Цеплаправоднасць: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
JAnDbot (размовы | уклад)
др робат Дадаем: ar, lv, nn, simple, tr, zh Выдаляем: sv Мяняем: pt
JAnDbot (размовы | уклад)
др робат Выдаляем: tr:Isı Denklemi
Радок 55: Радок 55:
[[sl:Zakon o prevajanju toplote]]
[[sl:Zakon o prevajanju toplote]]
[[th:การนำความร้อน]]
[[th:การนำความร้อน]]
[[tr:Isı Denklemi]]
[[zh:热传导]]
[[zh:热传导]]

Версія ад 19:01, 11 снежня 2008

Цеплаправо́днасць – перадача (перанос) цеплыні з адной часткі цела ў іншую. Прычынай цеплаправоднасці з'яўляецца ўзаемадзеянне малекул цела і абмен кінетычнай энергіяй між імі.

Колькасць цяпла, якая пераносіцца праз паверхню dS за час dt, вызначаецца законам Фур'е:

дзе каэфіцыент цеплаправоднасці; градыент тэмпературы (у напрамку пераносу).

Каэфіцыент цеплаправоднасці

Каэфіцыент цеплаправоднасці з'яўляецца фізічнай уласцівасцью рэчыва і характарызуе яго здольнасць праводзіць цеплыню.

Каэфіцыент цеплаправоднасці роўны колькасці цеплыні, якая праходзіць у адзінку часу праз азінку плошчы ізатэрмічнай паверхні пры цемпературным градыенце роўнаму аднаму.

Абазначаецца як , адзінка вымэрэння - Вт/(м·К).

Для розных рэчываў каэфіцыент цеплаправоднасці розны і ў агульным выпадку залежыць ад структуры, тэмпературы, ціску, вільготнасці, шчыльнасці. Для многіх матэр'ялаў залежнасць каэфіцыента цеплаправоднасці ад тэмпературы мае лінейны характар:

,

(дзе - каэфіцыента цеплаправоднасці матэр'яла пры тэмпературы , b - пастаянная, якая розная для розных рэчываў).

Каэфіцыент цеплаправоднасці газаў

Каэфіцыент цеплаправоднасці газаў знаходзіцца ў межах 0,005-0,5 Вт/(м·К). Для ідэальных газаў ён вызначаецца суадносінай:

,

(дзе - сярэдняя хуткасць малекул газа; - сярэдняя дліна свабоднага прабегу малекул газа паміж дзвюмя сутыкненнямі; - цеплаёмістасць газа пры пастаянным аб'ёме; - шчыльнасць газа).

Паколькі шчыльнасць ідэальнага газа прама прапарцыйна, а дліна свабоднага прабегу малекул абратна прапарцыйна яго ціску, то каэфіцыент цеплаправоднасці газаў значна не залежыць ад ціску.

Пры павышэнні тэмпературы каэфіцыент цеплаправоднасці газаў таксама павялічваецца, бо з павышэннем тэмпературы павялічваеца хуткасць малекул і цеплаёмкасць газаў.

Пералічаныя вышэй залежнасці не маюць месца пры малых і вялікіх цісках. У першым выпадку газ трэба разглядаць як сістэму цел, а замест працэса цеплаправоднасці ў ім трэба разглядаць цеплаабмен паміж асобнымі молекуламі. У другім - газ з'яўляецца рэальным і залежнасць каэфіцыенту цеплаправоднасці ад ціску і тэмпературы ўяўляе сабою складаную функцыю (пры гэтым ўзрастае з ростам p і T).