Якуб Шчавінскі (ваявода брэсцка-куяўскі): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўка
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
 
Радок 1: Радок 1:
{{асоба}}
{{асоба}}
'''Якуб Шчавінскі''' з Азаркова герба [[Праўдзіц|«Праўдзіц»]] (каля [[1577]] — [[5 лютага]] [[1637]]) — польскі дзяржаўны дзяч. Староста блонскі і гюбінскі<ref>Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI—XVIII wieku. Spisy". Oprac. Edward Opaliński i Hanka Żerek-Kleszcz. Kórnik 1993, s. 295.</ref>, маршалак двара прымаса Лаўрэнція Гембіцкага, падкаморы ленчыцкі (1610—1612), староста ленчыцкі (1612—1626), ваявода брэсцка-куяўскі (1620—1637). Маршалак ардынарных сеймаў (1616, 1620)<ref>Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493—1793, Kraków 1948, s. 147.</ref>.
'''Якуб Шчавінскі''' з Азаркова герба [[Праўдзіц|«Праўдзіц»]] (каля [[1577]] — [[5 лютага]] [[1637]]) — польскі дзяржаўны дзяч. Староста блонскі і гюбінскі<ref>Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI—XVIII wieku. Spisy". Oprac. Edward Opaliński i Hanka Żerek-Kleszcz. Kórnik 1993, s. 295.</ref>, маршалак двара прымаса Лаўрэнція Гембіцкага, падкаморы лэнчыцкі (1610—1612), староста лэнчыцкі (1612—1626), ваявода брэсцка-куяўскі (1620—1637). Маршалак ардынарных сеймаў (1616, 1620)<ref>Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493—1793, Kraków 1948, s. 147.</ref>.


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Сын Шымана з Азаркова Шчавінскага (пам. 1590), кашталяна інаўлодзскага. Вучыўся ў [[Ягелонскі ўніверсітэт|Кракаўскай акадэміі]] ў 1593 годзе, а таксама за мяжой.
Сын Шымана з Азаркова Шчавінскага (пам. 1590), кашталяна інаўлодзкага. Вучыўся ў [[Ягелонскі ўніверсітэт|Кракаўскай акадэміі]] ў 1593 годзе, а таксама за мяжой.


Пасол Ленчыцкага ваяводства на сеймы 1611<ref> Janusz Byliński, Sejm z 1611 roku. W nowym opracowaniu., Wrocław 2016, s. 214.</ref> і 1613<ref>Janusz Byliński, Dwa sejmy z roku 1613, Wrocław 1984, s. 245.</ref> гадоў. Маршалак ардынарных сеймаў у 1616, 1620 гадах.
Пасол Лэнчыцкага ваяводства на сеймы 1611<ref> Janusz Byliński, Sejm z 1611 roku. W nowym opracowaniu., Wrocław 2016, s. 214.</ref> і 1613<ref>Janusz Byliński, Dwa sejmy z roku 1613, Wrocław 1984, s. 245.</ref> гадоў. Маршалак ардынарных сеймаў у 1616, 1620 гадах.


Быў электарам караля [[Уладзіслаў Ваза|Уладзіслава IV Вазы]] ад Брэсцка-куяўскага ваяводства ў 1632 годзе<ref>Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta … roku 1632 … Woiewodztwo Krákowskie., [b.n.s.]</ref>, падпісаў яго ''[[pacta conventa]]''<ref>Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, miedzy Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 16.</ref>.
Быў электарам караля [[Уладзіслаў Ваза|Уладзіслава IV Вазы]] ад Брэсцка-Куяўскага ваяводства ў 1632 годзе<ref>Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta … roku 1632 … Woiewodztwo Krákowskie., [b.n.s.]</ref>, падпісаў яго ''[[pacta conventa]]''<ref>Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, miedzy Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 16.</ref>.


Пахаваны ў капліцы Шчавінскіх у касцёле св. Андрэя Апостала ў [[Лэнчыца|Ленчыцы]], дзе ёсць надгробак ваяводы з найвялікшым у Польшчы барочным [[Трунны партрэт|трунным партрэтам]].
Пахаваны ў капліцы Шчавінскіх у касцёле св. Андрэя Апостала ў [[Лэнчыца|Лэнчыцы]], дзе ёсць надгробак ваяводы з найвялікшым у Польшчы барочным [[Трунны партрэт|трунным партрэтам]].


