Камуністычная партыя: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
дрНяма тлумачэння праўкі Тэг: рэдактар вікітэксту 2017 |
Artsiom91Bot (размовы | уклад) др вікіфікацыя, перанесена: → [[Камуністычная партыя Беларусі (1918)| (2) з дапамогай [[Project:AWB|AWB |
||
| Радок 14: | Радок 14: | ||
* {{Сцяг Венгрыі (1957-1989)}}[[Венгерская Народная Рэспубліка]] — [[Венгерская сацыялістычная працоўная партыя]] |
* {{Сцяг Венгрыі (1957-1989)}}[[Венгерская Народная Рэспубліка]] — [[Венгерская сацыялістычная працоўная партыя]] |
||
* {{Сцяг ГДР}}[[Германская Дэмакратычная Рэспубліка]] — Сацыялістычная Адзіная Партыя Германіі |
* {{Сцяг ГДР}}[[Германская Дэмакратычная Рэспубліка]] — Сацыялістычная Адзіная Партыя Германіі |
||
* {{Сцяг Афганістана, 1979—1987}}[[Афганістан|Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан]] — Народна-дэмакратычная партыя Афганістана |
* {{Сцяг Афганістана, 1979—1987}}[[Афганістан|Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан]] — Народна-дэмакратычная партыя Афганістана |
||
На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах: |
На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах: |
||
| Радок 24: | Радок 23: | ||
== Камуністычныя партыі ў Беларусі == |
== Камуністычныя партыі ў Беларусі == |
||
Першая камуністычная партыя ў Беларусі з’явілася [[30 снежня]] 1918 года ў [[Смаленск]]у на VI Паўночна-Заходняй абласной канферэнцыі [[РКП (б)]]. Створаная партыя называлася [[КП(б)Б|Камуністычнай партыяй (бальшавікоў) Беларусі]] і была складовай часткай Расійскай Кампартыі (бальшавікоў). З’езд выбраў Цэнтральнае бюро [[Камуністычная партыя Беларусі|КП (б) Беларусі]] (старшыня [[Аляксандр Фёдаравіч Мяснікоў|А. Мяснікоў]]), а таксама прыняў рашэнне аб стварэнні [[Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусі|Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь]]. |
Першая камуністычная партыя ў Беларусі з’явілася [[30 снежня]] 1918 года ў [[Смаленск]]у на VI Паўночна-Заходняй абласной канферэнцыі [[РКП (б)]]. Створаная партыя называлася [[КП(б)Б|Камуністычнай партыяй (бальшавікоў) Беларусі]] і была складовай часткай Расійскай Кампартыі (бальшавікоў). З’езд выбраў Цэнтральнае бюро [[Камуністычная партыя Беларусі (1918)|КП (б) Беларусі]] (старшыня [[Аляксандр Фёдаравіч Мяснікоў|А. Мяснікоў]]), а таксама прыняў рашэнне аб стварэнні [[Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусі|Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь]]. |
||
З сакавіка [[1919]] да лістапада [[1920]] г. КП(б)Б была аб’яднана з Кампартыяй Літвы ў [[КПЛіБ|Камуністычную партыю (бальшавікоў) Літвы і Беларусі]] на ўвазе ўтварэння [[Літбел ССР|ЛітБела]]. Аб стварэнні [[Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі|адзінай кампартыі Літвы і Беларусі]] было вырашана на аб’яднаўчым з’ездзе КП(б)Б і [[Камуністычная партыя Літвы і Заходняй Беларусі|КП(б)Л]], які праходзіў 4-6 сакавіка 1919 года, які таксама ўхваліў стварэнне [[Літбел ССР|Савецкай сацыялістычнай рэспублікі