Ваеннае майстэрства: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др Igro by перанёс старонку Ваеннае мастацтва у Ваеннае майстэрства: Так больш правільна
др вікіфікацыя
Радок 1: Радок 1:
[[Файл:Demjansk_Einkesselung.png|міні|500x500пкс|Схема практычнай рэалізацыі ''ваеннага мастацтва'' [[Аб'яднанне, ваенная справа|аб'яднаннямі]] [[Узброеныя Сілы СССР|ВС СССР]], у перыяд [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] — «[[Дзямянскі кацёл]]», замежныя ўмоўныя абазначэння.]]
[[Файл:Demjansk_Einkesselung.png|міні|500x500пкс|Схема практычнай рэалізацыі ''ваеннага майстэрства'' [[Аб'яднанне, ваенная справа|аб'яднаннямі]] [[Узброеныя Сілы СССР|ВС СССР]], у перыяд [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] — «[[Дзямянскі кацёл]]», замежныя ўмоўныя абазначэння.]]
'''Вае́ннае маста́цтва '''— [[тэорыя]] і [[Практыка, значэнні|практыка]] падрыхтоўкі і вядзення [[Ваенныя дзеянні|ваенных]] [[Баявыя дзеянні|(баявых) дзеянняў]] на сушы, моры і ў калязямной прасторы, складовая частка [[Ваенная справа|ваеннай справы]].
'''Вае́ннае майстэ́рства '''— [[тэорыя]] і [[Практыка, значэнні|практыка]] падрыхтоўкі і вядзення [[Ваенныя дзеянні|ваенных]] [[Баявыя дзеянні|(баявых) дзеянняў]] на сушы, моры і ў калязямной прасторы, складовая частка [[Ваенная справа|ваеннай справы]].


Тэорыя ''ваеннага мастацтва'' — складовая частка [[Ваенная навука|ваеннай навукі]], даследуючая ў цесным узаемадзеянні з іншымі яе галінамі [[Закон|законы]], формы і спосабы вядзення ўзброенай барацьбы ў стратэгічных, аператыўных і тактычных [[Звяно, тактычная адзінка|звёнах]]<ref>{{Кніга|загаловак=Военная энциклопедия в восьми томах|адказны=Под ред. П. С. Грачёва|месца={{М.}}|выдавецтва=[[Воениздат]]|год=1994|том=2|старонкі=150|старонак=554|isbn=5-2030-0299-1|тыраж=10 тыс.}}</ref>.
Тэорыя ''ваеннага майстэрства'' — складовая частка [[Ваенная навука|ваеннай навукі]], даследуючая ў цесным узаемадзеянні з іншымі яе галінамі [[Закон|законы]], формы і спосабы вядзення ўзброенай барацьбы ў стратэгічных, аператыўных і тактычных [[Звяно, тактычная адзінка|звёнах]]<ref>{{Кніга|загаловак=Военная энциклопедия в восьми томах|адказны=Под ред. П. С. Грачёва|месца={{М.}}|выдавецтва=[[Воениздат]]|год=1994|том=2|старонкі=150|старонак=554|isbn=5-2030-0299-1|тыраж=10 тыс.}}</ref>.


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
У [[Расійская імперыя|Расіі імперскага перыяду]] было прынята што ''Ваеннае мастацтва'' было адным з двух галоўных галін [[Ваенная навука|ваеннай навукі]]<ref>ЭСБЕ</ref> (''навуцы аб вайне'') і ўключала ў сябе:
У [[Расійская імперыя|Расіі імперскага перыяду]] было прынята што ''Ваеннае майстэрства'' было адным з двух галоўных галін [[Ваенная навука|ваеннай навукі]]<ref>ЭСБЕ</ref> (''навуцы аб вайне'') і ўключала ў сябе:
* [[тэорыя ваеннага мастацтва]];
* [[тэорыя ваеннага майстэрства]];
** [[тактыка]];
** [[тактыка]];
** [[стратэгія]];
** [[стратэгія]];
* [[гісторыя ваеннага мастацтва]];
* [[гісторыя ваеннага майстэрства]];
** гісторыя войнаў;
** гісторыя войнаў;
** гісторыя ваеннага мастацтва;
** гісторыя ваеннага майстэрства;
** гісторыя войскаў;
** гісторыя войскаў;
** гісторыя ваенных устаноў.
** гісторыя ваенных устаноў.


