Курды: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Не беларуская мова, без крыніц Адхілена апошняя 1 змена (84.210.66.167) і адноўлена версія 2268814 DobryBrat |
др Выпраўлена арфаграфічная памылка |
||
Радок 11: | Радок 11: | ||
[[Выява:Kurdish-inhabited_areas_of_the_Middle_East_and_the_Soviet_Union_in_1986.jpg|thumb|right|300px|Карта рассялення курдаў (па дадзеных на [[1986]] г.)]] |
[[Выява:Kurdish-inhabited_areas_of_the_Middle_East_and_the_Soviet_Union_in_1986.jpg|thumb|right|300px|Карта рассялення курдаў (па дадзеных на [[1986]] г.)]] |
||
'''Ку́рды''' ({{lang-ku|کورد}}) — народ з выразна |
'''Ку́рды''' ({{lang-ku|کورد}}) — народ з выразна акрэсленымі этнічнымі прыметамі, тысячагоддзямі жывуць на сваёй гістарычнай радзіме, якую называюць [[Курдыстан]]ам — краінай курдаў. Размаўляюць на [[курдская мова|курдскай мове]]. Курдыстан падзелены паміж [[Турцыя]]й, [[Ірак]]ам, [[Іран]]ам і [[Сірыя]]й. Яны захавалі сваю мову, самабытныя рысы, традыцыі і культуру. Спробы іншаземных заваёўнікаў асіміляваць былі няўдалымі. Агульная колькасць — 14835000 чал.<ref>[http://www.joshuaproject.net/peoples.php?peo3=12877 Kurd, Kurmanji]</ref> |
||
Большасць вернікаў з'яўляюцца [[суніты|мусульманамі-сунітамі]]. Акрамя гэтага, 2 млн — [[езіды]]. |
Большасць вернікаў з'яўляюцца [[суніты|мусульманамі-сунітамі]]. Акрамя гэтага, 2 млн — [[езіды]]. |
Версія ад 08:28, 30 снежня 2020
Курды (کورد) | |
Агульная колькасць | 14835 тыс. |
---|---|
Рэгіёны пражывання | Турцыя, Іран, Ірак, Сірыя, Арменія, Грузія, Азербайджан, Ліван |
Мова | курдская |
Рэлігія | іслам, езідызм |
Блізкія этнічныя групы | персы, талышы, асеціны, луры |
Ку́рды (курд.: کورد) — народ з выразна акрэсленымі этнічнымі прыметамі, тысячагоддзямі жывуць на сваёй гістарычнай радзіме, якую называюць Курдыстанам — краінай курдаў. Размаўляюць на курдскай мове. Курдыстан падзелены паміж Турцыяй, Іракам, Іранам і Сірыяй. Яны захавалі сваю мову, самабытныя рысы, традыцыі і культуру. Спробы іншаземных заваёўнікаў асіміляваць былі няўдалымі. Агульная колькасць — 14835000 чал.[1]
Большасць вернікаў з'яўляюцца мусульманамі-сунітамі. Акрамя гэтага, 2 млн — езіды.
Рассяленне
У цяперашні час курдаў налічваецца не менш за 30 млн чалавек. Большасць курдаў расселена ў рэгіёне Курдыстана. Амаль за 2,5 млн курдаў раскіданыя па краінах Еўропы і Амерыкі, дзе яны стварылі магутныя і арганізаваныя суполкі.
Курды ў Турцыі
Самы вялікі масіў курдскай этнічнай тэрыторыі займае паўднёвы ўсход і ўсход Турцыі ў раёне возера Ван і горадзе Дыярбакыр. Асобныя курдскія паселішчы раскіданыя таксама па ўсёй Анатоліі, буйныя курдскія дыяспары сканцэнтраваны ў вялікіх гарадах на захадзе Турцыі. Экспертныя ацэнкі кажуць пра 20—23% насельніцтва краіны, што можа складаць да 16—20 млн чалавек.
У сучаснай Турцыі выкарыстанне курдскай мовы не заахвочваецца, адзінай дзяржаўнай мовай з'яўляецца турэцкая, выкарыстанне курдскай мовы да нядаўняга часу каралася ўладамі. Курдская лацінка была забароненая, курдам адмаўлялі ў рэгістрацыі імёнаў, запісаных курдскай лацінкай. Пачынаючы з заснавання Турэцкай Рэспублікі, нават слова «курд» у Турцыі было забаронена, у афіцыйных паведамленнях курдаў называлі «горнымі туркамі».
У цяперашні час курдскае пытанне з'яўляецца адным з ключавых пры абмеркаванні далейшай еўраінтэграцыі Турцыі. Еўропа патрабуе большай рэгіяналізацыі і аўтанамізацыі курдаў, а таксама захавання іх правоў у адпаведнасці з еўрапейскімі стандартамі.