Карніз: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Спасылкі: катэгорыя
дапаўненне перакладам
Радок 1: Радок 1:
[[Файл:Maison Carrée (Nîmes) (2).JPG|thumb|Карніз храма [[Мезон Карэ]] ў [[Нім]]е]]
[[Файл:Maison Carrée (Nîmes) (2).JPG|thumb|250px|Карніз храма [[Мезон Карэ]] ў [[Горад Нім|Нім]]е]]
[[Файл:Rucellai.jpg|thumb|250px|[[Палацца Ручэлаі]] ў [[Горад Фларэнцыя|Фларэнцыі]] з чатырма карнізамі: ніжні завяршае цокаль, два сярэдніх аддзяляюць адзін ад аднаго ярусы [[фасад]]а, верхні ўключаны ў [[антаблемент]], што завяршае сцяну]]
'''Карні́з''' — гарызантальны выступ, які завяршае сцяну будынка, ваконныя або дзвярныя праёмы. У сістэме антычнага [[ордар]]а — верхняя частка [[антаблемент]]а, размешчаная над [[фрыз, архітэктура|фрызам]].
'''Карні́з''' (ад {{lang-el|κορωνίς}}) — элемент унутранага і знешняга аздаблення будынкаў, памяшканняў, мэблі, які выходзіць за плоскасць аб'екту. У архітэктуры карніз аддзяляе плоскасць даху ад вертыкальнай плоскасці сцяны, або падзяляе плоскасць сцяны па вылучаных гарызантальных лініях. Ён можа завяршаць сцяну будынка, ваконныя або дзвярныя праёмы.

У [[Архітэктурны ордар|ордарнай]] архітэктуры карніз — верхняя частка [[антаблемент]]а, якая знаходзіцца над [[фрыз, архітэктура|фрызам]] і [[архітраў|архітравам]]. Ордарны карніз рэзка выходзіць наперад і навісае над астатнімі часткамі [[антаблемент]]а, абараняючы іх ад ападкаў. Асновай карніза служыць [[выносная пліта]]. Ніжняя частка пліты забяспечаная прастакутнымі выступамі — {{нп3|Мутул|мутуламі|ru|Мутул}}.

Архітэктурная дэталь у выглядзе невялікага карніза або карніза з [[франтон]]ам разнастайных формаў (трохкутных, авальных і складаных кампазіцый) над аконным, дзвярным праёмам або нішай называецца сандрыкам<ref>{{кніга|аўтар=Плужников В. И.|загаловак=Термины российского архитектурного наследия: Архитектурный словарь|выдавецтва=Искусство—XXI век|год=2011|старонкі=307|старонак=424|isbn=978-5-98051-087-9}}</ref>.

Профілі карнізаў ў розных стылях мэблі, роўна, як і ў архітэктурных стылях, розныя. Так, у англійскім класіцызме было прынята ўпрыгожваць мэблевыя карнізы {{нп3|Галінападобны арнамент|арнаментам з лісця||Rinceau}}<ref>{{кніга
| аўтар = Кес, Дюла
| загаловак = Стили мебели
| адказны = Переводчики: М. Алекса, Герман Каргинов, Т. Кириллова
| месца = {{М}}
| выдавецтва = Издательство В. Шевчук
| год = 2008
| старонак = 272
| isbn = 978-5-94232-051-5
| тыраж = 2000
}}</ref>.


У беларускамоўнай тэрміналогіі для абазначэння гарызантальных элементаў фасаду, тоесных карнізу, ужываецца таксама тэрмін '''гзымс''' нямецкага паходжання.
У беларускамоўнай тэрміналогіі для абазначэння гарызантальных элементаў фасаду, тоесных карнізу, ужываецца таксама тэрмін '''гзымс''' нямецкага паходжання.


{{зноскі}}
== Гл. таксама ==

* [[Антаблемент]]
== Літаратура ==
* [[Архітраў]]

* [[Фрыз, архітэктура|Фрыз]]
* {{ВТ-ЭСБЕ|Карниз}}
* {{кніга|аўтра=Грубе Г., Кучмар А.|загаловак=Путеводитель по архитектурным формам|месца={{М.}}|выдавецтва=[[Стройиздат]]|год=2001}}
* {{кніга
|аўтар = [[Ігар Андрэевіч Кісялёў|Киселёв И. А.]]
|загаловак = Печи и карнизы московского ампира первой половины XIX века
|месца = М.
|выдавецтва = Институт проблем управления
|год = 2009
|старонак = 304
|isbn = 978-5-902941-15-6
}}


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:Cornices|выгляд=міні}}
{{Commons|Category:Cornices|выгляд=міні}}

{{arch-stub}}


[[Катэгорыя:Будаўнічыя элементы і канструкцыі]]
[[Катэгорыя:Будаўнічыя элементы і канструкцыі]]

Версія ад 08:52, 10 жніўня 2016

Карніз храма Мезон Карэ ў Німе
Палацца Ручэлаі ў Фларэнцыі з чатырма карнізамі: ніжні завяршае цокаль, два сярэдніх аддзяляюць адзін ад аднаго ярусы фасада, верхні ўключаны ў антаблемент, што завяршае сцяну

Карні́з (ад грэч. κορωνίς) — элемент унутранага і знешняга аздаблення будынкаў, памяшканняў, мэблі, які выходзіць за плоскасць аб'екту. У архітэктуры карніз аддзяляе плоскасць даху ад вертыкальнай плоскасці сцяны, або падзяляе плоскасць сцяны па вылучаных гарызантальных лініях. Ён можа завяршаць сцяну будынка, ваконныя або дзвярныя праёмы.

У ордарнай архітэктуры карніз — верхняя частка антаблемента, якая знаходзіцца над фрызам і архітравам. Ордарны карніз рэзка выходзіць наперад і навісае над астатнімі часткамі антаблемента, абараняючы іх ад ападкаў. Асновай карніза служыць выносная пліта. Ніжняя частка пліты забяспечаная прастакутнымі выступамі — мутуламі?!.

Архітэктурная дэталь у выглядзе невялікага карніза або карніза з франтонам разнастайных формаў (трохкутных, авальных і складаных кампазіцый) над аконным, дзвярным праёмам або нішай называецца сандрыкам[1].

Профілі карнізаў ў розных стылях мэблі, роўна, як і ў архітэктурных стылях, розныя. Так, у англійскім класіцызме было прынята ўпрыгожваць мэблевыя карнізы арнаментам з лісця  (англ.)[2].

У беларускамоўнай тэрміналогіі для абазначэння гарызантальных элементаў фасаду, тоесных карнізу, ужываецца таксама тэрмін гзымс нямецкага паходжання.

Зноскі

  1. Плужников В. И. Термины российского архитектурного наследия: Архитектурный словарь. — Искусство—XXI век, 2011. — С. 307. — 424 с. — ISBN 978-5-98051-087-9.
  2. Кес, Дюла. Стили мебели / Переводчики: М. Алекса, Герман Каргинов, Т. Кириллова. — м: Издательство В. Шевчук, 2008. — 272 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-5-94232-051-5.

Літаратура

Спасылкі

Шаблон:Arch-stub