Хабілітацыя

Хабіліта́цыя (англ.: Habilitation) — у еўрапейскіх і лацінаамерыканскіх універсітэтах атрыманне другой (вышэйшай) науковай ступені (хабілітаванага доктара), якая адпавядае беларускай науковай ступені доктара навук. Раней — таксама іспыт на прафесара. Працэдура, якая ідзе пасля надання першай ступені доктара філасофіі.

Існуе ў еўрапейскай кантынентальнай акадэмічнай сістэме (у такіх краінах, як Германія, Францыя, Аўстрыя, Чэхія, Польшча), шмат традыцый і асаблівасцяў якой былі запазычаны савецкай сістэмай падрыхтоўкі навуковых і навукова-педагагічных кадраў вышэйшай кваліфікацыі.

Пасля праходжання хабілітацыі прэтэндэнту надаецца тытул хабілітаванага доктара (doctor habilitatus, Dr. habil.), які дае права займаць прафесарськія пасады ва ўніверсітэтах. Але варта адзначыць, што хабілітацыя ў многіх краінах не з'яўляецца асобнай навуковай ступенню, а з'яўляецца кваліфікацыяй, дадатковай да ступені доктара філасофіі.

Асноўным этапам хабілітацыі з'яўляецца абарона дысертацыі, падрыхтоўка якой прадугледжвае выкананне навуковай працы значна больш высокага ўзроўню, чым гэта патрабуецца для даследавання, пасля якога прысвойваюць званне доктара — і якасна, і колькасна (па аб'ёме). У адрозненне ад дысертацыі на званне доктара, дадзеная дысертацыя выконваецца самастойна, гэта значыць не прадугледжвае кіраўніцтва больш падрыхтаваным навукоўцам (доктарам навук). Прадметам рэцэнзавання апанентаў з'яўляецца праца вучонага ў цэлым, уключаючы навуковыя публікацыі, педагагічная дзейнасць (выданне навучальных дапаможнікаў і падрыхтоўка лекцыйных курсаў) і арганізацыйная работа ў сферы навукі (удзел у міжнародных навуковых арганізацыях, кіраўніцтва навуковымі праектамі і г.д.).