Дацэнт: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
'''Дацэнт''' (ад {{lang-la|docens, docentis}} "навучальны"; {{lang-en|Docent}}) - навуковае званне і пасада ў вышэйшай навучальнай установе многіх краін. У [[Беларусь|беларускай]] сістэме акадэмічнай іерархіі знаходзяцца ніжэй [[прафесар]]а і вышэй старэйшага выкладчыка.
'''Дацэнт''' (ад {{lang-la|docens, docentis}} "навучальны"; {{lang-en|Docent}}) - навуковае званне і пасада ў [[Вышэйшая навучальная ўстанова|вышэйшых навучальных установах]] многіх краін свету. У [[Беларусь|беларускай]] сістэме акадэмічнай іерархіі знаходзяцца ніжэй [[прафесар]]а і вышэй старэйшага выкладчыка.


Званне дацэнта прысвойваюцца [[Вышэйшая атэстацыйная камісія Рэспублікі Беларусь|Вышэйшай атэстацыйнай камісіяй Рэспублікі Беларусь]].
* Вучонае званне дацэнта прысвойваецца вучоным саветам ВНУ (навуковай установы), сцвярджаецца Міністэрствам адукацыі:
** Вучонае званне дацэнта па кафедры прысвойваецца выкладчыкам ВНУ, прапрацаваў не менш як 1 год на пасадзе дацэнта, якія маюць навукова-педагагічны стаж не менш за 5 гадоў, вучэбна-метадычныя дапаможнікі і навуковыя працы.
** Вучонае званне дацэнта па спецыяльнасці прысвойваецца навуковым работнікам (прыраўнянае да існаваўшага раней навукоўцу звання "старэйшы навуковы супрацоўнік").
** На пасаду дацэнта прызначаюцца выкладчыкі (як правіла, якія маюць вучоную ступень "кандыдат навук") пасля выбрання на вучоным савеце факультэта або ВНУ.


Саіскальнік звання павінен працаваць бесперапынна не менш аднаго года ва ўстанове вышэйшай адукацыі, якая прадстаўляе яго да вучонага звання, а ў выпадку сумяшчальніцтва - двух семестраў запар або двух семестраў, раздзеленых не больш чым адным семестрам на пасадах рэктара, прарэктара, вучонага сакратара, дэкана і яго намесніка, загадчыка кафедры, начальніка вучэбнай часткі, прафесара, дацэнта і інш.
У [[Расійская Федэрацыя|Расійскай Федэрацыі]] з [[1992]]г. званне дацэнт выкладчыкам ВНУ, [[інстытут]]аў павышэння кваліфікацыі прысвойваецца рашэннем Атэстацыйнай калегіі Дзяржаўнага камітэта Расійскай Федэрацыі па вышэйшай адукацыі.
У Расіі ў пачатку 1990-х гг. налічвалася окала 250 тысяч дацэнтаў. Аналагічная сістэма ёсць і ў [[Беларусь|Беларусі]], ў [[Украіна|Украіне]].


Вучонае званне дацэнта прысвойваецца асобам, якія маюць вучоныя ступені доктара або кандыдата навук, якія ажыццяўляюць (у тым ліку па сумяшчальніцтве) навукова-педагагічную дзейнасць і:
У [[ЗША]] пасады дацэнта прыкладна, адпавядае пасадзе "associate professor" (Assoc. Prof.), у [[Францыя|Францыі]] - "maître de conférences".
* маюць стаж навукова-педагагічнай работы ва ўстановах вышэйшай адукацыі не менш двух гадоў для асоб з вучонай ступенню доктара навук і не менш чатырох гадоў - кандыдата навук;
* праводзяць на высокім навукова-метадычным узроўні навучальныя заняткі;
* маюць за апошнія тры гады не менш за тры апублікаваных артыкулаў у навуковых выданнях, уключаных у пералік выданняў ВАК РБ, або ў замежных навуковых выданнях (акрамя тэзісаў і матэрыялаў канферэнцый, артыкулаў у энцыклапедыях, слоўніках і даведніках) і інш.

У заходняй сістэме навуковых званняў пасадзе дацэнта прыкладна адпавядае пасада [[Асацыяваны прафесар|асацыяванага прафесара]].


{{зноскі}}
{{зноскі}}

Версія ад 20:04, 2 мая 2021

Дацэнт (ад лац.: docens, docentis "навучальны"; англ.: Docent) - навуковае званне і пасада ў вышэйшых навучальных установах многіх краін свету. У беларускай сістэме акадэмічнай іерархіі знаходзяцца ніжэй прафесара і вышэй старэйшага выкладчыка.

Званне дацэнта прысвойваюцца Вышэйшай атэстацыйнай камісіяй Рэспублікі Беларусь.

Саіскальнік звання павінен працаваць бесперапынна не менш аднаго года ва ўстанове вышэйшай адукацыі, якая прадстаўляе яго да вучонага звання, а ў выпадку сумяшчальніцтва - двух семестраў запар або двух семестраў, раздзеленых не больш чым адным семестрам на пасадах рэктара, прарэктара, вучонага сакратара, дэкана і яго намесніка, загадчыка кафедры, начальніка вучэбнай часткі, прафесара, дацэнта і інш.

Вучонае званне дацэнта прысвойваецца асобам, якія маюць вучоныя ступені доктара або кандыдата навук, якія ажыццяўляюць (у тым ліку па сумяшчальніцтве) навукова-педагагічную дзейнасць і:

  • маюць стаж навукова-педагагічнай работы ва ўстановах вышэйшай адукацыі не менш двух гадоў для асоб з вучонай ступенню доктара навук і не менш чатырох гадоў - кандыдата навук;
  • праводзяць на высокім навукова-метадычным узроўні навучальныя заняткі;
  • маюць за апошнія тры гады не менш за тры апублікаваных артыкулаў у навуковых выданнях, уключаных у пералік выданняў ВАК РБ, або ў замежных навуковых выданнях (акрамя тэзісаў і матэрыялаў канферэнцый, артыкулаў у энцыклапедыях, слоўніках і даведніках) і інш.

У заходняй сістэме навуковых званняў пасадзе дацэнта прыкладна адпавядае пасада асацыяванага прафесара.

Зноскі