Эміль Барэль: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Біяграфія: clean up з дапамогай AWB
афармленне
Радок 1: Радок 1:
{{Значэнні|Барэль}}
{{Вучоны
{{Вучоны
|Імя = Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль
|Імя = Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль
|Арыгінал імя = Félix Édouard Justin Émile Borel
|Арыгінал імя = Félix Édouard Justin Émile Borel
|Фота = Emile Borel-1932.jpg
|Фота =
|Шырыня =
|Шырыня =
|Подпіс = Эміль Барэль
|Подпіс =
|Дата нараджэння = 7.1.1871
|Дата нараджэння =
|Месца нараджэння = Сен-Афрык, {{Месца нараджэння|Францыя|у Францыі}}
|Месца нараджэння =
|Дата смерці = 3.2.1956
|Дата смерці =
|Месца смерці = {{Месца смерці|Парыж}}, [[Францыя]]
|Месца смерці =
|Грамадзянства = Францыя
|Грамадзянства =
|Навуковая сфера = [[матэматыка]]
|Навуковая сфера =
|Месца працы =
|Месца працы =
|Навуковая ступень =
|Навуковая ступень =
Радок 20: Радок 19:
|Вядомы як = адзін з заснавальнікаў [[тэорыя меры|тэорыі меры]] і яе дадаткаў у [[тэорыя верагоднасці|тэорыі верагоднасці]]
|Вядомы як = адзін з заснавальнікаў [[тэорыя меры|тэорыі меры]] і яе дадаткаў у [[тэорыя верагоднасці|тэорыі верагоднасці]]
|Узнагароды і прэміі = {{{!}} style="background:transparent"
|Узнагароды і прэміі = {{{!}} style="background:transparent"
{{!}} {{Кавалер Вялікага Крыжа ордэна Ганаровага легіёна}} {{!}}{{!}} {{Ваенны Крыж 1939-1945, Францыя}} {{!}}{{!}} {{Медаль Супраціўленні з разеткай, Францыя}}
{{!}} {{Кавалер Вялікага Крыжа ордэна Ганаровага легіёна}} {{!}}{{!}} {{Ваенны Крыж 1939-1945, Францыя}} {{!}}{{!}} {{Медаль Супраціўлення з разеткай, Францыя}}
{{!}}}
{{!}}}
|Роспіс =
|Роспіс =
Радок 26: Радок 25:
|Сайт =
|Сайт =
}}
}}
{{Значэнні|Барэль}}
Фелікс Эдуард Жусцін '''Эміль Барэль''' (фр. Félix Édouard Justin Émile Borel) ([[7 студзеня]] [[1871]]- [[3 лютага]] [[1956]], [[Парыж]]) — французскі матэматык і палітычны дзеяч.
'''Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль''' ({{lang-fr|Félix Édouard Justin Émile Borel}}; {{ДН|7|1|1871}} {{ДС|3|2|1956}}, [[Парыж]]) — французскі матэматык і палітычны дзеяч.


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Эміль Барэль нарадзіўся на поўдні Францыі, паблізу [[Авіньён]]а. Яго бацька, Анарэ Барэль, быў пастарам пратэстанцкай царквы, маці, Эмілія Тэйсье Салье - дачкой фабрыканта. У сям'і было трое дзяцей. Эміль - малодшы. Першыя веды атрымаў ад бацькі, які кіраваў пратэстанцкай школай. «Дзіўны дзіця ў нашага пастара - казалі мясцовыя жыхары, - вывучыў пачаткі геаметрыі, а яму ўсяго тры гады». У 11-гадовым узросце паступае ў Мантабанскі ліцэй, у 17 гадоў - у Парыжскі калегіум святой Барбары, у ліцэі Людовіка Вялікага вывучае механіку і геаметрыю. Атрымаўшы дзве прэміі на конкурсах, ён атрымлівае права вучобы альбо ў Нармальнай школе, альбо ў Політэхнічнай школе. Эміль выбірае навуку і паступае ў Нармальную школу. Першыя яго працы прысвечаны геаметрыі пад уплывам [[Жан Гастон Дарбу|Гастона Дарбу]]. У 1893 годзе ён з'яўляецца ў Ліёнскім універсітэце ў якасці выкладчыка. Ён шмат працуе, за 3 гады ён піша 22 працы і дысертацыю. З 1897 года ён прафесар Нармальнай школы.
Эміль Барэль нарадзіўся на поўдні Францыі, паблізу [[Авіньён]]а. Яго бацька, Анарэ Барэль, быў пастарам пратэстанцкай царквы, маці, Эмілія Тэйсье Салье дачкой фабрыканта. У сям’і было трое дзяцей. Эміль - малодшы. Першыя веды атрымаў ад бацькі, які кіраваў пратэстанцкай школай. «Дзіўны дзіця ў нашага пастара казалі мясцовыя жыхары, вывучыў пачаткі геаметрыі, а яму ўсяго тры гады». У 11-гадовым узросце паступае ў Мантабанскі ліцэй, у 17 гадоў у Парыжскі калегіум святой Барбары, у ліцэі Людовіка Вялікага вывучае механіку і геаметрыю. Атрымаўшы дзве прэміі на конкурсах, ён атрымлівае права вучобы альбо ў Нармальнай школе, альбо ў Політэхнічнай школе. Эміль выбірае навуку і паступае ў Нармальную школу. Першыя яго працы прысвечаны геаметрыі пад уплывам [[Жан Гастон Дарбу|Гастона Дарбу]]. У 1893 годзе ён з’яўляецца ў Ліёнскім універсітэце ў якасці выкладчыка. Ён шмат працуе, за 3 гады ён піша 22 працы і дысертацыю. З 1897 года ён прафесар Нармальнай школы.


