Міхаіл Аляксандравіч Ткачоў

Міхаіл Аляксандравіч Ткачоў
Міхаіл Ткачоў у 1984 годзе
Дата нараджэння	10 сакавіка 1942(1942-03-10)
Месца нараджэння	Мсціслаў, Мсціслаўскі раён, Магілёўская вобласць, БССР, СССР
Дата смерці	31 кастрычніка 1992(1992-10-31) (50 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларусь
Месца пахавання	Усходнія могілкі
Грамадзянства	Беларусь
Род дзейнасці	гісторык, школьны настаўнік, палітык
Навуковая сфера	археалогія, гісторыя
Месца працы	Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт
Навуковая ступень	доктар гістарычных навук
Навуковае званне	прафесар
Альма-матар	гістарычны факультэт БДУ (1964)
Навуковы кіраўнік	Лаўрэнцій Сямёнавіч Абецэдарскі
Вядомыя вучні	Алег Трусаў, Аляксандр Краўцэвіч, Ігар Чарняўскі, Генадзь Сагановіч, Андрэй Мяцельскі
Партыя	Партыя «Беларуская сацыял-дэмакратычная Грамада» КПСС (1989)
Член у	Беларускі народны фронт «Адраджэнне» Паходня
Узнагароды
Цытаты ў Вікіцытатніку
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Міхаіл Аляксандравіч Ткачоў (10 сакавіка 1942, г. Мсціслаў — 31 кастрычніка 1992, г. Мінск) — беларускі археолаг, гісторык. Доктар гістарычных навук (1987), прафесар (1989).

Біяграфія

Скончыў у 1964 годзе БДУ. 3 1968 года у Інстытуце гісторыі АН Беларусі, з 1978 у Гродзенскім універсітэце (выкладчык, загадчык кафедры), з 1989 года загадчык рэдакцыі гісторыі Беларусі выдавецтва «Беларуская Энцыклапедыя» імя Петруся Броўкі, з красавіка 1992 быў галоўным рэдактарам гэтага выдавецтва.

Вывучаў ваенна-абарончае дойлідства, матэрыяльную культуру і архітэктуру гарадоў Беларусі XI—XVIII ст.: Віцебска, Гальшан, Гомеля, Гродна, Заслаўя, Камянца, Крэва, Ліды, Любчы, Міра, Навагрудка, Чачэрска і інш. Адзін з аўтараў кніг «Нарысы па археалогіі Беларусі» (ч. 2, 1972), «Гісторыя беларускага мастацтва» (т. 1—2, 1987—1988). Першым у беларускай гістарыяграфіі прасачыў генезіс, эвалюцыю і этапы развіцця замкаў і абарончых сістэм населеных пунктаў, а таксама арганізацыю абароны беларускіх гарадоў.

Ініцыятар стварэння энцыклапедыі «Археалогія і нумізматыка Беларусі», «Энцыклапедыі гісторыі Беларусі». Напісаў каля 200 навуковых прац.

Ушанаванне памяці

Мемарыяльная дошка М. Ткачову на доме № 27.

У горадзе Гродна ў доме па адрасе праспект Будаўнікоў, 27, дзе жыў і працаваў М. Ткачоў, усталявана мемарыяльная дошка ва ўшанаванне памяці славутага вучонага. Згодна надпісу на дошцы: «у гэтым доме з 1978 па 1989 жыў і працаваў выдатны беларускі гісторык і палітычны дзеяч Міхась Ткачоў».