Літвы і Беларусі (ЛітБел)]]. З’езд абраў Цэнтральны Камітэт КП(б) ЛіБ, у Прэзідыум якога ўвайшлі [[Вінцас Міцкявічус-Капсукас]] — старшыня, [[Ангарэціс|З. Ангарэціс]], [[Вацлаў Антонавіч Багуцкі|В. Багуцкі]], [[Якаў Генрыхавіч Далецкі|Я. Далецкі]], С. Іваноў, [[Майсей Іосіфавіч Калмановіч|М. Калмановіч]], [[Вільгельм Георгіевіч Кнорын|В. Кнорыньш]] (сакратар), А. Мяснікоў, [[Іосіф Станіслававіч Уншліхт|І. Уншліхт]], [[Казімір Генрыхавіч Цыхоўскі|К. Цыхоўскі]], [[Віктар Іванавіч Яркін|В. Яркін]] і інш.<ref>[http://www.belhistory.com/lit-bel.html ЛітБел]</ref> У сувязі з акупацыяй польскімі войскамі большай частцы тэрыторыі [[Літва|Літвы]] і Беларусі, 6 чэрвеня 1920 года Літоўска-Беларуская рэспубліка была распушчаная. У верасні 1920 года Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі зноў была падзелена на КП Беларусі і КП Літвы. |
З сакавіка [[1919]] да лістапада [[1920]] г. КП(б)Б была аб’яднана з Кампартыяй Літвы ў [[КПЛіБ|Камуністычную партыю (бальшавікоў) Літвы і Беларусі]] на ўвазе ўтварэння [[Літбел ССР|ЛітБела]]. Аб стварэнні [[Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі|адзінай кампартыі Літвы і Беларусі]] было вырашана на аб’яднаўчым з’ездзе КП(б)Б і [[Камуністычная партыя Літвы і Заходняй Беларусі|КП(б)Л]], які праходзіў 4-6 сакавіка 1919 года, які таксама ўхваліў стварэнне [[Літбел ССР|Савецкай сацыялістычнай рэспублікі Літвы і Беларусі (ЛітБел)]]. З’езд абраў Цэнтральны Камітэт КП(б) ЛіБ, у Прэзідыум якога ўвайшлі [[Вінцас Міцкявічус-Капсукас]] — старшыня, [[Ангарэціс|З. Ангарэціс]], [[Вацлаў Антонавіч Багуцкі|В. Багуцкі]], [[Якаў Генрыхавіч Далецкі|Я. Далецкі]], С. Іваноў, [[Майсей Іосіфавіч Калмановіч|М. Калмановіч]], [[Вільгельм Георгіевіч Кнорын|В. Кнорыньш]] (сакратар), А. Мяснікоў, [[Іосіф Станіслававіч Уншліхт|І. Уншліхт]], [[Казімір Генрыхавіч Цыхоўскі|К. Цыхоўскі]], [[Віктар Іванавіч Яркін|В. Яркін]] і інш.<ref>[http://www.belhistory.com/lit-bel.html ЛітБел]</ref> У сувязі з акупацыяй польскімі войскамі большай частцы тэрыторыі [[Літва|Літвы]] і Беларусі, 6 чэрвеня 1920 года Літоўска-Беларуская рэспубліка была распушчаная. У верасні 1920 года Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі зноў была падзелена на КП Беларусі і КП Літвы. |
||
| Радок 33: | Радок 32: | ||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
||
[[Катэгорыя:Камунізм]] |
[[Катэгорыя:Камунізм]] |
||
[[Катэгорыя:Марксізм]] |
[[Катэгорыя:Марксізм]] |
||
Версія ад 23:26, 15 верасня 2021
 Канцэпцыя
Ідэалогіі
Інтэрнацыяналы
Асобы
Іншае
|
Камуністычная партыя — палітычная партыя, асноўнай ідэалогіяй якой з'яўляецца марксізм і камунізм, а асноўнай мэтай — звяржэнне кіруючага класа буржуазіі шляхам рэвалюцыі і ўсталяванне дыктатуры пралетарыяту. Мэты, задачы і метады барацьбы камуністычных арганізацый і партый супраць буржуазіі апісаны ў працы Маркса і Энгельса «Маніфест камуністычнай партыі».
У сярэдзіне ХХ ст. шмат з камуністычных партый краін свету перайшла да больш умераных пазіцый, такіх як еўракамунізм.
