Інд: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др катэгорыі
Радок 18: Радок 18:
| commons = Category:Indus_River
| commons = Category:Indus_River
}}
}}
'''Інд''' ({{lang-bo|སེང་གེ།་གཙང་པོ}} Sênggê Zangbo, {{lang-zh|印度河}} Yìndù Hé, {{lang-hi|सिन्धु नदी}}, {{lang-pnb|دریاۓ سندھ}} Sindh, {{lang-ps|اباسين}} Abāsin, {{lang-sd|سنڌوندي}} Sindhu, {{lang-ur|دریائے سندھ}}) — буйная [[рака]] ў [[Паўднёвая Азія|Паўднёвай Азіі]], бярэ пачатак на тэрыторыі [[Кітай|Кітая]] ў [[Гімалаі|Гімалаях]] і працякае большай часткай па тэрыторыі паўночна-заходняй [[Індыя|Індыі]] і [[Пакістан]]а. Выток знаходзіцца на Тыбецкім нагор'і, вусце - на поўначы [[Аравійскае мора|Аравійскага мора]], недалёка ад [[горад Карачы|горада Карачы]]. Даўжыня Інда - 3180 км, плошча басейна - 960 800 км ²
'''Інд''' ({{lang-bo|སེང་གེ།་གཙང་པོ}} Sênggê Zangbo, {{lang-zh|印度河}} Yìndù Hé, {{lang-hi|सिन्धु नदी}}, {{lang-pnb|دریاۓ سندھ}} Sindh, {{lang-ps|اباسين}} Abāsin, {{lang-sd|سنڌوندي}} Sindhu, {{lang-ur|دریائے سندھ}}) — буйная [[рака]] ў [[Паўднёвая Азія|Паўднёвай Азіі]], бярэ пачатак на тэрыторыі [[Кітай|Кітая]] ў [[Гімалаі|Гімалаях]] і працякае большай часткай па тэрыторыі паўночна-заходняй [[Індыя|Індыі]] і [[Пакістан]]а. Выток знаходзіцца на Тыбецкім нагор’і, вусце — на поўначы [[Аравійскае мора|Аравійскага мора]], недалёка ад [[горад Карачы|горада Карачы]]. Даўжыня Інда — 3180 км, плошча басейна — 960 800 км ²


== Гідраграфія ==
== Гідраграфія ==

=== Выток і верхняе цячэнне ===
=== Выток і верхняе цячэнне ===
Выток ракі знаходзіцца на вышыні каля 5300 м<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00029/48500.htm Інд] на slovari.yandex.ru</ref> (5182 м па Геаслоўніку<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/geography/article/geo/geo1/geo-1727.htm Слоўнік сучасных геаграфічных назваў — Інд]</ref> і 5500 м паводле Брытанікі<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/286872/Indus-River Indus River — Britannica Online Encyclopedia]</ref>) на паўднёвым захадзе Тыбецкага нагор’я, на паўночным схіле гары Гарынг-бочы (хрыбет [[Кайлаш]]), прыкладна ў 40 км на поўнач ад [[возера Манасаравар]]. Пад назвай Сіндху цячэ да зліцця з ракой Гар-Дзангбо каля вёскі Ларгмар, дзе атрымлівае назву Інд.
Выток ракі знаходзіцца на вышыні каля 5300 м<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00029/48500.htm Інд] на slovari.yandex.ru</ref> (5182 м па Геаслоўніку<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/geography/article/geo/geo1/geo-1727.htm Слоўнік сучасных геаграфічных назваў — Інд]</ref> і 5500 м паводле Брытанікі<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/286872/Indus-River Indus River — Britannica Online Encyclopedia]</ref>) на паўднёвым захадзе Тыбецкага нагор’я, на паўночным схіле гары Гарынг-бочы (хрыбет [[Кайлаш]]), прыкладна ў 40 км на поўнач ад [[возера Манасаравар]]. Пад назвай Сіндху цячэ да зліцця з ракой Гар-Дзангбо каля вёскі Ларгмар, дзе атрымлівае назву Інд.