Працы

Кнігі

• Абарончыя збудаванні заходніх зямель Беларусі XIII―XVIII стст. / М. А. Ткачоў; [рэд. П. А. Раппапорт]; АН Беларускай ССР, Ін-т гісторыі. — Мн.: Навука і тэхніка, 1978. — 141, [1] с.
• Ткачев, М. А. Военное зодчество Белоруссии XIII—XVIII в. (По памятникам Северно-Западной и Юго-Западной Белоруссии): Автореф. дис…. канд. ист. наук / АН БССР, Ин-т истории. — Мн., 1972. — 48 с.
• Замки Беларуси / М. А. Ткачев. — Мн.: Беларусь, 2007. — 200 с. — ISBN 978-985-01-0706-0
• Замкі Беларусі: (XIII―XVII cт.) / М. А. Ткачоў; [пад рэд. Ф. В. Барысевіча]; Беларускае добраахвотнае таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры. — Мн.: Полымя, 1977. — 82, [1] c.
• Замкі і людзі / М. А. Ткачоў; [пад рэд. Г. В. Штыхава]. — Мн.: Навука і тэхніка, 1991. — 182, [2] с. — ISBN 5-343-00880-1
• Паходня: Кн. публіцыстыкі / Міхась Ткачоў; Рэд.-склад. С. П. Самуэль; Навук. кансульт. В. У. Скалабан. — Мн.: БелЭн, 1994. — 286 с. — ISBN 5-85700-163-3

У сааўтарстве

• Вялікае мастацтва артылерыі: Казімір Семяновіч / А. М. Бельскі, М. А. Ткачоў. — Мн.: Навука і тэхніка, 1992. — 55, [1] c., 1 л. партрэт, [8] л. іл. — (Нашы славутыя землякі). — ISBN 5-343-00881-X
• Старажытны Мсціслаў / М. А. Ткачоў, А. А. Трусаў. — Мн.: Полымя, 1992. — 109, [1] с. — (Па родным краі).
• Страчаная спадчына / [Т. Габрусь, А. Кулагін, Ю. Чантурыя, М. Ткачоў; Уклад. Т. В. Габрусь]. — Мн.: Беларусь, 2003. — 350, [1] с. — ISBN 985-01-0415-5

Артыкулы

• Беларусь у войнах XI—XVII стст. // Беларуская мова і література ў школе. — 1990. — № 5. — С.
• Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай 1654—1667 гг. / Міхась Ткачоў; Да друку падрыхтавалі В. Кушнер, С. Таляронак, В. Ткачова // Беларускі гістарычны часопіс. — 1993. — № 1 (1). — С. 83 — 90; № 2 (2). — С. 56 —.
• Гісторыя, якую вярнулі народу / М. А. Ткачоў // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — 1975. — № 4. — С. 56 — 58.
• З гісторыі земляробства / М. А. Ткачоў // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — 1982. — № 3. — С. 44 — 45.
• Лідскі замак / М. А. Ткачоў // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — 1971. — № 2. — С. 13 — 18.
• Новая сустрэча з археалогіяй // Народная асвета. — 1975. — № 8. — С. 90 — 92.
• Новае пра Сафійскі сабор / М. А. Ткачоў // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — 1972. — № 1. — С. 18 — 23.
• Новыя крыніцы па Беларускай археалогіі // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — 1981. — № 2. — С. 46 — 47. — Рэцэнзія на кнігу: Поболь Л. Д. Древности Белоруссии в музеях Польши. Мн., 1979.
• Мая Гарадзеншчына // Маладосць. — 1992. — № 4. — С. 113—124.

