Каралінгскі мінускул: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Створана перакладам старонкі "Каролингский минускул" |
др added Category:Мінускулы using HotCat |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Файл:Freising_manuscript.jpg|справа|міні| |
[[Файл:Freising_manuscript.jpg|справа|міні|350px|[[Фрэйзінгенскія ўрыўкі|Фрейзінгенскія ўрыўкі]] са [[Славенія|Славеніі]] — адзін з першых [[Славянскія мовы|славянскіх]] пісьмовых помнікаў. Выкананы каралінгскім мінускулам]] |
||
'''Каралінгскі [[мінускул]]''' |
'''Каралінгскі [[мінускул]]''' — адзін з тыпаў сярэднявечнага пісьма з выразнымі, свабодна пастаўленымі літарамі [[Лацінскі алфавіт|лацінкі]]. |
||
Узнік у выніку эвалюцыі першапачатковага [[ |
Узнік у выніку эвалюцыі першапачатковага [[мінускул]]а. Эпітэт «каралінгскі» атрымаў у сувязі з тым, што шырокае ўкараненне гэтага віду пісьма прыйшлося на эпоху [[Каралінгскае Адраджэнне|Каралінгскага адраджэння]]. Годнасцю каралінгскага мінускула з'яўляецца чытальнасць пры параўнальна невялікіх памерах літар. Яго графіка надзвычай простая: схематычна любая літара складаецца з круга або яго часткі і кароткіх або доўгіх вертыкаляў. Шырыня літары і яе вышыня прыкладна аднолькавыя. |
||
Каралінгскі мінускул быў распрацаваны ў другой палове VIII стагоддзя і ўдасканалены ў IX стагоддзі ў інтэлектуальным цэнтры [[Каралінгская імперыя|Каралінгскай імперыі]] |
Каралінгскі мінускул быў распрацаваны ў другой палове VIII стагоддзя і ўдасканалены ў IX стагоддзі ў інтэлектуальным цэнтры [[Каралінгская імперыя|Каралінгскай імперыі]] — [[Корбі (абацтва)|Абацтве св. Пятра ў Корбі]]<ref>[http://www.idw-online.de/de/news514180 ''Karolingische Minuskel muss bereits vor Karl dem Großen entstanden sein.''] Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg, 9. Januar 2013.</ref>. Са [[Скрыпторый|скрыпторыя]] Корбі каралінгскі мінускул затым распаўсюдзіўся па тэрыторыі ўсёй заходняй Еўропы, дзе яго шырока ўжывалі ў біскупскіх, манастырскіх, а затым і ў гарадскіх канцылярыях — як для кніг, так і для дакументаў. Праз 200 гадоў каралінгскі мінускул быў выцеснены [[Гатычнае пісьмо|гатычным пісьмом]], якое панавала ў еўрапейскай рукапіснай кнізе да вынаходства [[Друк|кнігадрукавання]]. |
||
У XIV стагоддзі [[Гуманізм|гуманісты]], пачынаючы з [[Франчэска Петрарка|Петраркі]], выявілі працы антычных аўтараў, перапісаныя каралінгскім мінускулам; гэта пісьмо яны прынялі за антычнае і, уражаныя яго прыгажосцю і [[Чытальнасць|чытальнасцю]] па параўнанні з [[Гатычнае пісьмо|гатычным]], пачалі капіяваць. На яго аснове ўзнік сучасны лацінскі шрыфт. |
У XIV стагоддзі [[Гуманізм|гуманісты]], пачынаючы з [[Франчэска Петрарка|Петраркі]], выявілі працы антычных аўтараў, перапісаныя каралінгскім мінускулам; гэта пісьмо яны прынялі за антычнае і, уражаныя яго прыгажосцю і [[Чытальнасць|чытальнасцю]] па параўнанні з [[Гатычнае пісьмо|гатычным]], пачалі капіяваць. На яго аснове ўзнік сучасны лацінскі шрыфт. |
||
{{зноскі}} |
|||
