173 948
правак
Польская Рэспубліка (1918—1939): Розніца паміж версіямі
Перайсьці да навігацыі
Перайсьці да пошуку
clean up з дапамогай AWB
JerzyKundrat (размовы | уклад) (→Крайнія кропкі: кропку мы ставім толькі з правага краю) |
(clean up з дапамогай AWB) |
||
|
|тытул_кіраўнікоў = Кіраўнік дзяржавы
|кіраўнік1 = [[Юзаф Пілсудскі]]
|год_кіраўніка1 = [[1918]]
|тытул_кіраўнікоў2 = Прэзідэнт
|кіраўнік2 = [[Габрыэль Нарутовіч]]
|год_кіраўніка2 = [[1922]]
|кіраўнік3 = [[Станіслаў Вайцахоўскі]]
|год_кіраўніка3 = [[1922]]
|кіраўнік4 = [[Ігнацы Масціцкі]]
|год_кіраўніка4 = [[1926]]
|тытул_кіраўнікоў5 =
|кіраўнік5 =
=== Асноўныя даты ===
* 31 кастрычніка 1918—1919: [[Польска-
* 11 лістапада 1918 г.: Незалежнасць, вызваленне [[Варшава|Варшавы]]
* 26 студзеня 1919: Выбары ў Сейм
=== Канец ===
Пачатак [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]] паклаў канец II Рэчы Паспалітай. [[Паход Чырвонай Арміі ў Заходнюю Беларусь і Украіну
У канцы верасня 1939 было сфарміравана і да 6 ліпеня 1945 прызнавалася многімі краінамі законным прадаўжальнікам Польскай Рэспублікі [[Урад Польшчы ў выгнанні]], а таксама падпарадкаваная яму адміністрацыя ў акупаванай Польшчы — [[Польская падпольная дзяржава]] і яе палітычныя і ваенныя структуры ([[Армія Краёва]]). Спыненне дыпламатычнага прызнання польскага ўрада ў выгнанні [[Вялікабрытанія|Злучаным Каралеўствам]] і [[ЗША]] 6 ліпеня 1945 і пасля іншымі краінамі свету варта лічыць фактычным канцом Другой Польскай Рэспублікі як суб’екта міжнароднага права.
== Тэрыторыя і межы ==
=== Плошча ===
На 1 студзень 1938 складала 388.634 км², а пасля анексіі Заольззя ў кастрычніку 1938 года — 389.720 км².
=== Вызначэнне межаў ===
Межы II Рэчы Паспалітай былі
=== Суседзі ===
Да Трэцяга Рэйха адыходзілі тэрыторыі: Паморскае ваяводства, Сілезскае ваяводства, Пазнаньскае ваяводства, Лодзьскае ваяводства з горадам [[Лодзь]], [[Сувалкія]], паўночная і заходняя часткі Мазовіі, а таксама заходнія часткі ваяводстваў Кракаўскага і Келецкого.
Частка з гэтых земляў была ўключана [[Адольф Гітлер|Адольфам Гітлерам]] у склад [[Нацысцкая Германія|Трэцяга
Астатнія тэрыторыі на ўсход ад савецка-нямецкай межавай лініі ўстаноўленай на тэрыторыі Польскай Рэспублікі адыходзілі СССР. Фармальнай падставай для заняткі гэтых тэрыторый Савецкім Саюзам паслужылі выбары ў Народныя сходы Заходняй Украіны і Заходняй Беларусі, якія прайшлі 22 кастрычніка 1939 года, а пасля анексія ў выглядзе пастановы Вярхоўнага Савета СССР.
У адпаведнасці з пастановамі канферэнцыі ў [[Тэгеран]]е, [[Ялцінская канферэнцыя|ялцінскай канферэнцыі]] і канферэнцыі ў [[Патсдам]]е, па заканчэнні [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]] Польская Рэспубліка (з 1952 года завецца [[Польская Народная Рэспубліка]]) атрымала цэнтральную і заходнюю часткі Другой Рэчы Паспалітай, а таксама прызнаныя іншымі дзяржавамі Вернутыя землі і стала прызнаным на міжнароднай арэне правапрыемнікам Другой Польскай Рэспублікі. У той жа час, землі на ўсход ад Буга, Усходнія ўскраіны, а менавіта, [[Віленскае ваяводства|Віленскае]], [[Навагрудскае ваяводства
<center><gallery caption="Тэрыторыя Польскай Рэспублікі (1919-1939)" widths=150 heights=150 perrow=3>
File:PBW March 1919.svg|Польская
File:PBW June 1920.png|Польская
File:Rzeczpospolita 1938.svg|Польская
</gallery></center>
Юзаф Пілсудскі насупраць вёў у гэты час вельмі сціплае жыццё, адхінуўся ад палітыкі і займаўся напісаннем гістарычных кніг, знаходзячыся ў сябе на віле ў Сулеювке з другой жонкай і дзецьмі. Аднак пагаршэнне палітычнай абстаноўкі ў краіне і збег акалічнасцей спрыялі вяртанню Пілсудскага да ўлады, якое ён ажыццявіў падчас [[Майскі пераварот|майскага перавароту 1926 года]].
Пасля ваеннага перавароту 1926 фактычная ўлада ў краіне належала [[Юзаф Пілсудскі|Юзафу Пілсудскаму]]<ref>[http://en.poland.gov.pl/Ignacy,Moscicki,(1867–1946),1971.html Ignacy Mościcki (1867—1946)] (Official promotional website of the Republic of Poland)</ref>, які займаў пасаду Ваеннага міністра, а ў 1926—1928 і 1930 гадах займаў таксама пасаду [[прэм'ер-міністр]]а. Усталяваўся аўтарытарны рэжым, які абапіраецца на войска і прыхільнікаў Пілсудскага, вядомы як «санацыя» (sanacja, «аздараўленне») — мелася на ўвазе аднаўленне маральнага здароўя грамадства. [[Парламенцкія выбары ў Польшчы
Абавязкі прэзідэнта Польскай Рэспублікі з чэрвеня 1926 выконваў выбраны па рэкамендацыі Пілсудскага [[Ігнацы Масціцкі]]. Да смерці Пілсудскага ў 1935 годзе фактычна выконваў прадстаўнічую функцыю. Аднак захаваў сваю пасаду аж да савецкай акупацыі, пасля якой уцёк з краіны ў Румынію.
| |||