Касцёл Святых Апосталаў Пятра і Паўла (Бабруйск): Розніца паміж версіямі

Касцёл Святых апосталаў Пятра і Паўла
	Каталіцкі храм
Касцёл Святых апосталаў Пятра і Паўла
	;
	53°08′12,72″ пн. ш. 29°14′54,24″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Бабруйск
Канфесія	Рымска-каталіцкая царква
Архітэктурны стыль	Барока
Архітэктар	гл. тэкст
Будаўніцтва	1746—1780 гады
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 00:23, 11 сакавіка 2019

Касцё́л Святы́х Апосталаў Пятра́ і Па́ўла — помнік архітэктуры XVII—XVIII стагоддзяў, былы езуіцкі касцёл. Разам з кляштарам быў цэнтрам Бабруйскай езуіцкай рэзідэнцыі.

Гісторыя

Заснаваны ў 1615 на фундацыю бабруйскага старосты Пятра Трызны. У 1625 касцёл быў перададзены езуітам. Сярод архітэктараў касцёла вядомыя Уладзіслаў Дзягілевіч (1699—1700), Казімір Мацелякоўскі (1735—1736), Тамаш Жаброўскі (1746), Габрыэль Лянкевіч (1747—1748) і Францішак Карава (1757—1758). Вядома таксама пра ўдзел у будаўніцтве ў 1732—1747 муляра Якуба Руофа.

Пры будаўніцтве ў ХІХ стагоддзі Бабруйскай крэпасці вежы касцёла былі знішчаны, а сам ён быў карэнным чынам перабудаваны пад цэйхгаўз. У 1885 годзе касцёл дадаткова пацярпеў ад пажару. За савецкім часам у будынку касцёла была гаўптвахта.

Духавенства^[1]:

1630 г. па 1633 г. быў святы Андрэй Баболя
1632 г. Якуб Брэнт і Станіслаў Альшэўскі, а таксама настаўнікі – клерыкі Ян Прушынскі ды Сымон Дэмбоўскі.
1633 г. да 1637 г. Бабруйскую езуіцкую рэзідэнцыю ўзначальваў айцец Марцін Рыдзеўскі
1755 г. Бабруйскім дэканам і, напэўна, пробашчам у быў ксёндз Юзаф Крычскі.
У другой палове 1760-х гадоў пробашчам парафіі быў Станіслаў Богуш-Сестранцэвіч – будучы Мітрапаліт, арцыбіскуп Магілёўскай архіепархіі.
1789 г. пробашч Ян Грыневіч. Таксама ў гэты час у парафіі працаваў ксёндз Георгій Адамовіч.
1818 – 1821 г.г. віцэ — пробашчам быў ксёндз Стракоўскі.
1843 пробашч Барталамей Віснёўскі OP, вікарый пры ім быў ксёндз Юзаф Буткевіч^[2]
з канца 1840-х гадоў да ліпеня 1859 г. пробашчам і Бабруйскім дэканам быў ксёндз Казімір Шышко
1874 г. вікарый ксёндз Клімент Трашчэўскі.
У 1870-х гадах у парафіі працавалі наступныя святары: Вінцэнт Бабіцкі, Віктар Анджаеўскі, Кіпрыян Жаброўскі, Адольф Пласкавіцкі, Банавентура Лаўрыновіч, Ян Рымовіч і Яраслаў Расінскі.
У 1890-х г. вікарый ксёндз Ільдэфонс Раманоўскі
1898 г. ксёндз Міхал Аляхновіч
1898 - 1901 часовы адміністратар а. Аляксандр Плятнір^[3].
1901 г. адміністратар ксёндз Ян Красоўскі

Архітэктура

Касцёл быў пабудаваны ў стылі барока. Уяўляў сабой трохнефавую базіліку без трансепту, меў дзве вежы, на адной з якіх быў гадзіннік з боем, а на другой — матэматычны компас. Вежы падзяліліся на тры ярусы, паміж верхнімі чацверыкамі змяшчаўся фігурны франтон з валютамі. Прэзбітэрый меў паўкруглае завяршэнне, па баках вімы размяшчаліся дзве сіметрычныя сакрысціі.

Унутры нефы былі перакрыты цыліндрычнымі скляпеннямі з распалубкамі на здвоеных папружных арках, якім на фасадах адпавядалі здвоеныя пілястры, у чым можна бачыць прыкмету позняга барока. Пры ўваходзе мясціўся «хор мураваны на 2 філярах са сходамі з абодвух бакоў». Невялікія хоры размяшчаліся таксама над сакрысціямі. Галоўны аўтар, які ўключаў 8 познебарочных скульптураў святых (у тым ліку скульптуры Святых Ігната, Бергіяша, Ксаверыя, Станіслава), 6 бакавых аўтароў, амбону, усё сакральнае начынне інтэр'еру былі драўлянымі і былі зроблены майстрамі Іосіфам Шылам і Антонам Марціноўскім. На сценах меўся фрэскавы жывапіс, а сярод абразоў знаходзіліся сармацкія данатарскія партрэты караля Жыгімонта Вазы і Пятра Трызны.