== Склад ==
== Склад ==
''Ваеннае мастацтва'' ўключае ў сябе стратэгію, аператыўнае мастацтва і тактыку, цесна звязаныя паміж сабой. Асноўныя палажэнні ''ваеннага мастацтва'' выяўляюцца ў яго прынцыпах, якія з'яўляюцца агульнымі для ваенных (баявых) дзеянняў стратэгічных, аператыўных і тактычных маштабаў, паколькі ў іх знаходзяць выраз шляхі практычнага прымянення аб'ектыўных [[закон, філасофія|законаў]] вайны і [[Узброеныя сілы|ўзброеных сіл]]. Стан ''ваеннага мастацтва'' залежыць ад узроўню развіцця ваеннай справы ў дзяржаве, [[Абаронная вытворчасць|вытворчасці]] і сродкаў узброенай барацьбы, характару грамадскага ладу дзяржавы. На развіцце ''ваеннага мастацтва'' аказваюць уплыў гістарычныя і нацыянальныя асаблівасці, геаграфічныя ўмовы і [[Ваенная эканоміка|эканоміка]].
''Ваеннае майстэрства'' ўключае ў сябе стратэгію, аператыўнае майстэрства і тактыку, цесна звязаныя паміж сабой. Асноўныя палажэнні ''ваеннага майстэрства'' выяўляюцца ў яго прынцыпах, якія з'яўляюцца агульнымі для ваенных (баявых) дзеянняў стратэгічных, аператыўных і тактычных маштабаў, паколькі ў іх знаходзяць выраз шляхі практычнага прымянення аб'ектыўных [[закон, філасофія|законаў]] вайны і [[Узброеныя сілы|ўзброеных сіл]]. Стан ''ваеннага майстэрства'' залежыць ад узроўню развіцця ваеннай справы ў дзяржаве, [[Абаронная вытворчасць|вытворчасці]] і сродкаў узброенай барацьбы, характару грамадскага ладу дзяржавы. На развіццё ''ваеннага майстэрства'' аказваюць уплыў гістарычныя і нацыянальныя асаблівасці, геаграфічныя ўмовы і [[Ваенная эканоміка|эканоміка]].


У англасаксонскай ваеннай справе паняцце аператыўнае мастацтва адсутнічае.
У англасаксонскай ваеннай справе паняцце аператыўнае майстэрства адсутнічае.


=== Стратэгія ===
=== Стратэгія ===
[[Ваенная стратэгія]] — тэарэтычная і практычная навука аб вядзенні вайны, адна з абласцей ''ваеннага мастацтва'', вышэйшая яго праява. Ахоплівае пытанні тэорыі падрыхтоўкі да вайны, яе планаванне і вядзенне, даследуе заканамернасці вайны.
[[Ваенная стратэгія]] — тэарэтычная і практычная навука аб вядзенні вайны, адна з абласцей ''ваеннага майстэрства'', вышэйшая яго праява. Ахоплівае пытанні тэорыі падрыхтоўкі да вайны, яе планаванне і вядзенне, даследуе заканамернасці вайны.