Больш за 1000 км Інд працякае на паўночны захад праз горы [[Каракарум]]а, прытрымліваючыся глыбокай тэктанічнай даліны і ўтвараючы шматлікія скалістыя цясніны. Мяжу паміж [[Тыбецкі аўтаномны раён|Тыбецкім аўтаномным раёнам]] і індыйскім штатам [[Джаму і Кашмір]] Інд перасякае на вышыні 4572 м непадалёк ад населенага пункта [[Дэмчок]]. Пасля працяглага горнага вучастка рака выходзіць у даліну, дзе размешчаны старажытны горад [[горад Лех, Індыя|Лех]] — сталіца гістарычнай вобласці [[Ладакх]]. Недалёка ад Леха ў Інд ўліваецца рака [[рака Занскар|Занскар]], пасля чаго ля горада [[Тынгмасганг]] рака зноў сыходзіць у цясніну і цячэ да прыгранічнага паселішча [[Баталік]].
Больш за 1000 км Інд працякае на паўночны захад праз горы [[Каракарум]]а, прытрымліваючыся глыбокай тэктанічнай даліны і ўтвараючы шматлікія скалістыя цясніны. Мяжу паміж [[Тыбецкі аўтаномны раён|Тыбецкім аўтаномным раёнам]] і індыйскім штатам [[Джаму і Кашмір]] Інд перасякае на вышыні 4572 м непадалёк ад населенага пункта [[Дэмчок]]. Пасля працяглага горнага вучастка рака выходзіць у даліну, дзе размешчаны старажытны горад [[горад Лех, Індыя|Лех]] — сталіца гістарычнай вобласці [[Ладакх]]. Недалёка ад Леха ў Інд ўліваецца рака [[рака Занскар|Занскар]], пасля чаго ля горада [[Тынгмасганг]] рака зноў сыходзіць у цясніну і цячэ да прыгранічнага паселішча [[Баталік]].


Пасля перасячэння мяжы паміж штатам Джаму і Кашмір і пакістанскімі [[Гілгіт-Балцістан|Паўночнымі тэрыторыямі]] ў Інд упадае [[рака Шынга]]. Яшчэ прыкладна праз 80 км у Інд справа ўпадае [[рака Шаёк]]. У [[Скарду]] (галоўнага горада [[Балцістан]]а) у Інд справа ўпадае [[рака Шыгар]], якая жывіцца найбуйнейшымі ледавікамі [[Біяфо]] і [[Балтора, ледавік|Балтора]]. Інд дасягае сваёй самай паўночнай кропкі ў піку [[Харамош]], пасля чаго зліваецца з ракой [[рака Гілгіт|Гілгіт]] (таксама справа) ля горада [[Бунджы]] і паварочвае на паўднёвы захад, прарываючыся паміж адгор’ямі [[Гімалаі|Гімалаяў]] і [[Гіндукуш]]а. Адсюль па беразе Інда цягнецца [[Каракарумская шаша]]. Амаль адразу пасля зліцця з Гілгітам Інд папаўняецца водамі ракі [[рака Астор|Астор]] і працякае ў падножжаў гары [[Нанга Парбат]], якая сілкуе раку сваімі ледавікамі. Затым Інд перасякае мяжу Кашміра і ўцякае на тэрыторыю Пакістана.
Пасля перасячэння мяжы паміж штатам Джаму і Кашмір і пакістанскімі [[Гілгіт-Балцістан|Паўночнымі тэрыторыямі]] ў Інд упадае [[рака Шынга]]. Яшчэ прыкладна праз 80 км у Інд справа ўпадае [[рака Шаёк]]. У [[Скарду]] (галоўнага горада [[Балцістан]]а) у Інд справа ўпадае [[рака Шыгар]], якая жывіцца найбуйнейшымі ледавікамі [[Біяфо]] і [[Балтора, ледавік|Балтора]]. Інд дасягае сваёй самай паўночнай кропкі ў піку [[Харамош]], пасля чаго зліваецца з ракой [[рака Гілгіт|Гілгіт]] (таксама справа) ля горада [[Бунджы]] і паварочвае на паўднёвы захад, прарываючыся паміж адгор’ямі [[Гімалаі|Гімалаяў]] і [[Гіндукуш]]а. Адсюль па беразе Інда цягнецца [[Каракарумская шаша]]. Амаль адразу пасля зліцця з Гілгітам Інд папаўняецца водамі ракі [[рака Астор|Астор]] і працякае ў падножжаў гары [[Нанга Парбат]], якая сілкуе раку сваімі ледавікамі. Затым Інд перасякае мяжу Кашміра і ўцякае на тэрыторыю Пакістана.


У сярэднім цячэнні перасякае пагорыстыя нізкагор'і, дзе ў [[1977]] была пабудавана [[дамба Тарбела]]. Пасля гэтага Інд прымае буйны прыток [[рака Кабул|Кабул]]а (вышыня месца сутокі — каля 610 м), працякае па Калабагскай цясніне паміж адгор’ямі [[Сулейманавы горы|Сулейманавых гор]] і [[Саляны хрыбет|Салянага хрыбта]] і затым выходзіць на [[Інда-Гангская раўніна|Інда-Гангскую раўніну]].
У сярэднім цячэнні перасякае пагорыстыя нізкагор’і, дзе ў [[1977]] была пабудавана [[дамба Тарбела]]. Пасля гэтага Інд прымае буйны прыток [[рака Кабул|Кабула]] (вышыня месца сутокі — каля 610 м), працякае па Калабагскай цясніне паміж адгор’ямі [[Сулейманавы горы|Сулейманавых гор]] і [[Саляны хрыбет|Салянага хрыбта]] і затым выходзіць на [[Інда-Гангская раўніна|Інда-Гангскую раўніну]].