Спасылкі

Літаратура

Габрусь Т. В. Мураваныя харалы: Сакральная архітэктура беларускага барока / Т. В. Габрусь. Мн.: Ураджай, 2001.— 287 с.: іл. ISBN 985-04-0499-X, с. 158-159.

↑ Касцёл Святых апосталаў Пятра і Паўла і былы езуіцкі касцёлhttp://sviatynia.by/kastsyol-svyatyh-apostalau-pyatra-i-paula-i-byly-ezuitski-kastsyol/
↑ DIRECTORIUM OFFICII DIVINI Pro Dioecesi Mincensi in Annum Domini 1843 HIERARCHIA ROMANO-CATHOLICA in IMPERIO ROSSIACO http://www.petergen.com/bovkalo/sp/minsk1843.html
↑ Directorium Divini officii et Missarum pro Archidioecesi Mohiloviensi nec non pro Dioecesi Minscensi in annum domini 1901https://pamizrek.blogspot.com/2018/10/directorium-divini-officii-et-missarum.html

[1] Касцёл Святых апосталаў Пятра і Паўла і былы езуіцкі касцёлhttp://sviatynia.by/kastsyol-svyatyh-apostalau-pyatra-i-paula-i-byly-ezuitski-kastsyol/

[2] DIRECTORIUM OFFICII DIVINI Pro Dioecesi Mincensi in Annum Domini 1843 HIERARCHIA ROMANO-CATHOLICA in IMPERIO ROSSIACO http://www.petergen.com/bovkalo/sp/minsk1843.html

[3] Directorium Divini officii et Missarum pro Archidioecesi Mohiloviensi nec non pro Dioecesi Minscensi in annum domini 1901https://pamizrek.blogspot.com/2018/10/directorium-divini-officii-et-missarum.html

[1]

[2]

[3]

@@ Радок 44: / Радок 44: @@
 Пры будаўніцтве ў ХІХ стагоддзі [[Бабруйская крэпасць|Бабруйскай крэпасці]] вежы касцёла былі знішчаны, а сам ён быў карэнным чынам перабудаваны пад [[цэйхгаўз]]. У [[1885]] годзе касцёл дадаткова пацярпеў ад пажару. За савецкім часам у будынку касцёла была гаўптвахта.
+=== Духавенства<ref>Касцёл Святых апосталаў Пятра і Паўла і былы езуіцкі касцёлhttp://sviatynia.by/kastsyol-svyatyh-apostalau-pyatra-i-paula-i-byly-ezuitski-kastsyol/</ref>: ===
+* 1630 г. па 1633 г. быў святы [[Андрэй Баболя]]
+* 1632 г. Якуб Брэнт і Станіслаў Альшэўскі, а таксама настаўнікі – клерыкі Ян Прушынскі ды Сымон Дэмбоўскі.
+* 1633 г. да 1637 г. Бабруйскую езуіцкую рэзідэнцыю ўзначальваў айцец Марцін Рыдзеўскі
+* 1755 г. Бабруйскім дэканам і, напэўна, пробашчам у быў ксёндз Юзаф Крычскі.
+* У другой палове 1760-х гадоў  пробашчам  парафіі  быў  [[Станіслаў Іванавіч Богуш-Сестранцэвіч|Станіслаў  Богуш-Сестранцэвіч]] – будучы  Мітрапаліт, арцыбіскуп  Магілёўскай  архіепархіі.
+* 1789 г. пробашч Ян Грыневіч. Таксама ў гэты час у парафіі працаваў ксёндз Георгій Адамовіч.
+* 1818 – 1821 г.г. віцэ — пробашчам быў ксёндз Стракоўскі.
+* 1843 [[пробашч]] Барталамей Віснёўскі [[Дамініканцы|OP]], вікарый пры ім быў ксёндз Юзаф Буткевіч<ref>DIRECTORIUM OFFICII DIVINI Pro Dioecesi Mincensi in Annum Domini 1843 HIERARCHIA ROMANO-CATHOLICA in IMPERIO ROSSIACO http://www.petergen.com/bovkalo/sp/minsk1843.html</ref>
+* з канца 1840-х гадоў да ліпеня 1859 г. пробашчам і Бабруйскім дэканам быў ксёндз Казімір Шышко
+* 1874 г. вікарый ксёндз Клімент Трашчэўскі.
+* У 1870-х гадах у парафіі працавалі наступныя святары: Вінцэнт Бабіцкі, Віктар Анджаеўскі, Кіпрыян Жаброўскі, Адольф Пласкавіцкі, Банавентура Лаўрыновіч, Ян Рымовіч і Яраслаў Расінскі.
+* У 1890-х г. вікарый ксёндз Ільдэфонс Раманоўскі
+* 1898 г. ксёндз Міхал Аляхновіч
+* 1898 - 1901 часовы адміністратар а. Аляксандр Плятнір<ref>Directorium Divini officii et Missarum pro Archidioecesi Mohiloviensi nec non pro Dioecesi Minscensi in annum domini 1901<nowiki/>https://pamizrek.blogspot.com/2018/10/directorium-divini-officii-et-missarum.html</ref>.
+* 1901 г. адміністратар ксёндз Ян Красоўскі
 == Архітэктура ==