Веліжскі павет: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др рыма- ==> рымска-, перанесена: Рыма-Каталіцкі → Рымска-Каталіцкі, typos fixed:   → з дапамогай AWB
Няма тлумачэння праўкі
Радок 13: Радок 13:
|насельніцтва = 100 079 жыхароў (1897)
|насельніцтва = 100 079 жыхароў (1897)
}}
}}
'''Ве́ліжскі павет''', ('''Вяліжскі павет''') — адміністрацыйная адзінка ў складзе [[Пскоўская губерня|Пскоўскай]] і [[Полацкая губерня|Полацкай губерняў]], [[Полацкае намесніцтва|Полацкага намесніцтва]], [[Беларуская губерня|Беларускай]], [[Віцебская губерня|Віцебскай губерняў]], якая існавала ў 1772-1927 гадах. Самы ўсходні павет Віцебскай губерні. Трэці па плошчы (пасля Люцынскага і Полацкага) павет Віцебскай губерні (пасля скасавання ў 1866 г. Суражскага павета). Уваходзіў у [[Мяжа аселасці|мяжу аселасці]]. Цэнтр - [[горад Веліж]].
'''Ве́ліжскі павет''', ''Вяліжскі павет'' — адміністрацыйная адзінка ў складзе [[Пскоўская губерня|Пскоўскай]] і [[Полацкая губерня|Полацкай губерняў]], [[Полацкае намесніцтва|Полацкага намесніцтва]], [[Беларуская губерня|Беларускай]], [[Віцебская губерня|Віцебскай губерняў]], якая існавала ў 1772—1927 гадах. Самы ўсходні павет Віцебскай губерні. Трэці па плошчы (пасля Люцынскага і Полацкага) павет Віцебскай губерні (пасля скасавання ў 1866 г. Суражскага павета). Уваходзіў у [[Мяжа аселасці|мяжу аселасці]]. Цэнтр — [[горад Веліж]].

== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
Веліжскі павет у складзе Пскоўскай губерні [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] быў утвораны ў [[1772]] годзе пасля [[Падзелы Рэчы Паспалітай|1-га падзелу Рэчы Паспалітай]]. У 1776 г. павет быў перададзены ў Полацкую губерню (з 1778 г. — намесніцтва). У 1796 г. павет адышоў да [[Беларуская губерня|Беларускай губерні]], а ў 1802 г. — да Віцебскай. У сакавіку 1924 г. у сувязі са скасаваннем Віцебскай губерні павет быў перададзены ў Пскоўскую губерню. 1 жніўня 1927 г. павет быў скасаваны разам з губерняй.
Веліжскі павет у складзе Пскоўскай губерні [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] быў утвораны ў [[1772]] годзе пасля [[Падзелы Рэчы Паспалітай|1-га падзелу Рэчы Паспалітай]]. У 1776 годзе павет быў перададзены ў Полацкую губерню (з 1778 года — намесніцтва). У 1796 годзе павет адышоў да [[Беларуская губерня|Беларускай губерні]], а ў 1802 годзе — да Віцебскай. У сакавіку 1924 года ў сувязі са скасаваннем Віцебскай губерні павет быў перададзены ў Пскоўскую губерню. 1 жніўня 1927 года павет быў скасаваны разам з губерняй.

== Насельніцтва ==
== Насельніцтва ==
Па дадзеных перапісу 1897 года, ў павеце пражывала 100,1 тыс. чал.<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=5 Дадзеныя агульнага перапісу насельніцтва Расійскай імперыі на "Демоскоп Weekly"]</ref> У тым ліку [[беларусы|беларусаў]] - 85,7%, [[яўрэі|яўрэяў]] - 9,8%, [[латышы|латышоў]] - 2,5%, [[рускія|рускіх]] - 1,3%. У павятовым горадзе Вяліжы пражывала 12 193 чал.
Па дадзеных перапісу 1897 года ў павеце пражывала 100,1 тыс. чал.<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=5 Дадзеныя агульнага перапісу насельніцтва Расійскай імперыі на «Демоскоп Weekly»]</ref> У тым ліку [[беларусы|беларусаў]] — 85,7 %, [[яўрэі|яўрэяў]] — 9,8 %, [[латышы|латышоў]] — 2,5 %, [[рускія|рускіх]] — 1,3 %. У павятовым горадзе Вяліжы пражывала 12 193 чал.
У 1926 годзе ў павеце, які зменшыўся да таго часу па плошчы, пражывала 128,2 тыс. чал.
У 1926 годзе ў павеце, які зменшыўся да таго часу па плошчы, пражывала 128,2 тыс. чал.

