Дысномія (спадарожнік Эрыса): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др аўтаматычнае выдаленне шаблонаў стабаў
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.6
Радок 40: Радок 40:
== Назва ==
== Назва ==


Першаадкрывальнікі прапаноўвалі для спадарожніка назву Габрыэла (Gabrielle) у гонар спадарожніцы Зены — галоўнага персанажа серыяла «Зена — каралева воінаў» (паколькі саму Эрыс прапаноўвалася назваць Зенай). Зацверджаная назва абрана ў гонар Дысноміі, у [[Старажытнагрэчаская міфалогія|старажытнагрэчаскай міфалогіі]] — дух беззаконня (так перакладаецца грэчаскае слова Δυσνομία), дачка Эрыс, багіня помсты. Аднак гэта назва была прапанавана не толькі таму, што Дысномія з'яўляецца дачкой Эрыс, але і ў сувязі з тым, што прозвішча новазеландскай актрысы Люсі Лоўлес (Lucy Lawless), якая сыграла Зену ў серыяле, таксама перакладаецца як «беззаконная»<ref name="SkyTel">{{cite news | last = Tytell | first = David | title = All Hail Eris and Dysnomia | publisher = Sky & Telescope | date = 2006-09-14 | url = http://skytonight.com/news/home/3916126.html | accessdate = 2011-02-16 }}</ref>.
Першаадкрывальнікі прапаноўвалі для спадарожніка назву Габрыэла (Gabrielle) у гонар спадарожніцы Зены — галоўнага персанажа серыяла «Зена — каралева воінаў» (паколькі саму Эрыс прапаноўвалася назваць Зенай). Зацверджаная назва абрана ў гонар Дысноміі, у [[Старажытнагрэчаская міфалогія|старажытнагрэчаскай міфалогіі]] — дух беззаконня (так перакладаецца грэчаскае слова Δυσνομία), дачка Эрыс, багіня помсты. Аднак гэта назва была прапанавана не толькі таму, што Дысномія з'яўляецца дачкой Эрыс, але і ў сувязі з тым, што прозвішча новазеландскай актрысы Люсі Лоўлес (Lucy Lawless), якая сыграла Зену ў серыяле, таксама перакладаецца як «беззаконная»<ref name="SkyTel">{{cite news | last = Tytell | first = David | title = All Hail Eris and Dysnomia | publisher = Sky & Telescope | date = 2006-09-14 | url = http://skytonight.com/news/home/3916126.html | accessdate = 2011-02-16 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20061019195725/http://skytonight.com/news/home/3916126.html | archivedate = 19 кастрычніка 2006 | deadurl = yes }}</ref>.


{{зноскі}}
{{зноскі}}
Радок 46: Радок 46:
== Спасылкі ==
== Спасылкі ==


* {{cite web|author=В. С. Уральская|url=http://www.sai.msu.ru/neb/rw/natsat/double/Dysnomia.htm|title=Дисномия. Спутник карликовой планеты (136199) Эриды|publisher=ГАИШ МГУ|accessdate=2012-01-25|archiveurl=http://www.webcitation.org/67ZZSPZQe|archivedate=2012-05-11}}{{ref-ru}}
* {{cite web|author=В. С. Уральская|url=http://www.sai.msu.ru/neb/rw/natsat/double/Dysnomia.htm|title=Дисномия. Спутник карликовой планеты (136199) Эриды|publisher=ГАИШ МГУ|accessdate=2012-01-25|archiveurl=https://www.webcitation.org/67ZZSPZQe?url=http://www.sai.msu.ru/neb/rw/natsat/double/Dysnomia.htm|archivedate=11 мая 2012|deadurl=no}}{{ref-ru}}
* [http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/moon/index.html Описание спутника] {{ref-en}}
* [http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/moon/index.html Описание спутника] {{ref-en}}
* [http://www.cfa.harvard.edu/iauc/08600/08610.html IAUC Nr. 8610] {{ref-en}}
* [http://www.cfa.harvard.edu/iauc/08600/08610.html IAUC Nr. 8610] {{ref-en}}

Версія ад 02:31, 16 студзеня 2022

Дысномія
спадарожнік Эрыса
Дыcно́мія (злева) і Эрыс (у цэнтры)
Дыcно́мія (злева) і Эрыс (у цэнтры)
Дыcно́мія (злева) і Эрыс (у цэнтры)
Гісторыя адкрыцця
Першаадкрывальнік Майкл Браун
Дата адкрыцця 25 верасня 2005
Арбітальныя характарыстыкі
Вялікая паўвось 37,43 тыс. км
Эксцэнтрысітэт <0,01
Перыяд абарачэння 15,772 сут
Нахіл арбіты 142 ±3°
Фізічныя характарыстыкі
Дыяметр 316±23 км

Дыcноміяспадарожнік карлікавай планеты (136199) Эрыс, першапачаткова названы S/2005 (2003 UB313) 1. Адкрыты 10 верасня 2005 года Майкам Браунам і супрацоўнікамі ў Абсерваторыі імя Кека, Гаваі.

Уласцівасці

Калі альбеда Дысноміі роўнае альбеда Эрыс, то дыяметр спадарожніка 316 ± 23 км, калі ж альбеда менш (скажам, у 5 разоў), то дыяметр спадарожніка можа дасягаць 685 ± 50 км[1]. Ён здзяйсняе поўны абарот вакол Эрыса за 15,772 дня па арбіце, блізкай да кругавой (эксцэнтрысітэт<0,01). Радыус арбіты 37430 км. Вымярэнне параметраў арбіты спадарожніка дазволіла вызначыць масу Эрыса, якая апынулася на 27% большай, чым маса Плутона.

Назва

Першаадкрывальнікі прапаноўвалі для спадарожніка назву Габрыэла (Gabrielle) у гонар спадарожніцы Зены — галоўнага персанажа серыяла «Зена — каралева воінаў» (паколькі саму Эрыс прапаноўвалася назваць Зенай). Зацверджаная назва абрана ў гонар Дысноміі, у старажытнагрэчаскай міфалогіі — дух беззаконня (так перакладаецца грэчаскае слова Δυσνομία), дачка Эрыс, багіня помсты. Аднак гэта назва была прапанавана не толькі таму, што Дысномія з'яўляецца дачкой Эрыс, але і ў сувязі з тым, што прозвішча новазеландскай актрысы Люсі Лоўлес (Lucy Lawless), якая сыграла Зену ў серыяле, таксама перакладаецца як «беззаконная»[2].

Зноскі

  1. P. Santos-Sanz et al. "TNOs are Cool": A Survey of the Transneptunian Region IV. Size/albedo characterization of 15 scattered disk and detached objects observed with Herschel Space Observatory-PACS(англ.). — 2012.
  2. Tytell, David (2006-09-14). "All Hail Eris and Dysnomia". Sky & Telescope. Архівавана з арыгінала 19 кастрычніка 2006. Праверана 2011-02-16. {{cite news}}: Невядомы параметр |deadurl= ігнараваны (прапануецца |url-status=) (даведка)

Спасылкі