Дзеці Аліндаркі: Розніца паміж версіямі

Дзеці Аліндаркі
Дзеці Аліндаркі;
Аўтар	Альгерд Бахарэвіч
Жанр	раман
Мова арыгінала	беларуская
Выдавецтва	Галіяфы
Выпуск	2014
Старонак	256
ISBN	978-985-7021-71-0
Папярэдняя	Ніякай літасьці Альгерду Б
Наступная	Белая муха, забойца мужчын

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 20:38, 25 верасня 2020

«Дзеці Аліндаркі» — раман беларускага пісьменніка Альгерда Бахарэвіча, выдадзены ў 2014 годзе ў выдавецтве Галіяфы.

Перадгісторыя

Альгерд Бахарэвіч напачатку 2007 года пакінуў родную краіну, дзе, як ён згадвае, жыць было небяспечна і задушліва. А ў 2013 вярнуўся, дзякуючы каханню. У 2014 напісаў раман «Дзеці Аліндаркі».

Першым імпульсам да таго, каб узяцца за працу, стала нататка, як недзе ў невялікім райцэнтрыку чыноўніца ад адукацыі параіла бацькам тэрмінова звярнуцца да лагапеда, паколькі звярнула ўвагу на моцны беларускі акцэнт у дзіцяці. Пісьменнік заўважыў, што «заўсёды ведаў, адкуль уцёк і куды вярнуўся»^[1].

У працэсе напісання раман меў працоўную назву «Канцлягер Сонейка».^[2].

Назва

Назва кнігі адсылае да паэмы Францішка Багушэвіча «Кепска будзе», да яе галоўнага героя Аліндаркі. Метафара «Дзяцей Аліндаркі» ўзятая з эсэ Бахарэвіча «Бог ня роўна delete» (цыкл «Гамбурскі рахунак Бахарэвіча»). У эсэ Мацей Бурачок перадае спалоханаму Аліндарку дудку і той пачынае на ёй граць. Сам момант перадачы гэтай дудкі — ці то беларускай традыцыі — і з’яўляецца штуршком, які пераходзіць у раман. Але адрозніваецца сама свядомасьць рэцыпіентаў. Калі Аліндарка ў эсэ глядзіць на дудку неўразумела і паводзіць сябе з Бурачком пасіўна, то дзеці Аліндаркі — самі гаспадары свайго лёсу, актыўныя суб’екты дзеяння. І нават тыя казачныя прыгоды, у якія яны трапляюць, паўсталі ўласна з сітуацыі выбару, які здзяйсняецца імі самастойна^[3].

Сюжэт

Беларускія нацыяналісты загуляліся ў Мову і Гісторыю. Яны не хочуць прымаць рэчаіснасці, у якой ніякай Мовы няма, а пануе адзін непахісны Язык. Больш за тое: валоданне Мовай лічыцца псіхічным і фізіялагічным адхіленнем — наступствамі пухліны пад языком, якую можна купіраваць у раннім дзяцінстве. У бацькоў, якія таемна вучаць малых размаўляць па-беларуску, спецыяльныя службы забіраюць дзяцей, высылаючы іх у папраўчыя піянерлагеры, дзе на дзяржаўныя гранты праводзіць свае эксперыменты доктар-самавук. Адзін з бацькоў выкрадае сына і дачку з папраўчага лагера і праз сваю нядбаласць пакідае адных у цёмным лесе. Далей мы бачым рэчаіснасць пераважна праз прызму карціны свету хлопчыка і дзяўчынкі, у якіх на вуснах перамяшаліся Мова ды Язык, а таксама тыя ідэалагемы, якія з дапамогай гэтых малаткоў забілі ў іх галовы дарослыя.

Кампазіцыя рамана сабраная вакол цэнтральнай лініі, у якасці якой Бахарэвіч ўзяў кананічны сюжэт з казкі братоў Грым «Гензель і Грэтэль». Гэтая фабула выкарыстоўваецца для таго, каб зноў падняць тэму беларускай гістарычнай траўмы — экспансіі моўнага імперыялізму, суіснуе з карыкатурным афіцыйным патрыятызмам і іранічна апісаным нацыяналізмам.

