Хо-чанк: Розніца паміж версіямі

	Хо-чанк ; Ho-chąąnk
Агульная колькасць	7300
Рэгіёны пражывання	ЗША
Мова	чыверэ
Рэлігія	анімізм, хрысціянства
Блізкія этнічныя групы	місуры, атоэ, аява

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 18:00, 22 лютага 2017

Хо-чанк (саманазва: Ho-chąąnk, літаральна "вялікі голас"), раней вядомы як вінебага (патаватомі: Winnipego, Winnebago, літаральна "смуроднікі") — індзейскі народ, карэнныя жыхары ЗША. Жывуць пераважна ў штатах Вісконсін, Небраска і Аява. Агульная колькасць (2017 г.) - 7 300 чал.^[1]

Гісторыя

Продкі хо-чанк доўгі час насялялі заходні бераг возера Мічыган, дзе ўжо да прыхода еўрапейцаў сутыкнуліся з ціскам плямён алганкінаў. Першыя прамыя кантакты паміж імі і французскімі вандроўнікамі былі ўсталяваны ў 1634 г. Продаж французамі агнястрэльнай зброі алганкінам прывёў да ўзмацнення канфліктаў. У 1642 г. хо-чанк выгналі са сваіх зямель патаватомі, але пры гэтым згубілі некалькі сотняў воінаў. Далейшыя канфлікты і эпідэміі спрыялі хуткаму скарачэнню насельніцтва. У 1736 г. налічвалася толькі 700 чалавек.

Ужо ў XVIII ст. некаторыя групы хо-чанк мігрыравалі на захад сучасных ЗША і Канады. У 1825 г., 1827 г., 1832 г. заключаліся пагадненні з урадам ЗША, якія суправаджаліся тэрытарыяльнымі саступкамі з боку індзейцаў і вылучэннем новых тэрыторый з боку ЗША. У выніку паселішчы хо-чанк з'явіліся ў Мінесоце, Агая і Паўднёвай Дакоце. Частка хо-чанк адмовілася высяляцца з Вісконсіна, што прывяло да сутычак з амерыканскімі ваеннымі і добраахвотнікамі.

Перасяленні хо-чанк працягваліся да 1887 г., пакуль большасць гэтага народа не атрымала землі ўздоўж ракі Місуры. Многія абшчыннікі атрымлівалі яе ў прыватную маёмасць, а потым прадавалі белым фермерам. Такім чынам да I Сусветнай вайны хо-чанк пазбавіліся дзвю трацін сваёй зямельнай маёмасці. У 1934 г. хо-чанк Небраскі стварылі асабісты аўтаномны ўрад, прызнаны ўладамі ЗША. У 1962 г. пачала дзейнічаць праграма размеркавання зямлі, якая перадавалася ў агульнае карыстанне індзейцаў, што садзейнічала паляпшэнню эканамічнай сітуацыі.

Культура

Для традыцыйнай гаспадаркі хо-чанк быў уласцівы змяшаны характар. Важную ролю адыгрывала земляробства. Зямлю апрацоўвалі мужчыны, аднак галоўны клопат пра ўраджай ускладаўся на жанчын. Вырошчвалі кукурузу, тытунь, бабовыя, гарбузы. Жанчыны і дзеці таксама займаліся збіральніцтвам. У пачатку XX ст. збор чарніцаў і журавін меў камерцыйны характар.

Хаця тэрыторыі хо-чанк былі багатыя на футравых жывёл, яны ў меньшай ступені залежылі ад футравага гандлю, чым іх суседдзі-алганкіны. Паляванне з'яўлялася сезонным. Улетку групы мужчын накіроўваліся ў прэрыі на захад для палявання на бізонаў. Такая адыходніцкая здабыча стала магчымай у XVIII ст. дзякуючы асваенню конегадоўлі. Хо-чанк актыўна займаліся рыбалоўствам. Асаблівае значэнне меў лоў асятровых з дапамогай лукаў і дзідаў.

Асноўны від паселішча — вёска.

Зноскі

↑ Winnebago, Hocak in United States

Спасылкі

[1] Winnebago, Hocak in United States

[1]

@@ Радок 20: / Радок 20: @@
 == Культура ==
-Для традыцыйнай гаспадаркі хо-чанк быў характэрны змяшаны характар. Важную ролю адыгрывала [[земляробства]]. Зямлю апрацоўвалі мужчыны, аднак галоўны клопат пра ўраджай ускладаўся на жанчын. Вырошчвалі [[кукуруза|кукурузу]], [[тытунь]], [[бабовыя]], [[гарбуз]]ы. Жанчыны і дзеці таксама займаліся [[збіральніцтва]]м. [[Паляванне]] мела сезонны характар. Улетку групы мужчын-паляўнічых накіроўваліся ў [[прэрыя|прэрыі]] на захад для палявання на [[амерыканскі бізон|бізонаў]]. Такая адыходніцкая здабыча стала магчымай у [[18 стагоддзе|XVIII]] ст. дзякуючы асваенню конегадоўлі. Хо-чанк актыўна займаліся [[рыбалоўства]]м. Асаблівае значэнне мела здабыча [[Асятровыя|асятровых]] з дапамогай [[лук]]аў і [[дзіда]]ў.
+Для традыцыйнай гаспадаркі хо-чанк быў уласцівы змяшаны характар. Важную ролю адыгрывала [[земляробства]]. Зямлю апрацоўвалі мужчыны, аднак галоўны клопат пра ўраджай ускладаўся на жанчын. Вырошчвалі [[кукуруза|кукурузу]], [[тытунь]], [[бабовыя]], [[гарбуз]]ы. Жанчыны і дзеці таксама займаліся [[збіральніцтва]]м. У пачатку [[20 стагоддзе|XX]] ст. збор [[Чарніцы|чарніцаў]] і [[Журавіны|журавін]] меў камерцыйны характар.
+Хаця тэрыторыі хо-чанк былі багатыя на футравых жывёл, яны ў меньшай ступені залежылі ад футравага гандлю, чым іх суседдзі-[[алганкіны]]. [[Паляванне]] з'яўлялася сезонным. Улетку групы мужчын накіроўваліся ў [[прэрыя|прэрыі]] на захад для палявання на [[амерыканскі бізон|бізонаў]]. Такая адыходніцкая здабыча стала магчымай у [[18 стагоддзе|XVIII]] ст. дзякуючы асваенню конегадоўлі. Хо-чанк актыўна займаліся [[рыбалоўства]]м. Асаблівае значэнне меў лоў [[Асятровыя|асятровых]] з дапамогай [[лук]]аў і [[дзіда]]ў.
+[[Выява:Chipoteke.jpg|thumb|Тыпі]]
+Асноўны від паселішча — [[вёска]].
 {{зноскі}}