Беларускія выданні, напрыклад «Асветнікі і мысліцелі Беларусі», адзначаюць красамоўства Шчавінскага і, апроч прамоў на сеймах, прыпісваюць яму аўтарства «Прамовы на пахаванне Андрэя Баболі» (Вільня, 1629)<ref>Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1995. — ISBN 985-11-0016-1 — С. 331.</ref>. Гэтыя звесткі перанесены са слоўніка Бракгаўза і Ефрона ў 86 тамах, дзе годам смерці пададзены 1673, магчыма, проста паблытаны парадак лічбаў або складальнікі мелі на ўвазе месіянера Андрэя Баболю (1591—1657), у «Асветніках і мысліцелях Беларусі» пададзены 1671 год. Аднак, аўтарства «Прамовы» належыць [[Якуб Сабескі (кашталян кракаўскі)|Якубу Сабескаму]] і напісана яна на пахаванне вялікага падкаморага кароннага Андрэя Баболі (1540—1616)<ref name=":0">''Barłowska, Maria''. Jakub Sobieski czy Jakub Szczawiński autorem mowy na pogrzebie Andrzeja Boboli? // Pamiętnik Literacki XCVIII, 2007, z. 4. — PL ISSN 0031-0514 — S. 155—165.</ref>.
Беларускія выданні, напрыклад «Асветнікі і мысліцелі Беларусі», адзначаюць красамоўства Шчавінскага і, апроч прамоў на сеймах, прыпісваюць яму аўтарства «Прамовы на пахаванне Андрэя Баболі» (Вільня, 1629)<ref>Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1995. — ISBN 985-11-0016-1 — С. 331.</ref>. Гэтыя звесткі перанесены са слоўніка Бракгаўза і Ефрона ў 86 тамах, дзе годам смерці пададзены 1673, магчыма, проста паблытаны парадак лічбаў або складальнікі мелі на ўвазе месіянера Андрэя Баболю (1591—1657), у «Асветніках і мысліцелях Беларусі» пададзены 1671 год. Аднак, аўтарства «Прамовы» належыць [[Якуб Сабескі (кашталян кракаўскі)|Якубу Сабескаму]] і напісана яна на пахаванне вялікага падкаморага кароннага Андрэя Баболі (1540—1616)<ref name=":0">''Barłowska, Maria''. Jakub Sobieski czy Jakub Szczawiński autorem mowy na pogrzebie Andrzeja Boboli? // Pamiętnik Literacki XCVIII, 2007, z. 4. — PL ISSN 0031-0514 — S. 155—165.</ref>.
Радок 15: Радок 15:
== Сям’я ==
== Сям’я ==
Жанаты быў, паводле адных звестак, з Ганнай з Карнкоўскіх, паводле другіх — з Сафіяй з Сакалоўскіх. Магчыма, гэта два шлюбы. Меў сыноў:
Жанаты быў, паводле адных звестак, з Ганнай з Карнкоўскіх, паводле другіх — з Сафіяй з Сакалоўскіх. Магчыма, гэта два шлюбы. Меў сыноў:
* Якуба Ольбрахта (-1688), старосту ленчыцкага, кашталяна і ваяводу інаўроцлаўскага,
* Якуба Ольбрахта (?—1688), старосту лэнчыцкага, кашталяна і ваяводу інаўроцлаўскага,
* Яна Шымана, старосту ленчыцкага, кашталяна брэсцка-куяўскага, ваяводу брэсцка-куяўскага (1643-1655),
* Яна Шымана, старосту лэнчыцкага, кашталяна брэсцка-куяўскага, ваяводу брэсцка-куяўскага (1643-1655),
* Паўла Людвіка, старосту брэсцка-куяўскага і ваяводу інаўроцлаўскага,
* Паўла Людвіка, старосту брэсцка-куяўскага і ваяводу інаўроцлаўскага,
* Самуэля Канстантыя (-1693), кашталяна крушвіцкага.
* Самуэля Канстантыя (?—1693), кашталяна крушвіцкага.


{{зноскі}}
{{зноскі}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==

* Polski Słownik Biograficzny. — Warszawa-Kraków: Instytut Historii PAN, 2010. — ISBN 978-83-88909-87-0. — S. 190—194.
* Polski Słownik Biograficzny. — Warszawa-Kraków: Instytut Historii PAN, 2010. — ISBN 978-83-88909-87-0. — S. 190—194.


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==

* [http://www.sejm-wielki.pl/album.php?b=9.485.76&obrazek=3b06fc5e476272a8481b2faf7ae4f738 Epitafium w kaplicy Szczawińskich w kościele św. Andrzeja Apostoła w Łęczycy] на sejm-wielki.pl
* [http://www.sejm-wielki.pl/album.php?b=9.485.76&obrazek=3b06fc5e476272a8481b2faf7ae4f738 Epitafium w kaplicy Szczawińskich w kościele św. Andrzeja Apostoła w Łęczycy] на sejm-wielki.pl

⚫
{{бібліяінфармацыя}}


{{DEFAULTSORT:Шчавінскі Якуб}}
{{DEFAULTSORT:Шчавінскі Якуб}}
[[Катэгорыя:Маршалкі Сойма Рэчы Паспалітай]]
[[Катэгорыя:Маршалкі Сойма Рэчы Паспалітай]]
[[Катэгорыя:Ваяводы брэсцка-куяўскія]]

[[Катэгорыя:Старосты лэнчыцкія]]
⚫
{{бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Падкаморыя лэнчыцкія]]

Актуальная версія на 22:50, 14 чэрвеня 2021

Якуб Шчавінскі
Дата нараджэння каля 1577[1]
Дата смерці 5 лютага 1637(1637-02-05)
Грамадзянства
Веравызнанне Каталіцкая Царква
Бацька Q27683118?
Дзеці Самуэль Канстанты Шчавінскі[d], Ян Шыман Шчавінскі[d] і Q100592044?

