Бірута: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 3: Радок 3:


== Біяграфічныя звесткі ==
== Біяграфічныя звесткі ==
У тыя часы літоўскае насельніцтва [[ВКЛ]] ў большасці пакланялася язычніцкім багам. Па Аўкштайціі і [[Жамойць|Жэмайціі]] былі раскіданы іх капішчы. Адно з самых вядомых знаходзілася ў велізарным лесе, які падступаў да [[Балтыйскае мора|Балтыйскага мора]] (там, дзе цяпер горад [[Паланга]]). Прысвечана яно было багіні [[Праўрыма|Праўрыме]]. Нязгаснае вогнішча падтрымлівалі жрыцы-вайдэлоткі, што жылі тут. Абіраліся яны з прадстаўніц вышэйшых саслоўяў, вызначаліся прыгажосцю і строгасцю паводзін. Тыя, хто прысвячалі сябе служэнню багіні, давалі зарок нявіннасці. Толькі зрэдку дазвалялася мужчынам з’яўляцца на тэрыторыі капішча, гэта здаралася, калі ўладныя мужы звярталіся да багіні як да аракула. У 1355 годзе сярод жрыц з’явілася жэмайтка па імені Бірутэ. Хутка слава пра набожнасць і незвычайную прыгажосць яе разнеслася па княстве. Казалі, быццам праз юную жрыцу часцей за ўсё выказвала сваю волю багіня, і нават што Бірутэ сама з’яўляецца зямным увасабленнем Праўрымы.
У тыя часы літоўскае насельніцтва [[ВКЛ]] у большасці пакланялася язычніцкім багам. Па Аўкштайціі і [[Жамойць|Жэмайціі]] былі раскіданы іх капішчы. Адно з самых вядомых знаходзілася ў велізарным лесе, які падступаў да [[Балтыйскае мора|Балтыйскага мора]] (там, дзе цяпер горад [[Паланга]]). Прысвечана яно было багіні [[Праўрыма|Праўрыме]]. Нязгаснае вогнішча падтрымлівалі жрыцы-вайдэлоткі, што жылі тут. Абіраліся яны з прадстаўніц вышэйшых саслоўяў, вызначаліся прыгажосцю і строгасцю паводзін. Тыя, хто прысвячалі сябе служэнню багіні, давалі зарок нявіннасці. Толькі зрэдку дазвалялася мужчынам з’яўляцца на тэрыторыі капішча, гэта здаралася, калі ўладныя мужы звярталіся да багіні як да аракула. У 1355 годзе сярод жрыц з’явілася жэмайтка па імені Бірутэ. Хутка слава пра набожнасць і незвычайную прыгажосць яе разнеслася па княстве. Казалі, быццам праз юную жрыцу часцей за ўсё выказвала сваю волю багіня, і нават што Бірутэ сама з’яўляецца зямным увасабленнем Праўрымы.


Пачуў пра гэта і князь Кейстут. Не знайшоўшы ніякай сур’ёзнай прычыны для таго, каб наведаць свяцілішча, князь пайшоў на хітрасць. Ён сабраўся на паляванне ў тыя мясціны і быццам бы заблукаў, адстаў ад сваіх паплечнікаў. Падсцярог жрыцу, калі тая адна гуляла па беразе мора. Нягледзячы на тое, што дзяўчына яму адмовіла, Кейстут узяў яе ў жонкі сілаю. Той жа ноччу разам са сваімі людзьмі князь напаў на жытло вайдэлотак, схапіў Бірутэ і, кінуўшы яе ўпоперак сядла, паскакаў у [[Трокі]]. Бірутэ згадзілася на шлюб.
Пачуў пра гэта і князь Кейстут. Не знайшоўшы ніякай сур’ёзнай прычыны для таго, каб наведаць свяцілішча, князь пайшоў на хітрасць. Ён сабраўся на паляванне ў тыя мясціны і быццам бы заблукаў, адстаў ад сваіх паплечнікаў. Падсцярог жрыцу, калі тая адна гуляла па беразе мора. Нягледзячы на тое, што дзяўчына яму адмовіла, Кейстут узяў яе ў жонкі сілаю. Той жа ноччу разам са сваімі людзьмі князь напаў на жытло вайдэлотак, схапіў Бірутэ і, кінуўшы яе ўпоперак сядла, паскакаў у [[Трокі]]. Бірутэ згадзілася на шлюб.