У сааўтарстве

• Да пытання аб каменных умацаваннях Дольнага замка Віцебска / М. А. Ткачоў, Т. С. Бубенька // Гістарычна-археалагічны зборнік. — 1993. — Частка 2. — С. 153—161.
• Віцебскія бранзалеты / М. А. Ткачоў, Л. У. Калядзінскі // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — 1984. — № 4. — С. 41 — 42.
• Касметыка ў старадаўнім Віцебску / М. Ткачоў, Л. Калядзінскі // Служба быту Беларусі. — 1982. — № 5. — С. 17.
• Лясны промысел у старажытным Віцебску / М.Ткачоў, Л.Калядзінскі // Родная прырода. — 1984. — № 3. — С. 15.
• Раскопкі на Верхнім замку / М.Ткачоў, Л.Калядзінскі // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — 1984. — № 1. — С. 35 — 37.
• Рыбалоўства ў старажытным Віцебску / М.Ткачоў, Л.Калядзінскі // Родная прырода. — 1983. — № 2. — С. 23.
• Твор дробнай пластыкі ХII — XVI стагоддзяў з Віцебска / М.Ткачоў, Л.Калядзінскі // Мастацтва Беларусі. — 1983. — № 6. — С. 57.
• Зброя і рыштунак вершніка з раскопак Крычава / М. А. Ткачоў, А. А. Мяцельскі // Гістарычна-археалагічны зборнік. — 1994. — № 4. С. 187—200.
• Ляхавіцкая фартэцыя / М. А. Ткачоў, С. Ф. Цярэхін // Помнікі гісторыі і культуры Ббеларусі. — 1973. — № 1. — С. 22 — 23.

Рэдактар

• Храналогія гісторыі Беларусі / [Склад.: В. В. Гетаў, М. І. Камінскі; Навук. рэд.: М. А. Ткачоў, І. П. Хаўратовіч. — Мн.: «Беларус. Савец. энцыкл.» імя П.Броўкі, 1989. — 235, [1] с. — (Энцыклапедычная бібліятэчка «Беларусь»).
• Храналогія гісторыі Беларусі / [Склад.: В. В. Гетаў, М. І. Камінскі; навук. рэд.: М. А. Ткачоў, І. П. Хаўратовіч]. — Мн.: БелЭн, 1992. — 193 с. — (Энцыклапедычная бібліятэчка «Беларусь»).

Літаратура

• Ткачоў Міхаіл Аляксандравіч // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — ISBN 5-85700-078-5.
• Белазаровіч, В. А. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі: дапаможнік па аднайменным курсе для студэнтаў спецыяльнасцяў 1-21.03.01 — 01 ― Гісторыя, 1- 02.01.02 — 04 ― Гісторыя. Замежная мова / В. А. Белазаровіч; Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь, Установа адукацыі «Гродзенскі дзяржаўны універсітэт імя Я. Купалы». — Гродна: ГрДУ, 2006. — 345 с. — ISBN 985-417-858-7
• Уліцёнак, А. Іншадумцы = Мыслящие иначе / Аляксандр Уліценак; [Прадм. В. У. Быкава]. — Мн.: Беларусь, 1991. — 309, [2] с. — ISBN 5-338-00851-3
• Чарняўскі М. М. Міхась Ткачоў — гісторык беларускі / М. М. Чарняўскі // Гістарычна-археалагічны зборнік. — 1993. -Частка 1. — С. 6 — 11.
• Ткачоў М. А. // pawet.net

Спасылкі

• Арлова Н.. Ткачоў Міхась  (бел.). Даведнік Дэмакратычная апазыцыя Беларусі (1956-1991) (23 красавіка 1999). Праверана 30 ліпеня 2009.

• Арлоў У.. Міхась Ткачоў  (бел.). Імёны Свабоды. «Радыё Свабода» (29 марта 2006). Праверана 30 ліпеня 2009.

• Калядзінскі Л., Мяцельскі А., Семянчук А., Семянчук Г.. Навуковец. Грамадскі дзеяч. Настаўнік  (бел.). Castrum, urbis et bellum. «Камунікат» (23 красавіка 2002).

• Семянчук Г.. Магутная постаць Ткачова  (бел.). «Наша Ніва on-line» (12 марта 2007). Праверана 30 ліпеня 2009.

• Тамковіч А.. Міхась Ткачоў — вучоны і палітык  (бел.). Асобы. Гезета «Новы час» (5 февраля 2008). Праверана 30 ліпеня 2009.

• В Минске отметят 60-летие со дня рождения Михася Ткачева (нявызн.). «Деловая газета» (7 марта 2002). Праверана 30 ліпеня 2009.