Жвялгайціс: Розніца паміж версіямі

Жвялгайціс
Жвялгайціс
	літ.: Žvelgaitis; ням.: Svelgates
Нараджэнне	XII стагоддзе
Смерць	1205; Ропажы, Ropaži parish[d], Рыжскі павет[d], Расійская імперыя;

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 09:35, 9 ліпеня 2021

Жвялгайціс (літ.: Žvelgaitis, ням.: Svelgates; літаральна: які глядзіць вакол) ― літоўскі князь, які загінуў у 1205 годзе. З’яўляецца самым першым літоўскім князем, чыё імя на дадзены момант вядома з вартых даверу крыніц. Апісанне яго ваеннага паходу і смерці даецца ў «хроніцы» за аўтарствам Генрыха Латвійскага^[1], нямецкага летапісца, які складаў свае творы ў пачатку XIII стагоддзя. У іх распавядаецца пра гісторыю Латвіі ў перыяд з 1186 па 1227 гады. Жвялгайціс апісваецца як «багаты і магутны» кіраўнік, аднак разам з тым, ён не з’яўляўся вярхоўным князем, а толькі ўзначальваў войска гэтага больш магутнага князя.

У 1205 годзе Жвялгайціс павёў за сабой некалькі тысячаў коннікаў з Літвы на поўнач, па шляху праз Рыгу, каб напасці на землі Эстоніі і разрабаваць іх. Вяртаючыся з Эстоніі ў сярэдзіне зімы, з ваеннай здабычай і эстонскімі рабамі, яго войска было заспета знянацку і патрапіла ў засаду падчас пераходу праз гурбы, якія даходзілі воінам па пояс. На іх напаў атрад, які складаўся з лівонскіх і нямецкіх жыхароў Рыгі, якія знаходзіліся пад камандаваннем Віестартса (руск.) (бел., кіраўніка земгалаў. Сам Віестартс не прымаў непасрэднага ўдзелу ў бітве, а толькі каардынаваў атакі, седзячы ў санях. Жвялгайціс загінуў ад дзіды, кінутай немцам па імяні Тэадор Шылінг. 1 200 літоўскіх воінаў загінулі. Эстонскія рабы былі забітыя разам з імі, у адплату за «мінулыя злачынствы» супраць лівонцаў. У Літве многія смуткавалі па Жвялгайцісу. Крыніцы таксама кажуць, што пяцьдзесят жонак літоўскіх воінаў скончылі жыццё самагубствам ад гора, у надзеі хутчэй апынуцца каля сваіх забітых мужоў.

Зноскі

↑ Žvelgaičio piliakalnis atskleidžia istorijos paslaptis Nuoroda tikrinta 2015-06-02

Літаратура

(літ.) Daugirdaitė-Sruogienė, Vanda (1966). Lietuvos istorija (6th ed.). Chicago, Illinois: TERRA. LCC 67037106.
Baranauskas, Tomas. The Formation of the Lithuanian State (нявызн.). Lietuvos.net. Архівавана з першакрыніцы 25 кастрычніка 2006. Праверана 30 снежня 2006.

[1] Žvelgaičio piliakalnis atskleidžia istorijos paslaptis Nuoroda tikrinta 2015-06-02

