пабудаваны вышэйшымі за царкву Святога Олафа. |
||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
||
Радок 59: | Радок 59: | ||
{{Гісторыка-культурная каштоўнасць Рэспублікі Эстонія|ID=1097}} |
{{Гісторыка-культурная каштоўнасць Рэспублікі Эстонія|ID=1097}} |
||
{{Commons|Category:St Olaf's Church, Tallinn}} |
{{Commons|Category:St Olaf's Church, Tallinn}} |
||
* [http://www.oleviste.ee/ Афіцыйная |
* [http://www.oleviste.ee/ Афіцыйная старонка]{{ref-et}} |
||
* [http://www.virtualguide.ru/Estonia/Tallinn/arts/oleviste.html Старонка пра царкву Олевістэ] на сайце Віртуальных |
* [http://www.virtualguide.ru/Estonia/Tallinn/arts/oleviste.html Старонка пра царкву Олевістэ] на сайце Віртуальных прагулак VirtualGuide.ru |
||
{{пачатак |
{{пачатак артыкула:Архітэктура}} |
||
{{Славутасці Таліна}} |
{{Славутасці Таліна}} |
||
Версія ад 19:12, 8 ліпеня 2016
Хрысціянскі сабор | |
Царква святога Олафа | |
---|---|
Oleviste kirik | |
59°26′29″ пн. ш. 24°44′52″ у. д.HGЯO | |
Краіна | Эстонія |
Горад | Талін |
Канфесія | Лютэранства |
Епархія | ? |
Тып будынка | Царква |
Архітэктурны стыль | Готыка |
Першае згадванне | 1267 |
Дата заснавання | XIII стагоддзе |
Дата пабудовы | ? |
Вышыня | 123,7 м |
Стан | Дзеючы |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Царква Святога Олафа, царква Олевістэ (эст. Oleviste kirik) — лютэранская царква, размешчаная ў Таліне на месцы, дзе ў XII стагоддзі знаходзіўся гандлёвы двор скандынаўскіх купцоў. Найранейшыя згадкі пра царкву адносяцца да 1267 года.
Царква прысвечана нарвежскаму каралю Олафу II, у час валадарання якога завяршыўся пераход краіны на хрысціянства. Акрамя таго, святы Олаф лічыцца апекуном мараходаў.
Гісторыя
Першыя звесткі пра царкву адносяцца да 1267 года. Яна была заснавана як каталіцкая і названа ў гонар нарвежскага караля Олафа Харальдсана.
У XV стагоддзі царква была перароблена ў базіліку, былі ўзведзеныя новыя хоры, у галоўнай прасторы з'явіліся чатырохгранныя слупы. Скляпенні галоўнага нефу былі зробленыя зоркападобнымі, а бакавыя — крыжовымі.
У час рэканструкцыі на вежы царквы быў узведзены вельмі высокі шпіль, такім чынам вышыня царквы дасягнула 159 метраў, што на той момант было найвышэйшым збудаваннем у свеце[1]. Царкоўны шпіль быў бачны за шмат кіламетраў і служыў арыенцірам для караблёў[2], чым, магчыма, і тлумачылася ідэя падобнага будаўніцтва.
У 1513—1523 гадах ля царквы на сродкі мясцовага купца Ганса Паўэлса была збудавана капліца Дзевы Марыі. Фундатару капліцы прысвечаны асобны кенатаф у ёй, аўтарам якога, верагодна, з'яўляецца вестфальскі разьбяр Хайнрых Брабендэр .
15 верасня 1524 з пачаткам Рэфармацыі касцёл Святога Олафа стаў лютэранскім храмам. Пад уплывам характэрнага для Рэфармацыі іконаборства былі знішчаныя абразы і іншае касцёльнае начынне.
З-за вышыні шпілю ў царкву восем разоў траплялі ўдары маланкі, ад чаго тройчы пачыналіся пажары. Пасля аднаго з іх, які адбыўся ў 1625 годзе, царква страціла статус найвышэйшага будынка свету.
Апошні раз царква гарэла 16 ліпеня 1820. Па адбудове ў 1840 годзе яна набыла сучасны выгляд. У 1850 расійскі цар Мікалай I падараваў царкве вялікі звон. У гэты ж час былі пастаўленыя новыя арганы і перавезеныя з іншых будынкаў жырандолі.
Да 1944 года ў царкве Олевістэ знаходзілася нямецкая грамада. 17 верасня 1950 перададзены баптысцкай грамадзе, у ёй праведзены капітальны рамонт.
Разам з адбудаваным шпілем у цяперашні час царква мае вышыню 123,7 м, з'яўляючыся трэцяй па вышыні царквой у свеце. Паводле пастановы талінскага гарадскага кіраўніцтва, небаскробы ў Таліне не могуць быць пабудаваны вышэйшымі за царкву Святога Олафа.
Зноскі
- ↑ Игорь Светлов.. Таллин (руск.). Туроператор «Отдыхай!». Праверана 25 кастрычніка 2012.
- ↑ Церковь Олевисте (руск.). Туристическая компания «TourPlus». Праверана 25 кастрычніка 2012.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Царква Святога Олафа (Талін)
- Афіцыйная старонка (эст.)
- Старонка пра царкву Олевістэ на сайце Віртуальных прагулак VirtualGuide.ru