Ураўненне Паўлі: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Квантавая механіка}} |
{{Квантавая механіка}} |
||
'' 'Раўнанне Паўлі' '' - раўнанне нерэлятывісцкай [[ квантавая механіка| квантавай механікі]], якое апісвае рух [[Зарад электрычны | зараджанай]] часціцы са [[спін]]ам 1/2 (напрыклад, [[электрон]]а) у вонкавым [[Электрамагнітнае поле | электрамагнітным поле]]. Прапанавана [[ |
'' 'Раўнанне Паўлі' '' - раўнанне нерэлятывісцкай [[ квантавая механіка| квантавай механікі]], якое апісвае рух [[Зарад электрычны | зараджанай]] часціцы са [[спін]]ам 1/2 (напрыклад, [[электрон]]а) у вонкавым [[Электрамагнітнае поле | электрамагнітным поле]]. Прапанавана [[Вольфганг_Паўлі | Паўлі]] у склад [[1927| 1927-ым годзе]]. Не блытаць з [[асноўнае кінетычнае ураўненне | асноўным кінэтычным ураўненнем]], таксама часам званым раўнаннем Паўлі. |
||
Раўнанне Паўлі з'яўляецца абагульненнем [[ураўненне Шродзінгера | ураўнення Шродзінгера]], якія ўлічваюць наяўнасць у часціцы ўласнай механічнага моманту імпульсу - спіна. Часціца са спінам 1/2 можа знаходзіцца ў двух розных спінавых станах з праекцыямі спіна +1/2 і -1/2 на некаторы (адвольна выбраны) накірунак, якое прымаецца звычайна за вось '' z ''. У адпаведнасці з гэтым [[хвалевая функцыя]] часціцы <math>\psi (r,t)</math> (Дзе '' г '' - [[каардыната]] часціцы, '' t '' - [[час]]) з'яўляецца дзвухкампанентнай: |
Раўнанне Паўлі з'яўляецца абагульненнем [[ураўненне Шродзінгера | ураўнення Шродзінгера]], якія ўлічваюць наяўнасць у часціцы ўласнай механічнага моманту імпульсу - спіна. Часціца са спінам 1/2 можа знаходзіцца ў двух розных спінавых станах з праекцыямі спіна +1/2 і -1/2 на некаторы (адвольна выбраны) накірунак, якое прымаецца звычайна за вось '' z ''. У адпаведнасці з гэтым [[хвалевая функцыя]] часціцы <math>\psi (r,t)</math> (Дзе '' г '' - [[каардыната]] часціцы, '' t '' - [[час]]) з'яўляецца дзвухкампанентнай: |
Версія ад 03:13, 15 снежня 2016
'Раўнанне Паўлі' - раўнанне нерэлятывісцкай квантавай механікі, якое апісвае рух зараджанай часціцы са спінам 1/2 (напрыклад, электрона) у вонкавым электрамагнітным поле. Прапанавана Паўлі у склад 1927-ым годзе. Не блытаць з асноўным кінэтычным ураўненнем, таксама часам званым раўнаннем Паўлі.
Раўнанне Паўлі з'яўляецца абагульненнем ураўнення Шродзінгера, якія ўлічваюць наяўнасць у часціцы ўласнай механічнага моманту імпульсу - спіна. Часціца са спінам 1/2 можа знаходзіцца ў двух розных спінавых станах з праекцыямі спіна +1/2 і -1/2 на некаторы (адвольна выбраны) накірунак, якое прымаецца звычайна за вось z . У адпаведнасці з гэтым хвалевая функцыя часціцы (Дзе г - каардыната часціцы, t - час) з'яўляецца дзвухкампанентнай:
Пры паваротах каардынатных восяў i пераўтворацца як кампаненты спінора. У прасторы спінорных хвалевых функцый скалярны твор i мае выгляд
Аператары фізічных велічынь з'яўляюцца матрыцамі 2х2, якія для велічынь (назіраных), не якія залежаць ад спіна, кратныя адзінкавай матрыцы.
У сілу агульных законаў электрадынамікі электрычна зараджаная сістэма з выдатным ад нуля спінавым момантам валодае і магнітным момантам, прапарцыйным : (g - гірамагнітное стаўленне). Для арбітальнага моманту , дзе е - зарад, m - маса часціцы; спінавай гиромагнитное стаўленне аказваецца ў два разы большым: . У вонкавым магнітным полі напружанасці магнітны момант валодае патэнцыйнай энергіяй , даданне якой у гамильтониан H электрона ў вонкавым электронна-магнітным полі з патэнцыяламі і прыводзіць да раўнанні Паўлі:
дзе - аператар імпульсу, - адзінкавы аператар, а прапарцыйны аператару спіна: . Прапанаванае першапачаткова на аснове эўрыстычных меркаванняў раўнанне Паўлі аказалася натуральным следствам рэлятывісцка-інварыянтнага ураўнення Дзірака ў слабарэлятівістскім набліжэнні, у якім улічваюцца толькі першыя члены расклада па зваротным ступеняў хуткасці святла. Калі напружанасць вонкавага магнітнага поля не залежыць ад прасторавых каардынат, то арбітальны рух часціцы і змяненне арыентацыі яе спіна адбываюцца незалежна. Хвалевая функцыя пры гэтым мае выгляд , дзе - скалярная функцыя, якая падпарадкоўваецца ураўнанню Шродзінгера, а спінор задавальняе ураўнанню
З гэтага ураўнання варта, што сярэдняе значэнне спіна прэцэсірует вакол напрамка магнітнага поля:
Тут - цыклатрон частата, - адзінкавы вектар уздоўж магнітнага поля. На аснове ўраўнення Паўлі можа быць разлічана расшчапленне узроўняў электронаў у атаме ў вонкавым магнітным полі з улікам спіна (эфект Зеемана). Аднак больш тонкія рэлятывісцкі эфекты ў атамах, абумоўленыя спінам электрона, могуць быць апісаны толькі пры ўліку больш высокіх членаў раскладання рэлятывісцкага ўраўнення Дзірака па зваротным ступеняў хуткасці святла.
Літаратура
- Блохинцев Д. І. Асновы квантавай механікі. - 5-е выд. - М.: Навука, 1976. -. 664 с, 62 параграф.
- Давыдаў А. С. Квантавая механіка. - 2-е выд. - М.: Навука, 1973. -. 704 с, 63 параграф.
- Паўлі В. Агульныя прынцыпы хвалевай механікі. - М.-Л.: ОГИЗ, 1947. - 332 с.
- Ландау Л.Д., Ліфшыц Е.М.: Квантавая электрадынаміка, 2002
- Фізічная энцыклапедыя / Гл. рэд. А. М. Прохараў. Рэд. кол. Д. М. Аляксееў, А. М. Балдин, А. М. Бонч-Бруевіча, А. С. Баравік-Раманаў і інш. - М.: Вялікая Расійская Энцыклапедыя. Т.3 Магнитоплазменный - Пойнтинга тэарэма. 1992. - 672 с.
Глядзі таксама
Для паляпшэння артыкула пажадана: |