== Заўвагі == |
|||
{{примечания}} |
|||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* ''[[Бернхард Бішаф|Bernhard Bischoff]]'': Paläographie des römischen Altertums und des abendländischen Mittelalters (= Grundlagen der Germanistik 24). Berlin, 1979, ISBN 3-503-01282-6. |
* ''[[Бернхард Бішаф|Bernhard Bischoff]]'': Paläographie des römischen Altertums und des abendländischen Mittelalters (= Grundlagen der Germanistik 24). Berlin, 1979, ISBN 3-503-01282-6. |
||
* ''Tino Licht'': Die älteste karolingische Minuskel // Mittellateinisches Jahrbuch. Internationale Zeitschrift für Mediävistik und Humanismusforschung 47. Stuttgart, 2012, [http://www.ub.uni-heidelberg.de/archiv/16239 S. |
* ''Tino Licht'': Die älteste karolingische Minuskel // Mittellateinisches Jahrbuch. Internationale Zeitschrift für Mediävistik und Humanismusforschung 47. Stuttgart, 2012, [http://www.ub.uni-heidelberg.de/archiv/16239 S. 337—346.] |
||
[[Катэгорыя:Перыяд Каралінгаў]] |
[[Катэгорыя:Перыяд Каралінгаў]] |
||
[[Катэгорыя:Мінускулы]] |
Версія ад 23:09, 28 жніўня 2017
Каралінгскі мінускул — адзін з тыпаў сярэднявечнага пісьма з выразнымі, свабодна пастаўленымі літарамі лацінкі.
Узнік у выніку эвалюцыі першапачатковага мінускула. Эпітэт «каралінгскі» атрымаў у сувязі з тым, што шырокае ўкараненне гэтага віду пісьма прыйшлося на эпоху Каралінгскага адраджэння. Годнасцю каралінгскага мінускула з'яўляецца чытальнасць пры параўнальна невялікіх памерах літар. Яго графіка надзвычай простая: схематычна любая літара складаецца з круга або яго часткі і кароткіх або доўгіх вертыкаляў. Шырыня літары і яе вышыня прыкладна аднолькавыя.
Каралінгскі мінускул быў распрацаваны ў другой палове VIII стагоддзя і ўдасканалены ў IX стагоддзі ў інтэлектуальным цэнтры Каралінгскай імперыі — Абацтве св. Пятра ў Корбі[1]. Са скрыпторыя Корбі каралінгскі мінускул затым распаўсюдзіўся па тэрыторыі ўсёй заходняй Еўропы, дзе яго шырока ўжывалі ў біскупскіх, манастырскіх, а затым і ў гарадскіх канцылярыях — як для кніг, так і для дакументаў. Праз 200 гадоў каралінгскі мінускул быў выцеснены гатычным пісьмом, якое панавала ў еўрапейскай рукапіснай кнізе да вынаходства кнігадрукавання.
У XIV стагоддзі гуманісты, пачынаючы з Петраркі, выявілі працы антычных аўтараў, перапісаныя каралінгскім мінускулам; гэта пісьмо яны прынялі за антычнае і, уражаныя яго прыгажосцю і чытальнасцю па параўнанні з гатычным, пачалі капіяваць. На яго аснове ўзнік сучасны лацінскі шрыфт.
Зноскі
- ↑ Karolingische Minuskel muss bereits vor Karl dem Großen entstanden sein. Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg, 9. Januar 2013.
Літаратура
- Bernhard Bischoff: Paläographie des römischen Altertums und des abendländischen Mittelalters (= Grundlagen der Germanistik 24). Berlin, 1979, ISBN 3-503-01282-6.
- Tino Licht: Die älteste karolingische Minuskel // Mittellateinisches Jahrbuch. Internationale Zeitschrift für Mediävistik und Humanismusforschung 47. Stuttgart, 2012, S. 337—346.