Героі

Лёся/Сіа — дзяўчынку ў рамане завуць спачатку Сіа, потым Лёся.
Лёччык — брат Лёсі.
Бацька дзяцей — бацьку ў рамане не завуць ніяк. Ён проста Бацька.
Доктар

Пераклады

У 2018 годзе ў Францыі ў незалежным выдавецтве Le Ver à soie раман выйшаў у перакладзе на французскую мову. Гэта першы ў гісторыі раман, перакладзены на французскую непасрэдна з беларускай мовы. Перакладчыцай выступіла Алена Лапатнёва, рэдактаркай — Віржыні Шыманец, заснавальніца выдавецтва. ^[4].

У 2018 годзе раман выйшаў у выдавецтве «Le ver a soie» ў французскім перакладзе.

У 2019 годзе ў берлінскім выдавецтве edition.fotoTAPETA выйшаў па-нямецку зборнік эсэістыкі «Парыж, Берлін і вёска» (з беларускай эсэ пераклалі Томас Вайлер і Ціна Вюншман). Раман «Сабакі Эўропы» выйшаў у маскоўскім выдавецтве _«Время» ў аўтарскім перакладзе на рускую мову і трапіў у шорт-ліст прэміі «Большая книга». Вынікі прэміі будуць падведзеныя ў снежні 2019 года.

У 2020 годзе раман «Дзеці Аліндаркі» выйшаў у англійскім перакладзе ў Вялікабрытаніі, у выдавецтве Scotland Street Press у перакладзе Джыма Дынглі і Петры Рэйд^[5].

Узнагароды

Лаўрэат прэміі «Кніга году—2015» у намінацыі «Проза».^[6]
Трэцяе месца Літаратурнай прэміі імя Ежы Гедройца 2015 года.^[7]

Зноскі

↑ web.facebook.com/alhierd.bacharevic
↑ "Альгерд Бахарэвіч: "У мяне ці не ўпершыню атрымалася цалкам чытэльная кніжка"". Будзьма беларусамі!. 16 кастрычніка 2014.
↑ "З надзеяй трапіць на мапу". Радыё Свабода. 27 лютага 2015.
↑ "Як «Дзеці Аліндаркі» загаварылі па-француску". Радыё Свабода. 17 лістапада 2018.
↑ web.facebook.com/alhierd.bacharevic
↑ "Вынікі прэміі Кніга году 2015".
↑ "Уручаная прэмія Гедройца 2015". Беларуски ПЭН-цэнтр. 1 чэрвеня 2015.

Спасылкі

[1] web.facebook.com/alhierd.bacharevic

[2] "Альгерд Бахарэвіч: "У мяне ці не ўпершыню атрымалася цалкам чытэльная кніжка"". Будзьма беларусамі!. 16 кастрычніка 2014.

[3] "З надзеяй трапіць на мапу". Радыё Свабода. 27 лютага 2015.

[4] "Як «Дзеці Аліндаркі» загаварылі па-француску". Радыё Свабода. 17 лістапада 2018.

[5] web.facebook.com/alhierd.bacharevic

[6] "Вынікі прэміі Кніга году 2015".

