Васілька (князь слонімскі): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др дапаўненне пра паходжанне, удакладненне пра нашчадкаў, ст., аф.
Радок 7: Радок 7:
| подпіс герба =
| подпіс герба =


| тытул = князь [[Горад Слонім|слонімскі]]
| тытул = князь слонімскі
| парадак =
| парадак =
| пад імем =
| пад імем =
| перыяд праўлення = 2-я палова [[13 стагоддзе|XIII стагоддзя]]
| перыяд праўлення = 2-я палова XIII ст.
| папярэднік =
| папярэднік =
| пераемнік =
| пераемнік =
Радок 21: Радок 21:
| каментар =
| каментар =


| дата нараджэння = каля [[1256]]/[[1260]]
| дата нараджэння = 1-я палова XIII ст.
| месца нараджэння =
| месца нараджэння =
| дата смерці = пасля [[1282]]
| дата смерці = пасля [[1282]]
Радок 56: Радок 56:
| Rodovid = 309397
| Rodovid = 309397
}}
}}
'''Васілька''' (каля [[1256]]/[[1260]] — пасля [[1282]]<ref name="Vojt">''Войтович'', указ. соч.</ref>) — [[горад Слонім|слонімскі]] князь XIII ст.<ref name="БС">{{кніга
'''Васілька''' (каля [[1256]]/[[1260]] — пасля [[1282]]<ref name="Vojt">''Войтович Л.'' Волинська гілка Мономаховичів. Болохівські князі. Князі Острозькі та Заславські // Князівські династії Східної Європи (кінець IX — початок XVI ст.): склад, суспільна і політична роль. Історико-генеалогічне дослідження. — Львів: Інститут українознавства ім. І.Крип’якевича, 2000. — 649 с. — ISBN 966-02-1683-1 (укр.)</ref>) — [[горад Слонім|слонімскі]] князь XIII ст.<ref name="БС">{{кніга
|аўтар =
|аўтар =
|частка = Василько
|частка = Василько
Радок 73: Радок 73:
|isbn =
|isbn =
|тыраж =
|тыраж =
}}</ref>.
}}</ref>. Часам называецца продкам князёў [[Род Астрожскіх|Астрожскіх]].

== Паходжанне ==
Паходжанне і імя па бацьку Васількі пэўна не вядомы. Пачынаючы з [[Мікалай Аляксандравіч Баўмгартэн|М. Баўмгартэна]]<ref>{{артыкул|аўтар=Баумгартен Н. А.|загаловак=Вторая ветвь князей Галицких: Потомство Романа Мстиславича|выданне=Летопись историко-родословного общества|месца={{М}}|нумар=1|старонкі=3—46}}</ref>, некаторыя даследчыкі (у т.л. Коган<ref name="Kogan">''Коган В. М., Домбровский-Шалагин В. И.'' Князь Рюрик и его потомки: Историко-генеалогический свод. — С. 297—298.</ref>, {{нп5|Генадзь Аляксандравіч Уласьеў|Г. Уласьеў|ru|Власьев, Геннадий Александрович}}<ref name="Vlas">''Власьев Г. А.'' Потомство Рюрика. Материалы для составления родословной. — Пг., 1918. — Т. 2. Князья Владимиро-Волынские. Вып. 1-й.</ref>, Л. Вайтовіч<ref name="Vojt" /><ref name="Vojt-2006">Войтович Л. Княжа доба на Русi: портрети еліти. — Біла Церква: Видавець Олександр Пшонківський, 2006. — 783 с. — С. 509—510.</ref>) лічылі, што Васілька мог быць сынам навагрудскага князя [[Раман Данілавіч|Рамана Данілавіча]], бо Слонім на іх думку ўваходзіў у склад яго ўладанняў, і т.ч. унукам галіцкага князя [[Даніла Раманавіч|Даніла]] і ваўкавыскага князя [[Глеб (князь ваўкавыскі)|Глеба]]. Таксама ёсць думка, што бацькам Васількі мог быць іншы сын галіцкага князя Даніла — луцкі князь [[Мсціслаў Данілавіч]]<ref name="ESBE" /><ref name="Kogan" /><ref name="Bogusl">Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия: в 2 т. / Автор-составитель В. В. Богуславский. — Т. 1. — С. 155.</ref>. Аднак, як паказаў Д. Дамброўскі, называнне летапісам Васількі «ваяводам» цалкам супярэчыць меркаванню пра яго прыналежнасць колу непасрэдных нашчадкаў Даніла, ён мог паходзіць з гарадзенскіх або турава-пінскіх князёў, або нават з Ізяславічаў Галіцкіх, але не галоўнай іх лініі<ref>''Dąbrowski D.'' Rodowód Romanowiczów książąt halicko-wołyńskich. Poznań — Wrocław, 2002. — 347 s. — S. 137, 271—275</ref>.