[1]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-{{Асоба}}
+{{ДД}}
-'''Жвялгайціс''' ({{Lang-lt|Žvelgaitis}}, {{Lang-de|Svelgates}}; літаральна: ''які глядзіць вакол'') ― [[Літва|літоўскі]] князь, які загінуў у [[1205]] годзе. З'яўляецца самым першым літоўскім князем, чыё імя на дадзены момант вядома з вартых даверу крыніц. Апісанне яго ваеннага паходу і смерці даецца ў "хроніцы" за аўтарствам [[Генрых Латвійскі|Генрыха Латвійскага]]<ref>[http://www.baltai.lt/?p=2417 Žvelgaičio piliakalnis atskleidžia istorijos paslaptis] Nuoroda tikrinta 2015-06-02</ref>, нямецкага летапісца, які складаў свае творы ў пачатку XIII стагоддзя. У іх  распавядаецца пра гісторыю Латвіі ў перыяд з [[1186]] па [[1227]] гады. Жвялгайціс апісваецца як «багаты і магутны» кіраўнік, аднак разам з тым, ён не з'яўляўся вярхоўным князем, а толькі ўзначальваў войска гэтага больш магутнага князя.
+'''Жвялгайціс''' ({{Lang-lt|Žvelgaitis}}, {{Lang-de|Svelgates}}; літаральна: ''які глядзіць вакол'') ― [[Літва|літоўскі]] князь, які загінуў у [[1205]] годзе. З’яўляецца самым першым літоўскім князем, чыё імя на дадзены момант вядома з вартых даверу крыніц. Апісанне яго ваеннага паходу і смерці даецца ў «хроніцы» за аўтарствам [[Генрых Латвійскі|Генрыха Латвійскага]]<ref>[http://www.baltai.lt/?p=2417 Žvelgaičio piliakalnis atskleidžia istorijos paslaptis] Nuoroda tikrinta 2015-06-02</ref>, нямецкага летапісца, які складаў свае творы ў пачатку XIII стагоддзя. У іх  распавядаецца пра гісторыю Латвіі ў перыяд з [[1186]] па [[1227]] гады. Жвялгайціс апісваецца як «багаты і магутны» кіраўнік, аднак разам з тым, ён не з’яўляўся вярхоўным князем, а толькі ўзначальваў войска гэтага больш магутнага князя.
 У 1205 годзе Жвялгайціс павёў за сабой некалькі тысячаў коннікаў з Літвы на поўнач, па шляху праз [[Горад Рыга|Рыгу]], каб напасці на землі [[Эстонія|Эстоніі]] і разрабаваць іх. Вяртаючыся з Эстоніі ў сярэдзіне зімы, з ваеннай здабычай і эстонскімі [[Рабства|рабамі]], яго войска было заспета знянацку і патрапіла ў засаду падчас пераходу праз гурбы, якія даходзілі воінам па пояс. На іх напаў атрад, які складаўся з [[Лівы|лівонскіх]] і [[Немцы|нямецкіх]] жыхароў Рыгі, якія знаходзіліся пад камандаваннем {{нп3|Віестартс|Віестартса|ru|Виестартс}}, кіраўніка [[Земгалы|земгалаў]]. Сам Віестартс не прымаў непасрэднага ўдзелу ў бітве, а толькі каардынаваў атакі, седзячы ў санях. Жвялгайціс загінуў ад дзіды, кінутай немцам па імяні Тэадор Шылінг. 1 200 літоўскіх воінаў загінулі. Эстонскія рабы былі забітыя разам з імі, у адплату за «мінулыя злачынствы» супраць лівонцаў. У Літве многія смуткавалі па Жвялгайцісу. Крыніцы таксама кажуць, што пяцьдзесят жонак літоўскіх воінаў скончылі жыццё самагубствам ад гора, у надзеі хутчэй апынуцца каля сваіх забітых мужоў.
@@ Радок 9: / Радок 9: @@
 * (літ.)&nbsp; {{Cite book|last=Daugirdaitė-Sruogienė|first=Vanda|year=1966|title=Lietuvos istorija|edition=6th|location=Chicago, Illinois|publisher=TERRA|ID={{LCC|67037106}}}}
 * {{Cite web|url=http://viduramziu.lietuvos.net/en/state.htm|title=The Formation of the Lithuanian State|archiveurl=http://web.archive.org/web/20061025221612/http://viduramziu.lietuvos.net/en/state.htm <!-- Bot retrieved archive -->|archivedate=2006-10-25|last=Baranauskas|authorlink=Tomas Baranauskas|first=Tomas|publisher=Lietuvos.net|accessdate=2006-12-30}}
+{{Бібліяінфармацыя}}
 {{ізаляваны артыкул}}
-[[Катэгорыя:Асобы]]
 [[Катэгорыя:Загінулі ў баі]]
-[[Катэгорыя:Памерлі ў 1205 годзе]]
 [[Катэгорыя:Дваранства Літвы]]