Якуб Шчавінскі з Азаркова герба «Праўдзіц» (каля 1577 — 5 лютага 1637) — польскі дзяржаўны дзяч. Староста блонскі і гюбінскі[2], маршалак двара прымаса Лаўрэнція Гембіцкага, падкаморы лэнчыцкі (1610—1612), староста лэнчыцкі (1612—1626), ваявода брэсцка-куяўскі (1620—1637). Маршалак ардынарных сеймаў (1616, 1620)[3].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Сын Шымана з Азаркова Шчавінскага (пам. 1590), кашталяна інаўлодзкага. Вучыўся ў Кракаўскай акадэміі ў 1593 годзе, а таксама за мяжой.

Пасол Лэнчыцкага ваяводства на сеймы 1611[4] і 1613[5] гадоў. Маршалак ардынарных сеймаў у 1616, 1620 гадах.

Быў электарам караля Уладзіслава IV Вазы ад Брэсцка-Куяўскага ваяводства ў 1632 годзе[6], падпісаў яго pacta conventa[7].

Пахаваны ў капліцы Шчавінскіх у касцёле св. Андрэя Апостала ў Лэнчыцы, дзе ёсць надгробак ваяводы з найвялікшым у Польшчы барочным трунным партрэтам.

Беларускія выданні, напрыклад «Асветнікі і мысліцелі Беларусі», адзначаюць красамоўства Шчавінскага і, апроч прамоў на сеймах, прыпісваюць яму аўтарства «Прамовы на пахаванне Андрэя Баболі» (Вільня, 1629)[8]. Гэтыя звесткі перанесены са слоўніка Бракгаўза і Ефрона ў 86 тамах, дзе годам смерці пададзены 1673, магчыма, проста паблытаны парадак лічбаў або складальнікі мелі на ўвазе месіянера Андрэя Баболю (1591—1657), у «Асветніках і мысліцелях Беларусі» пададзены 1671 год. Аднак, аўтарства «Прамовы» належыць Якубу Сабескаму і напісана яна на пахаванне вялікага падкаморага кароннага Андрэя Баболі (1540—1616)[9].

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Жанаты быў, паводле адных звестак, з Ганнай з Карнкоўскіх, паводле другіх — з Сафіяй з Сакалоўскіх. Магчыма, гэта два шлюбы. Меў сыноў:

  • Якуба Ольбрахта (?—1688), старосту лэнчыцкага, кашталяна і ваяводу інаўроцлаўскага,
  • Яна Шымана, старосту лэнчыцкага, кашталяна брэсцка-куяўскага, ваяводу брэсцка-куяўскага (1643-1655),
  • Паўла Людвіка, старосту брэсцка-куяўскага і ваяводу інаўроцлаўскага,
  • Самуэля Канстантыя (?—1693), кашталяна крушвіцкага.

Зноскі

  1. ↑ Jakub Szczawiński // http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=1&NU=1&IM=4&WI=9810692527105606
  2. ↑ Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI—XVIII wieku. Spisy". Oprac. Edward Opaliński i Hanka Żerek-Kleszcz. Kórnik 1993, s. 295.
  3. ↑ Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493—1793, Kraków 1948, s. 147.
  4. ↑ Janusz Byliński, Sejm z 1611 roku. W nowym opracowaniu., Wrocław 2016, s. 214.
  5. ↑ Janusz Byliński, Dwa sejmy z roku 1613, Wrocław 1984, s. 245.
  6. ↑ Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta … roku 1632 … Woiewodztwo Krákowskie., [b.n.s.]
  7. ↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, miedzy Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 16.
  8. ↑ Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1995. — ISBN 985-11-0016-1 — С. 331.
  9. ↑ Barłowska, Maria. Jakub Sobieski czy Jakub Szczawiński autorem mowy na pogrzebie Andrzeja Boboli? // Pamiętnik Literacki XCVIII, 2007, z. 4. — PL ISSN 0031-0514 — S. 155—165.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Polski Słownik Biograficzny. — Warszawa-Kraków: Instytut Historii PAN, 2010. — ISBN 978-83-88909-87-0. — S. 190—194.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Якуб_Шчавінскі_(ваявода_брэсцка-куяўскі)&oldid=3863336"