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
У артыкуле пад 1281 годам [[Іпацьеўскі летапіс]] згадвае, што «вослонимьской» князь Васілька па загадзе [[Валынскае княства|ўладзіміра-валынскага]] князя [[Уладзімір Васількавіч|Уладзіміра Васількавіча]] быў пасланы ваяводам у паход супраць плоцкага князя [[Баляслаў II Мазавецкі|Баляслава]]<ref>Ипатьевская летопись, 6789 (1281) год. — л. 294.</ref> разам з іншымі князямі, каб дапамагчы мазавецкаму князю [[Конрад I Мазавецкі|Конраду]]<ref name="БС"/>.
У артыкуле пад 1281 годам [[Іпацьеўскі летапіс]] згадвае, што «вослонимьской» князь Васілька па загадзе [[Валынскае княства|ўладзіміра-валынскага]] князя [[Уладзімір Васількавіч|Уладзіміра Васількавіча]] быў пасланы ваяводам у паход супраць плоцкага князя [[Баляслаў II Мазавецкі|Баляслава]]<ref>Ипатьевская летопись, 6789 (1281) год. — л. 294.</ref> разам з іншымі князямі, каб дапамагчы мазавецкаму князю [[Конрад I Мазавецкі|Конраду]]<ref name="БС"/>. Гэта адзінае сведчанне пра існаванне Слонімскага княства і яго князя<ref name="Kogan">Коган В. М., Домбровский-Шалагин В. И. Князь Рюрик и его потомки: Историко-генеалогический свод. — С. 297—298.</ref>.

⚫
У час гэтага паходу ён захапіў горад {{нп5|Горад Гастынін|Гастынін|ru|Гостынин}} за {{нп5|Горад Сахачаў|Сахачавым|ru|Сохачев}} у Раўскай зямлі, а ў 1282 годзе<ref name="ESBE">{{ВТ-ЭСБЕ|Василько Мстиславич}}</ref> ўзяў «вялікі палон» каля Вышагруду на Вісле<ref>Ипатьевская летопись, 6789 (1281) год. — л. 294 об.</ref>.

Гэта адзінае сведчанне пра існаванне Слонімскага княства і яго князя<ref name="Kogan">Коган В. М., Домбровский-Шалагин В. И. Князь Рюрик и его потомки: Историко-генеалогический свод. — С. 297—298.</ref>.

Імя па бацьку Васількі ў летапісе не пазначана. Паколькі Слонім ў сярэдзіне XIII стагоддзя ўваходзіў у склад валадарстваў наваградскага князя [[Раман Данілавіч|Рамана Данілавіча]], то з'явілася версія, што Васілька быў яго сынам<ref name="Kogan" />. Гэтай версіі прытрымліваўся шэраг спецыялістаў па генеалогіі ({{нп5|Генадзь Аляксандравіч Уласьеў|Г. А. Уласьеў|ru|Власьев, Геннадий Александрович}}<ref name="Vlas">Власьев Г. А. Потомство Рюрика. Материалы для составления родословной. — Пг., 1918. — Т. 2. Князья Владимиро-Волынские. Вып. 1-й.</ref>, [[Мікалай Аляксандравіч Баўмгартэн|М. А. Баўмгартэн]]<ref>{{артыкул|аўтар = Баумгартен Н. А.| загаловак = Вторая ветвь князей Галицких: Потомство Романа Мстиславича | выданне = Летопись историко-родословного общества| месца = {{М}}| нумар = 1| старонкі = 3—46}}</ref>, Л. Вайтовіч<ref name="Vojt" />).