=== Аператыўнае мастацтва ===
=== Аператыўнае майстэрства ===
[[Аператыўнае мастацтва]] — тэарэтычная і практычная навука, састаўная частка ваеннага мастацтва, займае прамежкавае становішча паміж [[Тактыка|тактыкай]] і стратэгіяй. Вывучае метады падрыхтоўкі і вядзення сумесных і самастойных [[Ваенная аперацыя|аперацый]] (баявых дзеянняў) буйнымі [[Вайсковае фарміраванне|вайсковымі фармаваннямі]] — [[Корпус, ваенная справа|карпусамі]], [[Аб'яднанне, ваенная справа|аб'яднаннямі]] [[Армія|арміямі]], [[Фронт, вайсковае аб'яднанне|франтамі]], групамі франтоў, [[Войскі, фарміраванне|войскамі]] (РВСН, ВВКО).
[[Аператыўнае майстэрства]] — тэарэтычная і практычная навука, састаўная частка ваеннага майстэрства, займае прамежкавае становішча паміж [[Тактыка|тактыкай]] і стратэгіяй. Вывучае метады падрыхтоўкі і вядзення сумесных і самастойных [[Ваенная аперацыя|аперацый]] (баявых дзеянняў) буйнымі [[Вайсковае фарміраванне|вайсковымі фармаваннямі]] — [[Корпус, ваенная справа|карпусамі]], [[Аб'яднанне, ваенная справа|аб'яднаннямі]] [[Армія|арміямі]], [[Фронт, вайсковае аб'яднанне|франтамі]], групамі франтоў.


=== Тактыка ===
=== Тактыка ===
[[Тактыка]] ({{Lang-grc|τακτικός}} «які адносіцца да пабудовы [[Войскі, фарміраванне|войскаў]]», ад {{Lang-grc2|τάξις}} «строй і размяшчэнне») — тэарэтычная і практычная навука, састаўная частка ''ваеннага мастацтва'', якая ўключае практыку падрыхтоўкі і вядзення бою злучэннямі ([[Брыгада, войска|брыгада]], [[дывізія]], [[Корпус, ваенная справа|корпус]]), [[Вайсковая часць|часткамі]] (караблямі) і [[Падраздзяленне|падраздзяленнямі]] розных [[Від узброеных сіл|відаў узброеных сіл]], [[Узброеныя сілы|родаў войскаў]] (сіл) і [[Спецыяльныя войскі|спецыяльных войскаў]] на сушы, у паветры і на моры і ў космасе;
[[Тактыка]] ({{Lang-grc|τακτικός}} «які адносіцца да пабудовы [[Войскі, фарміраванне|войскаў]]», ад {{Lang-grc2|τάξις}} «строй і размяшчэнне») — тэарэтычная і практычная навука, састаўная частка ''ваеннага майстэрства'', якая ўключае практыку падрыхтоўкі і вядзення бою злучэннямі ([[Брыгада, войска|брыгада]], [[дывізія]], [[Корпус, ваенная справа|корпус]]), [[Вайсковая часць|часткамі]] (караблямі) і [[Падраздзяленне|падраздзяленнямі]] розных [[Від узброеных сіл|відаў узброеных сіл]], [[Узброеныя сілы|родаў войскаў]] (сіл) і [[Спецыяльныя войскі|спецыяльных войскаў]] на сушы, у паветры і на моры і ў космасе;


== Гл. таксама ==
== Гл. таксама ==
Радок 33: Радок 33:
* [[Ваенная дактрына]]
* [[Ваенная дактрына]]


{{зноскі}}
== Заўвагі ==
{{Reflist}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==

Версія ад 11:54, 10 снежня 2016

Схема практычнай рэалізацыі ваеннага майстэрства аб'яднаннямі ВС СССР, у перыяд Вялікай Айчыннай вайны — «Дзямянскі кацёл», замежныя ўмоўныя абазначэння.

Вае́ннае майстэ́рства — тэорыя і практыка падрыхтоўкі і вядзення ваенных (баявых) дзеянняў на сушы, моры і ў калязямной прасторы, складовая частка ваеннай справы.

