Браслаў (гміна): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 18: Радок 18:
|Катэгорыя ў Commons =
|Катэгорыя ў Commons =
}}
}}
'''Гміна Браслаў''' ({{lang-pl|Gmina Brasław}}) колішняя [[вясковая гміна]], якая існавала да 1939 года на тэрыторыі [[Віленская зямля|Віленскай зямлі]]<ref name="rozbieżność"/>, [[Віленскае ваяводства (Польская Рэспубліка)|Віленскага ваяводства]] (цяпер тэрыторыя [[Беларусь|Беларусі]]). Сядзіба размяшчалася ў мястэчку [[Браслаў]] (1587 жых. у [[1921]] годзе<ref name="skorowidz">Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom VII - Część II - Ziemia Wileńska Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Браслаў i Wilejka, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923</ref>)<ref name="gus">Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej ''podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 года'', Książnica-Atlas, Lwów 1933</ref>, якое з 15 сакавіка 1927 года, не атрымаўшы гарадскіх правоў, было сядзібай таксама [[Браслаўскі павет (Польская Рэспубліка)|Браслаўскага павета]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1927|numer=24|pozycja=193}}</ref>.
'''Гміна Браслаў''' ({{lang-pl|Gmina Brasław}}) — колішняя [[вясковая гміна]], якая існавала да 1939 года на тэрыторыі [[Віленская зямля|Віленскай зямлі]]<ref name="rozbieżność"/>, [[Віленскае ваяводства (Польская Рэспубліка)|Віленскага ваяводства]] (цяпер тэрыторыя [[Беларусь|Беларусі]]). Сядзіба размяшчалася ў мястэчку [[Браслаў]] (1587 жых. у [[1921]] годзе<ref name="skorowidz">Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej — Tom VII — Część II — Ziemia Wileńska — Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Браслаў i Wilejka, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923</ref>)<ref name="gus">Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej — ''podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 года'', Książnica-Atlas, Lwów 1933</ref>, якое з 15 сакавіка 1927 года, не атрымаўшы гарадскіх правоў, было сядзібай таксама [[Браслаўскі павет (Польская Рэспубліка)|Браслаўскага павета]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1927|numer=24|pozycja=193}}</ref>.


Першапачаткова тэрыторыя гміны ўваходзіла ў склад [[Новааляксандраўскі павет (Польская Рэспубліка)|Езяроскага павета]] ў [[Ковенская губерня|Ковенскай губерні]]. [[31 кастрычніка]] [[1919]] гміна была ўключана ў склад новаўтворанага [[Браслаўскі павет (Польская Рэспубліка)|Браслаўскага павета]] [[Віленская акруга|Віленскай акругі]] [[Грамадзянская ўправа Усходніх зямель|Грамадзянскай управы Усходніх зямель]]<ref>Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 25, poz. 257</ref><ref name="romer">Spis ludności na terenach administrowanych przez [[Грамадзянская ўправа Усходніх зямель|Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich]] z mapą, Eugenjusz Romer, Lwów-Warszawa, 1919</ref>. [[20 снежня]] [[1920]] гміна ўвайшла ў склад часовай Навагрудскай акругі<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1920|numer=115|pozycja=760}}</ref>, a [[19 лютага]] [[1921]] была ўключана ў склад навастворанага [[Навагрудскае ваяводства (Польшча)|Навагрудскага ваяводства]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1921|numer=16|pozycja=93}}</ref>. З [[13 красавіка]] [[1922]]<ref name="rozbieżność"/> года ў складзе [[Віленская зямля|Віленскай зямл]]і<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1922|numer=26|pozycja=213}} Art. 8.</ref>, ператворанай [[20 студзеня]] [[1926]] года ў [[Віленскае ваяводства (1926—1939)|Віленскае ваяводства]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1926|numer=6|pozycja=29}}</ref>. Гміна Браслаў была адной з 7 гмін, размешчаных на граніцы з [[Латвійская Рэспубліка|Латвіяй]].
Першапачаткова тэрыторыя гміны ўваходзіла ў склад [[Новааляксандраўскі павет (Польская Рэспубліка)|Езяроскага павета]] ў [[Ковенская губерня|Ковенскай губерні]]. [[31 кастрычніка]] [[1919]] гміна была ўключана ў склад новаўтворанага [[Браслаўскі павет (Польская Рэспубліка)|Браслаўскага павета]] [[Віленская акруга|Віленскай акругі]] [[Грамадзянская ўправа Усходніх зямель|Грамадзянскай управы Усходніх зямель]]<ref>Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 25, poz. 257</ref><ref name="romer">Spis ludności na terenach administrowanych przez [[Грамадзянская ўправа Усходніх зямель|Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich]] z mapą, Eugenjusz Romer, Lwów-Warszawa, 1919</ref>. [[20 снежня]] [[1920]] гміна ўвайшла ў склад часовай Навагрудскай акругі<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1920|numer=115|pozycja=760}}</ref>, a [[19 лютага]] [[1921]] была ўключана ў склад навастворанага [[Навагрудскае ваяводства (Польшча)|Навагрудскага ваяводства]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1921|numer=16|pozycja=93}}</ref>. З [[13 красавіка]] [[1922]]<ref name="rozbieżność"/> года ў складзе [[Віленская зямля|Віленскай зямлі]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1922|numer=26|pozycja=213}} — Art. 8.</ref>, ператворанай [[20 студзеня]] [[1926]] года ў [[Віленскае ваяводства (1926—1939)|Віленскае ваяводства]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1926|numer=6|pozycja=29}}</ref>. Гміна Браслаў была адной з 7 гмін, размешчаных на граніцы з [[Латвійская Рэспубліка|Латвіяй]].