== Адміністрацыйны падзел ==
== Адміністрацыйны падзел ==
У 1906 годзе ў павеце было 13 валасцей <ref>[http://www.radzima.net/be/uezd/velizhskiy.html Веліжскі павет на Radzima.net]</ref>:
У 1906 годзе ў павеце было 13 валасцей <ref>[http://www.radzima.net/be/uezd/velizhskiy.html Веліжскі павет на Radzima.net]</ref>:
* Баранаўская,
* Баранаўская,
* Будніцкая,
* Будніцкая,
* Вузскаўская,
* Вузскаўская,
* Вязьменская (цэнтр - м. Крутое),
* Вязьменская (цэнтр — м. Крутое),
* Ільінская,
* Ільінская,
* Казакоўская,
* Казакоўская,
* Крэстаўская,
* Крэстаўская,
* Маклакоўская,
* Маклакоўская,
* Сярцейская,
* Сярцейская,
* Усвяцкая,
* Усвяцкая,
* Усмынская,
* Усмынская,
* Царкавішчанская,
* Царкавішчанская,
* Чапельская.
* Чапельская.
У 1926 годзе колькасць валасцей скарацілася да шасці:
У 1926 годзе колькасць валасцей скарацілася да шасці:
* Веліжская,
* Веліжская,
* Ільінская,
* Ільінская,
* Крэстаўская,
* Крэстаўская,
* Селязнёўская,
* Селязнёўская,
* Усвяцкая,
* Усвяцкая,
* Усмынская.
* Усмынская.

== Сучаснае становішча ==
== Сучаснае становішча ==
У цяперашні час тэрыторыя павета (у межах на 1917 г.) уваходзіць у склад [[Веліжскі раён|Веліжскага раёна]] [[Смаленская вобласць|Смаленскай вобласці]], Куньінскага і Усвяцкага раёнаў [[Пскоўская вобласць|Пскоўскай вобласці]], Заходнедзвінскага і Жаркоўскага раёнаў [[Цвярская вобласць|Цвярской вобласці]] [[Расія|Расіі]] і [[Віцебскі раён|Віцебскага раёна]] [[Віцебская вобласць|Віцебскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]].
У цяперашні час тэрыторыя павета (у межах на 1917 г.) уваходзіць у склад [[Веліжскі раён|Веліжскага раёна]] [[Смаленская вобласць|Смаленскай вобласці]], Куньінскага і Усвяцкага раёнаў [[Пскоўская вобласць|Пскоўскай вобласці]], Заходнедзвінскага і Жаркоўскага раёнаў [[Цвярская вобласць|Цвярской вобласці]] [[Расія|Расіі]] і [[Віцебскі раён|Віцебскага раёна]] [[Віцебская вобласць|Віцебскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]].


== Вядомыя асобы ==
== Вядомыя асобы ==
* [[Сяргей Барысавіч Вярхоўскі|Сяргей Вярхоўскі]] (1909—1963) — савецкі военачальнік беларускага паходжання, [[контр-адмірал]].
* [[Сяргей Барысавіч Вярхоўскі|Сяргей Вярхоўскі]] (1909—1963) — савецкі военачальнік беларускага паходжання, [[контр-адмірал]].
* [[Георгій Хрысанфавіч Даўгяла|Георгій Даўгяла]] (1902-1974) — беларускі вучоны-тэрапеўт, прафесар, заслужаны дзеяч навукі БССР.
* [[Георгій Хрысанфавіч Даўгяла|Георгій Даўгяла]] (1902—1974) — беларускі вучоны-тэрапеўт, прафесар, заслужаны дзеяч навукі БССР.
* [[Бацька Мінай]] (1891—1964) — адзін з арганізатараў і кіраўнікоў партызанскага руху ў Віцебскай вобласці, [[Герой Савецкага Саюза]].
* [[Бацька Мінай]] (1891—1964) — адзін з арганізатараў і кіраўнікоў партызанскага руху ў Віцебскай вобласці, [[Герой Савецкага Саюза]].
* [[Мікалай Якаўлевіч Нікіфароўскі|Мікалай Нікіфароўскі]] (1845—1910) — беларускі этнограф і фалькларыст.
* [[Мікалай Якаўлевіч Нікіфароўскі|Мікалай Нікіфароўскі]] (1845—1910) — беларускі этнограф і фалькларыст.

