Бярэзінская водная сістэма: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎top: вікіфікацыя, перанесена: Рака Ула → Ула (прыток Заходняй Дзвіны) (2) з дапамогай AWB
др +шабл.
Радок 1: Радок 1:
[[Image:Kanal - Biarezinski zapavednik.jpg|thumb|Сергучоўскі канал]]
[[Image:Kanal - Biarezinski zapavednik.jpg|thumb|Сергучоўскі канал]]
'''Бярэзінская водная сістэма''' — штучны водны шлях, які злучаў [[Рака Бярэзіна|р. Бярэзіну]] (басейн [[Рака Дняпро|Дняпра]]) з [[Ула (прыток Заходняй Дзвіны)|р. Улай]] (басейн [[Рака Заходняя Дзвіна|Заходняй Дзвіны]]. Даўжыня 162,1 км. Мелася 14 [[шлюз]]аў і паўшлюзаў, 4 [[бейшлот]]ы. Эксплуатавалася пераважна ў [[19 ст.]]
'''Бярэзінская водная сістэма''' — штучны водны шлях, які злучаў [[Рака Бярэзіна|р. Бярэзіну]] (басейн [[Рака Дняпро|Дняпра]]) з [[Ула (прыток Заходняй Дзвіны)|р. Улай]] (басейн [[Рака Заходняя Дзвіна|Заходняй Дзвіны]]). Даўжыня 162,1 км. Было 14 [[шлюз]]аў і паўшлюзаў, 4 [[бейшлот]]ы. Эксплуатавалася пераважна ў [[19 ст.]]


Пабудаваная ў 1797—1805 г. (І. К. Герард, Ф. І. Герард, М. І. Фрэйганг, Я. Э. дэ Вітэ і Ф. П. Дэвалан). Рэканструявалася ў 1810—1812, 1823—1836, 1870—1880-х г. Сістэма прызначалася для вывазу сельгаспрадукцыі, сыравіны і леса з Магілёўскай і Мінскай губерняў да Рыжскага порту. Першыя праекты злучэння Дняпра з Заходняй Дзвіной былі распрацаваныя ў 1701 г., ідэя Бярэзінскага канала належыць шляхціцу Чацкаму (1794).
Пабудавана ў 1797—1805 гадах (І. К. Герард, Ф. І. Герард, М. І. Фрэйганг, Я. Э. дэ Вітэ і Ф. П. Дэвалан). Рэканструявалася ў 1810—1812, 1823—1836, 1870—1880-х гадах. Прызначалася для вывазу сельгаспрадукцыі, сыравіны і лесу з Магілёўскай і Мінскай губерняў да Рыжскага порту. Першыя праекты злучэння Дняпра з Заходняй Дзвіной былі распрацаваны ў 1701 годзе, ідэя Бярэзінскага канала належыць шляхціцу Чацкаму (1794).


Бярэзінская водная сістэма ішла з [[рака Бярэзіна|р. Бярэзіны]] ад мястэчка Броды па [[Сергучоўскі канал|Сергучоўскаму каналу]] (3 шлюзы; 8,7 км), [[рака Сергуч|р. Сергуч]], азёрам [[возера Манец|Манец]] і [[возера Плаўна|Плаўна]] (злучаныя каналам даўжынёй 4 км), [[Бярэзінскі канал|Бярэзінскаму каналу]] (4 шлюзы; 7,6 км), [[возера Бярэшча|воз. Бярэшча]], [[рака Бярэшча|р. Бярэшча]], [[Верабскі канал|Верабскаму каналу]] (2 шлюзы; 2,6 км), [[Рака Эса|р. Эса]], [[Першы Лепельскі канал|1-му Лепельскаму каналу]] (2 шлюзы; 8 км), [[Лепельскае возера|Лепельскаму возеру]], [[Другі Лепельскі канал|2-му Лепельскаму каналу]] (1 шлюз; 0,2 км), [[Ула (прыток Заходняй Дзвіны)|р. Ула]], [[Чашніцкі канал|Чашніцкаму каналу]] (2 шлюзы; 1,2 км), ізноў па рацэ Ула ў раку Заходняя Дзвіна.
Бярэзінская водная сістэма ішла з [[рака Бярэзіна|р. Бярэзіны]] ад мястэчка Броды па [[Сергучоўскі канал|Сергучоўскім канале]] (3 шлюзы; 8,7 км), [[рака Сергуч|р. Сергуч]], азёрам [[возера Манец|Манец]] і [[возера Плаўна|Плаўна]] (злучаны каналам даўжынёй 4 км), [[Бярэзінскі канал|Бярэзінскім канале]] (4 шлюзы; 7,6 км), [[возера Бярэшча|воз. Бярэшча]], [[рака Бярэшча|р. Бярэшчы]], [[Верабскі канал|Верабскім канале]] (2 шлюзы; 2,6 км), [[Рака Эса|р. Эсе]], [[Першы Лепельскі канал|1-ым Лепельскім канале]] (2 шлюзы; 8 км), [[Лепельскае возера|Лепельскаму возеру]], [[Другі Лепельскі канал|2-ім Лепельскім канале]] (1 шлюз; 0,2 км), [[Ула (прыток Заходняй Дзвіны)|р. Уле]], [[Чашніцкі канал|Чашніцкім канале]] (2 шлюзы; 1,2 км), зноў па рацэ Уле ў раку Заходнюю Дзвіну.