Аднак існуе і іншая версія, па якой бацькам Васількі быў брат Рамана, луцкі і валынскі князь [[Мсціслаў Данілавіч]]<ref name="ESBE" /><ref name="Kogan" /><ref name="Bogusl">Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия: в 2 т. / Автор-составитель В. В. Богуславский. — Т. 1. — С. 155.</ref>.


⚫
У час гэтага паходу ён захапіў горад {{нп5|Горад Гастынін|Гастынін|ru|Гостынин}} за {{нп5|Горад Сахачаў|Сахачавым|ru|Сохачев}} у Раўскай зямлі, а ў 1282 годзе<ref name="ESBE">{{ВТ-ЭСБЕ|Василько Мстиславич}}</ref> ўзяў «вялікі палон» каля мазавецкага Вышагруду на Вісле<ref>Ипатьевская летопись, 6789 (1281) год. — л. 294 об.</ref>.
Шэраг даследчыкаў выводзяць ад Васількі род князёў [[Род Астрожскіх|Астрожскіх]]<ref name="Vlas" />, але існуюць і іншыя версіі паходжання роду<ref name="Vojt" />.


== Версіі пра нашчадкаў ==
== Шлюб і дзеці ==
Пра шлюб і дзяцей Васількі нічога не вядома. Некаторыя даследчыкі (г.ч. Л. Вайтовіч) прапануюць лічыць яго дзецьмі розных пазней згаданых крыніцамі асоб, паходжанне якіх з гэтых крыніц пэўна не вядома. У т.л. ад слонімскага князя Васількі прапануюць выводзіць род князёў [[Род Астрожскіх|Астрожскіх]]<ref name="Vlas" />, паходжанне якіх дыскусійнае. Часта дзецьмі Васількі называюць:
Імя жонкі Васількі невядома. Звесткі аб дзецях Васілька дыскусійныя. Часта дзецьмі Васількі называюць:


* '''Ганну''', у манастве '''Лізавету''' (памерла каля 1345)<ref>Згадваецца ў двух сінодзіках: Холмскім (паз. 1) і Кіева-Пячэрскім (паз. 91, 303).</ref>, жока [[Нарымонт Гедзімінавіч|Нарымонта-Глеба Гедзімінавіча]] (пам. 1345)<ref name="Vojt" />, [[Князі полацкія|князя полацкага]] і [[князь пінскі|пінскага]]
* '''Ганну''', у манастве '''Лізавету''' (пам. каля 1345), жонку князя полацкага і пінскага [[Нарымонт Гедзімінавіч|Нарымонта-Глеба Гедзімінавіча]] (пам. 1345), якая згадваецца ў двух сінодзіках — Холмскім (паз. 1) і Кіева-Пячэрскім (паз. 91, 303)<ref name="Vojt" />
* '''[[Данііл, князь астрожскі|Данііла]]''' (пам. 1366/1370), князя Астрожскага і Холмскага<ref>Яго паходжанне застаецца дыскусійным. Яго імя згадана ў Кіева-Пячэрскім сінодзіку (паз. 81, 264).</ref>
* '''[[Даніл (князь астрожскі)|Даніла]]''' (пам. 1366/1370), князя астрожскага і холмскага, паходжанне якога застаецца дыскусійным, ён згадваецца ў Кіева-Пячэрскім сінодзіку (паз. 81, 264)<ref name="Vojt" />
* '''Івана'''<ref>Вядомы толькі па Кіева-Пячэрскім сінодзіку (паз. 265).</ref>
* '''Івана''', вядомы толькі па Кіева-Пячэрскім сінодзіку (паз. 265)<ref name="Vojt" />


