Саюз пісьменнікаў Беларусі (2005): Розніца паміж версіямі

Саюз пісьменнікаў Беларусі
Саюз пісьменнікаў Беларусі
	; Лагатып ГА «Саюз пісьменнікаў Беларусі».
Тып	грамадскае аб'яднанне
Год заснавання	2005
Размяшчэнне	г. Минск, ул. Фрунзе, 5
Ключавыя фігуры	Мікалай Чаргінец
Колькасць членаў	606 (на снежань 2016 года)
Даччыныя арганізацыі	Полымя і Літаратура і мастацтва
Вэб-сайт	oo-spb.by

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 11:58, 27 лютага 2019

Саюз пісьменнікаў Беларусі — творчая арганізацыя беларускіх пісьменнікаў, паэтаў, журналістаў, крытыкаў і іншых дзеячаў літаратуры, якая падтрымліваецца дзеючай уладай.

Гісторыя стварэння

З'явілася ў лістападзе 2005 году, калі некаторыя члены Саюза беларускіх пісьменнікаў выйшлі з яго і ўтварылі новую арганізацыю. Прычынай для выхаду яны назвалі палітызацыю СБП, яго барацьбу з уладаю, якая суправаджалася шалёнай спекуляцыяй на культуры, праблеме беларускай мовы і г. д., адсутнасць дэмакратычных прынцыпаў^[2].

Структура

На 2016 год колькасць чальцоў Саюза складае звыш за 600 чалавек^[3], якія аб'яднаныя ў 6 абласных і Мінскую гарадскую арганізацыі. Старшыня Саюза — Мікалай Чаргінец, намеснікі старшыні — Анатоль Крэйдзіч і Алена Стэльмах. Пры СПБ створаныя секцыі прозы, паэзіі, дзіцячай літаратуры, публіцыстыкі, сатыры і гумару, крытыкі і літаратуразнаўства, драматургіі, перакладу і славянскіх літаратур, краязнаўства, прыгод і фантастыкі ^[4]. А таксама творчыя клубы, секцыі пры бібліятэках, школах, ВНУ, літаратурная студыя^[5]. Сярод чальцоў СПБ ляўрэяты рэспубліканскіх і міжнародных прэмій, у тым ліку Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь, уладальнікі орэнаў і медаляў, дактары і кандыдаты навук^[3].

Крытыка

Адзіны Саюз пісьменнікаў БССР, які існаваў з 1934 года, быў раскалаты ў 2005 годзе па ініцыятыве Мікалая Чаргінца. Праўладны Саюз пісьменнікаў Беларусі быў створаны на ўстаноўчым сходзе 18 лістапада 2005 годзе, але больш за 90% членаў старога Саюзу не пайшлі за Чаргінцом^[6]. Адной з прычын стварэння СПБ лічыцца спроба ўлады разбурыць незалежны Саюз беларускіх пісьменнікаў, які ўладам не атрымалася падпарадкаваць^[7]. Пасля стварэнняў праўладнага СПБ, які фінансуецца з дзяржаўнага бюджэту, незалежны Саюз беларускіх пісьменнікаў, па сутнасці, быў абвешчана па-за законам: яго пазбавілі ранейшай фінансавай дзяржпадтрымкі і вымусілі пакінуць Дом літаратара. Саюзу пісьменнікаў Беларусі былі перададзеныя літаратурныя выданні «Полымя», «Нёман», «Маладосць», штотыднёвік «Літаратура і мастацтва», заснавальнікам якіх быў СБП^[8].

Каля 70% членаў Саюза пісьменнікаў Беларусі з'яўляецца рускамоўнымі, і частка з іх адмоўна ставіцца да беларускамоўнай літаратуры, аддаючу перавагу рускамоўнай. Мікалай Чаргінец, які ўзначальвае СПБ — прынцыпова не гаворыць па-беларуску^[9].

Шэраг вядомых беларускіх творцаў пакінулі прыўладны Саюз пісьменнікаў Беларусі. Сярод іх: празаікі Андрэй Федарэнка, Алесь Наварыч, Валер Гапееў, Анатоль Казлоў, Леанід Левановіч, паэтка Раіса Баравікова і дзіцячая пісьменніца Алена Масла^[7]^[9]. Большасць з іх працавалі ў дзяржаўных літаратурных выданнях і выдавецтвах, і ўдзел у СПБ быў для ніх умовай захавання працоўнага месца. Па меры сыходу з працы ў дзяржаўных выданнях і холдынгах, яны пакінулі і саюз. Пісьменнікі, якія выйшлі з СПБ, называюць далейшае членства ў Саюзе Чаргінца несумяшчальным са сваімі маральнымі прынцыпамі^[7].

