Энергія: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др робат Дадаем: kaa, scn, tl, war Мяняем: ml, new |
др робат Дадаем: mwl:Einergie Мяняем: es:Energía |
||
Радок 34: | Радок 34: | ||
[[en:Energy]] |
[[en:Energy]] |
||
[[eo:Energio]] |
[[eo:Energio]] |
||
[[es:Energía |
[[es:Energía]] |
||
[[et:Energia]] |
[[et:Energia]] |
||
[[eu:Energia]] |
[[eu:Energia]] |
||
Радок 68: | Радок 68: | ||
[[mr:ऊर्जा]] |
[[mr:ऊर्जा]] |
||
[[ms:Tenaga]] |
[[ms:Tenaga]] |
||
[[mwl:Einergie]] |
|||
[[nds:Energie]] |
[[nds:Energie]] |
||
[[new:ऊर्जा]] |
[[new:ऊर्जा]] |
Версія ад 09:54, 18 кастрычніка 2009
Шаблон:Вызнч (грэч. enérgeia дзейнасць): здольнасць матэрыяльных сістэм выконваць работу пры пераходзе з аднаго стану ў іншы; агульная мера розных форм руху матэрыі.
У фізіцы разглядаюцца розныя віды энергіі: механічная, цеплавая, электрамагнітная, гравітацыйная, ядзерная (атамная). Устаноўлена, што ўсе формы руху матэрыі ўзаемна ператвараюцца адна ў адну, што адпавядае пераходу аднаго віду энергіі ў іншыя. Ад аднаго цела да іншага энергія перадаецца толькі ў форме работы (пры сілавым узаемадзеянні) ці цеплыні (пры цеплаабмене).
Гл.далей: закон захавання і ператварэння энергіі.
Гл. таксама: вечны рухавік.
Спецыяльная тэорыя адноснасці ўстанаўляе ўніверсальную сувязь паміж энергіяй і масай цела: E=mc2, дзе c — хуткасць святла ў вакууме. Квантавая механіка паказвае, што энергія некаторых сістэм (напрыклад, атамаў і малекул) можа прыймаць дыскрэтныя значэнні (рад значэнняў; Гл. таксама карпускулярнае выпрамяненне і карпускулярнае паглынанне энергіі).
Вызначэнне энергіі як фізічнай характарыстыкі матэрыяльнай сістэмы даў У. Томсан (1853). Сам тэрмін упершыню ўжыў Т. Юнг (1807). Важны пачатковы ўклад у развіццё паняцця энергіі зрабілі Б. Румфорд (1798) і С. Карно (1824).