У лістападзе [[1939]] года павет [[Уз’яднанне Заходняй Беларусі з БССР|уключаны ў склад БССР]], скасаваны [[15 студзеня]] [[1940]] года разам з гмінамі.
У лістападзе [[1939]] года павет [[Уз’яднанне Заходняй Беларусі з БССР|уключаны ў склад БССР]], скасаваны [[15 студзеня]] [[1940]] года разам з гмінамі.


== Дэмаграфія ==
== Дэмаграфія ==
Паводле [[Перапіс насельніцтва Польшчы (1921)|перапісу насельніцтва Польшчы 1921 года]] ў гміне пражываў 11 181 чал., 8205 вызнавалі [[каталіцтва]], 1366 - [[праваслаўе]], 8 - [[евангелікі|евангельскую вер]]у, 301 - [[стараверства|стараверства]], 3 - [[грэка-каталіцтва]], 6 - [[іслам]], 1292 - [[іўдаізм]]. Таксама 5229 жых. назвалі сябе [[палякі|паляк]]амі, 4418 - [[беларусы|беларус]]амі, 1 - [[немцы|немц]]амі, 978 - [[яўрэі|яўрэ]]ямі, 429 - [[літоўцы|літоўц]]амі, 123 - [[рускія|рускі]]мі, 2 - [[латышы|латыш]]амі і 1 - [[эстонцы|эстонц]]ам. Мелася 1913 жылых будынкаў<ref name=":0222222">{{Cytuj |autor = |tytuł = Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. |data = 1924 |wolumin = T. 7, część 2 |s = 3}}</ref>.
Паводле [[Перапіс насельніцтва Польшчы (1921)|перапісу насельніцтва Польшчы 1921 года]] ў гміне пражываў 11 181 чал., 8205 вызнавалі [[каталіцтва]], 1366 — [[праваслаўе]], 8 — [[евангелікі|евангельскую веру]], 301 — [[стараверства]], 3 — [[грэка-каталіцтва]], 6 — [[іслам]], 1292 — [[іўдаізм]]. Таксама 5229 жых. назвалі сябе [[палякі|палякамі]], 4418 — [[беларусы|беларусамі]], 1 — [[немцы|немцамі]], 978 — [[яўрэі|яўрэямі]], 429 — [[літоўцы|літоўцамі]], 123 — [[рускія|рускімі]], 2 — [[латышы|латышамі]] і 1 — [[эстонцы|эстонцам]]. Мелася 1913 жылых будынкаў<ref name=":0222222">{{Cytuj |autor = |tytuł = Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. |data = 1924 |wolumin = T. 7, część 2 |s = 3}}</ref>.


{{Зноскі}}
{{Зноскі}}

Версія ад 21:06, 15 сакавіка 2021

Браслаў
польск.: Brasław
Краіна
Уваходзіць у да 1919: Езяроскі
1919–39: Браслаўскі
Уключае 183 грамады
Адміністрацыйны цэнтр Браслаў
Дата ўтварэння 1921[1]
Дата скасавання 1939
Насельніцтва (1931) 13 113[2]
Шчыльнасць 40 чал./км²
Плошча 392,3[2]

Гміна Браслаў (польск.: Gmina Brasław) — колішняя вясковая гміна, якая існавала да 1939 года на тэрыторыі Віленскай зямлі[1], Віленскага ваяводства (цяпер тэрыторыя Беларусі). Сядзіба размяшчалася ў мястэчку Браслаў (1587 жых. у 1921 годзе[3])[4], якое з 15 сакавіка 1927 года, не атрымаўшы гарадскіх правоў, было сядзібай таксама Браслаўскага павета[5].