== Гаспадарчае выкарыстанне ==
== Гаспадарчае выкарыстанне ==
Гідраэнергетычнага патэнцыял Інда ацэньваецца ў 20 млн. кВт. Пабудавана 14 вялікіх [[плаціна, архітэктура|плацін]], у тым ліку Сукурская плаціна. Велічыня сцёку наносаў у сярэднім складае каля 450 млн. тон за год.
Гідраэнергетычнага патэнцыял Інда ацэньваецца ў 20 млн кВт. Пабудавана 14 вялікіх [[плаціна, архітэктура|плацін]], у тым ліку Сукурская плаціна. Велічыня сцёку наносаў у сярэднім складае каля 450 млн тон за год.


Праблема выкарыстання водных рэсурсаў рэк басейна Інда не раз выклікала канфлікты паміж Індыяй і Пакістанам, а таксама паміж асобнымі штатамі. Дагавор па водах Інда, падісаны ў 1960 годзе, рэгулюе размеркаванне вод пяці рэк Пенджаба.
Праблема выкарыстання водных рэсурсаў рэк басейна Інда не раз выклікала канфлікты паміж Індыяй і Пакістанам, а таксама паміж асобнымі штатамі. Дагавор па водах Інда, падісаны ў 1960 годзе, рэгулюе размеркаванне вод пяці рэк Пенджаба.


=== Ірыгацыя ===
=== Ірыгацыя ===
У ніжняй часткі басейна Інда аброшваецца каля 12 млн. га. зямель (галоўным чынам у Пенджабе і ў дэльце), да вусця даходзіць менш за палову сцёку ракі. Сумарная даўжыня ірыгацыйных каналаў складае прыкладна 65 тыс. км, з дапамогай ірыгацыйных збудаванняў аброшваецца звыш 1,7 млн га.
У ніжняй часткі басейна Інда аброшваецца каля 12 млн га. зямель (галоўным чынам у Пенджабе і ў дэльце), да вусця даходзіць менш за палову сцёку ракі. Сумарная даўжыня ірыгацыйных каналаў складае прыкладна 65 тыс. км, з дапамогай ірыгацыйных збудаванняў аброшваецца звыш 1,7 млн га.


=== Суднаходства ===
=== Суднаходства ===
Суднаходства па Інду ажыццяўляецца звычайна ад вусця да горада Дэраісмаілхан (каля 1200 км). Яшчэ вышэй, да горада Аток, ля вусця ракі Кабул могуць падымацца невялікія пласкадонныя судны.
Суднаходства па Інду ажыццяўляецца звычайна ад вусця да горада Дэраісмаілхан (каля 1200 км). Яшчэ вышэй, да горада Аток, ля вусця ракі Кабул могуць падымацца невялікія пласкадонныя судны.


{{зноскі}}
{{зноскі}}


[[Катэгорыя:Басейн Інда| ]]
[[Катэгорыя:Рэкі Індыі]]
[[Катэгорыя:Рэкі Індыі]]
[[Катэгорыя:Рэкі Пакістана]]
[[Катэгорыя:Рэкі Пакістана]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]
[[Катэгорыя:Інд| ]]
[[Катэгорыя:Рэкі, якія ўпадаюць у Індыйскі акіян]]

Версія ад 20:57, 23 ліпеня 2020

Інд
У параметры «Нацыянальная назва» парушаны сінтаксіс: яго дакладнае запаўненне: «код мовы/назва/код другой мовы/назва». Калі ласка, выпраўце гэтую памылку!
Інд каля Скарды
Інд каля Скарды
Характарыстыка
Даўжыня 3180 км
Басейн 1 165 000 км²
Расход вады 6 600 м³/с
Вадацёк
Выток Тыбет
 • Вышыня 5300 м
 • Каардынаты 31°14′32″ пн. ш. 81°46′06″ у. д.HGЯO
Вусце Аравійскае мора
 • Каардынаты 23°59′40″ пн. ш. 67°25′51″ у. д.HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма Аравійскае мора