[7] "Уручаная прэмія Гедройца 2015". Беларуски ПЭН-цэнтр. 1 чэрвеня 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Радок 16: / Радок 16: @@
 | Lib               =
 }}
 '''«Дзеці Аліндаркі»''' — [[раман]] беларускага пісьменніка [[Альгерд Бахарэвіч|Альгерда Бахарэвіча]], выдадзены ў 2014 годзе ў выдавецтве [[Галіяфы]].
+== Перадгісторыя ==
+Альгерд Бахарэвіч напачатку 2007 года пакінуў родную краіну, дзе, як ён згадвае, жыць было небяспечна і задушліва. А ў 2013 вярнуўся, дзякуючы каханню. У 2014 напісаў раман «Дзеці Аліндаркі».
+Першым імпульсам да таго, каб узяцца за працу, стала нататка, як недзе ў невялікім райцэнтрыку чыноўніца ад адукацыі параіла бацькам тэрмінова звярнуцца да лагапеда, паколькі звярнула ўвагу на моцны беларускі акцэнт у дзіцяці. Пісьменнік заўважыў, што «заўсёды ведаў, адкуль уцёк і куды вярнуўся»<ref>[https://web.facebook.com/alhierd.bacharevic web.facebook.com/alhierd.bacharevic]</ref>.
+У працэсе напісання раман меў працоўную назву «Канцлягер Сонейка».<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Альгерд Бахарэвіч: “У мяне ці не ўпершыню атрымалася цалкам чытэльная кніжка”|Аляксандра Дорская|спасылка=https://budzma.by/news/alhyerd-bakharevich-knizhka.html|выдавец=[[Будзьма беларусамі!]]|дата публікацыі=16 кастрычніка 2014}}</ref>.
+== Назва ==
+Назва кнігі адсылае да паэмы [[Францішак Багушэвіч|Францішка Багушэвіча]] [[Кепска будзе|«Кепска будзе»]], да яе галоўнага героя Аліндаркі. Метафара «Дзяцей Аліндаркі» ўзятая з [[эсэ]] Бахарэвіча «Бог ня роўна delete» (цыкл [[Гамбурскі рахунак Бахарэвіча|«Гамбурскі рахунак Бахарэвіча»]]). У эсэ [[Францішак Багушэвіч|Мацей Бурачок]] перадае спалоханаму Аліндарку [[Дудка (інструмент)|дудку]] і той пачынае на ёй граць. Сам момант перадачы гэтай дудкі — ці то беларускай традыцыі — і з’яўляецца штуршком, які пераходзіць у раман. Але адрозніваецца сама свядомасьць рэцыпіентаў. Калі Аліндарка ў эсэ глядзіць на дудку неўразумела і паводзіць сябе з Бурачком пасіўна, то дзеці Аліндаркі — самі гаспадары свайго лёсу, актыўныя суб’екты дзеяння. І нават тыя казачныя прыгоды, у якія яны трапляюць, паўсталі ўласна з сітуацыі выбару, які здзяйсняецца імі самастойна<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=З надзеяй трапіць на мапу|Ціхан Чарнякевіч|спасылка=https://www.svaboda.org/a/26872853.html|выдавец=[[Радыё Свабодная Еўропа/Радыё Свабода|Радыё Свабода]]|дата публікацыі=27 лютага 2015}}</ref>.
 == Сюжэт ==
-Беларускія нацыяналісты загуляліся ў Мову і Гісторыю. Яны не хочуць прымаць рэчаіснасці, у якой ніякай Мовы няма, а пануе адзін непахісны Язык. Больш за тое: валоданне Мовай лічыцца псіхічным і фізіялагічным адхіленнем — наступствамі пухліны пад языком, якую можна купіраваць у раннім дзяцінстве. У бацькоў, якія таемна вучаць малых размаўляць па-беларуску, спецыяльныя службы забіраюць дзяцей, высылаючы іх у папраўчыя піянерлагеры, дзе на дзяржаўныя гранты праводзіць свае эксперыменты доктар-самавук.