Першапачаткова тэрыторыя гміны ўваходзіла ў склад Езяроскага павета ў Ковенскай губерні. 31 кастрычніка 1919 гміна была ўключана ў склад новаўтворанага Браслаўскага павета Віленскай акругі Грамадзянскай управы Усходніх зямель[6][7]. 20 снежня 1920 гміна ўвайшла ў склад часовай Навагрудскай акругі[8], a 19 лютага 1921 была ўключана ў склад навастворанага Навагрудскага ваяводства[9]. З 13 красавіка 1922[1] года ў складзе Віленскай зямлі[10], ператворанай 20 студзеня 1926 года ў Віленскае ваяводства[11]. Гміна Браслаў была адной з 7 гмін, размешчаных на граніцы з Латвіяй.

У лістападзе 1939 года павет уключаны ў склад БССР, скасаваны 15 студзеня 1940 года разам з гмінамі.

Дэмаграфія

Паводле перапісу насельніцтва Польшчы 1921 года ў гміне пражываў 11 181 чал., 8205 вызнавалі каталіцтва, 1366 — праваслаўе, 8 — евангельскую веру, 301 — стараверства, 3 — грэка-каталіцтва, 6 — іслам, 1292 — іўдаізм. Таксама 5229 жых. назвалі сябе палякамі, 4418 — беларусамі, 1 — немцамі, 978 — яўрэямі, 429 — літоўцамі, 123 — рускімі, 2 — латышамі і 1 — эстонцам. Мелася 1913 жылых будынкаў[12].

Зноскі

  1. а б в Існуе разыходжанне ў вызначэнні прыналежнасці паўночна-заходніх гмін Браслаўскага павета (гміны Браслаў, Дрысвяты, Дукшты, Опса, Плюсы, Рымшаны, Слабодка, Смолвы і Відзы) на мяжы 1921—1922 гадоў. Dz. U. z 1922 r. Nr 26, poz. 213 (Арт. 1) называе Браслаўскі павет адным з 5 паветаў (разам з Віленскім, Ашмянскім, Свянцянскім і Троцкім) Віленскай зямлі, над якім была ўсталявана дзяржаўная ўлада ў 1922 годзе (гэта значыць тэрыторыі, якія ўваходзілі ў склад Сярэдняй Літвы). З іншага боку, Паказальнік населеных пунктаў Польскай Рэспублікі, выдадзены Галоўным статыстычным упраўленнем у 1923 годзе, называе Браслаўскі павет адным з паветаў (разам з Дунілавіцкім, Дзісенскім і Вілейскім), якія ў 1922 годзе былі перададзены з Навагрудскага ваяводства і ў склад Віленскай зямлі, і прыводзіць адначасова падрабязную статыстыку для гэтых гмін з 30 верасня 1921 года. Таксама іншыя крыніцы (між іншым карты) падаюць інфармацыю пра далучэнне на мяжы 1921—1922 гадоў да Сярэдняй Літвы Браслаўскага і Лідскага паветаў (Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku, 2005; Atlas Historyczny Polski, PKWK, 1967). Разыходжанне ўзнікла праз розныя інтэрпрэтацыі, праведзеных на тэрыторыі Браслаўскага павета (а таксама Лідскага павета) «выбараў у Віленскі сейм» на падставе пастановы Сейма Польшчы ад 16 лістапада 1921 года, якая паклала канец палітычнай барацьбе на гэтых тэрыторыях. Адам Мяльцарак сцвярджае, што Браслаўскі і Лідскі паветы фактычна да Сярэдняй Літвы не адносіліся.
  2. а б Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom I - Województwo Wileńskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1938
  3. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej — Tom VII — Część II — Ziemia Wileńska — Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Браслаў i Wilejka, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923
  4. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej — podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 года, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  5. Dz. U. z 1927 r. Nr 24, poz. 193
  6. Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 25, poz. 257
  7. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich z mapą, Eugenjusz Romer, Lwów-Warszawa, 1919
  8. Dz. U. z 1920 r. Nr 115, poz. 760
  9. Dz. U. z 1921 r. Nr 16, poz. 93
  10. Dz. U. z 1922 r. Nr 26, poz. 213 — Art. 8.
  11. Dz. U. z 1926 r. Nr 6, poz. 29
  12. Шаблон:Cytuj

Шаблон:Гміна Браслаў (Польская Рэспубліка)