Метан

Шаблон:Вызн (англ.: methane), Шаблон:Вызн2 — тэтрагідрыд вугляроду, CH₄. Найпрастейшы прадстаўнік вуглевадародаў. Даўжыня сувязі C-H 1,09 нм.

У нармальных умовах метан – газ бяз паху і колеру. тэмпература плаўлення -182.5 градусаў Цэльсія, тэмпература кіпення - 161.5 градусаў Цэльсія.

Метан тэрмічна найбольш стабільны сярод вуглевадародаў. У вадзе раствараецца слаба. З кіслародам і паветрам утварае гаручыя і выбуховыя сумесі ў шырокім дыяпазоне канцэнтрацыяў. З вадой пры нізкіх тэмпературах і падвышаным ціску ўтварае газавыя гідраты.

Метан – галоўная складовая частка прыроднага газу, спадарожнага газу, рудніковага газу. На Зямлі метан утвараецца шляхам анаэробнага раскладання цэлюлозы. Метан з’яўляецца кампанентам атмасферы Юпітэра, Сатурна (і ягонага спадарожніка Тытана), Урана, Нептуна.

У прамысловасці метан атрымліваюць з прыроднага газу, спадарожных нафтавых газаў, крэкінгам нафтапрадуктаў і каксаваннем каменнага вугалю. Метан у атмасферы шахтаў пры здабычы каменнага вугалю утварае пагрозу выбуху.

Ужываюць для атрымання метанолу, фармальдэгіду, нітраметану, сажы, ацэтылену, вадароду, сінільнай кіслаты (узаемадзеяннем з аміякам), вадзянога газу і інш., а таксама як паліва.

Метан у атмасферы Зямлі адыгрывае ролю парніковага газу, і баланс утрымання Метан у атмасферы, гідрасферы і літасферы Зямлі мае істотны ўплыў на клімат.