Да 1817 і з 1880-х па сістэме здзяйснялася суднаходства (у канцы 19 ст. штогод па сістэме перавозілася да 40—50 млн пудоў груза). Канкурэнцыя чыгунак прывяла да заняпаду сістэмы ў пачатку 20 ст. Тым не менш, яшчэ да 1941 па частцы сістэмы сплаўлялі лес, але падчас [[2СВ|2-й сусветнай вайны]] шлюзы былі падарваныя і каналы канчаткова прыйшлі ў заняпад. Цяпер частка каналаў выкарыстоўваецца турыстамі — энтузіястамі падарожжаў па водных шляхах.
Да 1817 і з 1880-х гадоў па сістэме здзяйснялася суднаходства (у канцы 19 ст. штогод па сістэме перавозілі да 40—50 млн пудоў грузу). Канкурэнцыя чыгунак прычынілася заняпаду сістэмы ў пачатку 20 ст. Тым не менш, яшчэ да 1941 года па частцы сістэмы сплаўлялі лес, але падчас [[2СВ|2-й сусветнай вайны]] шлюзы былі падарваны і каналы канечна заняпалі. Цяпер частка каналаў выкарыстоўваецца турыстамі — энтузіястамі падарожжаў па водных шляхах.

{{Commonscat|Beresinskaya water system}}


[[Катэгорыя:Каналы Беларусі]]
[[Катэгорыя:Каналы Беларусі]]

Версія ад 14:12, 5 верасня 2018

Сергучоўскі канал

Бярэзінская водная сістэма — штучны водны шлях, які злучаў р. Бярэзіну (басейн Дняпра) з р. Улай (басейн Заходняй Дзвіны). Даўжыня 162,1 км. Было 14 шлюзаў і паўшлюзаў, 4 бейшлоты. Эксплуатавалася пераважна ў 19 ст.

Пабудавана ў 1797—1805 гадах (І. К. Герард, Ф. І. Герард, М. І. Фрэйганг, Я. Э. дэ Вітэ і Ф. П. Дэвалан). Рэканструявалася ў 1810—1812, 1823—1836, 1870—1880-х гадах. Прызначалася для вывазу сельгаспрадукцыі, сыравіны і лесу з Магілёўскай і Мінскай губерняў да Рыжскага порту. Першыя праекты злучэння Дняпра з Заходняй Дзвіной былі распрацаваны ў 1701 годзе, ідэя Бярэзінскага канала належыць шляхціцу Чацкаму (1794).

Бярэзінская водная сістэма ішла з р. Бярэзіны ад мястэчка Броды па Сергучоўскім канале (3 шлюзы; 8,7 км), р. Сергуч, азёрам Манец і Плаўна (злучаны каналам даўжынёй 4 км), Бярэзінскім канале (4 шлюзы; 7,6 км), воз. Бярэшча, р. Бярэшчы, Верабскім канале (2 шлюзы; 2,6 км), р. Эсе, 1-ым Лепельскім канале (2 шлюзы; 8 км), Лепельскаму возеру, 2-ім Лепельскім канале (1 шлюз; 0,2 км), р. Уле, Чашніцкім канале (2 шлюзы; 1,2 км), зноў па рацэ Уле ў раку Заходнюю Дзвіну.

Да 1817 і з 1880-х гадоў па сістэме здзяйснялася суднаходства (у канцы 19 ст. штогод па сістэме перавозілі да 40—50 млн пудоў грузу). Канкурэнцыя чыгунак прычынілася заняпаду сістэмы ў пачатку 20 ст. Тым не менш, яшчэ да 1941 года па частцы сістэмы сплаўлялі лес, але падчас 2-й сусветнай вайны шлюзы былі падарваны і каналы канечна заняпалі. Цяпер частка каналаў выкарыстоўваецца турыстамі — энтузіястамі падарожжаў па водных шляхах.