Сандрык: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Перасылае да Карніз
 
крыніца — ru:Сандрик
Тэг: Выдаленае перанакіраванне
Радок 1: Радок 1:
[[File:Сандрик.jpg|міні]]
#REDIRECT [[Карніз]]

'''Сандрык''' — (іт. sandric, лац. sanidis, з грэч. σανις — доска) — [[Архітэктура|архітэктурны]] элемент, невялікі прафіляваны [[карніз]], гарызантальная "палічка" над [[ліштва]]й аконнага ці дзвярнога праёма. Утылітарная функцыя сандрыка складаецца ў адводзе дажджавой вады ад праёма; візуальная — у падкрэсленні гарызантальных чляненняў фасада. Чаргаванне прасценкі і праёмы з ліштвамі і сандрыкамі ствараюць пэўны рытм, які ўзмацняе [[Тэктоніка (мастацтва)|тэктанічныя]] ўласцівасці кампазіцыі фасада будынка. Аналагічную ролі адыгрываюць [[Гурт (архітэктура)|гурты]] і вертыкальныя [[Пілястра|пілястры]]. У [[архітэктура Старажытнай Грэцыі|архітэктуры Старажытнай Грэцыі]] такі элемент называлі гіпертырам (ύπέρ — звыш, над і θύρα — дзвярны шчыт). У кампазіцыі контрліштвы сандрык можа размяшчацца як у верхняй, так і ў ніжняй частцы. Можа абапірацца на [[кранштэйн]]ы, а ўверсе быць дапоўненым [[франтон]]ам, па баках — [[пілястра]]мі ці калонкамі<ref> [[Віктар Георгіевіч Уласаў|Власов В. Г.]]. Сандрик // Власов В. Г. Новый энциклопедический словарь изобразительного искусства. В 10 т. — СПб.: Азбука-Классика. — Т. VIII, 2008. — С. 522—523 </ref>.

У класічнай архітэктуры гарызантальныя перакрыцці праёмаў тлумачаць у якасці [[антаблемент]]а, таму сандрык можа мець уласны архітраў, фрыз і карніз. Архітраў звычайна прафілююць, фрыз можа дапаўняцца арнаментам, як і валютападобныя кранштэйны, а карніз у форме [[Сіма (архітэктура)|сімы]] дапаўняцца лучковым ці трохвугольным франтонам<ref> Михаловский И. Б. Теория классических архитектурных форм. - М.: Изд-во Всесоюзной Академии архитектуры, 1937. - С. 207—208 </ref>.

Блізкія формы: брыз-солей (сонцаахоўны казырок), броўка, парасоль (у архітэктуры — парасонавы купал). Кананічную форму мае сандрык у кампазіцыі [[Брамантава акно|брамантава акна]] ў [[Палац Канчэлерыя|Палацца Канчэлерыя]] ў Рыме. Больш складаную ў варыяцыях [[Паладыева акно|паладыева акна]] і [[Серліяна|серліяне]]. У [[інтэр'ер]]ах сандрыкі цесна звязаны з афармленнем прасторы ў тым ці іншым мастацкім стылі<ref> The Elements of Style. An Encyclopedia of domestic architectural Detail. — London: Reed Books Limited, 1991. — Pp. 231—275 </ref><ref> Бартенев И. А., Батажкова В. Н. Русский интерьер XVII—XIX веков. — Л.: Стройиздат, 1977 </ref><ref>Бартенев И. А., Батажкова В. Н. Русский интерьер XIX века. — Л.: Художник РСФСР, 1984 </ref>.

== Галерея ==
<gallery widths="300">
Файл:Lopacinskiai Palace Skapo window.JPG|Акно з трохвугольным франтонам на кранштэйнах
Выява:18 Halytska Street, Lviv (2).jpg|Ордарны сандрык з дэнтыкуламі (зубчыкамі)
Выява:18 Halytska Street, Lviv (1).jpg|Сандрык з лучковым франтонам
</gallery>
{{зноскі}}
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:}}

[[Катэгорыя:Архітэктурныя элементы]]
[[Катэгорыя:Акно]]
[[Катэгорыя:Дзверы]]

Версія ад 16:54, 3 чэрвеня 2020

Сандрык — (іт. sandric, лац. sanidis, з грэч. σανις — доска) — архітэктурны элемент, невялікі прафіляваны карніз, гарызантальная "палічка" над ліштвай аконнага ці дзвярнога праёма. Утылітарная функцыя сандрыка складаецца ў адводзе дажджавой вады ад праёма; візуальная — у падкрэсленні гарызантальных чляненняў фасада. Чаргаванне прасценкі і праёмы з ліштвамі і сандрыкамі ствараюць пэўны рытм, які ўзмацняе тэктанічныя ўласцівасці кампазіцыі фасада будынка. Аналагічную ролі адыгрываюць гурты і вертыкальныя пілястры. У архітэктуры Старажытнай Грэцыі такі элемент называлі гіпертырам (ύπέρ — звыш, над і θύρα — дзвярны шчыт). У кампазіцыі контрліштвы сандрык можа размяшчацца як у верхняй, так і ў ніжняй частцы. Можа абапірацца на кранштэйны, а ўверсе быць дапоўненым франтонам, па баках — пілястрамі ці калонкамі[1].

У класічнай архітэктуры гарызантальныя перакрыцці праёмаў тлумачаць у якасці антаблемента, таму сандрык можа мець уласны архітраў, фрыз і карніз. Архітраў звычайна прафілююць, фрыз можа дапаўняцца арнаментам, як і валютападобныя кранштэйны, а карніз у форме сімы дапаўняцца лучковым ці трохвугольным франтонам[2].

Блізкія формы: брыз-солей (сонцаахоўны казырок), броўка, парасоль (у архітэктуры — парасонавы купал). Кананічную форму мае сандрык у кампазіцыі брамантава акна ў Палацца Канчэлерыя ў Рыме. Больш складаную ў варыяцыях паладыева акна і серліяне. У інтэр'ерах сандрыкі цесна звязаны з афармленнем прасторы ў тым ці іншым мастацкім стылі[3][4][5].

Галерея

Зноскі

  1. Власов В. Г.. Сандрик // Власов В. Г. Новый энциклопедический словарь изобразительного искусства. В 10 т. — СПб.: Азбука-Классика. — Т. VIII, 2008. — С. 522—523
  2. Михаловский И. Б. Теория классических архитектурных форм. - М.: Изд-во Всесоюзной Академии архитектуры, 1937. - С. 207—208
  3. The Elements of Style. An Encyclopedia of domestic architectural Detail. — London: Reed Books Limited, 1991. — Pp. 231—275
  4. Бартенев И. А., Батажкова В. Н. Русский интерьер XVII—XIX веков. — Л.: Стройиздат, 1977
  5. Бартенев И. А., Батажкова В. Н. Русский интерьер XIX века. — Л.: Художник РСФСР, 1984

Спасылкі