{{зноскі}}
{{зноскі}}
Радок 100: Радок 95:
* Ипатьевская летопись // ПСРЛ. М., 1962. Т. 2.
* Ипатьевская летопись // ПСРЛ. М., 1962. Т. 2.
* Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия: в 2 т. / Автор-составитель В. В. Богуславский. — М.: ОЛМА-ПРЕСС, 2001. — Т. 1. — 784 с. — 5000 экз. — ISBN 5-224-02249-5
* Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия: в 2 т. / Автор-составитель В. В. Богуславский. — М.: ОЛМА-ПРЕСС, 2001. — Т. 1. — 784 с. — 5000 экз. — ISBN 5-224-02249-5
* Войтович Л. Волинська гілка Мономаховичів. Болохівські князі. Князі Острозькі та Заславські // Князівські династії Східної Європи (кінець IX — початок XVI ст.): склад, суспільна і політична роль. Історико-генеалогічне дослідження. — Львів: Інститут українознавства ім. І.Крип'якевича, 2000. — 649 с. — ISBN 966-02-1683-1 (укр.)
* Войтович Л. Волинська гілка Мономаховичів. Болохівські князі. Князі Острозькі та Заславські // Князівські династії Східної Європи (кінець IX — початок XVI ст.): склад, суспільна і політична роль. Історико-генеалогічне дослідження. — Львів: Інститут українознавства ім. І.Крип’якевича, 2000. — 649 с. — ISBN 966-02-1683-1 (укр.)
* Коган В. М., Домбровский-Шалагин В. И. Князь Рюрик и его потомки: Историко-генеалогический свод. — СПб.: «Паритет», 2004. — 688 с. — 3000 экз. — ISBN 5-93437-149-5
* Коган В. М., Домбровский-Шалагин В. И. Князь Рюрик и его потомки: Историко-генеалогический свод. — СПб.: «Паритет», 2004. — 688 с. — 3000 экз. — ISBN 5-93437-149-5
* {{ВТ-ЭСБЕ|Василько Мстиславич}}
* {{ВТ-ЭСБЕ|Василько Мстиславич}}

Версія ад 12:25, 23 мая 2018

Васілька
князь слонімскі
2-я палова XIII ст.
Нараджэнне 1-я палова XIII ст.
Смерць пасля 1282
Род Рурыкавічы
Бацька Раман Данілавіч

Васілька (каля 1256/1260 — пасля 1282[1]) — слонімскі князь XIII ст.[2].

Паходжанне

Паходжанне і імя па бацьку Васількі пэўна не вядомы. Пачынаючы з М. Баўмгартэна[3], некаторыя даследчыкі (у т.л. Коган[4], Г. Уласьеў[ru][5], Л. Вайтовіч[1][6]) лічылі, што Васілька мог быць сынам навагрудскага князя Рамана Данілавіча, бо Слонім на іх думку ўваходзіў у склад яго ўладанняў, і т.ч. унукам галіцкага князя Даніла і ваўкавыскага князя Глеба. Таксама ёсць думка, што бацькам Васількі мог быць іншы сын галіцкага князя Даніла — луцкі князь Мсціслаў Данілавіч[7][4][8]. Аднак, як паказаў Д. Дамброўскі, называнне летапісам Васількі «ваяводам» цалкам супярэчыць меркаванню пра яго прыналежнасць колу непасрэдных нашчадкаў Даніла, ён мог паходзіць з гарадзенскіх або турава-пінскіх князёў, або нават з Ізяславічаў Галіцкіх, але не галоўнай іх лініі[9].

Біяграфія

У артыкуле пад 1281 годам Іпацьеўскі летапіс згадвае, што «вослонимьской» князь Васілька па загадзе ўладзіміра-валынскага князя Уладзіміра Васількавіча быў пасланы ваяводам у паход супраць плоцкага князя Баляслава[10] разам з іншымі князямі, каб дапамагчы мазавецкаму князю Конраду[2]. Гэта адзінае сведчанне пра існаванне Слонімскага княства і яго князя[4].

У час гэтага паходу ён захапіў горад Гастынін[ru] за Сахачавым[ru] у Раўскай зямлі, а ў 1282 годзе[7] ўзяў «вялікі палон» каля мазавецкага Вышагруду на Вісле[11].

