Спірты: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
KrBot (размовы | уклад)
др параметры шаблона Бібліяінфармацыя перенесены на Викиданные
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
[[Выява:Hydroxyl3D.png|thumb|185px|Адметная асаблівасць спіртоў — гідраксільная група пры насычаным атаме [[вуглярод]]у — на малюнку выдзелена чырвоным ([[кісларод]]) і шэрым колерам ([[вадарод]]).]]
[[Выява:Hydroxyl3D.png|thumb|185px|Адметная асаблівасць спіртоў — гідраксільная група пры насычаным атаме [[вуглярод]]у — на малюнку выдзелена чырвоным ([[кісларод]]) і шэрым колерам ([[вадарод]]).]]
'''Спі́рты''' — [[арганічная хімія|арганічнае]] хімічнае спалучэнне, утворанае з [[вуглевадарод]]нага [[радыкал, хімія|радыкалу]] і адной ці некалькіх [[гідраксільная група|гідраксільных груп]] (''-OH'').
'''Спі́рты''' — [[арганічная хімія|арганічнае]] хімічнае спалучэнне, утворанае з [[вуглевадарод]]нага [[радыкал, хімія|радыкалу]] і адной ці некалькіх [[гідраксільная група|гідраксільных груп]] (''-OH'').


У залежнасці ад колькасці гідраксільных груп вылучаюцца ''аднаатамныя'' (''алкаголі''), ''двухатамныя'' (''[[гліколі]]''), ''трохатамныя'' і ''шмататамныя'' спірты. Спірты, якія ўтрымліваюць [[бензол|бензольнае ядро]], называюцца ''водарнымі'' (напрыклад, [[фенол]]). Ніжэйшыя спірты — [[вадкасць|вадкасці]], вышэйшыя — [[цвёрдае рэчыва|цвёрдыя рэчывы]]. Спірты з'яўляюцца слабымі [[кіслата|кіслотамі]], могуць утвараць [[соль|солі]] ([[алкагаляты]]). Вытворнымі ад спіртоў з'яўляюцца [[Эфір, хімія|эфіры]], [[тлушч]]ы.
У залежнасці ад колькасці гідраксільных груп вылучаюцца ''аднаатамныя'' (''алкаголі''), ''двухатамныя'' (''[[гліколі]]''), ''трохатамныя'' і ''шмататамныя'' спірты. Спірты, якія ўтрымліваюць [[бензол|бензольнае ядро]], называюцца ''водарнымі'' (напрыклад, [[фенол]]). Ніжэйшыя спірты — [[вадкасць|вадкасці]], вышэйшыя — [[цвёрдае рэчыва|цвёрдыя рэчывы]]. Спірты з’яўляюцца слабымі [[кіслата|кіслотамі]], могуць утвараць [[соль|солі]] ([[алкагаляты]]). Вытворнымі ад спіртоў з’яўляюцца [[Эфір, хімія|эфіры]], [[тлушч]]ы.


У агульным ужытку часцей за ўсё пад словам «спірт» разумеецца [[этанол]] (''CH<sub>3</sub>–CH<sub>2</sub>–OH''), які атрымліваецца пры [[браджэнне|браджэнні]] [[цукар|цукру]] і з'яўляецца асновай [[алкагольныя напоі|алкагольных напояў]], таксама шырока ўжываецца ў тэхніцы ды медыцыне. У [[хімічная прамысловасць|хімічнай прамысловасці]] выкарыстоўваюцца [[метанол]], [[гліцэрын]], [[фенол]], [[этыленгліколь]] і іншыя спірты. Некаторыя шмататамныя спірты ўваходзяць у склад [[замяняльнікі цукру|замяняльнікаў цукру]].
У агульным ужытку часцей за ўсё пад словам «спірт» разумеецца [[этанол]] (''CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-OH''), які атрымліваецца пры [[браджэнне|браджэнні]] [[цукар|цукру]] і з’яўляецца асновай [[алкагольныя напоі|алкагольных напояў]], таксама шырока ўжываецца ў тэхніцы ды медыцыне. У [[хімічная прамысловасць|хімічнай прамысловасці]] выкарыстоўваюцца [[метанол]], [[гліцэрын]], [[фенол]], [[этыленгліколь]] і іншыя спірты. Некаторыя шмататамныя спірты ўваходзяць у склад [[замяняльнікі цукру|замяняльнікаў цукру]].


{{Арганічныя рэчывы}}
{{Арганічныя рэчывы}}
{{Спірты}}
{{Спірты+}}

{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}


[[Катэгорыя:Кіслародзмяшчальныя арганічныя злучэнні]]
[[Катэгорыя:Кіслародзмяшчальныя арганічныя злучэнні]]
[[Катэгорыя:Спірты|*]]
[[Катэгорыя:Спірты| ]]
[[Катэгорыя:Функцыянальныя групы]]
[[Катэгорыя:Функцыянальныя групы]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]

Версія ад 15:31, 19 снежня 2019

Адметная асаблівасць спіртоў — гідраксільная група пры насычаным атаме вугляроду — на малюнку выдзелена чырвоным (кісларод) і шэрым колерам (вадарод).

Спі́рты — арганічнае хімічнае спалучэнне, утворанае з вуглевадароднага радыкалу і адной ці некалькіх гідраксільных груп (-OH).

У залежнасці ад колькасці гідраксільных груп вылучаюцца аднаатамныя (алкаголі), двухатамныя (гліколі), трохатамныя і шмататамныя спірты. Спірты, якія ўтрымліваюць бензольнае ядро, называюцца водарнымі (напрыклад, фенол). Ніжэйшыя спірты — вадкасці, вышэйшыя — цвёрдыя рэчывы. Спірты з’яўляюцца слабымі кіслотамі, могуць утвараць солі (алкагаляты). Вытворнымі ад спіртоў з’яўляюцца эфіры, тлушчы.

У агульным ужытку часцей за ўсё пад словам «спірт» разумеецца этанол (CH3-CH2-OH), які атрымліваецца пры браджэнні цукру і з’яўляецца асновай алкагольных напояў, таксама шырока ўжываецца ў тэхніцы ды медыцыне. У хімічнай прамысловасці выкарыстоўваюцца метанол, гліцэрын, фенол, этыленгліколь і іншыя спірты. Некаторыя шмататамныя спірты ўваходзяць у склад замяняльнікаў цукру.