Росіца (вёска): Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др (GR) File renamed: File:Rosica. Росіца (XX).jpg → File:Rosica. Росіца (1913) (3).jpg name unification by uploader |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 47: | Радок 47: | ||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
Першы пісьмовы ўспамін пра Росіцу датуецца [[1599]] годам, калі [[Канцлер вялікі літоўскі|канцлер вялікі]] [[Леў Сапега]] набыў паселішча ў Давыда Росіцкага. У гэты час мясцовасць уваходзіла ў склад [[Полацкае ваяводства|Полацкага ваяводства]]. У [[1753]] Росіца перайшла ў валоданне [[Лапацінскія|Лапацінскіх]]<ref>Rosica // {{Крыніцы/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|9}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_IX/755 755].</ref>. |
Першы пісьмовы ўспамін пра Росіцу датуецца [[1599]] годам, калі [[Канцлер вялікі літоўскі|канцлер вялікі]] [[Леў Сапега]] набыў паселішча ў Давыда Росіцкага. У 1603 г. у Браслаўскім земскім судзе Л. Сапега заплаціў 1200 коп грошай літоўскіх за росіцкі маёнтак Андрэю Міхайлавічу і яго жонцы Ганне Марцінаўне. У гэты час мясцовасць уваходзіла ў склад [[Полацкае ваяводства|Полацкага ваяводства]]. У [[1753]] Росіца перайшла ў валоданне [[Лапацінскія|Лапацінскіх]]<ref>Rosica // {{Крыніцы/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|9}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_IX/755 755].</ref>. |
||
У выніку [[першы падзел Рэчы Паспалітай|першага падзелу Рэчы Паспалітай]] ([[1772]]) Росіца апынулася ў складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]], у Дрысенскім павеце [[Віцебская губерня|Віцебскай губерні]]. У [[1778]] тут пачалася будова невялікага драўлянага касцёла, асвечанага ў [[1792]]. У [[1864]] рускія ўлады збудавалі ў мястэчку праваслаўную царкву. У [[1906]] у Росіцы пачалося будаўніцтва новага мураванага касцёла, асвечанага [[20 студзеня]] [[1911]]. |
У выніку [[першы падзел Рэчы Паспалітай|першага падзелу Рэчы Паспалітай]] ([[1772]]) Росіца апынулася ў складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]], у Дрысенскім павеце [[Віцебская губерня|Віцебскай губерні]]. У [[1778]] тут пачалася будова невялікага драўлянага касцёла, асвечанага ў [[1792]]. У [[1864]] рускія ўлады збудавалі ў мястэчку праваслаўную царкву. У [[1906]] у Росіцы пачалося будаўніцтва новага мураванага касцёла, асвечанага [[20 студзеня]] [[1911]]. |
Версія ад 12:01, 13 сакавіка 2018
Вёска
Росіца
| ||||||||||||||||||||
Ро́сіца[1] (трансліт.: Rosica, руск.: Росица) — вёска ў Беларусі, на паўночным беразе возера Росіца. Уваходзіць у склад Сар’янскага сельсавета Верхнядзвінскага раёна Віцебскай вобласці. Насельніцтва 460 чал. (1982). Знаходзіцца за 19 км на паўночны захад ад Верхнядзвінска.
У Другую сусветную вайну тут адбылася Росіцкая трагедыя.
Гісторыя
Першы пісьмовы ўспамін пра Росіцу датуецца 1599 годам, калі канцлер вялікі Леў Сапега набыў паселішча ў Давыда Росіцкага. У 1603 г. у Браслаўскім земскім судзе Л. Сапега заплаціў 1200 коп грошай літоўскіх за росіцкі маёнтак Андрэю Міхайлавічу і яго жонцы Ганне Марцінаўне. У гэты час мясцовасць уваходзіла ў склад Полацкага ваяводства. У 1753 Росіца перайшла ў валоданне Лапацінскіх[2].
У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772) Росіца апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Дрысенскім павеце Віцебскай губерні. У 1778 тут пачалася будова невялікага драўлянага касцёла, асвечанага ў 1792. У 1864 рускія ўлады збудавалі ў мястэчку праваслаўную царкву. У 1906 у Росіцы пачалося будаўніцтва новага мураванага касцёла, асвечанага 20 студзеня 1911.
1 студзеня 1919 згодна з пастановай І з'езда КП(б) Беларусі Росіца ўвайшла ў склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала яе разам з іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У 1924 мястэчка вярнулі БССР. Неўзабаве бальшавікі зачынілі касцёл і царкву.
У Другую сусветную вайну 16—18 лютага 1943 у Росіцы прайшла антыпартызанская карная аперацыя «Зімовы цуд», у якой удзельнічалі 7 латвійскіх батальёнаў, адна ўкраінская і літоўская рота СС. Карнікі звезлі мясцовых жыхароў у стайню і падпалілі яе. Святары Антоній Ляшчэвіч і Юрый Кашыра адмовіліся пакінуць сваіх парафіян і прынялі разам з імі пакутніцкую смерць[3].
У 1999 Папа Ян Павел II абвясціў кс.Антонія Ляшчэвіча і Юрыя Кашыру блаславёнымі. 19 жніўня 2000 у Росіцы адбылося паўторнае асвячэнне касцёла.
Да 8 красавіка 2004 года вёска ўваходзіла ў склад Бігосаўскага сельсавета.
-
Стары касцёл
-
Будаўніцтва новага касцёла
-
Касцёл, інтэр’ер
Насельніцтва
- XIX стагоддзе: 1838 — 512 чал. (254 муж. і 258 жан.), з іх духоўнага саслоўя каталіцкага 3 муж., духоўнага саслоўя праваслаўнага 2 муж. і 2 жан., мяшчан-хрысціян 5 муж. і 7 жан., мяшчан-іўдзеяў 63 муж. і 69 жан., сялян памешчыцкіх 177 муж. і 176 жан., аднадворцаў 2 муж. і 2 жан., адстаўных салдат 2 муж. і 2 жан.[4]
Турыстычная інфармацыя
Славутасці
Галерэя
-
Возера
-
Касцёл, інтэр’ер
-
Руіны царквы
Зноскі
- ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7 (DJVU).. Сустракаецца таксама варыянт Расі́ца
- ↑ Rosica // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IX: Poźajście — Ruksze (польск.). — Warszawa, 1888. S. 755.
- ↑ Гудзілін С. Росіца. Снежная пілігрымка // «Наша Ніва», 19 лютага 2011.
- ↑ Соркіна I. Мястэчкі Беларусі ў канцы XVIII — першай палове XIX ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. С. 416.
Літаратура
- Соркіна I. Мястэчкі Беларусі ў канцы XVIII — першай палове XIX ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. — 488 с. ISBN 978-9955-773-33-7.
- Rosica // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IX: Poźajście — Ruksze (польск.). — Warszawa, 1888. S. 754—755.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Росіца (вёска)
- Росіца — парафія Найсвяцейшай Тройцы на Catholic.by
- Здымкі на Radzima.org
- Росіца на Globus.tut.by