Наўгародская дзяржава: Розніца паміж версіямі

Шаблон:Сцягафікацыя/Наўгародская дзяржава
Сцяг Наўгародзкай рэспублікі	Герб Наўгародзкай рэспублікі
	Дзяржаўны гімн Наўгародзкай рэспублікі
Афіцыйная мова	Старажытнанаўгародскі дыялект
Сталіца	Ноўгарад
Форма кіравання	Дэмакратычная рэспубліка з элементамі алігархіi
{{{Пасады кіраўнікоў}}}	{{{Кіраўнікі}}}
Дзярж. рэлігія	Праваслаўе ;
Валюта	наўгародская грыўна

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 01:15, 21 чэрвеня 2018

Наўгародская рэспубліка, Наўгародская феадальная арыстакратычная рэспубліка^[1] — феадальная дзяржава з арыстакратычна-рэспубліканскай формай кіравання. Існавала на паўночна-заходніх землях Русі ў 1136—1478. Сталіца («старэйшы горад») — Вялікі Ноўгарад.

У перыяд найбольшай магутнасці Наўгародская зямля складалася з 5 правінцый (пяцін) і «зямель наўгародскіх», на чале якіх стаяў Ноўгарад, як «старэйшы горад». Займаная тэрыторыя ўключала землі вакол Анежскага возера, дасягаючы Белага мора на паўночным усходзе ад Ноўгарада (Абанежская пяціна), землі вакол Ладажскага возера, дасягаючы Фінскага заліва на паўночным захадзе (Водзьская пяціна), землі на паўднёвым захадзе ад Ноўгарада, дасягаючы возера Ільмень на паўднёвым захадзе (Шалонская пяціна); землі на паўднёвым усходзе ад Ноўгарада (Дзярэўская пяціна). Далей на ўсход ад Ноўгарада, на водападзелах паміж р. Мстой і прытокамі Волгі, размяшчалася пятая пяціна. «Землі наўгародскія» мясціліся ў басейнах рэк Паўночная Дзвіна, Пячора, Вятка.

Наўгародская арыстакратычная рэспубліка ўзнікла ў выніку аслаблення ўлады Кіева пасля смерці Уладзіміра Манамаха (1125). Наўгародскае веча перастала прыймаць князёў-намеснікаў з Кіева, а пачало запрашаць князёў самастойна, на сваіх умовах; княжацкая адміністрацыя фарміравалася ў Ноўгарадзе. Трохі пазней склалася і традыцыя запрашэння архіепіскапаў замест прыняцця тых, каго прызначыў кіеўскі мітрапаліт.

У 1348 са складу Наўгародскай дзяржавы выдзеліўся ў самастойную дзяржаву ўзмацнелы Пскоў са сваімі землямі (гл. Пскоўская рэспубліка).

Дзяржава спыніла сваё самастойнае існаванне ў выніку заваявання яе маскоўскім вялікім князем Іванам III у 1478 і наступнага далучэння ўсіх да маскоўскай дзяржавы наўгародскіх зямель. Некаторыя структурныя адзінкі існавалі прыблізна да 3-й чвэрці XVI ст.

Гл. таксама

Зноскі

↑ Гісторыя дзяржавы і права Расіі.

Літаратура

Наўгародская феадальная рэспубліка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. С. 211—212.
История Государства и права России: Учебник для вузов / Под ред. С. А. Чибиряева. — М. : Былина, 1998. — 528 с.

[fnГЧыб-вызн-1] Гісторыя дзяржавы і права Расіі.