+Беларускія нацыяналісты загуляліся ў Мову і Гісторыю. Яны не хочуць прымаць рэчаіснасці, у якой ніякай Мовы няма, а пануе адзін непахісны Язык. Больш за тое: валоданне Мовай лічыцца псіхічным і фізіялагічным адхіленнем — наступствамі пухліны пад языком, якую можна купіраваць у раннім дзяцінстве. У бацькоў, якія таемна вучаць малых размаўляць па-беларуску, спецыяльныя службы забіраюць дзяцей, высылаючы іх у папраўчыя піянерлагеры, дзе на дзяржаўныя гранты праводзіць свае эксперыменты доктар-самавук.
 Адзін з бацькоў выкрадае сына і дачку з папраўчага лагера і праз сваю нядбаласць пакідае адных у цёмным лесе. Далей мы бачым рэчаіснасць пераважна праз прызму карціны свету хлопчыка і дзяўчынкі, у якіх на вуснах перамяшаліся Мова ды Язык, а таксама тыя ідэалагемы, якія з дапамогай гэтых малаткоў забілі ў іх галовы дарослыя.
-Кампазіцыя рамана сабраная вакол цэнтральнай лініі, у якасці якой Бахарэвіч ўзяў кананічны сюжэт з казкі [[Браты Грым|братоў Грым]] [[Гензель і Грэтэль|«Гензель і Грэтэль»]]. Гэтая [[фабула]] выкарыстоўваецца для таго, каб зноў падняць тэму беларускай гістарычнай траўмы — экспансіі моўнага імперыялізму, суіснуе з карыкатурным афіцыйным патрыятызмам і іранічна апісаным нацыяналізмам.
+Кампазіцыя рамана сабраная вакол цэнтральнай лініі, у якасці якой Бахарэвіч ўзяў кананічны сюжэт з казкі [[Браты Грым|братоў Грым]] [[Гензель і Грэтэль|«Гензель і Грэтэль»]]. Гэтая [[фабула]] выкарыстоўваецца для таго, каб зноў падняць тэму беларускай гістарычнай траўмы — экспансіі моўнага імперыялізму, суіснуе з карыкатурным афіцыйным патрыятызмам і іранічна апісаным нацыяналізмам.
 == Героі ==
-* Лёся/Сіа — дзяўчынку ў рамане завуць спачатку Сіа, потым Лёся.
+* Лёся/Сіа — дзяўчынку ў рамане завуць спачатку Сіа, потым Лёся.
-* Лёччык — брат Лёсі.
+* Лёччык — брат Лёсі.
-* Бацька дзяцей — бацьку ў рамане не завуць ніяк. Ён проста Бацька.
+* Бацька дзяцей — бацьку ў рамане не завуць ніяк. Ён проста Бацька.
 * Доктар
-== Сэнс назвы ==
+== Пераклады ==
+У [[2018]] годзе ў [[Францыя|Францыі]] ў незалежным выдавецтве Le Ver à soie раман выйшаў у перакладзе на [[Французская мова|французскую мову]]. Гэта першы ў гісторыі раман, перакладзены на французскую непасрэдна з беларускай мовы. Перакладчыцай выступіла Алена Лапатнёва, рэдактаркай — Віржыні Шыманец, заснавальніца выдавецтва. <ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Як «Дзеці Аліндаркі» загаварылі па-француску|Сяргей Шупа|спасылка=https://www.svaboda.org/a/29598338.html|выдавец=[[Радыё Свабодная Еўропа/Радыё Свабода|Радыё Свабода]]|дата публікацыі=17 лістапада 2018}}</ref>.
-Назва кнігі адсылае да паэмы [[Францішак Багушэвіч|Францішка Багушэвіча]] [[Кепска будзе|«Кепска будзе»]], да яе галоўнага героя Аліндаркі. Метафара «Дзяцей Аліндаркі» ўзятая з [[эсэ]] Бахарэвіча «Бог ня роўна delete» (цыкл [[Гамбурскі рахунак Бахарэвіча|«Гамбурскі рахунак Бахарэвіча»]]). У эсэ [[Францішак Багушэвіч|Мацей Бурачок]] перадае спалоханаму Аліндарку [[Дудка (інструмент)|дудку]] і той пачынае на ёй граць. Сам момант перадачы гэтай дудкі — ці то беларускай традыцыі — і з'яўляецца штуршком, які пераходзіць у раман. Але адрозніваецца сама свядомасьць рэцыпіентаў. Калі Аліндарка ў эсэ глядзіць на дудку неўразумела і паводзіць сябе з Бурачком пасіўна, то дзеці Аліндаркі — самі гаспадары свайго лёсу, актыўныя суб’екты дзеяння. І нават тыя казачныя прыгоды, у якія яны трапляюць, паўсталі ўласна з сітуацыі выбару, які здзяйсняецца імі самастойна.<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=З надзеяй трапіць на мапу|Ціхан Чарнякевіч|спасылка=https://www.svaboda.org/a/26872853.html|выдавец=[[Радыё Свабодная Еўропа/Радыё Свабода|Радыё Свабода]]|дата публікацыі=27 лютага 2015}}</ref>.