У 1901 годзе ён жэніцца з Маргарытай Апель, будучай пісьменніцай, больш вядомай пад псеўданімам Каміла Марбо.
У 1901 годзе ён жэніцца з Маргарытай Апель, будучай пісьменніцай, больш вядомай пад псеўданімам Каміла Марбо.
Радок 46: Радок 46:


{{mathbio-stub}}
{{mathbio-stub}}

{{Бібліяінфармацыя}}


[[Катэгорыя:Выпускнікі ліцэя Людовіка Вялікага]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі ліцэя Людовіка Вялікага]]
Радок 53: Радок 55:
[[Катэгорыя:Члены Французскай акадэміі навук]]
[[Катэгорыя:Члены Французскай акадэміі навук]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі Першай сусветнай вайны]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі Першай сусветнай вайны]]

{{Бібліяінфармацыя}}

Версія ад 13:39, 28 кастрычніка 2017

Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль
Félix Édouard Justin Émile Borel
Дата нараджэння 7 студзеня 1871(1871-01-07)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 3 лютага 1956(1956-02-03)[3][1][…] (85 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Жонка Camille Marbo[d]
Род дзейнасці матэматык, палітык, выкладчык універсітэта, змагар Французскага супраціву, эсперантыст, даследчык
Навуковая сфера тэорыя імавернасцей, матэматыка, тэорыя меры[7], Тэорыя гульняў[7] і палітыка[7]
Месца працы
Навуковае званне
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Жан Гастон Дарбу[8]
Вядомыя вучні Jeanne Rouvière[d] і Georgios Remoundos[d][9]
Вядомы як адзін з заснавальнікаў тэорыі меры і яе дадаткаў у тэорыі верагоднасці
Партыя
Член у
Узнагароды
Кавалер Вялікага Крыжа ордэна Ганаровага легіёна Ваенны крыж 1939—1945 (Францыя)
Медаль Супраціўлення з разеткай (Францыя)
Медаль Супраціўлення з разеткай (Францыя)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фелікс Эдуард Жусцін Эміль Барэль (фр.: Félix Édouard Justin Émile Borel; 7 студзеня 18713 лютага 1956, Парыж) — французскі матэматык і палітычны дзеяч.

Біяграфія

Эміль Барэль нарадзіўся на поўдні Францыі, паблізу Авіньёна. Яго бацька, Анарэ Барэль, быў пастарам пратэстанцкай царквы, маці, Эмілія Тэйсье Салье — дачкой фабрыканта. У сям’і было трое дзяцей. Эміль - малодшы. Першыя веды атрымаў ад бацькі, які кіраваў пратэстанцкай школай. «Дзіўны дзіця ў нашага пастара — казалі мясцовыя жыхары, — вывучыў пачаткі геаметрыі, а яму ўсяго тры гады». У 11-гадовым узросце паступае ў Мантабанскі ліцэй, у 17 гадоў — у Парыжскі калегіум святой Барбары, у ліцэі Людовіка Вялікага вывучае механіку і геаметрыю. Атрымаўшы дзве прэміі на конкурсах, ён атрымлівае права вучобы альбо ў Нармальнай школе, альбо ў Політэхнічнай школе. Эміль выбірае навуку і паступае ў Нармальную школу. Першыя яго працы прысвечаны геаметрыі пад уплывам Гастона Дарбу. У 1893 годзе ён з’яўляецца ў Ліёнскім універсітэце ў якасці выкладчыка. Ён шмат працуе, за 3 гады ён піша 22 працы і дысертацыю. З 1897 года ён прафесар Нармальнай школы.

У 1901 годзе ён жэніцца з Маргарытай Апель, будучай пісьменніцай, больш вядомай пад псеўданімам Каміла Марбо.

Падчас Другой сусветнай вайны ўдзельнічаў у Французскім Супраціве. Вучоны быў арыштаваны немцамі і кінуты ў турму Фрэн. Пасля месяца знаходжання ў халоднай і сырой камеры, ён усё ж быў вызвалены. Памёр вялікі матэматык ва ўзросце 85 гадоў у выніку траўмы, якую ён атрымаў у паездцы з Бразіліі.

Яго пляменнік Арман Барэль таксама быў вядомым матэматыкам.

У гонар Барэля названы кратар на Месяцы.

Зноскі

  1. а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
  2. Emile, Félix, Edouard, Justin Borel // Sycomore / Assemblée nationale Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Борель Эмиль // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
  4. а б Борель Эмиль // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  5. а б в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
  6. https://www.tombes-sepultures.com/crbst_2031.html
  7. а б в Czech National Authority Database Праверана 30 мая 2023.
  8. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 8 жніўня 2016.
  9. https://books.google.cat/books?id=lpprCQAAQBAJ — С. 90.

Літаратура

  • БЭ ў 18 тамах. Т.2, Мн., 1996, С.336 // Эміль Барэль
  • А.А.Гусак, Г.М.Гусак, А.А.Брычыкава "Даведнік па вышэйшай матэматыцы", Мн., "ТетраСистемс", 2007, С.541

Шаблон:Mathbio-stub