Версіі пра нашчадкаў

Пра шлюб і дзяцей Васількі нічога не вядома. Некаторыя даследчыкі (г.ч. Л. Вайтовіч) прапануюць лічыць яго дзецьмі розных пазней згаданых крыніцамі асоб, паходжанне якіх з гэтых крыніц пэўна не вядома. У т.л. ад слонімскага князя Васількі прапануюць выводзіць род князёў Астрожскіх[5], паходжанне якіх дыскусійнае. Часта дзецьмі Васількі называюць:

  • Ганну, у манастве Лізавету (пам. каля 1345), жонку князя полацкага і пінскага Нарымонта-Глеба Гедзімінавіча (пам. 1345), якая згадваецца ў двух сінодзіках — Холмскім (паз. 1) і Кіева-Пячэрскім (паз. 91, 303)[1]
  • Даніла (пам. 1366/1370), князя астрожскага і холмскага, паходжанне якога застаецца дыскусійным, ён згадваецца ў Кіева-Пячэрскім сінодзіку (паз. 81, 264)[1]
  • Івана, вядомы толькі па Кіева-Пячэрскім сінодзіку (паз. 265)[1]

Зноскі

  1. ↑ а б в г д Войтович Л. Волинська гілка Мономаховичів. Болохівські князі. Князі Острозькі та Заславські // Князівські династії Східної Європи (кінець IX — початок XVI ст.): склад, суспільна і політична роль. Історико-генеалогічне дослідження. — Львів: Інститут українознавства ім. І.Крип’якевича, 2000. — 649 с. — ISBN 966-02-1683-1 (укр.)
  2. ↑ а б Василько // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 105. — 737 с.
  3. ↑ Баумгартен Н. А. Вторая ветвь князей Галицких: Потомство Романа Мстиславича // Летопись историко-родословного общества. — м — № 1. — С. 3—46.
  4. ↑ а б в Коган В. М., Домбровский-Шалагин В. И. Князь Рюрик и его потомки: Историко-генеалогический свод. — С. 297—298. Памылка ў зносках: памылковы тэг <ref>; імя "Kogan" вызначана некалькі разоў з розным зместам
  5. ↑ а б Власьев Г. А. Потомство Рюрика. Материалы для составления родословной. — Пг., 1918. — Т. 2. Князья Владимиро-Волынские. Вып. 1-й.
  6. ↑ Войтович Л. Княжа доба на Русi: портрети еліти. — Біла Церква: Видавець Олександр Пшонківський, 2006. — 783 с. — С. 509—510.
  7. ↑ а б Василько Мстиславич // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
  8. ↑ Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия: в 2 т. / Автор-составитель В. В. Богуславский. — Т. 1. — С. 155.
  9. ↑ Dąbrowski D. Rodowód Romanowiczów książąt halicko-wołyńskich. Poznań — Wrocław, 2002. — 347 s. — S. 137, 271—275
  10. ↑ Ипатьевская летопись, 6789 (1281) год. — л. 294.
  11. ↑ Ипатьевская летопись, 6789 (1281) год. — л. 294 об.

Літаратура

  • Ипатьевская летопись // ПСРЛ. М., 1962. Т. 2.
  • Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия: в 2 т. / Автор-составитель В. В. Богуславский. — М.: ОЛМА-ПРЕСС, 2001. — Т. 1. — 784 с. — 5000 экз. — ISBN 5-224-02249-5
  • Войтович Л. Волинська гілка Мономаховичів. Болохівські князі. Князі Острозькі та Заславські // Князівські династії Східної Європи (кінець IX — початок XVI ст.): склад, суспільна і політична роль. Історико-генеалогічне дослідження. — Львів: Інститут українознавства ім. І.Крип’якевича, 2000. — 649 с. — ISBN 966-02-1683-1 (укр.)
  • Коган В. М., Домбровский-Шалагин В. И. Князь Рюрик и его потомки: Историко-генеалогический свод. — СПб.: «Паритет», 2004. — 688 с. — 3000 экз. — ISBN 5-93437-149-5
  • Василько Мстиславич // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Васілька_(князь_слонімскі)&oldid=3150140"