Лужыцкі алфавіт: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
др →‎Літаратура: вікіфікацыя з дапамогай AWB
Радок 352: Радок 352:
[[Катэгорыя:Лужыцкія мовы]]
[[Катэгорыя:Лужыцкія мовы]]
[[Катэгорыя:Алфавіты на аснове лацінскага]]
[[Катэгорыя:Алфавіты на аснове лацінскага]]
[[Катэгорыя:Культура лужычанаў]]
[[Катэгорыя:Лужыцкая культура]]

Версія ад 00:23, 9 кастрычніка 2019

Лужыцкі алфавіт заснаваны на базавым лацінскі алфавіце, але ўтрымлівае дыякрытычныя знакіакут і гачак, што робіць яго падобным на чэшскі і польскі алфавіты.

Алфавіт выкарыстоўваецца ў лужыцкіх мовах, хаця асобныя літары выкарыстоўваюцца толькі ў адной з дзвух моў (верхнялужыцкай ці ніжнялужыцкай).

Алфавіт

Літара Назва Вымаўленне Алафоны HTML-код Заўвагі
Верхняя Ніжняя Верхняе Ніжняе Вялікая літара Малая літара
A a a a
B b bej b p
C c cej t͡s
Č č čej t͡ʃ Č č
Ć ć ćet t͡ɕ Ć ć
D d dej d t
E e ej ɛ
Ě ě jět/ět ět Ě ě
F f ef f
G g gej g
H h ha h h ці не вымаўляецца
I i i i
J j jot/jót jot j
K k ka k
Ł ł w Ł ł
L l el l
M m em m
N n en n
Ń ń ejn ɲ Ń ń
O o o ɔ
Ó ó ót u ɛ, ɨ Ó ó
P p pej p
R r er r
Ř ř ʃ Ř ř Выкарыстоўваецца толькі ў верхнялужыцкай мове.
Ŕ ŕ ejŕ r Ŕ ŕ Выкарыстоўваецца толькі ў ніжнялужыцкай мове.
S s es s z, ɕ
Š š ʃ Š š
Ś ś śej ɕ ʑ Ś ś Выкарыстоўваецца толькі ў ніжнялужыцкай мове.
T t tej t d
U u u u
W w wej v w ці не вымаўляецца f (верхнялужыцкі)
Y y y ɨ
Z z zet z s, ʑ
Ž ž žet ʒ
Ź ź źej ʑ Выкарыстоўваецца толькі ў ніжнялужыцкім дыграфе dź.

У больш ранняй версіі ніжнялужыцкі алфавіт уключаў літары , , ḿ і для абазначэння палаталізаваных зычных гукаў. Цяпер замест ніх выкарыстоўваюць дыграфы bj, mj, pj и wj.

Дыграфы

Дыграф Назва Вымаўленне Алафоны HTML-код
Верхняе Ніжняе Вялікая літара Малая літара
Ch ch cha k x
Dź dź dźej/dźet d͡ʑ t͡ɕ

Літаратура

  • Jana Šołćina, Edward Wornar: Obersorbisch im Selbststudium, Hornjoserbšćina za samostudij, Bautzen 2000, ISBN 3-7420-1779-9, Seiten 12–15 (ням.)
  • Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, Seiten 15–21 (ням.)