Версія ад 01:41, 11 верасня 2021

Бірута
Нараджэнне 1325
Смерць 1382, 1389 ці 1416[1]
Муж Кейстут[1]
Дзеці Вітаўт[2], Данута Кейстутаўна[d], Рымгайла, Жыгімонт Кейстутавіч, Марыя Кейстутаўна[d], Бутаўт, Войдат, Таўцівіл Кейстутавіч і Вайдута[d]
Дзейнасць арыстакратка
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Бірута, Бірутэ (літ.: Birutė; ? — 1382 або 1389) — жонка літоўскага князя Кейстута.

Біяграфічныя звесткі

У тыя часы літоўскае насельніцтва ВКЛ у большасці пакланялася язычніцкім багам. Па Аўкштайціі і Жэмайціі былі раскіданы іх капішчы. Адно з самых вядомых знаходзілася ў велізарным лесе, які падступаў да Балтыйскага мора (там, дзе цяпер горад Паланга). Прысвечана яно было багіні Праўрыме. Нязгаснае вогнішча падтрымлівалі жрыцы-вайдэлоткі, што жылі тут. Абіраліся яны з прадстаўніц вышэйшых саслоўяў, вызначаліся прыгажосцю і строгасцю паводзін. Тыя, хто прысвячалі сябе служэнню багіні, давалі зарок нявіннасці. Толькі зрэдку дазвалялася мужчынам з’яўляцца на тэрыторыі капішча, гэта здаралася, калі ўладныя мужы звярталіся да багіні як да аракула. У 1355 годзе сярод жрыц з’явілася жэмайтка па імені Бірутэ. Хутка слава пра набожнасць і незвычайную прыгажосць яе разнеслася па княстве. Казалі, быццам праз юную жрыцу часцей за ўсё выказвала сваю волю багіня, і нават што Бірутэ сама з’яўляецца зямным увасабленнем Праўрымы.

Пачуў пра гэта і князь Кейстут. Не знайшоўшы ніякай сур’ёзнай прычыны для таго, каб наведаць свяцілішча, князь пайшоў на хітрасць. Ён сабраўся на паляванне ў тыя мясціны і быццам бы заблукаў, адстаў ад сваіх паплечнікаў. Падсцярог жрыцу, калі тая адна гуляла па беразе мора. Нягледзячы на тое, што дзяўчына яму адмовіла, Кейстут узяў яе ў жонкі сілаю. Той жа ноччу разам са сваімі людзьмі князь напаў на жытло вайдэлотак, схапіў Бірутэ і, кінуўшы яе ўпоперак сядла, паскакаў у Трокі. Бірутэ згадзілася на шлюб.

Адносна лёсу Біруты меркаванні гісторыкаў раздзяліліся. Напрыклад, Э. Гудавічус[3] і І. Баранаўскенэ, цвердзяць, што Бірута была забітая пасля смерці Кейстута. Іншыя[4][5] цвердзяць, што жыла яшчэ доўга і была акружаная павагай, яны спасылаюцца на словы польскай дэлегацыі ў час спрэчак з Ордэнам[6].

Дзеці

Звычайна называюць 9 дзяцей Біруты і Кейстута:

Зноскі

  1. ↑ а б Бирута // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1891. — Т. IIIа. — С. 913.
  2. ↑ А. Э. Витовт // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VIа. — С. 574–576.
  3. ↑ Гудавічус Э. История Литвы. — М., 2005. Т. 1: С древнейших времен до 1569 года. С. 159
  4. ↑ Prochaska A. Upadek Kejstuta // Kwart. Hist. R. 23. 1909. S. 505;
  5. ↑ Krzyżaniakowa J., Ochmański J. Władysław II Jagiełło. Wrocław-Warszawa-Kraków, 2006. S. 73.
  6. ↑ Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum / Spory i sprawy pomiedzy polakami a Zakonem krzyzackim. Poznań, 1865. T.III. S. 179.

Літаратура

  • Масляніцына, І. А., Багадзяж, М. К. Жанчыны, найбольш знакамітыя ў гісторыі Беларусі / Ірына Масляніцына, Мікола Багадзяж; маст. І. Гардзіёнак. — Мінск, Юніпак, 2008. — 124 с. ISBN 978-985-6802-28-0
  • Tęgowski, J. Pierwsze pokolenia Gedyminowiczów. — Poznań-Wrocław, 1999. — S. 196—200. (польск.)
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Бірута&oldid=3914728"