Гл. таксама

Саюз пісьменнікаў БССР

Зноскі

↑ Ларыса Цімошык Нашчадкі ды сутворцы. Летапіс пісьменніцкай арганізацыі: удакладніць і працягваць. // Літаратура і мастацтва : газ.. — 2 снежня 2016. — С. 1, 4.
↑ Баценкова Н. «Мы опоздали на десять лет» // Рэспублiка. — № № 226 (3916). — 2 декабря 2005
↑ ^а ^б Яна Явіч Сустрэнемся, пагаворым... напішам! // Літаратура і мастацтва : газета. — Мн.: РВУ «Звязда», 6 студзеня 2016. — В. 4852. — № 1. — С. 3.
↑ Структура СПБ
↑ Союз писателей Беларуси в 2006 году познакомил читателей с творчеством 43 новых поэтов
↑ Іна Студзінская. Навошта ствараецца Саюз пісьменьнікаў Саюзнай дзяржавы? (нявызн.). Радыё Свабода (4 снежня 2009). Праверана 27 лютага 2019.
↑ ^а ^б ^в Мікола Бугай. Баравікова і Масла выходзяць з лукашэнкаўскага Саюза пісьменнікаў (нявызн.). Наша Ніва (27 ліпеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 27 лютага 2019. Праверана 27 лютага 2019.
↑ Саюз беларускіх пісьменнікаў патрабуе спыніць масавы пераслед літаратараў (нявызн.). TUT.BY (4 лютага 2010). Праверана 27 лютага 2019.
↑ ^а ^б Міхась Скобла. Раіса Баравікова: Зь мяне зрабілі «ворага народу» (нявызн.). Радыё Свабода (9 жніўня 2013). Праверана 27 лютага 2019.

Спасылкі

Шаблон:Грамадскія арганізацыі Беларусі

[1] Ларыса Цімошык Нашчадкі ды сутворцы. Летапіс пісьменніцкай арганізацыі: удакладніць і працягваць. // Літаратура і мастацтва : газ.. — 2 снежня 2016. — С. 1, 4.

[2] Баценкова Н. «Мы опоздали на десять лет» // Рэспублiка. — № № 226 (3916). — 2 декабря 2005

[Лім-3] а ^б Яна Явіч Сустрэнемся, пагаворым... напішам! // Літаратура і мастацтва : газета. — Мн.: РВУ «Звязда», 6 студзеня 2016. — В. 4852. — № 1. — С. 3.

[4] Структура СПБ

[5] Союз писателей Беларуси в 2006 году познакомил читателей с творчеством 43 новых поэтов

[6] Іна Студзінская. Навошта ствараецца Саюз пісьменьнікаў Саюзнай дзяржавы? (нявызн.). Радыё Свабода (4 снежня 2009). Праверана 27 лютага 2019.

[НН-7] а ^б ^в Мікола Бугай. Баравікова і Масла выходзяць з лукашэнкаўскага Саюза пісьменнікаў (нявызн.). Наша Ніва (27 ліпеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 27 лютага 2019. Праверана 27 лютага 2019.

[8] Саюз беларускіх пісьменнікаў патрабуе спыніць масавы пераслед літаратараў (нявызн.). TUT.BY (4 лютага 2010). Праверана 27 лютага 2019.

[РС-9] а ^б Міхась Скобла. Раіса Баравікова: Зь мяне зрабілі «ворага народу» (нявызн.). Радыё Свабода (9 жніўня 2013). Праверана 27 лютага 2019.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