⚫
{{зноскі}}


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==
* [http://starye-karty.litera-ru.ru/uezd/vit_karta-velizhskiy_uezd.html Старыя карты Веліжскага павета на сайце "Литера Ру"]
* [http://starye-karty.litera-ru.ru/uezd/vit_karta-velizhskiy_uezd.html Старыя карты Веліжскага павета на сайце «Литера Ру»]
* [https://www.radzima.net/be/uezd/velizhskiy.html Веліжскі павет на сайце Radzima.net]
* [https://www.radzima.net/be/uezd/velizhskiy.html Веліжскі павет на сайце Radzima.net]
* [http://www.nobility.by/advices/church/orthodox/vialiski-paviet.shtml Праваслаўныя цэрквы Веліжскага павета на сайце [[Згуртаванне беларускай шляхты|Згуртавання беларускай шляхты]]]
* [http://www.nobility.by/advices/church/orthodox/vialiski-paviet.shtml Праваслаўныя цэрквы Веліжскага павета на сайце [[Згуртаванне беларускай шляхты|Згуртавання беларускай шляхты]]]
* [http://www.nobility.by/advices/church/roman-catholic/vialiski-paviet.shtml Рымска-Каталіцкія касцёлы Веліжскага павета на сайце [[Згуртаванне беларускай шляхты|Згуртавання беларускай шляхты]]]
* [http://www.nobility.by/advices/church/roman-catholic/vialiski-paviet.shtml Рымска-Каталіцкія касцёлы Веліжскага павета на сайце [[Згуртаванне беларускай шляхты|Згуртавання беларускай шляхты]]]


⚫
{{зноскі}}
{{Паветы Віцебскай губерні}}
{{Паветы Віцебскай губерні}}


[[Катэгорыя:Паветы Віцебскай губерні]]
[[Катэгорыя:Паветы Віцебскай губерні]]
[[Катэгорыя:Паветы Полацкай губерні]]
[[Катэгорыя:Паветы Полацкай губерні]]
[[Катэгорыя:Веліж]]
[[Катэгорыя:Веліжскі павет| ]]
[[Катэгорыя:Веліжскі павет]]

Версія ад 23:36, 20 сакавіка 2021

Веліжскі павет
Герб
Герб
Краіна  Расійская імперыя
Уваходзіць у Віцебская губерня
Адміністрацыйны цэнтр Веліж
Дата ўтварэння 1772
Дата скасавання 1927
Насельніцтва 100 079 жыхароў (1 897)
Плошча 4,4 тыс. кв. км
Веліжскі павет на карце

Ве́ліжскі павет, Вяліжскі павет — адміністрацыйная адзінка ў складзе Пскоўскай і Полацкай губерняў, Полацкага намесніцтва, Беларускай, Віцебскай губерняў, якая існавала ў 1772—1927 гадах. Самы ўсходні павет Віцебскай губерні. Трэці па плошчы (пасля Люцынскага і Полацкага) павет Віцебскай губерні (пасля скасавання ў 1866 г. Суражскага павета). Уваходзіў у мяжу аселасці. Цэнтр — горад Веліж.

Гісторыя

Веліжскі павет у складзе Пскоўскай губерні Расійскай імперыі быў утвораны ў 1772 годзе пасля 1-га падзелу Рэчы Паспалітай. У 1776 годзе павет быў перададзены ў Полацкую губерню (з 1778 года — намесніцтва). У 1796 годзе павет адышоў да Беларускай губерні, а ў 1802 годзе — да Віцебскай. У сакавіку 1924 года ў сувязі са скасаваннем Віцебскай губерні павет быў перададзены ў Пскоўскую губерню. 1 жніўня 1927 года павет быў скасаваны разам з губерняй.


Насельніцтва

Па дадзеных перапісу 1897 года ў павеце пражывала 100,1 тыс. чал.[1] У тым ліку беларусаў — 85,7 %, яўрэяў — 9,8 %, латышоў — 2,5 %, рускіх — 1,3 %. У павятовым горадзе Вяліжы пражывала 12 193 чал.

У 1926 годзе ў павеце, які зменшыўся да таго часу па плошчы, пражывала 128,2 тыс. чал.


Адміністрацыйны падзел

У 1906 годзе ў павеце было 13 валасцей [2]:

  • Баранаўская,
  • Будніцкая,
  • Вузскаўская,
  • Вязьменская (цэнтр — м. Крутое),
  • Ільінская,
  • Казакоўская,
  • Крэстаўская,
  • Маклакоўская,
  • Сярцейская,
  • Усвяцкая,
  • Усмынская,
  • Царкавішчанская,
  • Чапельская.

У 1926 годзе колькасць валасцей скарацілася да шасці:

  • Веліжская,
  • Ільінская,
  • Крэстаўская,
  • Селязнёўская,
  • Усвяцкая,
  • Усмынская.


Сучаснае становішча

У цяперашні час тэрыторыя павета (у межах на 1917 г.) уваходзіць у склад Веліжскага раёна Смаленскай вобласці, Куньінскага і Усвяцкага раёнаў Пскоўскай вобласці, Заходнедзвінскага і Жаркоўскага раёнаў Цвярской вобласці Расіі і Віцебскага раёна Віцебскай вобласці Беларусі.

Вядомыя асобы

Зноскі

  1. ↑ Дадзеныя агульнага перапісу насельніцтва Расійскай імперыі на «Демоскоп Weekly»
  2. ↑ Веліжскі павет на Radzima.net

Спасылкі

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Веліжскі_павет&oldid=3818092"