Камуністычныя партыі ва ўладзе
У свой час камуністычныя партыі былі кіруючымі ў наступных краінах:
Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік — Камуністычная Партыя Савецкага Саюза
Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія — Саюз камуністаў Югаславіі
Народная Сацыяцілстычная Рэспубліка Албанія — Албанская партыя працы
Народная Рэспубліка Балгарыя — Балгарская Камуністычная Партыя
Сацыялістычная Рэспубліка Румынія — Румынская Камуністычная Партыя
Польская Народная Рэспубліка — Польская Аб'яднаная Працоўная Партыя
Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка — Камуністычная Партыя Чэхаславакіі
Венгерская Народная Рэспубліка — Венгерская сацыялістычная працоўная партыя
Германская Дэмакратычная Рэспубліка — Сацыялістычная Адзіная Партыя Германіі
Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан — Народна-дэмакратычная партыя Афганістана
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах:
Кітайская Народная Рэспубліка — Камуністычная Партыя Кітая
Карэйская Народна-Дэмаркатычная Рэспубліка — Працоўная Партыя Карэі
Рэспубліка Куба — Камуністычная Партыя Кубы
Сацыялістычная Рэспубліка В'етнам — Камуністычная Партыя В'етнама
Федэратыўная Дэмакратычная Рэспубліка Непал — Камуністычная партыя Непала(мааісцкі цэнтр)
Камуністычныя партыі ў Беларусі
Першая камуністычная партыя ў Беларусі з’явілася 30 снежня 1918 года ў Смаленску на VI Паўночна-Заходняй абласной канферэнцыі РКП (б). Створаная партыя называлася Камуністычнай партыяй (бальшавікоў) Беларусі і была складовай часткай Расійскай Кампартыі (бальшавікоў). З’езд выбраў Цэнтральнае бюро КП (б) Беларусі (старшыня А. Мяснікоў), а таксама прыняў рашэнне аб стварэнні Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь.
З сакавіка 1919 да лістапада 1920 г. КП(б)Б была аб’яднана з Кампартыяй Літвы ў Камуністычную партыю (бальшавікоў) Літвы і Беларусі на ўвазе ўтварэння ЛітБела. Аб стварэнні адзінай кампартыі Літвы і Беларусі было вырашана на аб’яднаўчым з’ездзе КП(б)Б і КП(б)Л, які праходзіў 4-6 сакавіка 1919 года, які таксама ўхваліў стварэнне Савецкай сацыялістычнай рэспублікі Літвы і Беларусі (ЛітБел). З’езд абраў Цэнтральны Камітэт КП(б) ЛіБ, у Прэзідыум якога ўвайшлі Вінцас Міцкявічус-Капсукас — старшыня, З. Ангарэціс, В. Багуцкі, Я. Далецкі, С. Іваноў, М. Калмановіч, В. Кнорыньш (сакратар), А. Мяснікоў, І. Уншліхт, К. Цыхоўскі, В. Яркін і інш.[1] У сувязі з акупацыяй польскімі войскамі большай частцы тэрыторыі Літвы і Беларусі, 6 чэрвеня 1920 года Літоўска-Беларуская рэспубліка была распушчаная. У верасні 1920 года Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі зноў была падзелена на КП Беларусі і КП Літвы.
Падчас акупацыі польскімі вайскамі Заходняй Беларусі існавала Камуністычная Партыя Заходняй Беларусі
З 1922 па 1991 гады Камуністычная партыя Беларусі з’яўлялася кіруючай у БССР, але, калі Беларусь атрымала незалежнасць, дзейнасць кампартыі была забаронена да 1993 года, як і у іншых краінах СНД. У 1993 годзе была створана Партыя камуністаў Беларусі, якая ў 1994 годзе перайшла ў апазіцыю прэзыденту Рэспублікі Беларусь А. Р. Лукашэнка. У 1996 годзе частка сяброў ПКБ, якія падтрымлівалі палітыку А. Лукашэнкі, аддзяліліся ад партыі і ўтварылі прапрэзідэнцкую Камуністычную партыю Беларусі. Сітуацыя, калі ў краіне было 2 кампартыі, працягвалася 13 гадоў, але, у 2009 годзе ПКБ змяніла назву на Беларускую партыю аб’яднаных левых «Справядлівы свет», і ў краіне засталася адна камуністычная партыя.