Інтэрсекс: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
J Erm5 (размовы | уклад)
др J Erm5 перанёс старонку Інтэрсексуальнасць у Інтэрсекс: Найбольш карэктны варыянт ужывання
J Erm5 (размовы | уклад)
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
'''Інтэрсексуальнасць''' ці '''інтэрсекс''' (ад {{lang-en|intersex}}) - агульны тэрмін для акрэслівання выпадкаў, калі ў чалавека [[Анатомія чалавека|анатомія]] [[Рэпрадуктыўная сістэма чалавека|рэпрадуктыўнай]] або палавой [[Рэпрадуктыўная сістэма чалавека|сістэмы]] не адпавядае агульнапрынятым вызначэнням мужчынскага ці жаночага [[Пол|полу]], г.з. уключае тыя ці іншыя прыкметы (уключаючы [[Рэпрадуктыўная сістэма чалавека|геніталіі]], палавыя [[Залоза|залозы]] і набор [[Храмасома|храмасом]]) абоіх палоў ці, наадварот, “не выражаны” па мерках прынятых крытэрыяў<ref name=":0">[http://n-europe.eu/article/2013/10/25/v_zashchitu_interseksualnykh_lyudei "В защиту интерсексуальных людей"], n-europe.eu</ref>.
'''Інтэрсекснасць'''<ref name=":1">«Есть ли жизнь за пределами гетеронормативности?»[https://makeout.by/2015/12/25/est-li-zhizn-za-predelami-geteronormativnosti.html], <nowiki>https://makeout.by</nowiki> </ref> ці '''інтэрсекс''' (ад {{lang-en|intersex}}) - агульны тэрмін для акрэслівання выпадкаў, калі ў чалавека [[Анатомія чалавека|анатомія]] [[Рэпрадуктыўная сістэма чалавека|рэпрадуктыўнай]] або палавой [[Рэпрадуктыўная сістэма чалавека|сістэмы]] не адпавядае агульнапрынятым вызначэнням мужчынскага ці жаночага [[Пол|полу]], г.з. уключае тыя ці іншыя прыкметы (уключаючы [[Рэпрадуктыўная сістэма чалавека|геніталіі]], палавыя [[Залоза|залозы]] і набор [[Храмасома|храмасом]]) абоіх палоў ці, наадварот, “не выражаны” па мерках прынятых крытэрыяў<ref name=":0">[http://n-europe.eu/article/2013/10/25/v_zashchitu_interseksualnykh_lyudei "В защиту интерсексуальных людей"], n-europe.eu</ref>.


'''Інтэрсекс''' – абагульняючы тэрмін, які аб’ядноўвае шырокі спектр [[Анатамічныя варыяцыі|анатамічных варыяцый]], сустракаемых у прыродзе.
'''Інтэрсекс''' – абагульняючы тэрмін, які аб’ядноўвае шырокі спектр [[Анатамічныя варыяцыі|анатамічных варыяцый]], сустракаемых у прыродзе.


Па данным даследванняў {{нп3|Браўнаўскі ўніверсітэт|Універсітэта Брауна|en|Brown University}}, частата нараджэння людзей з інтэрсексуальнасцю складае прыблізна адзін выпадак на 100, і складае каля 1.7% ад усіх народжаных<ref>[https://unfe.org/system/unfe-68-Intersex_Factsheet_Russian.pdf "Справачны матэрыял интэрсэкс"]. Арганізацыя Аб'яднаных Нацый </ref>.
Па данным даследванняў {{нп3|Браўнаўскі ўніверсітэт|Універсітэта Брауна|en|Brown University}}, частата нараджэння людзей з інтэрсекснасцю складае прыблізна адзін выпадак на 100, і складае каля 1.7% ад усіх народжаных<ref>[https://unfe.org/system/unfe-68-Intersex_Factsheet_Russian.pdf "Справачны матэрыял интэрсэкс"]. Арганізацыя Аб'яднаных Нацый </ref>.


Некаторыя інтэрсекс-варыяцыі – па першую чаргу, анатамічныя – выяўляюцца пры нараджэнні чалавека, іншыя становяцца прыкметнымі толькі ў час палавога станаўлення ці нават пазней<ref>[http://astraeafoundation.org/wearereal/ru/#955 Часто задаваемые вопросы] ''Мы реальны: становление и развитие движения интерсекс прав человека''. Astraea: Lesbian Foundation </ref>.
Некаторыя інтэрсекс-варыяцыі – па першую чаргу, анатамічныя – выяўляюцца пры нараджэнні чалавека, іншыя становяцца прыкметнымі толькі ў час палавога станаўлення ці нават пазней<ref>[http://astraeafoundation.org/wearereal/ru/#955 Часто задаваемые вопросы] ''Мы реальны: становление и развитие движения интерсекс прав человека''. Astraea: Lesbian Foundation </ref>.