+У 2018 годзе раман выйшаў у выдавецтве «Le ver a soie» ў французскім перакладзе.
+У 2019 годзе ў берлінскім выдавецтве edition.fotoTAPETA выйшаў па-нямецку зборнік эсэістыкі «Парыж, Берлін і вёска» (з беларускай эсэ пераклалі Томас Вайлер і Ціна Вюншман). Раман «Сабакі Эўропы» выйшаў у маскоўскім выдавецтве <sub>«</sub>Время» ў аўтарскім перакладзе на рускую мову і трапіў у шорт-ліст прэміі «Большая книга». Вынікі прэміі будуць падведзеныя ў снежні 2019 года.
-== Пераклады кнігі ==
-* У [[2018]] годзе ў [[Францыя|Францыі]] ў незалежным выдавецтве Le Ver à soie раман выйшаў у перакладзе на [[Французская мова|французскую мову]]. Гэта першы ў гісторыі раман, перакладзены на французскую непасрэдна з беларускай мовы. Перакладчыцай выступіла Алена Лапатнёва, рэдактаркай — Віржыні Шыманец, заснавальніца выдавецтва. <ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Як «Дзеці Аліндаркі» загаварылі па-француску|Сяргей Шупа|спасылка=https://www.svaboda.org/a/29598338.html|выдавец=[[Радыё Свабодная Еўропа/Радыё Свабода|Радыё Свабода]]|дата публікацыі=17 лістапада 2018}}</ref>.
+У 2020 годзе раман «Дзеці Аліндаркі» выйшаў у англійскім перакладзе ў Вялікабрытаніі, у выдавецтве ''Scotland Street Press'' у перакладзе [[Джым Дынглі|Джыма Дынглі]] і Петры Рэйд<ref>[https://web.facebook.com/alhierd.bacharevic web.facebook.com/alhierd.bacharevic]</ref>.
-== Цікавыя факты ==
-* У працэсе напісання раман меў працоўную назву «Канцлягер Сонейка».<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Альгерд Бахарэвіч: “У мяне ці не ўпершыню атрымалася цалкам чытэльная кніжка”|Аляксандра Дорская|спасылка=https://budzma.by/news/alhyerd-bakharevich-knizhka.html|выдавец=[[Будзьма беларусамі!]]|дата публікацыі=16 кастрычніка 2014}}</ref>.
 == Узнагароды ==
@@ Радок 47: / Радок 57: @@
 == Спасылкі ==
-*[https://www.youtube.com/watch?v=1rsquUspyVo/ Альгерд Бахарэвіч чытае ўрывак з кнігі «Дзеці Аліндаркі»]
+* [https://www.youtube.com/watch?v=1rsquUspyVo/ Альгерд Бахарэвіч чытае ўрывак з кнігі «Дзеці Аліндаркі»]
-*[https://www.svaboda.org/a/26872853.html/ Рэцэнзія Ціхана Чарнякевіча]
+* [https://www.svaboda.org/a/26872853.html/ Рэцэнзія Ціхана Чарнякевіча]
-*[https://nn.by/?c=ar&i=143929&lang=ru/ Рэцэнзія Марыі Мартысевіч]
+* [https://nn.by/?c=ar&i=143929&lang=ru/ Рэцэнзія Марыі Мартысевіч]
-*[http://journalby.com/news/literaturnyy-konstruktor-dlya-detey-alindarki-364/ Рэцэнзія Кацярыны Рускевіч]
+* [http://journalby.com/news/literaturnyy-konstruktor-dlya-detey-alindarki-364/ Рэцэнзія Кацярыны Рускевіч]
-*[https://budzma.by/news/alhyerd-bakharevich-knizhka.html/ Інтэрв'ю з Альгердам Бахарэвічам з нагоды выхаду кнігі «Дзеці Аліндаркі»]
+* [https://budzma.by/news/alhyerd-bakharevich-knizhka.html/ Інтэрв’ю з Альгердам Бахарэвічам з нагоды выхаду кнігі «Дзеці Аліндаркі»]
 [[Катэгорыя:Літаратурныя творы паводле алфавіта]]