Краіна
=Карта Інда з прытокамі паводле The Times Atlas of the world
physical
Інд
Інд
— выток, — вусце
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інд (тыб.: སེང་གེ།་གཙང་པོ Sênggê Zangbo, кіт.: 印度河 Yìndù Hé, хіндзі: सिन्धु नदी, панджаб.: دریاۓ سندھ Sindh, пушту: اباسين Abāsin, сіндхі: سنڌوندي Sindhu, урду: دریائے سندھ) — буйная рака ў Паўднёвай Азіі, бярэ пачатак на тэрыторыі Кітая ў Гімалаях і працякае большай часткай па тэрыторыі паўночна-заходняй Індыі і Пакістана. Выток знаходзіцца на Тыбецкім нагор’і, вусце — на поўначы Аравійскага мора, недалёка ад горада Карачы. Даўжыня Інда — 3180 км, плошча басейна — 960 800 км ²

Гідраграфія

Выток і верхняе цячэнне

Выток ракі знаходзіцца на вышыні каля 5300 м[1] (5182 м па Геаслоўніку[2] і 5500 м паводле Брытанікі[3]) на паўднёвым захадзе Тыбецкага нагор’я, на паўночным схіле гары Гарынг-бочы (хрыбет Кайлаш), прыкладна ў 40 км на поўнач ад возера Манасаравар. Пад назвай Сіндху цячэ да зліцця з ракой Гар-Дзангбо каля вёскі Ларгмар, дзе атрымлівае назву Інд.

Больш за 1000 км Інд працякае на паўночны захад праз горы Каракарума, прытрымліваючыся глыбокай тэктанічнай даліны і ўтвараючы шматлікія скалістыя цясніны. Мяжу паміж Тыбецкім аўтаномным раёнам і індыйскім штатам Джаму і Кашмір Інд перасякае на вышыні 4572 м непадалёк ад населенага пункта Дэмчок. Пасля працяглага горнага вучастка рака выходзіць у даліну, дзе размешчаны старажытны горад Лех — сталіца гістарычнай вобласці Ладакх. Недалёка ад Леха ў Інд ўліваецца рака Занскар, пасля чаго ля горада Тынгмасганг рака зноў сыходзіць у цясніну і цячэ да прыгранічнага паселішча Баталік.

Пасля перасячэння мяжы паміж штатам Джаму і Кашмір і пакістанскімі Паўночнымі тэрыторыямі ў Інд упадае рака Шынга. Яшчэ прыкладна праз 80 км у Інд справа ўпадае рака Шаёк. У Скарду (галоўнага горада Балцістана) у Інд справа ўпадае рака Шыгар, якая жывіцца найбуйнейшымі ледавікамі Біяфо і Балтора. Інд дасягае сваёй самай паўночнай кропкі ў піку Харамош, пасля чаго зліваецца з ракой Гілгіт (таксама справа) ля горада Бунджы і паварочвае на паўднёвы захад, прарываючыся паміж адгор’ямі Гімалаяў і Гіндукуша. Адсюль па беразе Інда цягнецца Каракарумская шаша. Амаль адразу пасля зліцця з Гілгітам Інд папаўняецца водамі ракі Астор і працякае ў падножжаў гары Нанга Парбат, якая сілкуе раку сваімі ледавікамі. Затым Інд перасякае мяжу Кашміра і ўцякае на тэрыторыю Пакістана.

У сярэднім цячэнні перасякае пагорыстыя нізкагор’і, дзе ў 1977 была пабудавана дамба Тарбела. Пасля гэтага Інд прымае буйны прыток Кабула (вышыня месца сутокі — каля 610 м), працякае па Калабагскай цясніне паміж адгор’ямі Сулейманавых гор і Салянага хрыбта і затым выходзіць на Інда-Гангскую раўніну.

Гаспадарчае выкарыстанне

Гідраэнергетычнага патэнцыял Інда ацэньваецца ў 20 млн кВт. Пабудавана 14 вялікіх плацін, у тым ліку Сукурская плаціна. Велічыня сцёку наносаў у сярэднім складае каля 450 млн тон за год.

Праблема выкарыстання водных рэсурсаў рэк басейна Інда не раз выклікала канфлікты паміж Індыяй і Пакістанам, а таксама паміж асобнымі штатамі. Дагавор па водах Інда, падісаны ў 1960 годзе, рэгулюе размеркаванне вод пяці рэк Пенджаба.

Ірыгацыя

У ніжняй часткі басейна Інда аброшваецца каля 12 млн га. зямель (галоўным чынам у Пенджабе і ў дэльце), да вусця даходзіць менш за палову сцёку ракі. Сумарная даўжыня ірыгацыйных каналаў складае прыкладна 65 тыс. км, з дапамогай ірыгацыйных збудаванняў аброшваецца звыш 1,7 млн га.

Суднаходства

Суднаходства па Інду ажыццяўляецца звычайна ад вусця да горада Дэраісмаілхан (каля 1200 км). Яшчэ вышэй, да горада Аток, ля вусця ракі Кабул могуць падымацца невялікія пласкадонныя судны.

Зноскі