Інтэрсексуальнасць дае знаць аб сабе ў розных канфігурацыях чалавечай цялеснасці. Напрыклад, чалавек можа нарадзіцца са знешнімі прыкметамі жаночага полу, але пры гэтым мець унутраную анатомію, у большай меры адпаведнай мужчынскаму. Ці [[Рэпрадуктыўная сістэма чалавека|геніталіі]] чалавека ўяўляюць сабой “нешта сярэдняе” ад абоіх палоў, напрыклад, “дзяўчынка” можа нарадзіцца з значна большым [[клітар]]ам ці без адтуліны ў [[Похва чалавека, рэпрадуктыўная сістэма|похве]], а “хлопчык” можа нарадзіцца з вельмі маленькім [[Пеніс чалавека|пенісам]] ці з [[машонка]]й, якая раздзелена так, што больш падобная на палавыя губы. Таксама можа сустракацца варыянт генетычнай структуры, калі некаторыя клеткі чалавека маюць ХХ-храмасомы, а некаторыя – ХY, ці XYY і XXY<ref>[http://www.transcoalition.info/articles/non-pathologizing-intersex-terms "Непатологизирующая интерсекс* терминология"] <nowiki>http://www.transcoalition.info/</nowiki></ref><ref>[http://www.svoboda.org/a/27311800.html "Люди третьего пола"], <nowiki>http://www.svoboda.org/</nowiki></ref><ref name=":0" />.
Інтэрсекснасць дае знаць аб сабе ў розных канфігурацыях чалавечай цялеснасці. Напрыклад, чалавек можа нарадзіцца са знешнімі прыкметамі жаночага полу, але пры гэтым мець унутраную анатомію, у большай меры адпаведнай мужчынскаму. Ці [[Рэпрадуктыўная сістэма чалавека|геніталіі]] чалавека ўяўляюць сабой “нешта сярэдняе” ад абоіх палоў, напрыклад, “дзяўчынка” можа нарадзіцца з значна большым [[клітар]]ам ці без адтуліны ў [[Похва чалавека, рэпрадуктыўная сістэма|похве]], а “хлопчык” можа нарадзіцца з вельмі маленькім [[Пеніс чалавека|пенісам]] ці з [[машонка]]й, якая раздзелена так, што больш падобная на палавыя губы. Таксама можа сустракацца варыянт генетычнай структуры, калі некаторыя клеткі чалавека маюць ХХ-храмасомы, а некаторыя – ХY, ці XYY і XXY<ref>[http://www.transcoalition.info/articles/non-pathologizing-intersex-terms "Непатологизирующая интерсекс* терминология"] <nowiki>http://www.transcoalition.info/</nowiki></ref><ref>[http://www.svoboda.org/a/27311800.html "Люди третьего пола"], <nowiki>http://www.svoboda.org/</nowiki></ref><ref name=":0" />.

Інтэрсэкснаць з'яўляецца больш карэктным тэрмінам выкарыстання, чым "Інтэрсэксуальнасць",якая мае ў сваім складзе тэрмін “сэксуальнаць”, што з’яўляецца адсылкай да сэксуальнай арыентацыі. Але інтэрсэкс – гэта не пра арыентацыю, не пра гендэрную ідэнтычнасць, гэта пра біялагічныя варыяцыі. Інтэрсэкс можа быць як [[Гетэрасэксуальнасць|гетэрасэксуал_кай]], так і [[Гомасэксуальнасць|гомасэксуал_кай]].<ref name=":1" /> 


{{зноскі}}
{{зноскі}}

Версія ад 19:03, 21 красавіка 2017

Інтэрсекснасць[1] ці інтэрсекс (ад англ.: intersex) - агульны тэрмін для акрэслівання выпадкаў, калі ў чалавека анатомія рэпрадуктыўнай або палавой сістэмы не адпавядае агульнапрынятым вызначэнням мужчынскага ці жаночага полу, г.з. уключае тыя ці іншыя прыкметы (уключаючы геніталіі, палавыя залозы і набор храмасом) абоіх палоў ці, наадварот, “не выражаны” па мерках прынятых крытэрыяў[2].

Інтэрсекс – абагульняючы тэрмін, які аб’ядноўвае шырокі спектр анатамічных варыяцый, сустракаемых у прыродзе.

Па данным даследванняў Універсітэта Брауна  (англ.), частата нараджэння людзей з інтэрсекснасцю складае прыблізна адзін выпадак на 100, і складае каля 1.7% ад усіх народжаных[3].

Некаторыя інтэрсекс-варыяцыі – па першую чаргу, анатамічныя – выяўляюцца пры нараджэнні чалавека, іншыя становяцца прыкметнымі толькі ў час палавога станаўлення ці нават пазней[4].

Інтэрсекснасць дае знаць аб сабе ў розных канфігурацыях чалавечай цялеснасці. Напрыклад, чалавек можа нарадзіцца са знешнімі прыкметамі жаночага полу, але пры гэтым мець унутраную анатомію, у большай меры адпаведнай мужчынскаму. Ці геніталіі чалавека ўяўляюць сабой “нешта сярэдняе” ад абоіх палоў, напрыклад, “дзяўчынка” можа нарадзіцца з значна большым клітарам ці без адтуліны ў похве, а “хлопчык” можа нарадзіцца з вельмі маленькім пенісам ці з машонкай, якая раздзелена так, што больш падобная на палавыя губы. Таксама можа сустракацца варыянт генетычнай структуры, калі некаторыя клеткі чалавека маюць ХХ-храмасомы, а некаторыя – ХY, ці XYY і XXY[5][6][2].

Інтэрсэкснаць з'яўляецца больш карэктным тэрмінам выкарыстання, чым "Інтэрсэксуальнасць",якая мае ў сваім складзе тэрмін “сэксуальнаць”, што з’яўляецца адсылкай да сэксуальнай арыентацыі. Але інтэрсэкс – гэта не пра арыентацыю, не пра гендэрную ідэнтычнасць, гэта пра біялагічныя варыяцыі. Інтэрсэкс можа быць як гетэрасэксуал_кай, так і гомасэксуал_кай.[1] 

Зноскі

  1. а б «Есть ли жизнь за пределами гетеронормативности?»[1], https://makeout.by
  2. а б "В защиту интерсексуальных людей", n-europe.eu
  3. "Справачны матэрыял интэрсэкс". Арганізацыя Аб'яднаных Нацый
  4. Часто задаваемые вопросы Мы реальны: становление и развитие движения интерсекс прав человека. Astraea: Lesbian Foundation 
  5. "Непатологизирующая интерсекс* терминология" http://www.transcoalition.info/
  6. "Люди третьего пола", http://www.svoboda.org/