Трэці Дом Саветаў: Розніца паміж версіямі

Трэці Дом Саветаў
	Славутасць
Трэці Дом Саветаў
	53°54′34″ пн. ш. 27°33′28″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь;
Месцазнаходжанне	Мінск;
Архітэктар	Аляксей Аляксандравіч Дзянісаў і Уладзімір Мікалаевіч Вараксін
Дата пабудовы	1936 год
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000012шыфр 713Г000012
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 00:03, 26 лютага 2021

Трэці Дом Саветаў — жылы дом у Мінску, размешчаны на рагу вуліц Максіма Багдановіча (дом № 23) і Старажоўскай.

Гісторыя

Пабудаваны ў 1936 годзе па праекце А. Дзянісава і У. Вараксіна^[1]. Да вайны меў адрас вул. Горкага, 21/52^[2]. У будынку, дзе былі пераважна трох- і чатырохпакаёвыя кватэры, пасяліліся пераважна сем’і вышэйшых афіцэраў РККА. Кватэры мелі ўсе магчымыя на той час выгоды: каналізацыю, тэлефанізацыю і нават ванныя пакоі^[3].

У кватэры № 24 пражываў наркам асветы Ананій Дзякаў^[3], арыштаваны дома 11 мая 1937 года. У кватэры № 25 пражываў беларускі пісьменнік і эканаміст Янка Нёманскі, арыштаваны дома 27 красавіка 1937 года. Наменклатурны, але ня толькі. Паводле гісторыка Ірыны Варанковай, да 1941 года тут жыла артыстка Ларыса Александроўская^[2].

У пачатку Вялікай Айчыннай вайны, 24 ліпеня 1941 года — у дзень масіраваных атак Мінск з паветра — у скляпеннях дома, якія былі прыстасаваны для бомбасховішча, схаваліся людзі. У асноўным гэта былі жанчыны і дзеці^[1], сем’і мабілізаваных вайскоўцаў, якія не паспелі эвакуявацца^[3]. Паводле ўспамінаў старшыні Савета Народных Камісараў БССР Івана Крупені «бомба, якая ўзарвалася побач у адзін момант выклікала пажар. Усе пад’езды і падыходы былі ахоплены полымем. Там загінула больш за 100 безабаронных людзей»^[1].

Будынак быў адноўлены ў 1947 годзе^[2]. Першы паверх займае прадуктовы магазін «Траецкі»^[1].

Архітэктура

Вядомы беларускі архітэктар А. Воінаў не раз крытыкаваў дрэнную планіроўку ўнутраных памяшканняў^[1]:

Самы вялікі па плошчы пакой аднесены ўглыб кватэры, і каб прайсці ў яго, трэба прайсці праз меншае па памерах жылое памяшканне. Разам с тым тут цікава вырашаны фасады, ў якіх простымі сродкамі з прымяненнем рознай па колеру і фактуры тынкоўцы і вертыкальных невялікага выступу пілястраў дасягнута высокая архітэктурна-мастацкая выразнасць.

Зноскі

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Трэці Дом Саветаў

[mensk-1] а ^б ^в ^г ^д III Дом Саветаў. Вуліца Максіма Багдановіча, 23.

[svabod1-1-2] а ^б ^в Расстраляныя літаратары. Янка Нёманскі, акадэмік з лірычнай душой, забіты за «шкодніцтва». 23 кастрычніка 2017

[svabod1-2-3] а ^б ^в Траецкая гара ў гісторыі. Вандроўка вакол месца, дзе адбудзецца канцэрт #БНР100

[1]

[2]

[3]