[1]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
+{{Дзяржава
-{{Краіна
 | Назва                           = Наўгародзкая рэспубліка
-| НазваЎРоднымСклоне              = Наўгародзкай рэспублікі
+| Родны склон              = Наўгародзкай рэспублікі
-| НазваНаДзяржаўнайМове           = Новгородская земьля
+| Арыгінальная назва           = Новгородская земьля
-| Сьцяг                           =
+| Сцяг                           =
 | Герб                            = Nowogród.svg
-| НацыянальныДэвіз                =
+| Дэвіз                =
-| Месцазнаходжаньне               = Novgorod1400.png
+| На карце               = Novgorod1400.png
 | ПодпісПадВыявайМесцазнаходжаньня = Наўгародзкая рэспубліка ў 1400 годзе
-| АфіцыйнаяМова                   = [[Старажытнанаўгародскі дыялект]]
+| Мова                   = [[Старажытнанаўгародскі дыялект]]
 | Сталіца                         = [[Вялікі Ноўгарад|Ноўгарад]]
-| НайбуйнейшыГорад                = [[Вялікі Ноўгарад|Ноўгарад]], [[Старая Ладага|Ладага]], [[Старая Руса|Руса]], [[Кіраў (Кіраўская вобласць)|Вятка]],[[Таржок]], [[Валакаламск|Валак на Ламе]], [[Волагда]], [[Бежацк]], [[Пскоў]]
+| Найбуйкнейшыя гарады                = [[Вялікі Ноўгарад|Ноўгарад]], [[Старая Ладага|Ладага]], [[Старая Руса|Руса]], [[Кіраў (Кіраўская вобласць)|Вятка]],[[Таржок]], [[Валакаламск|Валак на Ламе]], [[Волагда]], [[Бежацк]], [[Пскоў]]
-| ТыпУраду                        = зьмяшаны [[Дэмакратыя|Дэмакратычная]] [[Рэспубліка|рэспубліка]] з элементамі [[Алігархія|алігархіi]]
+|Форма кіравання                    = [[Дэмакратыя|Дэмакратычная]] [[Рэспубліка|рэспубліка]] з элементамі [[Алігархія|алігархіi]]
 | ПасадыКіраўнікоў                =
 | ІмёныКіраўнікоў                 =
@@ Радок 21: / Радок 21: @@
 | Насельніцтва                    =
 | ШчыльнасьцьНасельніцтва         =
-| ЭтнічныСклад                    = [[Усходнія славяне]], [[Карэлы]], [[Водзь]], [[Іжора]], [[Ненцы|Самочдзь]]
+| Этнічны Склад                    = [[Усходнія славяне]], [[Карэлы]], [[Водзь]], [[Іжора]], [[Ненцы|Самочдзь]]
-| КанфэсійныСклад                 = Праваслаўе
+| Дзяржаўная рэлігія                 = Праваслаўе
 | Пісьменнасьць                   =
 | ГодАцэнкіСУП                    =
@@ Радок 43: / Радок 43: @@
 | ГодПачаткуІснаваньня            = 1136
 | ГодКанцаІснаваньня              = 1478
-| ПапярэдняяДзяржава1             = Кіеўская Русь
+| p1             = Кіеўская Русь
+| flag_p1        = Yarthewise.png
-| СьцягПапярэдняйДзяржавы1        = Alex K Kievan Rus..svg
 | ВыяваПапярэдняйДзяржавы1        =
-| НаступнаяДзяржава1              = Пскоўская рэспубліка
+| s1              = Пскоўская рэспубліка
-| СьцягНаступнайДзяржавы1         = Blank.png
+| flag_s1         = Blank.png
-| НаступнаяДзяржава2              = Вялікае княства Маскоўскае
+| s2              = Вялікае княства Маскоўскае
-| СьцягНаступнайДзяржавы2         = Coat of arms of Russia (XV Century).svg
+| flag_s2        = Coat of arms of Russia (XV Century).svg
 }}
 '''Наўгародская рэспубліка''', '''Наўгародская феадальная арыстакратычная рэспубліка'''<ref name="fnГЧыб-вызн">Гісторыя дзяржавы і права Расіі.</ref> — [[феадальны лад|феадальная]] дзяржава з арыстакратычна-рэспубліканскай формай кіравання. Існавала на паўночна-заходніх землях [[Русь|Русі]] ў [[1136]]—[[1478]]. Сталіца («старэйшы горад») — [[Вялікі Ноўгарад]].