@@ Радок 29: / Радок 29: @@
 == Структура ==
 На [[2016]] год колькасць чальцоў Саюза складае звыш за 600 чалавек<ref name="Лім">{{артыкул|аўтар= [[Яна Паўлаўна Явіч|Яна Явіч]] |загаловак=Сустрэнемся, пагаворым... напішам!|спасылка=|выданне=[[Літаратура і мастацтва (1932)|Літаратура і мастацтва]]|тып=газета|месца=Мн.|выдавецтва=[[Выдавецкі дом «Звязда»|РВУ «Звязда»]]|год=6 студзеня 2016|выпуск=4852|нумар=1|старонкі=3}}</ref>, якія аб'яднаныя ў 6 абласных і Мінскую гарадскую арганізацыі. Старшыня Саюза — [[Мікалай Чаргінец]], намеснікі старшыні — [[Анатоль Крэйдзіч]] і [[Алена Стэльмах]]. Пры СПБ створаныя секцыі прозы, паэзіі, дзіцячай літаратуры, публіцыстыкі, сатыры і гумару, крытыкі і літаратуразнаўства, драматургіі, перакладу і славянскіх літаратур, краязнаўства, прыгод і фантастыкі <ref>[http://www.oo-spb.by/ru/about/structura.html Структура СПБ]</ref>. А таксама творчыя клубы, секцыі пры бібліятэках, школах, ВНУ, літаратурная студыя<ref>[http://www.belta.by/ru/news/archive?date=21_02_2007&page=1&id=139061 Союз писателей Беларуси в 2006 году познакомил читателей с творчеством 43 новых поэтов]</ref>. Сярод чальцоў СПБ ляўрэяты рэспубліканскіх і міжнародных прэмій, у тым ліку Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь, уладальнікі орэнаў і медаляў, дактары і кандыдаты навук<ref name="Лім" />.
+== Крытыка ==
+Адзіны Саюз пісьменнікаў БССР, які існаваў з 1934 года, быў раскалаты ў 2005 годзе па ініцыятыве Мікалая Чаргінца. Праўладны Саюз пісьменнікаў Беларусі быў створаны на  ўстаноўчым сходзе 18 лістапада 2005 годзе, але больш за 90% членаў старога Саюзу не пайшлі за Чаргінцом<ref>{{cite web  |url= https://www.svaboda.org/a/1894710.html|title= Навошта ствараецца Саюз пісьменьнікаў Саюзнай дзяржавы? |author= Іна Студзінская|date= 4 снежня 2009 | publisher= [[Радыё Свабодная Еўропа/Радыё Свабода|Радыё Свабода]]|accessdate=27 лютага 2019}}</ref>. Адной з прычын стварэння СПБ лічыцца спроба ўлады разбурыць незалежны [[Саюз беларускіх пісьменнікаў]], які ўладам не атрымалася падпарадкаваць<ref name="НН">{{cite web  |url=https://nn.by/?c=ar&i=113205 |title= Баравікова і Масла выходзяць з лукашэнкаўскага Саюза пісьменнікаў |author=Мікола Бугай |date= 27 ліпеня 2013 | publisher= [[Наша Ніва (1991)|Наша Ніва]]|accessdate=27 лютага 2019|archiveurl= https://web.archive.org/web/20190227071707/https://nn.by/?c=ar&i=113205|archivedate=27 лютага 2019}}</ref>. Пасля стварэнняў праўладнага СПБ, які фінансуецца з дзяржаўнага бюджэту, незалежны Саюз беларускіх пісьменнікаў, па сутнасці, быў абвешчана па-за законам: яго пазбавілі ранейшай фінансавай дзяржпадтрымкі і вымусілі пакінуць Дом літаратара. Саюзу пісьменнікаў Беларусі былі перададзеныя літаратурныя выданні «Полымя», «Нёман», «Маладосць», штотыднёвік «Літаратура і мастацтва», заснавальнікам якіх быў СБП<ref>{{cite web| author =| date =4 лютага 2010| url =https://news.tut.by/culture/159960.html | title =Саюз беларускіх пісьменнікаў патрабуе спыніць масавы пераслед літаратараў |publisher =[[TUT.BY]]| accessdate  = 27 лютага 2019}}</ref>.
+Каля 70% членаў Саюза пісьменнікаў Беларусі з'яўляецца рускамоўнымі, і частка з іх адмоўна ставіцца да беларускамоўнай літаратуры, аддаючу перавагу рускамоўнай. Мікалай Чаргінец, які ўзначальвае СПБ — прынцыпова не гаворыць па-беларуску<ref name="РС">{{cite web  |url=https://www.svaboda.org/a/25070311.html |title= Раіса Баравікова: Зь мяне зрабілі «ворага народу» |author= [[Міхась Скобла]]|date= 9 жніўня 2013 | publisher=[[Радыё Свабода]] |accessdate=27 лютага 2019}}</ref>.
+Шэраг вядомых беларускіх творцаў пакінулі прыўладны Саюз пісьменнікаў Беларусі. Сярод іх: празаікі [[Андрэй Міхайлавіч Федарэнка|Андрэй Федарэнка]], [[Алесь Наварыч]], [[Валерый Мікалаевіч Гапееў|Валер Гапееў]], [[Анатоль Казлоў]], [[Леанід Кірэевіч Левановіч|Леанід Левановіч]], паэтка [[Раіса Андрэеўна Баравікова|Раіса Баравікова]] і дзіцячая пісьменніца [[Алена Масла]]<ref name="НН" /><ref name="РС" />. Большасць з іх працавалі ў дзяржаўных літаратурных выданнях і выдавецтвах, і ўдзел у СПБ быў для ніх умовай захавання працоўнага месца. Па меры сыходу з працы ў дзяржаўных выданнях і холдынгах, яны пакінулі і саюз. Пісьменнікі, якія выйшлі з СПБ, называюць далейшае членства ў Саюзе Чаргінца несумяшчальным са сваімі маральнымі прынцыпамі<ref name="НН" />.
 == Гл. таксама ==