@@ Радок 43: / Радок 43: @@
 == Гісторыя ==
 [[Файл:Miensk, Trajeckaje pradmieście, Vialikaja Barysaŭskaja-Trajeckaja. Менск, Траецкаe прадмесьце, Вялікая Барысаўская-Траецкая (1936).jpg|міні|злева|Дом у 1936 годзе]]
-Пабудаваны у 1936 годзе па праекце [[А. Дзянісаў (архітэктар)|А. Дзянісава]] і [[У. Вараксін]]а<ref name="mensk">[http://mensk.by/modules.php?name=Articles&pa=showarticle&articles_id=15 III Дом Саветаў. Вуліца Максіма Багдановіча, 23.]</ref>. Да вайны меў адрас вул. Горкага, 21/52<ref name="svabod1-1">[https://svabod1.azureedge.net/a/28810242.html Расстраляныя літаратары. Янка Нёманскі, акадэмік з лірычнай душой, забіты за «шкодніцтва». 23 кастрычніка 2017]</ref>. У будынку, дзе былі пераважна трох- і чатырохпакаёвыя кватэры, пасяліліся пераважна сем’і вышэйшых афіцэраў [[РККА]]. Кватэры мелі ўсе магчымыя на той час выгоды: каналізацыю, тэлефанізацыю і нават ванныя пакоі<ref name="svabod1-2"/>.
+Пабудаваны ў 1936 годзе па праекце [[А. Дзянісаў (архітэктар)|А. Дзянісава]] і [[У. Вараксін]]а<ref name="mensk">[http://mensk.by/modules.php?name=Articles&pa=showarticle&articles_id=15 III Дом Саветаў. Вуліца Максіма Багдановіча, 23.]</ref>. Да вайны меў адрас вул. Горкага, 21/52<ref name="svabod1-1">[https://svabod1.azureedge.net/a/28810242.html Расстраляныя літаратары. Янка Нёманскі, акадэмік з лірычнай душой, забіты за «шкодніцтва». 23 кастрычніка 2017]</ref>. У будынку, дзе былі пераважна трох- і чатырохпакаёвыя кватэры, пасяліліся пераважна сем’і вышэйшых афіцэраў [[РККА]]. Кватэры мелі ўсе магчымыя на той час выгоды: каналізацыю, тэлефанізацыю і нават ванныя пакоі<ref name="svabod1-2"/>.
-У кватэры № 24 пражываў наркам асветы [[Ананій Дзякаў]]<ref name="svabod1-2"/>, арыштаваны дома 11 мая 1937 года. У кватэры № 25 пражываў беларускі пісьменнік і эканаміст [[Янка Нёманскі]], арыштаваны дома 27 красавіка 1937 года. Намэнклятурны, але ня толькі. Паводле гісторыка [[Ірына Варанкова|Ірыны Варанковай]], да 1941 года тут жыла артыстка [[Ларыса Александроўская]]<ref name="svabod1-1"/>.
+У кватэры № 24 пражываў наркам асветы [[Ананій Дзякаў]]<ref name="svabod1-2"/>, арыштаваны дома 11 мая 1937 года. У кватэры № 25 пражываў беларускі пісьменнік і эканаміст [[Янка Нёманскі]], арыштаваны дома 27 красавіка 1937 года. Наменклатурны, але ня толькі. Паводле гісторыка [[Ірына Варанкова|Ірыны Варанковай]], да 1941 года тут жыла артыстка [[Ларыса Александроўская]]<ref name="svabod1-1"/>.
 У пачатку [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]], 24 ліпеня 1941 года — у дзень [[Бамбардзіроўка Мінска|масіраваных атак Мінск з паветра]] — у скляпеннях дома, якія былі прыстасаваны для [[бомбасховішча]], схаваліся людзі. У асноўным гэта былі жанчыны і дзеці<ref name="mensk"/>, сем’і мабілізаваных вайскоўцаў, якія не паспелі [[Эвакуацыя ў СССР у час Вялікай Айчыннай вайны|эвакуявацца]]<ref name="svabod1-2">[https://svabod1.azureedge.net/a/trajeckaja-hara-u-historyi/29120218.html Траецкая гара ў гісторыі. Вандроўка вакол месца, дзе адбудзецца канцэрт #БНР100]</ref>. Паводле ўспамінаў [[Старшыня СНК БССР|старшыні Савета Народных Камісараў БССР]] [[Іван Крупеня|Івана Крупені]] «бомба, якая ўзарвалася побач у адзін момант выклікала пажар. Усе пад’езды і падыходы былі ахоплены полымем. Там загінула больш за 100 безабаронных людзей»<ref name="mensk"/>.