Тэорыя ваеннага майстэрства — складовая частка ваеннай навукі, даследуючая ў цесным узаемадзеянні з іншымі яе галінамі законы, формы і спосабы вядзення ўзброенай барацьбы ў стратэгічных, аператыўных і тактычных звёнах[1].

Гісторыя

У Расіі імперскага перыяду было прынята што Ваеннае майстэрства было адным з двух галоўных галін ваеннай навукі[2] (навуцы аб вайне) і ўключала ў сябе:

Склад

Ваеннае майстэрства ўключае ў сябе стратэгію, аператыўнае майстэрства і тактыку, цесна звязаныя паміж сабой. Асноўныя палажэнні ваеннага майстэрства выяўляюцца ў яго прынцыпах, якія з'яўляюцца агульнымі для ваенных (баявых) дзеянняў стратэгічных, аператыўных і тактычных маштабаў, паколькі ў іх знаходзяць выраз шляхі практычнага прымянення аб'ектыўных законаў вайны і ўзброеных сіл. Стан ваеннага майстэрства залежыць ад узроўню развіцця ваеннай справы ў дзяржаве, вытворчасці і сродкаў узброенай барацьбы, характару грамадскага ладу дзяржавы. На развіццё ваеннага майстэрства аказваюць уплыў гістарычныя і нацыянальныя асаблівасці, геаграфічныя ўмовы і эканоміка.

У англасаксонскай ваеннай справе паняцце аператыўнае майстэрства адсутнічае.

Стратэгія

Ваенная стратэгія — тэарэтычная і практычная навука аб вядзенні вайны, адна з абласцей ваеннага майстэрства, вышэйшая яго праява. Ахоплівае пытанні тэорыі падрыхтоўкі да вайны, яе планаванне і вядзенне, даследуе заканамернасці вайны.

Аператыўнае майстэрства

Аператыўнае майстэрства — тэарэтычная і практычная навука, састаўная частка ваеннага майстэрства, займае прамежкавае становішча паміж тактыкай і стратэгіяй. Вывучае метады падрыхтоўкі і вядзення сумесных і самастойных аперацый (баявых дзеянняў) буйнымі вайсковымі фармаваннямі — карпусамі, аб'яднаннямі арміямі, франтамі, групамі франтоў.

Тактыка

Тактыка (стар.-грэч.: τακτικός «які адносіцца да пабудовы войскаў», ад τάξις «строй і размяшчэнне») — тэарэтычная і практычная навука, састаўная частка ваеннага майстэрства, якая ўключае практыку падрыхтоўкі і вядзення бою злучэннямі (брыгада, дывізія, корпус), часткамі (караблямі) і падраздзяленнямі розных відаў узброеных сіл, родаў войскаў (сіл) і спецыяльных войскаў на сушы, у паветры і на моры і ў космасе;

Гл. таксама

Зноскі

  1. ↑ Военная энциклопедия в восьми томах / Под ред. П. С. Грачёва. — М.: Воениздат, 1994. — Т. 2. — С. 150. — 554 с. — 10 тыс. экз. — ISBN 5-2030-0299-1.
  2. ↑ ЭСБЕ

Літаратура

Энцыклапедыі

  • Большая советская энциклопедия (БСЭ), Третье издание, выпущенной издательством «Советская энциклопедия» в 1969 — 1978 годах в 30-ти томах;
  • Военное искусство // Вавилон — «Гражданская война в Северной Америке» / [под общ. ред. Н. В. Огаркова]. — М. : Военное изд-во М-ва обороны СССР, 1979. — (Советская военная энциклопедия : [в 8 т.] ; 1976—1980, т. 2).;
  • Военный энциклопедический словарь (ВЭС), М., ВИ, 1984 год, 863 стр. с иллюстрациями (ил.), 30 листов (ил.);
  • Тактика — М.: Воениздат, 1987.

Мемуары

Спасылкі

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Ваеннае_майстэрства&oldid=2433271"